|
Саба?ты? та?ырыбы: «Жер та?дыры – ел та?дыры»
Ма?саты:
Білімділік- ?аза? жеріндегі экологиялы? апаттар мен таби?ат туралы экологиялы? білім ж?не т?рбие беру;
Дамытушлы?- салауатты ?мір с?ру салтыны? негізгі ??ымдарын ?алыптастыру.
Т?рбиелік- о?ушыларды шыдамдылы??а, бас?а адамны? пікірін сыйлау?а ?йрету;
Барысы:
Таби?ат за?дылы?тары:
-таби?ат б?рі бір –бірімен байланысты;
-б?рі біржола жо?алады;
-таби?ат б?рін жа?сы к?реді.
М??алім: С?леметсі?дер ме, достар! С?леметсі?дер ме орман, то?ай, ?зен, к?лдер, таулар, ??стар мен а?дар. Біздер к?н сайын тек жа?ын адамдарымыз бен таныстарымыз?а осылай амандасып ?оймай, бізді тірі ж?не ?лі таби?ат?а осылай амандасар болса?, жер бетінде ??стар мен а?дар жо?алып, азайып ?ызыл кітап?а енбес еді. Жер бетіндегі барлы? тірі н?рселер д?ниеге келген со? дем алады, ?оректенеді, ?артаяды ж?не жа?а ?мір беріп ?леді.
Сайыста «Экология ж?не таби?атты ?ор?ау» та?ырыбында 7 адамны? ?р?айсысы 3 с?ра? ?зірлеу керек.
Ж?ргізуші: ?айырлы к?н, ??рметті о?ушылар мен сайыс?а ?атысушылар! «?ажайып жетілік» деп аталатын ойынымыз?а 7 адам ?атысып отыр, оларды? арасында 6 сайыс ?теді. ?р сайыс сайын ойыннан бір адам шы?ып ?алып
отырады. Сайысты? со?ында бір адам ?алады. Ол адам сайысымызды? же?імпазы болып табылады.
?діл?азылар ал?асын таныстыру. Сайыс?а ?атысушыларды таныстыру. Музыкалы? с?лем жолданады.
Бірінші сайыс: «Ой сергіту»
Н?ктені? орнына та?ы бір элементті ?осу керек.
1.?аза?станда?ы экологиялы? апат айма?тар: Семей, Аз?ыр, Тайсо?ан,Нарын, Бал?аш ... «Каспий).
2.Д?рілік ?сімдіктерді? шо?ырлан?ан жерлері: Іле Алатауы, Жетісу, (Жо??ар) Алатау, Алтай таулары ... (?аратау жоталары).
3. 7 ?лтты? саяба?, 17 ботаникалы?, 40 зоологиялы?, 2 ... (ботаникалы? –геологиялы? ?оры?тар ??рыл?ан).
4. ?ор?ау?а алын?ан ??стар: ?лар, дуада?,безгелдек, са?ырау ??р, б?лдыры?, дегелек, ?о?и?аз, ?арамойна?, ша?ала, сарыала ?аз, шалшы?шы ... (А??у).
5. ?ор?ау?а алын?ан а?дар: ?ар барысы, и??дыр, ?ызыл ?ас?ыр, ар?ар, ?стірт ?ойы, тау ешкі, ?абылан, дала мысы?ы, сілеусін, ?ара??йры?, к?мшат, к?ксуыр, к?зен, сусар, ??ндыз, ?арак?л, сабаншы ... (?о?ыр аю).
6. Арам ш?птер: сасы? ме?дуана, ??майы?, у ?ор?асын, ?ыздырма, у кекіре, дала арам сояуы, жусан жапыра?ты ойран ш?п ... (а?мия).
7. Д?рілік ?сімдіктер: алтын тамыр, маралоты, д?рмене жусан, ?ыша, шай?урай, жалбыз, тартар жапыра?, мы?жапыра?, тау жуасы, сарымса?, тасжар?ан, алтай рау?ашы, ?ызыл жидек, сасыр ... (б?йшешек).
1 – о?ушы: ?аза?стан дейтін мені? бар елім,
Жатыр алып жарты д?ние ?лемін!
