Хэшээл-аяншалга Арадай аман зохёолой абдарhаа 4-дэхи анги

Хэшээл-аяншалга

4-дэхи анги

Хэшээлэй темэ: Арадай аман зохёолой абдарhаа

Хэшээлэй зорилго: Арадай аман зохёолой дээжэ гYн ухаандаа нэбтэрYYлжэ, хэлэлгэдээ зYбоор хэрэглэжэ шадаха дадал хYгжоохэ;

Нааданай аргаар хэшээлээ Yнгэргэжэ хамтын ажалай дYршэл хYгжоохэ;

YхибYYдэй ухаан бодолыень гYйлгYYлжэ, мэдэсэ шадабарииень элирYYлхэ.

Хэрэгсэлнууд: карточканууд, жетонууд, оньhото техникэ.

1. Вводно-мотивационно шата.

Багша - Сайн байна, хYндэтэ hурагшад!

hурагшад - Сайн байна!

Багша -МYноо хэшээлнай онсо шэнжэтэй. Юундэ?

1 hурагша- МYноо хэшээл hонин байха гэжэ hананаб.

2 hурагша- МYноо хэшээлдэ аяншалга хэхэбди.

Багша - Нээрээшье, мYноо бидэ хэшээл –аяншалга Yнгэргэхэбди.

Арадай аман зохёолой ороноор айлшалаад ерэхэ гээшэбди.

Эндэ хадаа 6 станцинуудhаа бYридэхэ.Таанад энэ станцинуудые оорынгоо ухаан бодол гYйлгэжэ, дабажа энээниие гараха ёhотойт. hайнаар дYYргэhэн даабаритнай 5 баллаар сэгнэгдэхэ, дунда зэргэ байгаа hаа -4, харин муушаг hаа – 3 гэhэн сэгнэлтээр сэгнэгдэхэ.

2.Операционно-содержательна шата.

- Зай, иигээд наадаяа эхилэе даа.

- Нэн тYрYYн 2 бYлэг YхибYYд боложо хубаарагты. Тиигээд тYрYYшынгээ станции дабажа гарахат.

1-хи станцимнай хадаа «Театральна» гэжэ нэрэтэй.

1-хи даабари. 2 булэгуудтэ жороо угэнууд бэлдээтэй. Та 3 дахи уншахат, нэгэдэхидэ - удаагаар, хоердохидо – тYргоор, гурбадахида – яhала тYргоор. АлдуугYйгоор уншаа хадаа – 5 балл, 1-2 алдуутайгаар – 3 балл, 3-5 алдуутайгаар – 1 балл.

1 бYлэг YхибYYд

Тэрэ хойно, гэрэй хойно

Хори гаран хара галуун.

2 бYлэг YхибYYд

Тэмээн тэмээн тэбэрюухэй

Тэмээнэй хYбYYн табарюухай.

Багша- -Зай, мYноо тYрYYшынгээ станци хуу булта hайн дабажа гарабат.

Саашадаа 2-хи станцимнай «Оньhон Yгын орон» болохо.

Эндэ таанад бэе бэедээ гурба гурбан оньhон YгэнYYдые хэлэхэт.

1 минутын турша соо тYрYYн бодомжологты.

1-хи бYлэг YхибYYд хэлэгты оньhон YгэнYYдээ.

БYлэг YхибYYд 1

а) Ном удхатай, наhан тоотой.

б) Ажал хэжэ хYн болодог, Арые дабажа хYлэг болодог.

в) ХYндэлжэ hураhан заншал hайхан, хYYгээ тэбэриhэн эхэ hайхан.

Багша- Зай, бэрхэнYYдтэ даа. МYноо 2-хи бYлэг YхибYYд хэлэгты

БYлэг YхибYYд 2

а) Yнэнhоо туhа, Yнеэнhээ тоhон.

б) hайн нYхэр шулуун хэрэмhээ бYхэ,

hайн морин харсага шубуунhаа тYргэн.

в) Эрьелдээд уншахада ном hайхан, эрьеэд уулзахадаа эжы hайхан.

