Т?рбие са?аты 3 сынып ?лы Же?іс 70 жыл

Ы.Алтынсарин атында?ы ЖОББ мектеп

"?лы Же?іске 70 жыл"

Т?рбие са?аты

М??алімі: Кондудаева З.Е.

Т?рбие са?атыны? ма?саты: ?лы Отан со?ысы, оны? зардаптары, ?лы Же?іс туралы ма??лмат беру. Отан ?шін жан ?и?ан аталар мен апаларды?, со?ыстан орал?ан, ?азіргі кезде арамызда ж?рген ардагерлерімізді? ерлігін ?лгі ете отырып, оларды ??рметтеуге т?рбиелеу.

М??алім: Армысыздар, ??рметті о?ушылар, м??алімдер! ?р?айсымыз ?шін жа?ын ?рі ?ымбат ?лы Же?ісімізге биыл 70 жыл толып отыр. Же?іске жету жолында ?аза?станды?тарды? ас?ан ерлігі мен ?скери жан?иярлы?ы Отан со?ысы тарихында?ы жар?ын беттерге айналды. Сонды?тан б?л к?нні? ма?ызы ?те жо?ары. Же?іс ?шін шыбын жандарын ??рбан еткен бірнеше миллионда?ан адамдарды? есімдерін есте са?тап, 1418 азапты к?н мен т?нді болаша? ?шін ерен е?бекпен, ?айсар ерлікпен ?ткізгендерін ?мыту?а болмайды.Сол жауынгерлерімізді? Отан?а деген шексіз берілгендігіні? ар?асында біз б?гін осындай ба?ытты,т?уелсіз ел болды?. Ендеше, б?гінгі «?лы Же?іске 70 жыл» атты ашы? т?рбие са?атымыз, Же?іске, Же?іс себепкерлеріне арналады.

1-о?ушы: Данияр

??тты болсын,Же?іс к?ні мейрамы,

Орындал?ан ата-бабам арманы.

Же?іп шы?ып ?арсылас?ан жауларын,

Батырларым болды елді? арда?ы.

Батырларды? ісі ?лгі- ?неге,

Же?іс к?нін тойлайды бар немере.

Атасындай ел ?ор?а?ан ерлерді?,

Мейрамынан арты? дейсі?,немене?!

2-о?ушы: Айлана

Елдерге ?ауіп т?нбесін,

Елестен адам ?лмесін!

Жойы?дар атом бомбасын

Жой?ынды ?ыр?ын болмасын.

М??алім:

Балалар батыр деген с?зді ?алай т?сінесі?дер?Батыр деп ?андай адамды айтамыз?

4.Слайд: М??алім: "?лы Отан со?ысы" ??ымы 1941 жыл?ы шілдені? 3-інде Сталинні? радио ар?ылы с?йлеген с?зінен кейін пайда болды.Германия тарапынан бол?ан б?л со?ыс-агрессиялы?,жаулап алушы,?ділетсіз со?ыс болды,ал Совет Ода?ы тарапынан ?ділетті:?з жерін ?ор?а?ан,азатты? Отан со?ысы болды.

Тарихта ?лы Отан со?ысындай ?асіретті со?ыс бол?ан емес. Со?ыста 27 миллионнан астам ке?ес адамы ?аза тапты. Соны? ішінде 410 мы?ы ?аза?станды?тар бол?ан.

(Интерактивті та?тадан к?рсетіледі.)

К?рініс: «Со?ыс ?асіреті» (к?й ойнап т?рады)

Немересі: ?же, ?же! Б?гін меннен ба?ытты адам жо?. Жа?а ?мірді? баспалда?ын д?рігер боп баста?ым келеді. (?жесін ??ша?тап еркелей к?леді)

?жесі: Талабына н?р жаусын, арманы?а жет балам! (ма?дайынан с?йіп, ?асына отыр?ызады, ?кесі жымыиып, салма?ты киіпте пыша?ын ?айрап отыра береді, келіні ыдыс алып, келе жатып, радиода?ы хабарды ты?дап т?рып ?алады).

