Алыкулга таазим

АЛЫКУЛГА Т/БЪЛ/К ТААЗИМ

(Адабий-музыкалык кече)

Кеченин максаты: Акындын ъм\р\н,чыгармачылыгын,анын адабий д\йнъс\н тереёирээк ачуу,адабий кър\н\штъргъ,окуяларга тереё с\ёг\п кир\\,жамаат менен иштъъгъ кън\г\\,билимдин чыё жана бекем болушу \ч\н къмъктъш\\.

Кеченин жабдылышы: А.Осмоновдун портрети,ватман,маркер,скотч,А4 барак,ноутбук,проектор,мобилдик телефон жана башка.

Кеченин ж\р\ш\:

М\нътт\ айга, жылга,к\нгъ теёеп,

Убакыт учкан куштай ътъ берет.

Жашоодо баары кымбат, ошентсе да,

Сиздер менен саламдашуу ътъ керек.

-Саламатсыздарбы?

Залкар ойду таразалап батырган,

Закымдаган ак таёдарды атырган.

Заманымдын асыл, кымбат, байлыгы,

Замандашка салам айтып кайрылган.

Хор: Кыргыз тили жана адабияты тайпасы.

Мугалим: Алыкул деп, Алыкул атын салт кылган бар,

Не билсин ал жън\ндъ жаш уландар?

Суусаган таттуу лира ширесине

Умсуна тамшанышат окурмандар.

-дегендей , сиздерди «Алыкулга т\бъл\к таазим» аттуу адабий кечеге кош келипсиздер демекчибиз.

Кудайга миё мертебе калп айтса да, ырына бир мертебе калп айта албаган, кыргыздын таланттуу акыны Алыкул Осмонов, кыска жашаса да, кыска ъм\р\н\н ичинде Чолпон жылдыздай жанып, кыргыз адабиятына нар кътърг\с жумуш аткарып, ъз ысымын жаркыратып калтырып кетти. Ал ъм\р, ъл\м, д\йнъ, жашоонун маёызы, эмгек, с\й\\, жаратылыш жън\ндъ жазды. Укмуштуудай къп окуду, эл аралап, элдин съз\н жыйнады, к\н\-т\н\ т\йш\к тартты, ыр къл\ндъ с\зд\, пьесаларды, поэмаларды жазды. Ал тургай анын ырларына обон жаратылып, азыркы к\ндъ да аткарылып кел\\дъ.

Эмесе, кечебизди баштайлы да, алп акынды даёктайлы!

А - аалам алпы Шекспирдей к\ч менен,

Л - лирикалуу ырлар жазат с\й\кт\\.

Ы - ырына бир жолу да калп айта албайт,

К - кудайга миё мертебе калп айтса да.

У - ушул адам, ушул сырдуу кийимчен,

Л – лирик акын, ълбъс акын – Алыкул.

Анда эмесе, сиздердин назарыёыздарга акындын жарыяланбай калган «Чын жолдош» аттуу чыгармасын тартуулайбыз.

ЧЫН ЖОЛДОШ

Муну айтсам биръъ угар, биръъ укпас,

Чыны да азга жагар, къпкъ жакпас.

Кары,жаш ушунча адамзаттын-

Бир гана жолдошу бар т\к айрылбас.

Ал жолдош къп кылымдап, нечен-нечен…

Эё башкы Адам ата, Ава энеден.

Т\б\ жок, уч-кыйры жок сапар чегип,

Эшикти тырс-тырс кагып бизге келген.

Д\йнъгъ алтын бъбък келер замат,

Куттуктап, бизден мурда тосуп алат.

Соксоюп бешиктин дал маёдайында,

Уктабай \ё\ръй\п карап турат.

Ошондон т\к айрылгыс жолдош болот,

Айбыгып эч нерседен коркпос болот.

Эр болсоё, сенден к\чт\\ а да эр болуп,

Шер болсоё к\рк\ръгън жолборс болот.

Сени ээрчип тойго барсаё, тойго барат,

Ат минип, жолго аттансаё кошо аттанат.

Эгерде айдай сулуу жанды с\йсъё,

Ал дагы бир жагынан колдон алат.

Кайгырсаё - кайгырат да , к\лсъё к\лът,

Уктасаё кошо жатат, ж\рсъё ж\рът.

Алам деп, къктъг\ к\н сураса да,

Т\к бербейт, сени ошончо жакшы кърът.

Биръъгъ бул мындай деп сырыёды ачпайт,

С\рд\\ сот, ок алдында айыбыёды айтпайт.

Ал ъз\ ошончолук адил жолдош,

Калп айтпайт, ушактабайт, жамандабайт…

Алыкул, чын жолдошуё ал ким десеё,

Эё уяё… къз\б\згъ кър\нбъгън –

Эли жок, жери да жок, тууганы жок,

Кадимки кайран баатыр ъл\м деген.

Азбаган, картайбаган, ж\дъбъгън,

М\лдъ аалам т\гънмъй\н т\гънбъгън.

Эринбей шашпай басып жалгыз гана,

Укумдан тукум кууп ж\ръ берген.

Сен айтчы, жан шеригим, мен с\йгън жар,

Жана да улуу кич\\ жан курбулар,

Шум ъл\м, ълбъй турган дос болгон соё,

Кандайча жаман кърър жън\б\з бар.

26-ноябрь 1944-жыл Койсары

Хор: Ата Журт

Съз\: А. Осмонов

Обону: Ш. Ътъбаев

Жылуу кийин,жолуё кыйын \ш\\рс\ё,

Кыш да кату…бороон улуп,кар улуп.

