В честь окончания учебного года! Скидки до 50% на готовые материалы для учителей на каждый урок

СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Выбрать материалы

Скидки до 50 % на комплекты
только до 02.07.2025

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Была в сети 11.07.2024 11:59

Жусупова Айжамал Жусупова

Учитель географии и истории

31 год

26 745

977

Подписчики

Подписки

Местоположение

Кыргызстан, чуй

Специализация

География

История

Обо мне Блог Файлы Тесты Галерея Активность Награды

Литосферанын тузулушу

Алайчы уулу Саит атындагы инновациялык орто мектеби

Предмет: География	6-класс
Текшерген ОББ: Ниматилла кызы Багдаг\л	К\н\: 18.11.19
Мугалим:Жусупова Айжамал

Сабактын темасы: Литосферанын т\з\л\ш\.

Сабактын максаты: Литосфера жана анын т\з\л\ш\ боюнча окуп \йрън\шът.

Сабактын милдеттери:

Таанып бил\\ч\л\к(когнитивдик)

Жердин ички т\з\л\ш\ жана анын т\рлър\ боюнча окуп \йрън\шът.

Ишмерд\\л\к(ън\кт\р\\ч\)

Карта менен иштъъ жъндъмд\\л\ктър\ артат,ъз оюн далилд\\ айта бил\\гъ машыгышат жана алган билимдерин практикада колдоно алышат.

Баалуулук(тарбиялык)

Окуучулар бирин-бири укканга,топто,жупта иштъъгъ,элин-жерин с\й\\гъ,кыргыз тилинде так с\йлъъгъ тарбияланышат.

Негизги компетентт\\л\к:

Маалыматтык	Социалдык-коммуникативдик	Ъз алдынча уюштуруу жана къйгъйлърд\ чеч\\
Литосфера боюнча окуу китебинен жаёы маалымат алышат.	Интернет булактарынан ъз алдынча жаны маалыматтарды табууга кън\г\шът.	Окуучулар жер боюнча ъз алдынча ой толгоп,мънг\лърд\ сактап калуу проблемаларын чечишет.

Предметтик компетентт\\л\к:

Географиялык документтерди талдоо жана интерпретациялоо ПК1	Географиялык процесстер менен кубулуштарды т\ш\нд\р\\ ПК2	Географиялык объектилердин комплекстүү мүнөздөмөсүн берүү жана мейкиндикте багыт алуу ПК3
	Жердин ички т\з\л\ш\н изилдъън\н зарылдыгы жън\ндъ ой ж\г\рт\шът.	Аймактык жана ълкъдъг\ литосфераны бири-бири менен байланыштырат.

Сабактын кърсътк\чтър\:

1-кърсътк\ч	2-кърсътк\ч	3-кърсътк\ч
Жердеги ресурстар жън\ндъ маалымат ала алышса	Бири-бири менен топто,жупта иштей алышса	Ъз алдынча литосфера катмарын сактап калуу къйгъйлър\н чеч\\н\н жолдорун табышса

К\т\л\\ч\ натыйжасы:

1-натыйжа	2-натыйжа	3-натыйжа
Ълкъдъг\ жер катмарын биле алышат	Аны пайда кылуучу факторлорду талкуулашат	Д\йнъл\к жана жергиликт\\ литосфераны салышытырат

Сабактын тиби: Аралаш сабак.

Усулдар : Салттык

Ресурстар: Окуу китеби,с\ръттър,компьютер,интер.доска

Сабактын с\ръттъл\ш\:

Этап	Убакыт	Мугалимдин иш аракети	Окуучунун иш аракети
Уюштуруу	3 мин	Саламдашат. Жагымдуу маанай т\зът(логикалык суроо) Сабактын жабдылышын карайт.	Саламдашат.жагымдуу маанайда сабакка киришет.Окуу куралдарын толуктап сабакка къё\л бълът.
Уй тапшырмасын текшеруу	12 мин	/йгъ берилген тапшырманы тешер\\,окуучулардын дептерлерин текшер\\,суроолорду бер\\.	/й тапшырмасын кайталашат.Суроолорго жооп беришет.Тапшырманы аткаруу боюнча жоопкерчиликке ээ болушат.
Жаны теманы тушундуруу	20 мин	Жерди тузуп турган тектер,анын ички т\з\л\ш\ жън\ндъ жана литосфера деген эмне экенидиги жън\ндъ айтып берет.	Окуучулар ой ж\г\рт\п жооп беришет.Т\рд\\ жоопторду айтышат.Кайсы жооп туура экендигине ъздър\ ынанышат.
Бышыктоо	4 мин	Суроолор берилет.Проблемалар коюлат. Литосферага жалпы м\нъздъмъ берет.	Жооп беришет.Талкуулашат,предмет аралык байланышытырышат.Суроолорду т\з\шът.
Баалоо	4 мин	Китептен тапшырма берет.Окуучуларды баалайт.	/йгъ берилген тапшырманы эсине сактап к\ндъл\гънъ жазып алат.

Жаёы тема: Литосфера – Жер кыртышын жана мантиянын жогорку катмарын камтыган Жердин «катуу» сырткы сферасы.

Литосферанын төмөнкү чеги астеносферанын үстүнөн өтөт. 20-кылымдын 60-ж-рына чейин жер кыртышынын синоними катары кабыл алынган. Литосфера плиталары – Жердин литосферасы бөлүнгөн салыштырмалуу монолиттүү плиталар. Учурда 7 ири (туурасы 1000 кмден жогору) плита бар: Түндүк Америка, Евразия, Түштүк Америка, Африка, Инди-Австралия, Антарктика жана Тынч океан. Бардык ири литосфера плиталары (Тынч океан плитасынан башкасы) континенттик жана океандык бөлүктөрдү камтыйт. Ошондой эле 7 кичи плитага (туурасы 1000 кмден аз) да бөлүшөт: Кокос, Наска, Скоша (Скотия), Кариб, Араб, Филиппин, Каролин. Мындан тышкары түндүктө Түндүк Америка менен Евразия, түштүктө Түштүк Америка, Африка жана Инди-Австралия плиталарынын ортосундагы алкакта жайгашкан майда плиталар да бар. Литосфера плиталарынын магмалык жана сейсмдик активдүү зоналар менен белгиленген чеги вертикалдык же субвертикалдык бөлүнүү зоналары менен берилген. Литосфера плиталары бири-бирине салыштырмалуу горизонталдык (айрым учурда вертикалдык) багытта бир нече миңдеген кмге чейинки аралыкка (жылына бир нече смден 10 смге чейинки ылдамдыкта) жылып турат. Плиталар кыймылга келгенде четтери бузулат. Литосфера плиталарынын ички бөлүктөрүндө бул учурда плиталардын четтеринде топтолгон чыңалуунун жана ички плиталык магматизм таасиринен ички плиталык деформациялар жүрөт. Литосфера плиталарынын жылышуу механизми Жердин мантиясынын конвекциясы менен байланыштуу. Литосфера плиталарынын жылышына кошумча күч катары литосфера плиталарынын спрединг зоналарында (түпкүрдөн магма порциялар менен келгендиктен) ары-бери жылышы жана субдукция зонасында океандык литосфера плиталарынын (тереңдикке байланыштуу оордук күчүнүн таасири астында океан литосферасынын тыгыздыгынын өсүшүнөн) тартылышы болот.