Дивергенттик ой ж?г?рт??

ТЕМА: Окуучунун дивергенттик (ар тараптуу) ?й ж?г?рт??с?н ?н?кт?р??. Дивергенттик ой- ж?г?рт??- ой ж?г?рт??н?н ар тараптуулугу башкача айтканда бир эле суроого к?п жактуу жооптордун берилиши. Кыргыз тилин жана адабиятын окутуунун коммуникативдик багыттуулук принциби, лингво - ?лк? таанытуу принциби,этно- маданият таануу принциптерин колдонуу менен бирге талдоо- жыйноо ыкмасын, т?ш?нд?р?п окуу ыкмасын, тилдик фактыларды салыштырып окутуу ыкмасын, коммуникативдик ыкма, т?зд?н т?з ?йр?т?? ыкмасын, тилди тездетип ?йр?т?? ыкмасын, ишмердик мамиле ыкмасын пайдаланып келебиз. Ошону менен бирге кыргыз тили жана адабияты сабактарынын жа?ыча (инновациялык) т?рл?р?н колдонобуз. Жаш муундарды тарбиялоодо,окутуп ?йр?т?? максатында т?рд?? ыкмаларды пайдалансак к?зд?г?н максатыбызга жетебиз. Учур талабына ылайык Эдуард де Бононун идеясы боюнча билим бер?? менен окуучунун двергенттик ойлоосун башкача айтканда ар тараптуу ой ж?г?рт??с?н ?н?кт?р??б?з зарыл. Бононун идеясынын негизги максаты – мээнин иштешинин эффективд??л?г?н арттыруу жана схема т?з?? ж?нд?мд??л?г?н ?н?кт?р??.Дивергенттик ой ж?г?рт??д? эски схеманы бузуп, жа?ы нерсени т?з??, бир эле нерседен карама –каршы нерсени табуу. Мына ушунун негизинде дивергенттик ой –ж?г?рт??н? ?н?кт?р??н?н бир нече варианттарын сунуштаган. “Эмне ?ч?н “ техникасы, “ Пропптун картасы “ ыкмасы. “Эмне ?ч?н” техникасынын максаты проблеманын келип чыгуу себебин табууга багытталган б?т?нд?й бир ой ж?г?рт??л?рд?н чынжырчасы. Мында окуучу “Эмне ?ч?н” деген суроонун негизинде ?т?лг?н тема боюнча проблемалуу суроолорго жоопторду ала алышат, ?зд?р? суроолорду бере алышат. Ал эми Пропптун картасы ыкмасында окуучулар менен ишт??д? сабак максатына жет?? ?ч?н кичи топтор, жуптар менен ишт?? же фронталдык топтор мугалимдин жардамы аркылуу уюштурулат. Проппанын картасынын жардамы менен окуучулардын чыгармачылык элестет??с?, д?йн?г? болгон к?з карашы ойгонот, элдик оозеки чыгармачылыктагы эпостор, жомоктор, адабий чыгармалар боюнча тартылган с?р?тт?р аркылуу каармандардын жакшы жактарын ?зд?р?н? алат. Мында окуучулар чыгармачылыгын ?н?кт?р?? менен а?гемелерди жазууга ж?нд?мд?? болушат,б?тп?г?н чыгарманы чыгармачылык ойлонуу менен эрежелерге ылайык жазышат. Окуучунун чыгармачылыгын баалоо ?ч?н чыгармачыл окуучуга жыйынтыгында “Кызыктуу сюжет”, “?зг?ч?л?нг?н башталыш”,“Тамаша иретиндеги с?зд?рд? мыкты колдонгон окуучу” деген наамдарды берсе болот.Бул ыкмаларды колдонудагы негизги максатыбыз окуучулардын ?з алдынча иштеп, дивергенттик ой ж?г?рт??с?н?,?з ойлорун эркин айтуусуна,с?з байлыгын ?ст?р??г? ?з?н-?зу жана башкаларды баалай бил??г?, алган билимдерин турмушта колдоно бил??г? ?йр?т?б?з.