Багша- YхибYYд, презентаци соо оньhон YгэнYYдые уншая шангаар.

hайн даа, тиигэжэ хэлэгты. Юундэ hургаанаб оньhон YгэнYYд?

БYлэг YхибYYд 1:

- Эдэ оньhон YгэнYYд эрдэмтэй байхыемнай hургаана.

- Бидэ ажалда дуратай, бэрхэ хYнYYд болохыемнай хэлэнэ.

- Манай буряад зон айлшадаа хYндэлдэг, гоеодог, hайнаар угтадаг юм, бидэ хYндэлжэ hурахыемнай заана.

БYлэг YхибYYд 2:

-Хэлэhэн оньhон YгэнYYднай иигэжэ hургаана: бидэ сэхэ, hайн зантай байхыемнай, ажалаа хэжэ, адаhа малаа тэжээжэ, сагаан эдеэтэй, тиимэhээ амандаа YлдоогYй ябахыемнай hургаана.

- Морин – манай арадай эгээл хYндэтэй амитан гэжэ ойлгооб, hайн морин шэнги, hайн нYхэртэй ябахыемнай хYсэнэ.

-Ном хYниие хYмYYжYYлдэг юм гэжэ мэдэбэб. Эжы хододоо хYYгэдтэй hайхан, хайратай гэжэ би ойлгооб.

Багша-Зай. БэрхэнYYд байнат! Тиигээд хадаа 3-хи станцияа дабажа гараябди. 3-хи станцимнай « Таабариин орон » болохо.

МYноо баhал 1 минутын турша соо таабаринудаа бэлдэгты, тиигээд бэе бэедээ таалгахат. 1- хи бYлэг, эхилэгты даа.

Б1- Алтан шарга газаа, аргамжын YзYYр досоо.

Б2- Наран.

Б1- Тиимэ.

Б1 – ХYл гаргYй аад, хYYргэ барина.

Б2 – ХYйтэн.

-ЗYб

Б1- МYноо 3-хи таабарииемнай шагнагты.

-ХаhагYй мориие хаажа, боожошье ядааб. / ХаhагYй – немощный, бессильный/

Б2- Уhан

Б1-ЗYб.

Багша- МYноо 2-хи бYлэг ооhэдынгоо таабари таалгагты.

Б2- а) Гэрhээ гэр бYри ошоноб, гэртэ ороногYйб.

Б1- мэдэнэгYйбди.

Б2- харюунь: наран

б ) Сагаан хYнжэл бYхы дэлхэй хушаба.

Б1- Саhан

Б2- ЗYб.

в ) Алтан аргамжа эбхэжэ ядааб.

Б1- Наранай туяа.

Б2- Тиимэ.

Б- Зай, бэрхэнYYд байнат даа. Презентацияа харая, таабаринуудые уншая барандаа. Энэ таабаринууд юун тухайб?

Харюу: Байгаали тухай. МYноо ямар саг газаа буугаад байнаб?

-Yбэл.

-hайн даа.

Багша: МYноо нэгэ багахан амаралта хэебди. Эндэ хадаа презентаци соо Yбэлэй шарай хаража, Yбэл тухай бYлэгYYд хоороонYYдээ уншажа Yгыт таа.

Б1 – Yбэл ерэбэ. Газар саhаар хушагдаба. Манай Худайн гол хYрэбэ, гансал хара уhан хYрэнэгYй. Тэндэ Yнеэд ошожо уhална. Ой тайгын амитад, шубууд саhатай, ехэ хYйтэнгYй Yбэлдэ hайнаар Yбэлжэнэ. Yбэл - хYйтэн саг, тиимэшье hаа бидэ Yбэлдэ дуратайбди, юундэб гэхэдэ санаар hолжорнобди, хадаhаа шаргаар буунабди. Угаа ехээр баярланабди, энеэнэбди.