Радио: Ты?да?ыздар! Ты?да?ыздар! С?йлеп т?р?ан Москва. Б?гін, та?ерте?гі са?ат 4-те Неміс фашисттері Германия мен Совет Ода?ыны? арасында?ы шабул жасамау туралы шартты опасызды?ты б?зып, бізді? елімізді? терреториясына басып кірді.

(?н «Священная война», ?олында?ы ыдысы т?сіп кеткен келіні жылап, бетін жабады).Немересі: Ата сен енді елімізді жаудан ??т?ару?а кетесі?.Жолы?нан кідірме.Елімізді жаудан ??т?арып тезірек орал.Біз сізді асы?а к?теміз.(?кесін келіп ??ша?тайды)

?кесі: — (?кесі ?олында?ы бір жасар баласын ?ызына беріп т?рып) Ты?да балам, ты?да к?нім, Болу?а жара ?ол?анат. К?рі анам, с?би іні?, Барлы?ы са?ан аманат.

?жесі: — Оралсын аман жеріне, К?ріссін ту?ан елімен. Келі?-ау к?здей ?алта?а Топыра? салып беріп жібер.

Келін: — (?алта?а салын?ан топыра?ты берген келін) Кебін киген ?леді, Кебенк киген келеді. ?лкен ?йден д?м татса, Кешікпей дейді келеді. (жарыны? со?ынан жылап ?алады)

3-о?ушы: ?семг?л

Шарпы?анда со?ыс ?рті жер ж?зін,

Аталарым ?ан майдан?а аттанды.

Ел намысын абыроймен ту етіп,

Д?шпандарын табанында таптады.

Енді со?ыс жер-жа?анда болмасын,

Ана-жесір,бала-жетім болмасын.

Бар адамзат тіл табысып ?зара,

Бейбітшілік бар ?лемге орнасын.

4-о?ушы: Тілекберген

Ау,адамдар-даналар!

Со?ыс?а ?арсы балалар!

Ядролы? ?аруды

Тыйы?дар "сынап" жаруды!

5.Слайд: М??алім:Фашистік Германия Ке?ес Ода?ыны? астанасы – М?скеуді бірнеше апта ішінде басып аламыз деп жоспарлады. Біра? М?скеу т?біндегі шай?аста ?ызыл армия ентелеп келе жат?ан фашист бас?ыншыларын то?татып, ?здері ?арсы шабуыл?а шы?ты. Б?л же?істе ?аза?станды?тарды? ?лесі зор болды.

« Со?ыстан ?айт?ан солдаттар» ?ні орындалады.

7.Слайд: М??алім: Гитлерді? бас?ыншылары 1941 жылды? ?ырк?йегінде Ленинград?а жетті. ?аланы толы? ?оршау?а алды. Ленинград ?шін ауыр блокада к?ндері басталды. 900 к?н мен т?н бас?ыншылар Ленинградты ?уеден, ауыр зе?біректермен о? жаудырды. Ленингрдатты азат етуде ?аза? сарбаздары да ат салысты.

6-о?ушы: ?мина

?лы Отаншыл ардагерлер азайды,

Ардагерлер аты ?алды ауылда.

Ардагерді арда?таймыз б?ріміз.

?лгі етіп ?лкен-кіші ?ауым?а.

?ткен к?нні? с?мды?тарын ты?даймыз,

Ерлік жайлы т?сінікті шы?даймыз.

?ос ардагерлер атамыз?а бас иіп,

?за? ??мыр тілеуден бір тынбаймыз.

7-о?ушы: Арсен

Сен ??рметте оны! ?бу С?рсенбаев.

Сен ??рметте оны!

Т?сінді? бе, ?ара?ым?

Ол а?ша?а сат?ан жо?,

тізесін кесіп ая?ын.

Еріккеннен де ?стап ж?рген жо?.

?олты?та?ан ?зын тая?ын.

Кеше елге ?атер т?нгенде

ол жау?а ?арсы шапты.

Ол арыстанша алысты,

ел намысын ?ор?ап ?алды.

Сен ??рметте оны!

Т?сінді? бе ?ара?ым?