Б?л даланы анам жаспен суар?ан,
Б?л далада атам ?ол?а ту ал?ан.
Б?л далада жылан келіп улан?ан,
Б?л даланы к?ріп ал?аш ?уан?ам,
Б?л далада ?скен жанда жо? арман.
Екінші сайыс: «С?здерді о?ы»
1.Экология терминін е? ал?аш ?сынып, аны?тамасын берген адамны? есімі.
Е К Г Е Ь К Л
2.1974 жыл 20 с?уір ?ай елде ?ыш?ыл жауын жауды?
Я Д Ш Л О А Н Т И
3. «?ыш?ыл жауындар» ??ымын ал?аш рет енгізген адам есімі
Т Ы Ш М Е К Н
4. ?аза?станы? ?ай ?аласында д?рілік ?сімдіктерден (д?рмене жусан) д?рі-д?рмек жасайтын фармацевтикалы? зауыт бар?
Т Ы Ш М Е К Н
5. Б?? ?йымдастыр?ан халы?аралы? кітапты? аты.
? Ы Л Ы З П І Т К А
6. Адам денсаулы?ына зиян келтіретін химиялы? зат.
К Е Т І М Е
2 – о?ушы: Есіліп самалындай ке? даланы?,
Еш?ашан басылмайды,
Елге ала?ым! ..
С?неді аспанда?ы ж?лдыздар да,
Ту?ан ел ж?регі?де мен ?аламын !..
Сарылып, са?ынышпен сен ?арады?,
А?ырап, Анашым деп, мен барамын.
?ша?тар, к?ні- т?ні ?шып жатыр,
Жо? сынды ?ашы?ты?ы енді араны?!
?шінші сайыс: «С?ра? – жауап»
1. Экология с?зі грек тілінен аудар?анда ?андай ма?ына береді?.
2. Экология с?зіне аны?тама бер.
3. ?ыш?ыл жауындар деген ?андай жауындар?
4. ?аза?станда «?ызыл кітап» ?ай жылы шы?арылды?
5. ?аза?станда ?ашан Елбасыны? б?йры?ымен атом ?аруын сынау біржола то?татылды?
6. «Азы?сыз аш адам?а ат басындай алтыннан т?к пайда жо?» - деген на?ыл с?з ?ай м?тіннен алын?ан. Авторы кім?
Ескерту: ?рбір ?атысушы жауабын жазып, ?діл?азылар?а тапсырады, уа?ыт есептеледі.
3 – о?ушы: Б?л та?дыр бабын алсын, ба?ын алсын,
Тілесе тіпті тіл мен жа?ын алсын.
Тек ?ана ту?ан жерден айырмасын,
Т?л ?ал?ан тіршілікті жалын алсын.
М??гілік айырыл?андай жыр к?зінен,
Жаута?дай жан-жа?ына н?р к?зі?мен.
Осынау ту?ан жерді? бір кесегін,
Келеді ала кеткі? бір ?зі?мен ...
Т?ртінші сайыс: «Мен са?ан, сен ма?ан»
?арсыласына с?ра? ?ойып 1 балл алады. Д?рыс жауап?а -2 балл. Кім бірінші ?ол к?терсе сол жауап береді.
1.?аза?станны? жер к?лемі ?анша?
2.?аза?станны? ал?аш?ы астанасы ?ай ?ала бол?ан?
3.А? тары ?сетін облысты ата?
4.?ара алтынны? отаны?
5.?ызыл бидай ?оймасы ?ай облыс?
6.Ма?талы облыс ?ай ??ір?
Бесінші сайыс: «Сандар с?йлейді»
1.1 га орман бір к?нде ?анша кг к?мір?ыш?ыл газын сі?іріп, ?анша кг оттек б?ліп шы?арады?
2. ?аза?станда ?анша ?оры? бар?
3. ?аза?станда ?анша таби?ат ескерткіштері бар?
4. ?аза?стан жер к?лемі бойынша д?ние ж?зінде нешінші орын алады?
?йге тапсырма:«Анаграмма» ??растыру
|
771
73 670 