Суугуёду ъз мойнума алайын,

Жол карайын,токтой турчу,Ата Журт!

Т\ндър жаман…кырсык салып кетпесин,

Наалат келип ат тизгинин шарт буруп.

Азабыёды ъз мойнума алайын,

Из карайын,токтой турчу,Ата Журт!

Жазда башка…Жел тийбесин абайла,

Къпкъ турган мобул турган сур булут.

Б\т дартыёды ъз мойнума алайын,

Сен ооруба,мен ооруюн,Ата Журт!

Къркъм айтуу: Ъз калемине таандык А. Осмоновго арналган ыр саптарын

Г\лгаакы тартууламакчы.

Сахналык кър\н\ш: «Ким болду экен?» поэмасынан

Баркалбас: Кайыёды айылы…Кък-Бел колхоз…

Шумдук ай ,бул кандайча колхозу окшош?

Айылы да менин айылым,району да…

Бакыттын болгоубу мага жолдош?

Бул кайсы Асанова?..Аты Сонун?..

Аты жат,жоолугундай аты да кооз?..

Бул ъз\ ким болду экен?.. Ким болду экен?..

(жооп жазат)

Эё назик сиздин жылуу сыйыёызга,

Милдетим,чоё ъч алып жооп бермек,

Барамын,Аман болсом к\тк\н секет…

К\лбъс кыз: Мен барам к\тк\н секет, к\тк\н секет,

Бактыбек?..Кулагыма жакшы угулат,

Чиркин ай,ким болду экен?..Ким болду экен?..

Автор: Арадан бир жарым ът\п,Бактыбек търт\нч\ ирет жаралангандан кийин,буту аксап,бир колунан ажырап \й\нъ кайтты.

Баркалбас: Я К\к\ш, мен укпаган, мен кърбъгън,

Айылда Сонун аттуу кыз бар беле?

Дал ошол акылдуу кыз тарабынан

Командир жакшы белек берген эле.

К\лбъс кыз: Жок, жалган, жалган! Жалган, андай эмес

Съз\ёд\н ырасын айт, кур мактанбай,

Сен эмне… журтка атыккан батыр белеё?

Колунан командирдин байге алгандай?

/м\т \з! азыр да айтар жообум ушул,

Мен к\н\, мен бактысы Бактыбектин!

Баркалбас: Т\гънбъйт айта берсем эё къп, узак,

Эрдиктин да бирине жоолукту алдым,

Мынакей б\г\нк\дъй жыт буркурап,

К\к\шжан,ишендиёби? ж\р баралы,

Бол кийин… отурбайлы, к\н бир убак.

К\лбъс кыз: Жарайт Баке… макул… жакшы

Окугам, сонун кызга келген каты,

Ал ката жиги таты сага окшобойт,

Андыктан бузулбасын кыздын анты.

Баркалбас: Бактыбек ъз атым,

Баркалбас келиндердин койгон аты.

К\лбъс кыз: Мен Сонун, К\лбъс дешип эл аташат.

Автор: Ошентип Бактыбектин кучагында,

Сонун кыз миё буралып, миё толгонот.

Квинтет: Музыка

Съз\: А.Осмонов

Обону:

Мен суу ичпейм таёдай катып турганда,

Мен нан жебейм алдан тайып курганда.

Музыкадай мага таттуу суусун жок,

Берчи мага,

Берчи мага,

Жарым кашык музыка!

Мен ыйлабайм капа тартып турганда,

Мен кубанбайм бак-дъълъткъ тунганда.

Дарым ушул кайгы жана шаттыкка,

Берчи мага,

Берчи мага,

Жарым ууртам музыка!

Эмнелер жок,бул д\йнъдъ жарыкта,

Не бир сонун…не бир кымбат асыл баа.

Мен кетерде ошончонун ичинен,

Сагынарым,

Эё аярым,

Эё кымбатым-музыка!

Жарык къргън китептери: «Таёдагы ырлар»

«Жылдыздуу жаштык»

«Чолпонстан»

«Махабат»

«Жаёы ырлар»

«Менин жерим»

«Согуштук ырлар»

«Балдар \ч\н»

«Къл толкуну»

Котормолору: Иван Андреевич Крылов «Тамсилдер»

Самуил Яковлевич Маршак «Жалкоолор жана мышык»

Александр Сергеевич Пушкин «Евгений Онегин»

Вильям Шекспир «Он экинчи т\н»

Шаль Перро «Жомоктор»

Шота Руставели «Жолборс терисин жамынган баатыр»

Гянжави Низами «Хосров - Ширин»

Жеке ыр: Ак кайыё Съз\: А.Осмонов

Обону: Ж.Муратова

Жарашыктуу ак кайыё,

Жадыраган жаз сайын.

Жаш к\н\мдън теё ъскън ай,

Жакшынакай ак кайыё.

К а й ы р м а

Тамашалуу жаштайыё,

Тармалдаган жаз сайын,

Тай к\н\мдън теё ъскън,

Татынакай ак кайыё.

К а й ы р м а

Мен ъзгърд\м сен кърд\ё,

Мен да кърд\м ънгън\н.

Жаштыгымды кайра бер ай,

Сурабайм андан бълъг\н

К а й ы р м а :

Бутагыёа коноюн,

Кыштын жолун тороюн.

Жаштыгыёды менден ал ай,

Аккан сууё болоюн

Жыйынтыктоо: Бар бололу,т\гънбъйл\,курдаштар,

Узак,узак,узак болсун бул сапар.

Кылым б\т\п д\йнъдън жок болсок да,

Кайра кайтып жолугушчу жолдор бар.