Сені? келешегі? ?шін берді ол

азатты? жолында ая?ын!

8-о?ушы: Хамза

Жас ананы? бесікті тербетіп отырып айт?ан ?ле?і.

Фашисті ?ызыл ?скер же?ер ме екен,

?скерден ?ке? аман келер ме екен,

?скерден ?ке? аман келер болса,

Б?пешім езу тартып к?лер ме екен?!

?лди,б?пем,?лди-ай!

К?ке? аман келсін-ай!

10.Cлайд.М??алім: ?лы Отан со?ысы кезінде д?ниеге келген с?билерді? жа?дайы ?те ?иын болды.Елде ?ал?ан ?арт аталар мен ?желер,ересек балалар,аналар та?ны? атысы,к?нні? батысы е?бек етті.?сіресе жас босан?ан аналар жас с?билерін ар?аларына та?ып алып мал ба?ты,егін екті,заводтарда е?бек етті.Ал т?нде ж?мыстан ?алжырап келсе де с?билерін ж?батып бесік жырын айтты.

8-о?ушы: Алина

Аналар,?ам?ор ?келер,

Бала?а ба?ыт ?ке?дер!

Б?бектер аштан талмасын,

Тірідей жетім ?алмасын!

« А? к?гершін » ?ні орындалады.

12.Слайд:М??алім: Республикамыз майдан?а ж?к ж?не же?іл машина, шынжыр табанды трактор, жыл?ы ж?не арба жіберді.Со?ыс кезінде неміс армиясы 11710 ?ала мен 70000-нан астам елді мекенді к?л тал?ан етті.25 миллионнан астам адам баспанасыз ?алды.Б?кіл Ке?естер Ода?ы есепсіз шы?ын?а ?шырады.

?аза?станнан 1 млн.200 мы? адам ?скерге алынды.Со?ыс кезінде 400 мы? адам ?аза тауып,із-т?ссіз жо?алып кеткен.

9-о?ушы: Аяна

1941-1945 жылдарда адамзат тарихында болма?ан алапат со?ыста бірлік,досты? жолында жан ?и?ан ?аза? батырлары фашизмнен б?кіл адамзатты? адалды?ты ?ор?ап,ерекше ерлік к?рсетті.Ж?зге тарта халы? ?а?армандарына Ке?ес Ода?ыны? батыры деген абыройлы ата? берілді.

(Ке?ес Ода?ыны? батыры Б.Момыш?лын интерактивті та?тадан к?рсету)

9-о?ушы: Абылай

Ба?ыт?а байта? елге б?легендер,

Бауыржан,?лия,М?нш?к,Т?легендер.

Соларды? ?асиетті ерлігімен,

??лпырып,шешек атып к?герген жер.

10-о?ушы: Лиана

?ртенбесін ту?ан жер,

?ртенбесін ту?ан ел.

Май?алмасын ас?ар бел,

Шай?алмасын шал?ар к?л.

12-о?ушы: ?семг?л

Ата-анасынан ерте айрыл?ан М?нш?к жасты? ша?ын да т?рк етті. Алматы медициналы? институтында о?ып ж?рген ша?ында жау жа?тан ескен со?ысты? ыз?арлы желі жас ?айы?ны? жапыра?ындай жай?ал?ан бойжеткенді ж?лып т?сіреді. Хал?ына т?ніп т?р?ан ?ауіпке жаны шыдамай, дамыл таппастан ?скерге ?зі с?ранып, жо?ары?а мынадай ?тініш жазады: «Фашистерді жою ?шін майдан?а жіберетін мені? а?айым да, апайым да жо?, сонды?тан ?зімді жібері?із». Ел ?шін ?ан т?гіп, жан беріп жат?ан отандастарына ?алай да ?з ж?рдемін бергісі келген ниетпен, 1942 жылды? тамыз айында «?ызыл армия» ?атарына алынды.

