Саба?ты? та?ырыбы:Модель.Модельді? т?рлері

П?ні Информатика Сыныбы: 8

Саба?ты? та?ырыбы: Модель.Модульдерді сипаттау ?асиеттері. Модель т?рлері.

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік: О?ушыларды «модель» ??ымымен таныстыру, модельдеуді? ?ажеттілігін, оны? пайдасын т?сіндіру, модель т?рлерімен, модельдеу кезе?дерімен таныстыру. Статистикалы? ж?не динамикалы?, а?паратты?, компьютерлік ж?не компьютерлік емес модельдер ж?нінде т?сінік беру.

Дамытушылы?: О?ушылар?а модельдер ж?не модельдеу туралы т?сінік бере отырып ой – ?рістерін, білім – білік да?дыларын ?алыптастыру.

Т?рбиелік: О?ушыларды ??ыптылы??а, жина?ылы??а т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: теориялы? саба?

Саба?ты? барысы:

1.?йымдастыру

2.?ткен материалды ?айталау

3.Жа?а саба?ты т?сіндіру

4.Саба?ты бекіту

5.?йге тапсырма

?ткен материалды ?айталау с?ра?тары

* Ау?ымды желі дегеніміз не?

* Брандмауэрлер дегеніміз не?

* Интернетке ?андай аны?тама беруге болады.

* ТСР/ІР хаттамасы ?андай ?ызмет ат?арады.

* Провайдер дегенімз не?

* Серверлер деп ?андай компьютерді айтады?

Жа?а саба?ты т?сіндіру

Модель дегеніміз – на?ты объектіні, процесті немесе ??былысты ы?щам ?рі ша?ын т?рде бейнелеп к?рсету.

Модельдеу – объектілерді, процестерді немесе ??былыстарды зерттеу ма?сатында оларды? (макетін) ??ру.

?рбір адамны? к?нделікті іс - ?рекетінде белгілі бір м?селені шешу немесе кез келген ж?мыс орындалмас б?рын оны? санасында алдын ала оны? орындалу моделі жасалады. Мысалы, жолдан ?ту немесе д?кенге бару, саба? о?у т.б. ?рекеттерді орындау алдында ?з ойымызша жолдан ?алай ?ту, ?андай жолмен бару, ?ай саба?тан бастап дайындалу сия?ты іс - ?рекеттер тізбегіні? моделі жасалады.

Модель – к?рнекті т?рде жазбаша жоспар, сызба ретінде жасалуы м?мкін. М?ндай модель барлы? уа?ыттта бізді? ойымызда бейнеленетін прототип бол?ан?а дейін жасалады.

Бір объект (процесс, ??былыс) ?шін ?р т?рлі жасалуы м?мкін. Модельді? жасалуы зерттеу ма?сатына ж?не прототип ж?нінде жина?тал?ан м?ліметтерді? к?леміне т?уелді болады.

Мысалы, жуы? арада бас?а ?ала?а ?ыдырып баратын болды? делік. Ол ?ала туралы ?зіміз білетін м?ліметтерді жина?тап, ойымызды ?орытып, ?иялымызда сол ?аланы? моделін жасай бастаймыз.М?нда?ы ма?сатымыз – бас?а ?аламен танысу. ?аланы аралап келгеннен со?, толы? м?лімет ал?анды?тан, ойымызда?ы модель ?згеруі м?мкін. Ал сол ?аланы? с?улетші жаса?ан моделі м?лде ?згеше болады. ?йткені, оны? ма?саты – ?йлер мен ?имараттарды? ?йлесімді орналасуы, ??рылысы ж?не оларды к?ркейтіп?айта жа?арту болып табылады.

Модель т?рлері

Модельдерді ?асиеттеріне ?арай мынандай топтар?а жіктейді:

1. ?олданылу айма?ы

2. Модельде уа?ыт факторын ескеру

3. Білім саласына ?арай топтау

4. Модельді к?рсету т?сіліне ?арай топтау

?олданылу айма?ына ?арай модельдеу келесі т?рде жіктеледі.

1. О?у

2: Т?жірибелік

3. ?ылыми – техникалы?

4. Ойын

5. Имитациялы?

О?у моделі - к?рнекті о?у ??ралы, ?р т?рлі машы?тандыруды, ?йретуші программалар т?рінде болуы м?мкін.

