Адабий окуу сабагы

КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН БИЛИМ БЕРYY ЖАНА ИЛИМ МИНИСТРЛИГИ

М.Сарыбаев атындагы № 27 жалпы орто билим берүүчү мектеби

Тема: Асмандан алыска кат

МУГАЛИМ: АКМАТОВА ЭЛИЗА СУБАНАЛЫЕВНА

КЛАСС: 4-класс

Классы: 4-класс

Мөөнөтү: Сааты: 1 саат

Өтүлүүчү тема: Асмандан алыска кат

Сабактын тиби: жаӊы билим берүү сабагы

Колдонулуучу усулдар: Уландысын таап окуу,элестетип угуу,окуянын картасы,сюжеттик сызык

Сабактын формасы: Жекече,жупта,топтордо иштөө

Сабактын жабдылышы: Сүрөттөр, слайд, окуу китеби,баалоочу буюмдар, проектор, ноутбук,

Предмет аралык байланыш: кыргыз тили, адеп,көркөм өнөр

1 – тиркеме

Эки бака

• Көлмөдө эки бака  жашачу. Жайдын чилдесинде ачуу тийген күндүн астында көлмө соолуп калды. Бакалар башка үй издеп жөнөштү. Жолдо кетип бара жатышып суусу бар терең кудукка туш болушат.

• Биринчи бака ойлонбой туруп мындай дейт:
  -«Кел, ушул жерде жашайлы. Үстүбүздө чатырыбыз да болот, суубуз да болот.

• Экинчи бака, кудуктун ичин карап, шашпай ойлонуп туруп анан мындай деп жооп берди:
  — «Бул жер болбойт, кудуктагы суу кургап кетсе, биз кантип ушунча терең кудуктан чыгабыз?»

• Ошондуктан бир нерсе кылаардан мурун, анын кесепеттери кандай болот ойлонушубуз керек.

2-тиркеме

Асмандан алыска кат.

“Мен бир шар жасап,ал аркылуу көтөрүлүп,жогорулап учтум эле.Бирок менин шарымда кемчилдиктер болгондуктан,өзүмдүн болжогон жериме бара албай,белгисиз жолго түшүп,суюк абанын арасында гана жогорулап бара жатам.Жарык шооласы да жок.Караңгылык.Менден башка эч ким сезилбейт.

Мен 25-майда асманга учтум эле.Ошондон бери бир нече сутка болгондугун да билбейм.Себеби,мага күндүн чыкканы жана батканы билинбейт”,-деп жазып,кол койдум.

Аңгыча калың караңгылыктын арасынан кулагыма бир дабыш угулду.Бул дабыш санааны эчен түргө бөлдү.

Калың караңгылыкты жаңырткан үн жакындай берди.Бул эмненин үнү экен дегенсип,ага мен кулагымды тосуп тыңшадым.Ал үн кез-кезде арсылдап үргөнсүп кетет.

...”Менин итим го”деген үмүт менен анын атынан чакыра баштадым.Ит ого бетер дабышын күчөттү.

Аңгыча жогорулап бараткан шарым бир буюмга урунган сыяктанды.Итимдин дабышы жогору жактан чыккандыгы ачык айкындалды.Иттин шары үйүмдөн чыккан чырактын жарыгы менен көрүнө түшүп,ылдыйлап бара жаткан сыяктанып,шардын газы азайып,куушурулуп бара жатат

Терезеден колумду чыгарып,ылдыйлап кетип бара жаткан шарды кармай калдым.Кармаган шарымды өөдө тарттым да,андагы иттиөз үйүмө чакырып алып,шарды коё бердим.Ал жарылып калган экен.Шуулдаган бойдон жерди көздөй түшүп кетти.Итим мага эркелеп,кыңшылап жанды койбойт.Итке тамак бердим.

Шар кылкылдап,жогорулаганы токтолгон сыяктуу болуп сезилди.Анын ылдыйлашы мени дагы кубандырды.Бирок бул шардын жарылгандыгынанбы же ит экөөбүздүн салмактуулугубузданбы?Көрсө,салмактын басышынан болуп чыкты.Жаш жүрөк кабына батпай алып учкандай болду.Итти ким билет.Ал айбан го,билеби,билбейби?Бирок ал дагы кубанычта экени сезилет.

Бир маалда калың караңгылык суюлгансып,ылдыйлаган сайын жарыктын шооласы көзгө көрүнө баштады.Анан күндүн көзүн көрдүк.Биз менен амандашкансып,жарык нурун бизге чачырата тийгендей болду.

Бир кезде мунарланып тоо чокулары көрүнүп,мурда көрбөгөн,чокусун ак кар каптаган бийик тоого жакындап кирип келе жатабыз.Бир аздан кийин шар эки жагы жалама кызыл чополуу жардын бооруна жакындай баштады.Анан көк чөптүү тектирчеге барып конуп калды.

Алды зоо,үстү аска,жолсуз туюк капрчыгайдын арасында бир кичине тектирчеде корккон коён өңдөнүп,итим экөөбүз алдыбыздагы ташка урунуп,көбүрүп агып жаткан сууну карай коёбуз да,үнсүз отурабыз.

Жан сактап,жашай турган жер боорундагы тектирчебиздин чоңдугу чейрек гектардай гана жер.Биз турган белгисиз жер жана агып жаткан суу карта боюнча кайсы жерде экендигида белгисиз.Туура жагыбызболсо-бодурлуу аска таштар,үңүрөйгөн үңкүрлөр.

Мына,асман тиреген бийик зоодон жана алды жакта көбүрүп агып жаткан чоң суудан,көзгө чоочун жерден кантип жол тапмак элем.Жол жасап ылдый түшүүгө же жогору чыгууга колдончудай курал жок...

3 – тиркеме