1943 жылды? 15 ?азанында Псков облысында?ы Невель ?аласын босату ?шін Изоча станциясында?ы 173,7 биіктігінде ?ант?гіс со?ыс болды. Сол к?ні М?нш?к жан серігі - пулеметімен дамылсыз о? атып, ерен ерлік к?рсетті. Жауыз жауды? М?нш?кке ?арсы ат?ан о?ы оны? ажал о?ы болып, ?рімдей ?ызды ?ыршыннан ?иып т?сті.

(М.Маметованы суретін слайдтан к?рсету)

12-о?ушы: ?мина

1942 жылы ?лия ?з еркімен майдан?а аттанып, мергендер мектебін ?здік бітірді. Біра? біраз уа?ыт?а дейін оны? ал?ы шептегі атыс-шабыс ала?ында білім-білігін іс ж?зінде к?рсетуіне р??сат етпеді. Біра? жас ?аза? ?ызы ал?а ?мтылды, жау?а ?арсы о? жаудыру?а асы?ты. Бір хатында ол ?з ??рбылары мен достары ?шін фашистерден кек алуды ?алайтынын жазады. ?зі о?ы?ан ?аласыны? ??рсауда ?ал?аны оны ?атты ала?дататын еді.

1943 жылы Снайперлер дайындау орталы? ?йелдер мектебін ая?тайды. 1943 жылдан бастап, 54-ші арнайы ат?ыштар бригадасы 4-батальоныны? снайпері бол?ан (22-ші ?скер, 2-ші Балты? жа?алауы фронты). Жау ?скеріні? 30-дан аса сарбазы мен офицеріні? к?зін жой?ан. 1944 жылы 14 ?а?тарда Псков облысыны? солт?стігіндегі Новосокольники ауданында ?аза тапты.

(?.Молда??лованы? суретін слайдтан к?рсету)

13-о?ушы: Саида

?ыр?и ?аза? со?ысты?,

Со?ты?пауын тілеймін.

?ор?асынды к?к ?ш?ын,

О? шы?пауын тілеймін.

Адамдарды? ?лемде

Туысты?ын тілеймін.

Шын досты?ты? ?р елде

Тым ысты?ын тілеймін

14-о?ушы: Гулим

К?гертетін ??ірді,

К?ркейтетін ?мірді.

Біз баламыз болаша?,-

Б?лінбесін бала ша?!

8-о?ушы: Данияр

?аза?станды?тар Брест ?амалын ?ор?ады, М?скеу т?бінде де ?лімге бастарын тікті. Сталинград, Курск до?асында?ы шай?астарда ерекше к?зге т?сті. Берлинге шабуыл жасады, Рейхстаг?а ?аза? жігіті Ра?ымжан ?ош?арбаев Же?іс туын 1945 жылды? 30 с?уірде тікті.

Ра?ымжан ?ош?арбаевты? туды тігу с?ті к?рсетіледі:

«?р?ашан к?н с?нбесін » ?ні орындалады.

?аза? арасында осы со?ыста ерекше ?а?арманды? таныт?ан батырды? бірі ?рі бірегейі – Бауыржан Момыш?лы.Со?ыс кезінде ?олбасшы Рокоссовский лейтенант шеніндегі жап-жас ?аза? жігітіні? ?абілетіне риза болып, полк командирлігіне та?айында?ан. Б.Момыш?лы со?ыс кезінде 207 рет шай?ас?а ?атысып, 2 рет ауыр жараланды. Басшалы? тарапынан бірнеше рет Ке?ес Ода?ы батыры ата?ына ?сынылады. Біра?, ата? кешіктіріле береді. Е?бек?ор Б.Момыш?лы мойы?ан жо?. Ол 37 д?птер к?нделік жаз?ан батыр, бейбіт ?мірді? ?аруы ?аламды алып ?аза? ж?не орыс тілдерінде к?птеген кітаптар жазады. «Артымызда Москва» кітабы Кубаны? б?кіл ?лемге белгілі басшысы Фидель Кастроны? с?йіп о?итын кітабына айналды. Бауыржан Момыш?лыны? ?лы Отан со?ысында ?рыс ж?ргізу ?дістері ?лгі ретінде ?абылданып, Кубаны? ?скери академиясында о?ытылды.

