?аза? тілі мемлекеттік тіл. Шылау.

Саба? та?ырыбы: 151-саба?. ?аза? тілі мемлекеттік тіл. Шылау.

Саба? ма?саты:Та?ырып т??ірегінде с?здік ?орларын толы?тыру. Реттік сан есімні? жасалу жолын ?айталап, бекіту. Ой ?рісін, ?иялын,есте са?тау, байланыстырып с?йлеу да?дысын дамыту. ?з бетінше ж?мыс істеу да?дысын ?алыптастыру. О?у?а деген ?ызы?ушылы?ын демеу.

К?рнекілік: та?ырыпты? слайд, сызба, электр.о?улы?,

Саба? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і.

ІІ. ?й ж?мысын тексеру:

?ткенді ?айталау.

«Мектеп демалысы» с?з тіркесін септеу, фонетикалы? талдау жасау.

ІІІ. Жа?а саба?:

С?здік

м?ртебе – статус жариялау – объявить

?асиетті – священный (-ая) ?н - звук

1-тапсырма. М?тінді о?ып, аудару.

70- 80 жылдарды мемлекеттік тіл орыс тілі болды. 1989 жылы ?аза? тілі ?з мемлекеттік м?ртебесін алды. 1991 жылы 16 желто?санда ?аза?стан ?з т?уелсіздігін жариялады. ?аза? тілі мемлекеттік тіл болып жарияланды.

?аза? тілі – бай тіл. ?аза? с?зі ?ашанда даланы? ?о?ыр желіндей еркін есіп т?рады. ?аза? тілі ?асиетті ?аза? домбырасыны? ?німен ?ндесіп жатады.

Есі?е са?та!

Шылау с?з ж?не с?йлемдерді байланыстрады ж?не ?зі тіркескен с?зге ?осымша ма?ына береді. Оны? 3 т?рі бар: септеулік шылау, жал?аулы? шылау, демеулік шылау.

2-тапсырма. М?тін бойынша тапсырмаларды орындау.

1. М?тінді ішінен 1 рет о?ып шы?у.

2. С?ра?тар?а жауап беру.

Тіл – жо? жерде ?лт жо? – ма?алды ?алай т?сінесі?дер? ?аза? тіліне ?андай тіл? ?аза? тілін немен салыстыру?а болады?

3. М?тіннен етістіктерді теріп жазу, оларды? ша?тарын аны?тау.

4. Жа?сы с?йлейді, т?сінемін, т?рады, алды - етістіктерді с?з ??рамына талдау.

5. Ке?, ?асиетті, ?н, жа?дай – с?здерге синонимдер табу.

3-тапсырма. Диалогті о?ып, ?зара с?йлесу.

- С?леметсіз бе, а?ай (апай)! Сізге бірнеше с?ра? ?ою?а бола ма?

- ?рине, тындап т?рмын.

- ?аза? тіліне мемлекеттік тіл болу?а ?андай о?и?а ?сер болды?

- Б??ан ?айта ??ру кезе?і ?сер болды, ?ал?ам. Ж?не Алматыда?ы бол?ан жастарды? к?терілісі.

- Мен ?аза? тілін ?йреніп ж?рмін, ?аза?ша аздап с?йлеймін, сауатты жаза білемін.

- Жарайсы?, балам! Ана тілін жа?сы білмей сауатты с?йлеу, жазу м?мкін емес.

- Ра?мет, апай, ?аза? тілін – мемлекеттік тілді білуге тырысамын.

4-тапсырма. Тест с?ра?тарына жауап беру.

1. ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілін аны?тау.

A. орыс тілі B. ?аза? тілі C. татар тілі D. к?ріс тілі

2. ?ай тіл т?ркі тілдер тобына жатады? А. орыс B. Неміс C. украин D. ?аза?

3. Ма?алды? жал?асын табы?дар. «Ана с?ті бой ?сіреді.».

A. Анам берген ту?ан тілім B. Ана тілін білмеген C. Ана тілі ой ?сіреді D. Ана тілін с?ймеген

4. ?анатты с?здерді? жал?асын табы?дар «Т?рбие басы -.».

A. ?ызыл тіл B. ата – ана C. тал бесік D. ?орша?ан орта

5. ?аза? тілі ?ашан мемлекеттік м?ртебе алды? A. 1986ж. B. 1989ж. C. 1988ж. 1991ж.

6. ?аза? тілінде не істейді деген с?ра? ?ай с?з табына ?ойылады?

A. есімдік B. Есімше C. етістік D. зат есім

7. Келер ша?ты? ж?рна?ы ?айсы? A. –а, -е, -й B. –ып, -іп, -п C. –ды, -ді, -ты, -ті D –?ан, -ген

8. К?рделі етістікті табы?дар. A. бардым B. бара жатырмын C. барамын D. барайы?

9. ?аза?стан Республикасыны? Конституция к?ні ?ашан? A. 1 ?ырк?йек B. 25 ?азан C. 30 тамыз D.16 желто?сан

10. ?ткен ша?та т?р?ан с?зді табы?дар. A. білемін B. біліп отырмын C. білдім D. білейік

Бекіту: ?аза? тілі мемлекеттік тіл ж?нінде ж?не Шылау с?здер туралы с?ра?-жауап ар?ылы бекіту.

?йге тапсырма:

151-саба?. 4-тапсырма. Тест с?ра?тарына жауап беру.