К?птілділік - Заман талабы

К?ПТІЛДІЛІК – ЗАМАН ТАЛАБЫ

Иманова Аяг?з, «К?сіптік білім беру» маманды?ыны? І курс студенті.

?ылыми жетекшісі – Мухамбет?алиева Г.Ш., ?аза? тілі мен ?дебиетіні? І санатты о?ытушысы

Орал газ, м?най ж?не салалы? технологиялар колледжі

Хал?ымыз ежелден тіл абыройын биік к?теріп, «?нер алды ?? ?ызыл тіл» деп, с?з ?нерін бар ?нерді? алдына ?ойып, жо?ары ба?ала?ан. ?детте тіл ж?нінде, тіл ?? адамдар ара ?арым-?атынас жасау ??ралы деп, о?ан жай-жада?ай аны?тама берілгенімен, іс ж?зінде тіл тек адамдар ара ?арым-?атынас жасау ??ралы ?ана болып ?алмастан, ол белгілі бір ?лтты? ?лтты? сана-сезімі, халы?ты? халы?ты? ?асиеті, оны? жалпы тарихы, ?дет-??рпы, м?дениетін т?тастай ?з бойына ?амтып жататын к?рделі ??ым. Сонды?тан тіл мейлі ?айсы ?лтты? болмасын тарихы мен та?дырыны?, т?рбиесі мен та?ылымыны?, б?кіл халы?ты? болмысыны? ба?а жетпес асылы, сар?ылмас ??нды ?азынасы, ?лт рухыны? ?йт?ысы болып келген.

?мірде ?зге бір ?лтты? тілін игерген адам сол халы?ты? ішкі жан-д?ниесін т?сініп, к?ллі м?дени ??ндылы?тарымен танысу орайына ие бола алады. Жастарды? ?азіргі ай сайын ал?а ілгерлеп, к?н сайын жа?арып, тез ?ар?ынмен дамып бара жат?ан ?згерісше? ?мірге ойда?ыдай с?йкесуі ?шін, ?ос тілді болып ?ана ?алмай, ?айта к?п тілді болуы т?тенше ?ажеттілікке айналуда. ?азіргі ?о?амда к?п тілді болу кез келген адамды ке? ?ріске, ты? ?мірге бастайтын жол есептелмек. Кезінде хал?ымызды? «Жеті ж?ртты? тілін біл, жеті т?рлі білім біл» деген аталы с?зі д?л б?гінгі дамы?ан д?уірімізге с?йкес айтыл?андай. Тарихи деректерге ж?гінсек, осыдан 12 ?асырды? алдында жаса?ан энциклопедист ?алым, ?лемде Аристотелден кейін екінші а?а ?стаз атал?ан ?лы ??лама ?бу Насыр ?л-Фараби бабамыз ?з ?мірінде 70 ке жуы? ?лтты? тілін жеттік білгендіктен, артына м??гі ?шпес мол рухани ??нды м?ра ?алтырып кеткендігі аны?.

К?п тілді ме?герген адам ?уелі ?з тілінде ой ?ортып, ту?ан хал?ына ?неге болып, ?зге ж?ртпен б?секеде ыры?ты орынды иелеп, сан м?дениетті санасына салып сараптай алса, онда ол ?з ?мірін ?алайда ма?ыналы ?ткізетін айтулы т?л?а болып жетілері аны?.

Б?гінгі та?да елімізде «К?птілділік» м?селесі к?кейкесті м?селелерді? бірі болып саналады. Елбасымыз сол ?шін де тілдерді? ?шт??ырлылы?ын міндеттеп отыр.

?аза?стан Республикасыны? Президенті Н.?.Назарбаев ?аза?стан халы?тары Ассамблеясыны? 12 сессиясында: «?аза?станды?тарды? жас ?рпа?ы кем дегенде ?ш тілді білулері тиіс: ?аза?, орыс, а?ылшын тілдерін еркін ме?герулері ?ажет»-деп, Еуропада?ы мектеп т?лектері мен студенттеріні? ?зара бірнеше тілде еркін с?йлесулері ?алыпты жа?дай?а айнал?анды?ын атап ?тті.

Б?гінгі та?да к?п тілді о?у – біздерге білім ке?істігінде еркін сам?ау?а жол ашатын, ?лемдік ?ылым ??пияларына ??іліп, ?з ?абілетімізді танытуына м?мкіндік беретін ?ажеттілік. ?ш тілде о?у – заман талабы десек, оны? негізгі ма?саты: бірнеше тілді ме?герген, ?леуметтік ж?не к?сіптік ба?дар?а ?абілетті, м?дениетті т?л?аны дамыту ж?не ?алыптастыру. ?аза? тілі мемлекеттік тіл, ал орыс тілі мен шетел тілдеріні? бірін білу т?л?аны? ой-?рісін ке?ейтеді, оны? «сегіз ?ырлы, бір сырлы» т?л?а болып дамуына жол ашады, ?лтаралы? ?атынас м?дениетін, толлеранттілігін ж?не планетарлы? ойлауыны? ?алыптасуына м?мкіндік ту?ызады. Біздер сия?ты болаша? маман?а шет тілін ме?геру кез-келген шетелдік ортада ?зімізді еркін ?стап, жа?а к?сіптік а?параттар легіне немесе жалпы а?паратты? ?аламшар?а бейімделуімізге м?мкіндік тудырады.

«Тілі бірді?-тілегі бір», «Тіл та?дыры-ел та?дыры» екендігін жадымызда ?стай отырып, ел бірлігіні? негізі- тіл бірлігіне ?ол жеткізу жолында кем дегенде ?ш тілді ме?геру бізді? парызымыз.