Интерактивті та?тадан Б.Момыш?лы туралы мына материал к?рсетіледі:

«А? к?гершін» ?ні орындалады.

М??алім: Бізді? хал?ымыз ?аза?ты? батыр ?ыздары ?лия Молда??лова мен М?нш?к М?метованы? есімдерін ма?танышпен атайды.

8-о?ушы: Оны – «дала серме?десі», «к?к т??ірісі», «аспан перісі», «?анаттылар ханы» деп ??рмет т?тты. Д?л осындай текті ??сты? болмысы ?аза?ты? арда ?лы, Ке?ес ода?ыны? батыры ата?ын екі рет ал?ан ?ыран текті Тал?ат Бигелдинов еді.

Д?ниеж?зілік екінші со?ысты? ажал ?ор?асындары аспан к?гін ос?ылап жат?ан т?ста, ?аза?ты? сайын даласынан, ?ара?ткелден т?леп ?ш?ан сарша ?ыран к?кке темір тегеурінді ?скери ?ша?ты 305 рет к?терген екен.

9-о?ушы: ?абиден?лы Т?леген То?таров – ?атарда?ы жауынгер. 1942 жылдан бастап 1943 жыл?а дейін Сталинград майданында со?ыс?ан. «Германияны же?гені ?шін» медалімен марапаттал?ан.

10-о?ушы: ?лы Отан со?ысыны? ерж?рек батыры, хал?ымызды? біртуар перзенті – ?асым ?айсенов 1918 жылы 23 с?уірде Шы?ыс ?аза?стан облысыны? ?лан ауданында д?ниеге келген.1941 жылды? ?араша айында О?т?стік-Батыс майданны? штабына аттандырылып, бас?ыншылар ?олында ?ал?ан Украина жерін азат ету ?шін жау тылына т?сіріледі. ?айсенов атамыз сол жерде Чапаев атында?ы партизан ??рамасыны? ?шінші отрядыны? бас?арушысы болады. Б?дан кейін, 1944 жылды? со?ына дейін Чехославакия (?азіргі Чехия), Румыния, Молдавия елдеріндегі партизан ?оз?алыстарына ?атысты. Со?ыс ая?тал?ан жылдардан со? бейбіт е?бекке араласып, ?аза?стан Жазушылар ода?ында, баспа мекемелерінде ?ызмет ат?ар?ан. ?лы Отан со?ысыны? ?иын-?ыстау кезе?ін, жауынгерлерді? ерлігін суреттейтін «Жас партизандар» (1954), «Ажал аузында» (1959), «Жау тылында?ы бала» (1961), «Жау тылында» (1973) секілді к?птеген шы?армаларды? авторы.

«?р?ашан к?н с?нбесін» ?ні орындалады.

М??алім: 1945 жылы 9 мамырда ?ызыл Армия же?іске жетіп,?лы Отан со?ысы ая?талды.

4-о?ушы: 9 мамыр – Же?іс к?ні ?мірді с?йер адамзатты? есінен м??гі кете ме? Біра? б?л Же?іс о?айлы?пен келген жо?. Гитлершілдер со?ысты? бас кезінде 190 дивизияны, 5 мы?дай ?ша?ты, 3700 танкті, 50 мы?дай ?аруды шабуыл?а шы?арды. Жерімізге басып кірген жау ?скеріні? жалпы саны 5,5 миллион адам?а жетті.

М??алім: Республикамыз майдан?а 14,1 мы? ж?к ж?не же?іл машина,1,5 мы? шынжыр табанды трактор,110,4 мы? жыл?ы ж?не 16,2 мы? арба жіберді.Со?ыс кезінде неміс армиясы 11710 ?ала мен 70000-нан астам елді мекенді к?л тал?ан етті.25 миллионнан астам адам баспанасыз ?алды.Б?кіл Ке?істер Ода?ы есепсіз шы?ын?а ?шырады.?аза?станнан 1 млн.200 мы? адам ?скерге алын?ан.Со?ыс кезінде 400 мы? адам ?аза тауып,із-т?ссіз жо?алып кеткен.