Журнал "Чуораанчык" подготовительной группы.

Чуораанчык

Сурунаал бырайыага №1

Бэлэмнэнии бөлөх

Иһинээҕитэ:

Иһинээҕитэ

*Чуораанны чугдааран: С. Данилов «Кыһын».

*Чахчылар: Мин кыһыҥҥы таҥаһым.

*Тымныыттан сэрэхтээх буол.

*Билэ- көрө үөрэнэбит:

опыт№1. Хаар- уу- муус.

опыт №2. Хаар уонна муус.

*Кэрэхсэтии: Кыһыҥҥы билгэлэр

*Оҕолор айаллар:

*Аптаах киистэлэр:

«Кыһыҥҥы пейзаж»

*Таабырынна таайсыаҕын.

*Чэйин эрэ оонньуоҕун: Хаарга кимнээх суолларай?

Ийэ сир хаары таҥынна

Тоннулар күөллэр, өрүстэр.

Сайаҕас чэбдик салгыннаах

Кыһыҥҥы күннэр үүннүлэр.

Хайыһардар, салааскалар,

Халыһыйыҥ сыырдарбар,

Эһиэхэ анаан хаар түһэр,

Эһиэхэ кыһын салаллар.

Сурдурҕаччы субуруҥнаан,

Сыыдамнык сырсыҥ хаҥкылар,

Эһиэхэ анаан соруйан

Өрүстэр, күөллэр тоҥнулар.

Ыраас хаарга, күөлгэ киирэн,

Оҕолор, оонньооҥ-көрулээҥ:

Эһиэхэ анаан, бу кэрэ

Кыһыҥҥы күннэр үүннүлэр.

Кыһын барахсан.

Алтынньы 14 кунэ Бокуруоп дэнэр. Онтон ыла түспүт хаар ууллубат, кыһынны кэм ааҕыллар. Күн кылгаан, түүн уһаан барар.

Кыһын хас да кэрдиистээх. Бокуруоптан саҕалаан- кырыа кыһын болар. Сатыы тымныы түһэр. Сэтинньиттэн кыыдаан кыһын саҕаланар. Улахан тымныы түһэр.

Чахчылар. Кэпсиир Айыллаана Игнатьева

Мин сылаас кыһыҥҥы таҥаһым.

• Биһиги тымныыга ичигэстик таҥнаммыт кыһыммыт тымныытыттан куттаммаккка таһырдьа сылдьарбытын сөбүлүүбүт.
• Биһиги таҥаспыт пуховик диэн. «Пух» диэн тылтан тахсыбыт.
• Кинини кэтэргэ ыйааһына чэпчэкитэ олус үчүгэй, аны кырасыабай араас өҥнөрдөөх дьүһүннэх буолан биһигини киэргэтэр.

Бэргэһэм сымнаҕас сылаас түүлэрэ тыалтан көмүскүүллэр. Үтүлүктэрим көрдөөх оонньуур киэргэллээх уонна истээх буолан илиибит томмот. Курткам иһинэн комбинезон ыстаан кэтэбин. Комбинезонум саамай туһалыыр. Хаар киирбэт. Саамай миигин тымныыттан харыстыыр тыс этэрбэһим буолар.

Тымныыттан сэрэхтээх буол .

• Үтүлүккүн, шарфиккын умнума!

• Тымныыга тимири, мууһу салаама!

• Өрүскэ күөлгэ кииримэ! Муус чараас буолуон сөп!

Билэ-көрө үөрэнэбит

Опыт №1

• Хаар- уу- муус.

1 күн- хаары 1л иһиткэ баһан киллэрэн группабытыгар хоннордубут.

2 кун- ууллан уу буолбутун бэлиэтээтибит, таһырдьа уурдубут.

Киэһэтин ылан көрбүппүт муус буолбут.

Ити курдук мин хаар уу онтон муус буоларын биллим.

Опыт №2

• Хаар уонна муус:
• Тэннээн көрөөһүнэ:

Хаар сымнаҕас, көп Муус кытаанах, чин

Хаар тымныы Муус тымныы

Хаар маҥан өҥнөөх Муус дьэнкир

Хаар чэпчэки Муус ыарахан

Хаары баһан ылабыт Мууһу көтөзөбүт

Кэрэхсэтии: Кыһынны билгэлэр.

Халлаан сотору тымныйыах буоллаҕына, куоска оһох үрдүгэр сытар;

Сулустар хойуннахтарына, ордук чаҕылыстахтарына, тымныы күн үүнэр;

Оһох буруота халлаанна көнөтүк тахсар буоллаҕына, тымныы туһэр.

Ыт мээнэ улуйдаҕына, тымныы түһэр .

:

Чуопчаарар чуорааннар

Аптаах киистэлэр

Чэйин эрэ оонньуоҕун:

Таабырынна таайсыаҕын:

Илиитэ атаҕа суох эрээри ойууһут баар уһу (тымныы )

Кыната суох көтөр, суола суох барар баар уһу (былыт)

Ууга тимирбэт уокка умайбат баар уһу (муус)

Кыһын эрэ буоллар уойарын кубулуппат баар уһу (курдьук)

Таай, ким суолай?

Болҕомтоҕут иһин баһыыбаларын!