Б2 – Yбэл ерэбэ. Саhан орожо, газарнай сагаан болобо. Газаа хYйтэн. YдэрнYYд богони, hYни ута болобо. ХYнYYд гэрнYYдтээ галаа тYлинэ, газаагаа Yнеэдээ эдеэлнэ, шэбхыень хамана. Тиигэжэ адаhа малаа хаража, ажалаа хэжэ ажаhууна. Бидэ баhа гэртээ туhалдагбди, ажалыень хэлсэдэгбди.

Багша- Физкультминутэеэ хэебди. Барандаа бодогты.

Саhан, саhан, саhан,

Саб сагаахан нааданхай.

Гартаа барихада уhан,

Газаа харахада аятайхан.

Багша- hайнууд байнат. Иигээд 4-дэхи станцидаа хYрэжэ ерэбэбди. Наадаха сагнай ерээ.

4-дэхи станцимнай иимэ нэрэтэй Наадан «Гэдэргээ»

БYлэгYYд, презентаци соо Наадан «Гэдэргээ» харая, эндэ гэдэргээ юумэн бэшээтэй байна. 1 минутын турша соо зYб харюунуудые бэлдэжэ, хэлэжэ Yгэхэт.

-Зай, сагнай ябаба, бэлдэгты харюунуудаа.

Саhан хара -- саhан ………. /сагаан/

шубууд дуулана --- шубууд ………./даарана/

баабгай ойгоор ябана -- баабгай ………./унтана /

шандаган боро ---шандаган ……./ сагаан/

гол хуроогуй байна --- гол мYльhоор хушагданхай

Yбэл дулаан --- Yбэл…………./хйтэн/

Багша- hайнууд байнат. Саашадаа 5-дахи станцимнай «Онтохо таалга» гэhэн нэрэтэй. Та зурагуудые хаража, онтохонуудай нэрэнYYдые хэлэхэт.

-1-дэхи зураг ямар онтохонhооб ? / «Зургаан нухэд»/

-2-дахи зураг ямар онтохонhооб? / «hYYл хYбYYн»/

-3-дахи зураг ямар онтохонhооб? / «Жаабдай»/

-4-дэхи зураг ямар онтохонhооб? / «Жаабдай»/

Багша- БэрхэнYYдтэ даа. Саашадаа, булэг булэгтоо зурагаа харуулагты. Тиигэжэ онтохоной нэрыень hанажа хэлэхэт.

-1 булэг харуулагты

-2 булэг харуулагты

- hайн даа. Гое зурагуудые асарбат. Буряад онтохонуудаа уншажа байхыетнай уринаб.

-Зай, YхибYYд, бидэ 6-дахи классай наадаhан онтохо харая.

1 –дэхи бYлэг хYбYYд, нэрыень таагаа хадаа, угаа сэсэн гэжэ нэрэтэй болохот.

- Онтохо видеодо харая.

-Зай, 1 –дэхи бYлэг хYбYYд таагаа гYт? Хэн хэлэхэб?

-Онтохон «Гурбан таабари»

-Ямар гурбан таабари хадуужа абабат, YхибYYд?

- БYхы юумэнhээ Yргэhэн тон зоолэн.

- БYхы юумэнhээ дэлхэй тон тарган.

- БYхы юумэнhээ нюдэн тон хурса.

Багша - ЗYб даа. Манай арад олоор гурбалжан, дYрбэлжэн таабаринуудые ерээдYй хYнYYдтэ hургаал болгобо, тиигээд бидэ Yзэжэ, ажабайдалдаа хэрэглэжэ ябахыемнай хYсэн Yлеэhэн юм. Энээгээр 5-дахи станциингаа даабари дYYргэбэбди.

Багша- Иигээд hYYлшынгээ станцида хYрэжэ ерэбэбди. Эндэ капитануудай конкурс болохо. «Уран уншалга» нэрэтэй юм.

Капитанууд байгаалида зорюулhан шYлэг бэлдэжэ, тэрэнэй уран гоеор уншаха.

-1-хи БYлэг YхибYYдэй капитанай уран уншалга шагная.

