Тенири Манас

Жараткандын жазылбаган мыйзам ченеби ушубу.Тобосу корунгон инсандардын копчулугун

ун кадыр -баркы,жасалган эмгеги кеч баамдалат,бааланат жана козу откондо гана анык дааланана тушот.

Ошол опо-тоодой мээнет ичинде илгертен эле адам баласы барктаган,аздектеген нерсе -касиети кучтуу соз.Ушундан улам кыргыздар"Онор алды кызыл тил" деп макалдатса Библияга тооп кылгандар ар нерсенин башталышы катарында "А дегенде Соз болгон" деген тушунукту дайыма туу тутуп келишет.Бул эки туюмдун бирин- бири толуктап турганы озунчо купуя сыр,чечмеленбес табышмак шекилдуу.

Ошондуктан,кайсы эл болбосун озунун оозеки адабияты жана андан ары онугуп,бутактаган маданият тармактары менен сыймыктанууга толук акылуу.Бул ченемден алганда кыргыз элинин талант шыбагасынан жаралган улуу "Манас" эпосу кайталагыс керемет.

Ал эми ушул касиетти кылымдан кылымга жалан оозеки турундо сактап гана эмес,улам толуктап, онкктуруп оорчуткон манасчылардын талантына таазим этуу парзыбыз. Эпос рухубуздун туу чокусу экендигине ынандырган да,ошого жараша шыктандырган да улуу манасчылар болгондугун баса белгилоо зарыл.

Откон доордогулардын айтпаган кундо да замандаш жашаган Саякбай Каралаевдин мисалында эле соз касиетине,сыйкырдуу дараметине бап келген далилди коруп,туюп турабыз.Залкар манасчынын айтуусунда улуу эпос маани-манызы жагынан дагы дааналанабийиктей тушуп,эл башынан кечирген оор турмуш койгойу трагедиялык денгээлге жете чиеленип,антсе да келечектен умут узбоочулук,азаттыкка арбалуу менен эркиндикке умтулуунун нуру шоолалана оптимисттик идеянын нарк-насили жанданат.

"Манаста"айтылгандай ушунча онор,талант казынасынан ошол кундон ушул кунго мундурбай жеткирген элибиздин рухий эрдигине мин мертебе ыраазы болосун,танданасын.

Эми ошол нечен мезгил туркун замандын элегинен ото озубузго калган ыйык мурас-руханий жибек жолунун мазмунун башка элдерге да жеткирип,анын дуйнолук адабият менен маданиятта ээлеген ордун аныктар коргозуп,жеткиликтуу чагылдыруу учун тумондогон иш туркумун жасоо онуту эми келип турат.Буга Манастан кийин кайра тагдырыбызга буйруган эркиндик оболго тузот.

Мына ушул аскар тоодой милдетти аткарууда Ашым Жакыпбеков чындыгында эле чыгармачыл эрдикке баш отун сайып шымалана киришкен чыныгы атуул жана кыргыз адабияты менен маданий тарыхында оз жузу,чыйыры бар ишмер,кайталангыс стилист,кашкой талант катары калары талашсыз.