А?паратты? білім – о?ушыларды? функционалды? сауаттылы?ын ?алыптастыруды? негізгі жолдарыны? бірі

А?паратты? білім – о?ушыларды? функционалды? сауаттылы?ын ?алыптастыруды? негізгі жолдарыны? бірі

Математикада б?рінен ма?ыздысы- о?ыту т?сілі

И.Н. Лобачевчевский

  Б?гінгі та?да?ы а?паратты? ?лем ке?естігіндегі а?ысы тас?ын сумен пара-пар. ?р салада а?парат ?р 4 жылда  екі есе ?ла?айып, 25% ескіріп отырады. А?паратты? дамуы осы ?ар?ынмен са?талатын болса, онда болаша?та ?рбір 76 к?нде екі еселенетін болады.?алымдарды? пікіріне ж?генсек б?гінде ?р адам?а 130 миллионнан астам а?парат бірліктері келеді екен.Сонды?тан да адамнан  ?ажетті м?ліметті орасан зор а?паратты? ішінен тадау, оны игеру, ?ажетіне жарату ж?не ба?алауды талап етеді.

 Адам баласы ту?ан с?ттен бастап ?мірі  белгілі бір а?парат алмасудан т?рады. Ал?аш?ы а?параттар ата-анадан, кейін  жолдас-жора, дос, к?ше,мектеп, ?осымша ?дебиет, цирк, театр, газет-журнал, теледидар-радио,?аламтор т.б.

А?паратты? технологиялар а?паратты алуды?,?айта жасауды?, жеткізуді?, са?тауды? ж?не пайдалануды? ?дістері мен ??ралдары.

А?паратты? технологияларды білім беру ісіне пайдалануды? ма?саты о?у процесіне ?атынасушыларды? дер кезінде тияна?ты білім алуын ?амтамасыз ету ж?не о?ытуды? жоспарлан?ан сатысына ?ол жеткізу болып табылады.

А?паратты? технологияны пайдалануды? мынадай арты?шылы?тарын атап ?туге болады:

1. ?рбір адамны? ?здігінен білім алуыны? меншікті троекториясын ?амтамасыз ететін білім беруді? ашы? ж?йесін ??райды;
2. а?паратпен ж?мыс істей алу біліктілігін ?алыптастырады ж?не ?атынас жасау ?абілетін дамытады;
3. таным процесін ?йымдастыруды оны ж?йелі ойлау жа?ына жылжыту жолымен т?бегейлі ?згертеді;
4. о?у процесінде о?ушыны? танымды? іс-?рекетін ?олайлы ?йымдастыру?а м?мкіндік ту?ызады;
5. жа?а таным ??ралдарын пайдалану?а ж?не ?йымдастыру?а жа?дай жасайды;
6. білім беруді а?паратты?-?дістемелік т?р?ыдан ?амтамасыз етеді.

Б?гінгі та?да ?рбір м??алімні? коммуникациялы? компьютерлік ортада ж?мыс істеуі бас?ада технологияларды пайдалану сия?ты к?нделікті ?детке айналып отыр.?рбір м??алім электронды почта мен Интернеттен бастап, бас?а да электронды ??ралдармен ж?мыс істеу м?мкіншілігі туды.Б?л м??алімні? а?паратты  іздеу, ?рт?рлі ??жаттарды дайындау саласында іс-?рекетін ана??рлым же?ілдетіп, о?у процесіні? сапасын арттыру?а ж?не к?сіби біліктілігін к?теруге,?здігінен білім алу?а  м?мкіндік береді.

А?пататты? технология б?гінгі та?да ол:

• Электронды? почта
• ?аламтор (а?парат)
• Электронды? о?улы?
• Электронды? журнал
• Дистанциялы? олимпиада, тест ж?мыстары.

 А?паратты?-коммуникациялы? технология (АКТ) – к?н ?ткен сайын адамдарды? ?зара ?арым-?атынас жасайтын ?ажетті де ?олжетімді ??ралына айналып келеді. ?лемдік Интернет-статистика орталы?ыны?  ?азіргі кезде 1,5 млрд адам, немесе Жер бетіндегі ?рбір т?ртінші адам а?паратты?-коммуникациялы? технологияны о?у, к?сіби, т?рмысты?, ?ылым т.б. салаларда ке? ?олданып отыр. Б?гінде ?аза?стан мектептеріні? 96% Интернет желісіне ?осыл?ан.

А?паратты?-коммуникациялы?  Интернет-технология орасан зор ж?йеге, ?лкен орта?а айналып, болаша?ты? ажырамас та таби?и  реттеуші компонентіне айналып келеді. Сонды?тан да осындай ?аламат к?шке, керемет м?мкіндікке айналып отыр?ан заманымызды? е? к?шті байланыс ж?не а?парат беру ??ралына айнал?ан Интернет-технологияны? ?азіргі кездегі даму барысын ?ада?алай отырып, онда ?леуметтік сервистер мен ?ызметтерді? ке? тарап келе жат?анын к?ре аламыз.

