Армысы?, ?з Наурыз!
Ма?саты: білімділік – Наурыз мерекесі туралы т?сініктерін ке?ейту ж?не ма?ызын т?сіндіру, ?аза?ты? ?лтты? салт-д?стурі, ?дет-??рпымен таныстыру; дамытушылы? – шы?арма желісі бойынша шы?армашылы? белсенділігін, к?ркемдік тал?амын арттыру, ойын ар?ылы есте са?тау ?абілетін дамыту, ойлау ?абілетін, ?з тілінде еркін с?йлеуін ?штай т?су; т?рбиелік – ?лтты? т?рмыс?а, м?дениетке деген ?ызы?ушылы?тарын т?рбиелеу.
К?рнекілік: киіз ?йді? макеті, оны? жи?аздары ж?не т?рт т?лік мал, алтыба?ан, домбыра, ?амшы, к?ктем таби?аты, сдайд (Наурыз той, ?ыдыр ата), салт-д?ст?р, ?лтты? ойындар.
Балалар ж?мысы: м?сіндер («?она?тар?а арнал?ан жи?аз», «Наурыз к?жеге арнал?ан ?азан»), ?аза? ертегілеріні? кейіпкерлері, ?жымды? ж?мыс «Досты? ше?бері», папье-маше – ?лтты? ыдыстар, жапсыру (?лтты? киімдер).
Ата-аналармен бірлескен ж?мыс: фоток?рме (киіз ж?не оны? ішіндегі жи?аздар), ?аза? хал?ыны? та?амдары, ?лтты? киімдер, т?рт т?лік мал, кітап к?рмесі (?аза? ертегілері, балалар?а арнал?ан кітаптар, энциклопедия).
1-ж?ргізуші: Балалар, ?арсы алы?дар! К?н мен т?н ко?а??а келді.
Балалар:
Армысы?, алтын К?н!
Армысы?, ж?лдызды Т?н!
Ортада Т?н мен К?н (бірігіп айтады):
К?н мен Т?н те?елді,
Жер шуа??а кенелді,
Соны тойлар ел енді.
Наурыз тойы – салтымыз,
«К?герсін» деп хал?ымыз
К?шеге тал егеді.
2-ж?ргізуші: Балалар, бізге к?птен к?ткен Наурыз келді ?она??а, ?арсы алайы?!
Балалар: Армысы?, ?з Наурыз!
Наурыз:
Мені? атым – Наурыз,
Балдай т?тті сары уыз,
Алып келдім, алы?ыздар, балалар!
?ар астында ?ыс ?алды,
?ар еріді, су а?ты.
Алып келдім ??старды,
Алып келдім шуа?ты.
1-ж?ргізуші: Балалар, Наурыз тойына киіз ?йлер тігіліп, ?р т?рлі салт-д?ст?рлер к?рсетіледі, ?лтты? ойындар ойналады. Б?ріміз ше?берге т?рып киіз ?йді ??райы?.
Д??гелене т?райы? (?ол ?стасып т?рады)
Киіз ?йді ??райы? (?олдарын к?тереді)
Кереге болып керіліп (шал?аяды)
Уы?тар болып иіліп (иіледі)
Киіз уйді ??райы? (?ол ?стасып т?рады).
Наурыз: Балалар, сендерді? жан?ялары? Наурыз мерекесіне ?алай дайындалады?
Балалар:
- ?йді, ауланы тазалайды.
- ?демі, жа?а киімдер киеді.
- А?аштар отыр?ызады.
- Наурызк?же пісіреді.
- Бір-біріне ?она??а барады.
- Бата, жа?сы тілектер айтылады.
2-ж?ргізуші: Балалар, Наурыз тойында жа?сы ?ндер айтылады. Сендер
?андай ?н білесі?дер?
?н: «К?ктем келді».
1-ж?ргізуші: Міне, балалар, Наурыз тойы да басталып кетті. ?алай ойлайсы?дар, бізге е? ?адірлі ?она? келу керек, ол кім?