Хоца Намсараев

«МYнхэ сагаан Сарьдагни»

МYнхэ сагаан Сарьдагни

МYнгэтэжэ яларнал,

МYшэн субад эрдэнеэр

Гэрэлтэжэ туяарнал.

Дошхон суута Байгални

Долги татан эбхэрнэл,

Дуулим хурса жабараараа

Дууряа татан ханхинанал.

Дуунайм эхин иимэл даа,

Дууряатаса дуулалсыт,

Yгым эхин энэл даа,

Yльгэршэжэ хоорэлдыт.

-2-хи БYлэг YхибYYдэй капитанай уран уншалга шагная.

Даши Дамбаев.

Ургы hайхан Буряадни.

Байгаа тYбиин шэмэглэл

Байгал арюун далайтай

Ургы hайхан Буряадни

Урай холын тYYхэтэй.

Урай холын тYYхэ соонь

Уула дээгYYр дYYлиhэн

Абай Гэсэр баатарай

Агтын турьяан зэдэлнэ.

Балта Хадуур хоерой

Галта оньhон эршэ соо

Yе залгаа Буряадни

Yлзы жаргал зохеоно.

Yлзы жаргал зохеоhон

Yльгэр тYгэс алдар соонь

Талын малша угаймни

Талаан баяр дуулана.

Хэнтэй уула Yлгытэй

Хэтэ номин Сэлэнгээр

БYhэ хэhэн Буряадни

БYМбэрсэгтэ суурхана.

БYмбэрсэгтэ суурхаhан

БYхы ехэ хэрэг соонь

Гайхамшагта илалтын

Габьяа соло сууряална.

3. Рефлексивно-оценочно шата.

-YхибYYд, ямар даабаринуудые хэшээлдээ дYYргээбди?

-Хэшээлдээ хэр хүдэлөөбди?

- Улаан утаhаар хэшээл-аяншалгын ямар темэнь гарабаб?

-Хэшээл-аяншалгын темэнь «Арадай аман зохеолой абдарhаа» нэрэтэй.

-Хэлэгты фольклорой бага жанрууд, «Гэдэргээ» гэhэн наадан юун тухай байгааб?

h.- Yбэл тухай.

Багша-Yбэл, саhан, мYльhэн, гол, хада, наран – эдэмнай юун бэ?

h.- - Байгаали.

Багша- БайгаалигYйгоор ажамидаржа шадаха гYбди?

-Yгы.

-Байгаали – манай юун бэ?

-Байгаали – манай амидарал гээшэ.

-БайгаалигYйгоор ямаршье амиды юумэ ажаhуужа шадахагуй. Тиимэhээ байгаалияа гамнаха, байгаалидаа hайнаар хандаха хэрэгтэй, бузарлаха хэрэггYй.

-Тиимэ гY?

-Тиимэ.

-Зай, булта оролдожо хүдэлбэт, бэрхэнүүд. Тон онсо илгаржа, ехэ хубитаяа оруулһан ямар бYлэг гээшэб?

БYхыдоо _40-39_____ гэжэ 2-хи командамнай энэ аяншалгынгаа даабаринуудые дYYргэжэ илажа гараба. Бултадаа ехэ hайнаар хабаадалсабат, бэрхэнYYдтэ даа.

-Барандатнай иимэ бэлэгYYдые барюулнам. Энээгээр хэшээл - аяншалгамнай дYYрэбэ.

- Баяртай!

hурагшад -Баяртай!

Гэрэй даабари: арадай аман зохеол уншаха, мэдэхэ, хадуужа абаха.

Хэшээлэй тобшолол:

Арадай аман зохёолой дээжэ гYн ухаандаа нэбтэрYYлжэ, хэлэлгэдээ зYбоор хэрэглэжэ шадаха дадал хYгжоолгэ;

Нааданай аргаар хэшээлээ Yнгэргэжэ хамтын ажалай дYршэл хYгжоолгэ;

YхибYYдэй ухаан бодолыень гYйлгYYлжэ, мэдэсэ шадабарииень элирYYлгэ.