Оларды ке? арналы ж?йеде ?олдану?а ?аза? тілінде о?ытуды? кейс-стади, квест-саба?тар, электронды?-виртуалды? саба?тар, ?ашы?тан о?ыту т.б. сия?ты заманауи ж?йелерді ?олдану ?дістемелері бар.

?аза?станда т???ыш рет функционалды? сауаттылы?ты дамытуды? 2012-2016 жылдар?а арнал?ан ж?мыс жоспары орындалу ?стінде. Ба?дарламаны? ал?а ?ой?ан ма?саттарыны? бірі білім беру ?йымдарында электронды? о?ытуды? сынамасын толы? де?гейде ж?ргізу ?ажеттілігі. Мемлекеттік ба?дарламада  2015 жыл?а ?арай білім беру ?йымдарыны? 85 %, 2020 жыл?а дейін 100 % электронды? о?у ж?йесіне ?тетіні к?рсетілген.

О?ушыларды? функционалды? сауаттылы?ы орта мектеп о?ушысыны? белгілі бір де?гейдегі біліміні? жиынты?ын, соны? негізгі ??зыреттіліктерін білуі, соны тиімді ?олдана білетіндігін к?рсетеді. Мектеп о?ушыларыны? функционалды? сауаттылы?ын ?алыптастыру - проблеманы шешуді, ?ажетті а?паратты табуы, ?з ойын айта білуі ретінде к?рініс табады.К?зіргі заманда а?паратты? к?бін ?аламтор желісінен аламыз. Сонды?тан бізді? мектептегі о?ушыларды? а?паратты коммуникацияларды? жылдам ??ралдарды (Интернет, ?ялы телефон, планшеттер т.б.) ?олдану сапасын ба?ылау барысында 5-10 ?аза? сыныптарыны? арасында ж?ргізілген сауалнама ?орытындысы бойынша 64 о?ушыны? 78%  ?аламтор ж?йесіне ?осыла алса, 67% электронды?  почтада ?арым-?атынас жасай алады. Сонымен ?атар 29% дербес компьтерлер ар?ылы  желілерге ?осыла алады.Сонды?тан м??алім  кез келген о?ушы?а белгілі бір та?ырып бойынша а?парат іздеп, ??ыну, талдау ж?не салыстыру жасу?а тапсырма бере алады.

Саба? барысында  о?ушыларды? функционалды? сауаттылы?ын ?алыптастыруда а?паратты? –коммуникациялы? технологияны? ма?ызы зор.

Математика бастауыш ж?не 5-6 сынып о?ушылары ?шін о?у жал?ыдан жалпы?а ?арай индуктивтік,7 сыныптан бастап жалпыдан жал?ы?а ?арай дидуктивтік т?сілде ме?геріледі. Сонды?тан жо?ары сынып о?ушылары ал?ан білімді ?арапайым ?мірде ?олдану ?ажеттігі туындайды.

Мысалы:

1. Параллелепипедті? ауданын табуда жинал?ан а?ашты? к?лемін  

есептеу. 0,78 м³  немесе 1склад. м.(11 сынып)

2) Паскаль ?шб?рышы (7 сынып)

3) Пифагор теоремасыны? 150-ден астам д?лелдеуі бар.Сен ?ызы?тыр?ан    

д?лелдеме.(8 сынып)

О?ушы?а  жо?арда  келтірілген мысалдарды? барлы?ыда о?улы?тардан тыс?ары берілген материалдар. Сонды?тан о?ушылар Интернет ж?йесінен а?парат іздейді. Ол дегеніміз а?паратты? білім о?ушыны? функционалды? сауаттылы?ыны? ?алыптасуына ?сері мол.

А?паратты? технологияны ?олдануды? негізгі арты?шылы?ы: о?ушылар?а та?ырып ше?берінде немесе бір белгілі уа?ыт аралы?ында айтылыу?а тиіс м?ліметтер к?лемін ке?ейтеді.Та?ырып?а байланысты электронды? о?улы?пен ?атар  ?аламтор ар?ылы м?ліметтер, бейнефильмдер алып ?олдану. О?ушы ?з білімін  тексеруге, ба?алау?а арнал?ан онлайн-тестер.Танымды? тапсырмаларды орындауда ынталандыра ал?анымен, о?ытуды? т?сілдері тиімді ?олданылмаса, м??алімні? п?ндік білім де?гейі жо?ары болмаса, педагогикалы? ?станымы сай келмесе жо?ары н?тиже бермесі аны?. Б?л жерде м??алімні? ??зіреттілігі мен сенімділік де?гейі ?йлесуі керек.