Заманбап мугалимдин кесиптик мүнөздөмөсү

Мугалимдин кесиби – бул тынымсыз өзүн-өзү өнүктүрүүнү жана өзүн-өзү өркүндөтүүнү талап кылган кесиптердин бири. Коомдун өнүгүү динамикасы адамдын кесиптик ишмердиги анын кесиптик карьерасынын бүткүл мезгилинде алдын-ала аныкталбагандыгын болжолдойт жана үзгүлтүксүз билим берүү, өзүнүн кесиптик компетенттүүлүгүн туруктуу жогорулатуу процесси зарылдыгын карайт. Мугалимдин МКТ компетенттүүлүгү мугалимдин кесиптик компетенттүүлүгүнүн курамдык бөлүгү болуп саналат.

2022-жылдын 22-июлунда бекитилген КР мектептик жалпы билим берүүнүн мамлекеттик билим берүү стандартында “Мектептик жалпы билим берүүнүн максаты туруктуу өнүгүүгө жана бардыгы үчүн өмүр бою билим алуу мүмкүнчүлүгүн берүүгө керектүү болгон билимдерди жана компетенттүүлүктү окуучулар алуу үчүн сапаттуу билим берүүнү камсыз кылуу болуп саналат” деп белгиленген. Мектептик жалпы билим берүүнүн милдеттеринин бири катарында санариптик жана медиа-маалыматтык сабаттуулукту өнүктүрүү эсептелет. Маалыматтык каныккан чөйрөдө өсүп келе жаткан муунду окутуу, тарбиялоо жана өнүктүрүү үчүн билим берүү системасын өзгөртүү, аны маалыматташтыруу зарыл.

Бүгүнкү күндө ар бир мугалимдин окуу процессинде маалыматтык-коммуникациялык технологияларынын (мындан ары МКТ) каражаттарын колдонуу мүмкүнчүлүктөрүнүн толук спектри бар. Булар – интернеттен алынган маалымат, көптөгөн электрондук окуу куралдары, сөздүктөр жана маалымдамалар, презентациялар, окутуу жана билимди көзөмөлдөөнү автоматташтырган программалар, байланыштын жаңы түрлөрү — мессенджерлер, форумдар, электрондук почта, видеоконференциялар жана башкалар. Ушундан улам, окутуунун мазмуну актуалдаштырылып, билим берүү процессинин катышуучуларынын ортосунда интенсивдүү алмашуу жүргүзүлөт.

Мында мугалим балага билим берип, өнүктүрүп, тарбиялап гана тим болбостон, жаңы технологияларды киргизүү менен өзүн-өзү тарбиялоого, кесипкөй өсүүгө, чыгармачылык жактан өнүгүүсүнө күчтүү стимул алат. Билим берүүдө компьютерди колдонуунун тездик менен өнүгүшү жана жаңы мүмкүнчүлүктөрүнүн пайда болушу МКТ чөйрөсүндө мугалимдердин квалификациясын жогорулатуу процессин уюштурууда ар кандай ыкмаларды издөөнү талап кылат.

Азыркы учурда мектептерде МКТнын практикага кеңири киргизилгенине карабастан, билим берүүнү маалыматташтыруу процессин жайылтуучу негизги себептердин бири болуп жаңы технологияларды билген жана аларды өзүнүн кесиптик ишине киргизе алган кадрлардын жетишсиздиги эсептелет.