Т?жірибелік модель – жобалау объектісіні? кішірейтілген немесе ?те майда оюъектілер ?шін оларды? ?лкейтілген к?шірмесі болып табылады. Б?л модельдер – объектіні зерттеу, ?асиеттерін болжау, зерттеу ма?сатында ?олданылады.

?ылыми - техникалы? модельдер – процестер мен ??былыстарды зерттеу ма?сатында ??рылады.

Ойын моделдеріне - ?скери, экономикалы?, спортты? ойындар жатады.

Имитациялы? модель – шын м?ніндегі на?ты объектін ?те жо?ары д?лдікпен бейнелей алады.

Модельді уа?ыт факторына байланысты динамикалы? ж?не статистикалы? деп екі топ?а жіктеуге болады.

Статистикалы? модель деп объект ж?нінде алын?ан а?паратты? белгілі бір уа?ыт б?лігіндегі ?зіндісін айту?а болады. Мысалы тіс емханасында д?л сол уа?ыт мезетіндегі о?ушыларды? тістеріні? жа?дайы туралы м?лімет береді:бастауыш сыныпта?ыларды? с?т тісі, орта ж?не жо?ар?ы буында?ы о?ушыларды? емделген, емделуге тиісті тістеріні? саны т.б.

Динамикалы? модель – уа?ыт барысында?ы объектіні? ?асиеттерін ?згерісін к?рсету м?мкіндігін береді. Мысалы, жеке о?ушыны? емханада?ы т?біртек кітапшасын динамикалы? модель деп айту?а болады. ?йткені осы кітапша бойынша жыл сайын оларды? денсаулы?ында?ы болып жат?ан ?згерістерді аны?тау м?мкіндігі бар.

?й салу кезінде оны? іргетасыны? ?абыр?алары мен тіреулеріні? ?немі т?сіп т?ратын к?шке шыдамдылы?ын тексеру керек. Б?л – ?йді? статистикалы? моделі. Сондай – а? дауыл?а, жер сілкінісіне т.б. уа?ыт факторларына байланысты болатын ?згерістерді де ескеру ?ажет. Б?л м?селелерді динамикалы? модельге с?йене отырып аны?тау?а болады.

Модельдерді к?рсетілу ?дісіне ?арай топтау

Модель:

Материалды? А?паратты?

Та?балы? Вербальды?

Компьютерлік Компьютерлік емес

Та?балы? ж?не вербальды? а?паратты? модельдер

Вербальды? модель дегеніміз – ойша немесе ??гіме т?рінде жасал?ан а?паратты? модель.

Та?балы? модель деп арнайы та?балармен, я?ни кез келген жасанды тіл ??ралдарымен к?рсетілген а?паратты? модельді айтады.

К?рсету т?ріне ?арай а?паратты? моделді мынадай топтар?а жіктеуге болады:

Геометриялы? модель – графикалы? пішіндер мен к?лемді конструкциялар.

Ауызша модель – иллюстрацияны пайдаланып, ауызша ж?не жазбаша сипаттаулар.

Математикалы? модель–объект немесе процесті? ?р т?рлі параметрлеріні? байланысын к?рсететін математикалы? формулалар.

??рылымды? модельдер – схема, графиктер мен кестелер т.б.

Логикалы? модель – ой ?орытындысы мен шарттарды талдау негізге алын?ан іс - ?рекеттерді та?дауды? ?р т?рлі н?с?алары к?рсетілген модельдер.

Арнайы модельдер – ноталар, химиялы? формулалар.

Саба?ты бекіту с?ра?тары

* Модель дегеніміз не?

* Модельді? ?мірдегі на?ты объектіден немесе процестен ?андай айырмашылы?ы бар?

* Модельдеу деген не?

* Модельді ?андай топтар?а жіктеуге болады?

* Статистикалы? модель мен динамикалы? модельді? айырмашылы?тары ?андай?

* Материалды? модель дегеніміз не?

* А?паратты? модель дегеніміз не?

* Вербальды? модель дегенімізне?

* Та?балы? модель дегеніміз не?

* К?рсету ?дісіне ?арай модель ?андай топтар?а жіктеледі?

* Компьютерлік модельдеу не ?шін ?ажет?

?йге тапсырма : Модель.Модульдерді сипаттау ?асиеттері. Модель т?рлері.