Ортасы | Жаңа материалды түсіндіру. Сонымен, аксонометрия дегеніміз не? (оқушылар өздері білгендерін айтуы мүмкін). Аксонометрия ( гр. axon — ось және metreo — өлшеймін ) - кеңістіктегі көлемді денелерді бейнелейтін әрі олардың кеңістіктегі құрылымын ескере отырыи орталық жобалау өзгерістеріне негіздейтін тәсіл. Текшенің аксонометриялық проекциясының екі түрін (изометриялық және диметриялық) қарастырыңыз. Берілген суреттердің айрмашылығы неде екенін анықтап көріңіз. Сурет АСурет Б (СуретА) Проекцияның бұл түрінің ерекшелігі - бөліктің алдыңғы жағын, яғни алдыңғы көрінісін бұрмалаусыз көреміз. Алайда, Y осі бойымен орналасқан тараптар түпнұсқамен салыстырғанда 2 есе азаяды. Демек, «диметрия» деген сөз «қос өлшемді» білдіреді. (Сурет Б) Егер заттыңшеттері мен координат осьтері аксонометрлік жазықтыққа тең бұрыштармен және оған перпендикуляр сәулелермен проецияласа, онда үш ось бойынша бұрмалану коэффициенттері өзіндік үлес өлшеміне тең болады. Мұндай проекцияның атауы - изометрия - «бірдей өлшемдер» дегенді білдіреді. Карточкаларыңды альбомға жабыстырыңыздар. Практикалық тапсырма 1. Альбомда 3 см қалыңдығы бар квадраттың құрылымын орындаңыз. Ең алдымен диметриядағы құрылымын орындаймыз (Тақтаға оқушы шақырылады, тақтада үлкен өлшем алынады, мысалы, 30 см.) Құрылымын орындауды неден бастаймыз?(осьтерді құрастырудан) Диметрияда осьтер қандай бұрыштар арқылы орналасады? (Y осі көлденеңнен 45°) Х и Z осьтерінен сызбаны бастайық. Осылардың қайсысы тігінен орналасқан? (Z осі). (тақтада тігінен сызық жүргізіледі). Ал, енді Z осіне перпендикуляр Х осін жүргіземіз. (көлденеңнен сызық жүргізіледі, қиылысу нүктесі О деп белгіленеді). Y осі 45 ° бұрышпен X осіне бұрыңыз, оны істеу үшін 45 ° және 45 ° бұрыштары бар бұрыштықты немесе транспортирді қолданыңыз. X осьте біз квадраттың түпнұсқасының өлшемін 3 см қашықтықта қалдырамыз. У осі арқылы қандай өлшемді аламыз? (өлшем екі есе кішірейеді, сондықтан 1,5 см аламыз). Х и Уосьтеріне параллель сызықтаржүргіземіз де, тексереміз. Бізде квадраттың диметриядағы проекциясы шықты. Қандай сызықтар көрінбейді? Оларды штрих сызықтармен көрсетіңіз. Практикалық тапсырма 2. Енді дәл осы квадраттың құрылымының изометриясын орындаймыз. Теперь выполним построение этого же квадрата в изометрии. (тақтаға оқушы шақырылады). Изометрияға осьтерді қалай өткізу қажет? (Шамалы жауап. Ең алдымен ось 2 – тік сызығын жүргізу қажет, сосын горизонталь сызығын өткізіп, оның қиылысу нүктесін О деп белгілейді. Горизонталь сызықтан солға төмен 30° бұрышты алып, X осін жүргізеді. Дәл солай оңға төмен 30° бұрышта горизонталь сызығын ось У жүргізеді. Осьтер бойынша қандай өлшемдер алынады? (бұрмасыз/ без искажений) | Оқушылар топтасып ақылдасып пікір шығарып пікірлерімен бөліседі Жауабын зерттеу дәптеріңе жазып, суретке түсіреді Оқытушының нұсқауларына сәйкес, жұмыс кітабындағы оқушылар сурет салу құралдарын пайдалана отырып, тік, көлденең және көлбеу сызықтарды, сондай-ақ шеңберлерді жүргізеді. | Дискриптор Аксонометрияны құру жолдарын біледі; Изометрлік проекцияда шаршының сызбасын жасайды; Диметриялық проекцияда шаршының сызбасын жасайды. | Дәптер, сызба аспаптары: даярша, рейсшина, лекала, транспортир, үшбұрышты сызғыш, өшіргіш және т.б. Жәй қаламдар жиынтығы. Плакаттар, кестелер Интернет-дерек көзі: http://www.granitvtd.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=4&Itemid=4 Үлестірме материалдар |