Балалар:
?ыдыр ата! Ата келіп елге, бізге бата береді.
?ыдыр ата келеді.
Балалар:
Армысыз, ?ыдыр ата!
?ыдыр ата: Армысы?дар, балаларым! Наурыз ??тты болсын! К?ктем мезгілінде ?андай ?згерістер болды? К?ктемде болатын ?андай мерекелерді білесі?дер?..
Жарайсы?дар, балалар! Мен сендерге ??р келген жо?пын, ?зіммен бірге бата тілегімді ала келдім. ?лыс к?ні ал?ан бата тілекті? б?рі орындалады. Осы к?ні бата ал?андар ба?ытты болады.
?лыс о? болмын,
А? мол болсын,
?айда барса? жол болсын!
?лыс береке берсін,
Б?ле-жала жерге енсін!
2-ж?ргізуші: Балалар, бізді? мерекеге ?она?тар да келіп ?алды. ?лысты? ?лы к?ні Наурызда с?лемдесу, т?с ?а?ыстыру, ?кпе-назды-?мыту, кешіру керек.
Орта?а бес ?л-?ыз шы?ады, амандасу д?ст?рін к?рсетеді.
- Армысыздар, достар! (т?с ?а?ыстырады)
- ?лыс о? болсын! (екі ?олын алып амандасады)
- А? мол болсын!
- ?айда барса? жол болсы?!
- ?лыс береке берсін!
Балаларды? б?рі т?рып «Кел билейік» ?нін айтады.
- Ежелгі салт-д?ст?р бойынша ?аза? хал?ы жа?а жылды
22-наурызда ?арсы ал?ан. Б?л к?нді «Наурыз мерекесі» деп атайды.
(Слайд: «Наурыз тойы»)
Наурыз: Балалар, Наурыз мерекесінде к?птеген ?лтты? ойындар ойналады, соны? бірі – «Та?ия тастама?». Келіндер, ойнайы?.
Балалар, сендер та?ы да ?андай ?лтты? ойындар білесі?дер?
Балалар: «Орамал тастама?», «Ат шабыс», «Хан талапай», «?ыз ?уу», «Алтыба?ан», «Те?ге ілу», «А? серек пен к?к серек», «Аударыспа?», «Ар?ан тарту», «А?с?йек».
Та?ы бір-екі ойын ойнайы? сендерді? ?алаулары? бойынша.
(Ойын балаларды? ?алауы бойынша).
Наурыз: Балалар, Наурыз мерекесін тойлап жат?анда ?аза? елі ?андай ?асиетті ас дайындайды?..
Д?рыс. Келесі ойын – «Наурызк?же дайындау». Сендер д?кенге барып д?м сатып алы?дар.
- Наурызк?же ?алай дайындалады?
- С?т, айран, ?аты?ты ?айдан аламыз?
2-ж?ргізуші: Балалар, Наурыз мерекесі к?ні ?лтты? салт-д?ст?р,
?дет-??рыптар к?рсетіледі.
Б?гін бізге ?же кішкентай немересімен келіп т?саукесер р?сімін к?рсетпекші. Амандасып ?арсы алайы?.
?же: Мені? кішкентай балапандарым! Наурыз ??т, береке ?келсін!
?аз-?аз балам, ?аз балам,
?адам басса? м?з болам.
?аз-?аз балам, ?аз балам,
Та?ымы?ды жаз, балам.
К?рмеуі?ді шешейін,
Т?сауы?ды кесейін.
Баланы? т?сау кесу р?сімі ??рметті, беделді ?она?тарды? біріне ырымдалып тапсырылады. Т?сау келісіп бол?ан со? ?аза?ты? та?ы бір р?сімі – шашу, оны балалар жинап алады. Той басталып ?ыздар мы? б?ралып билейді.
Би «Айг?лек».
1-ж?ргізуші:
- Балалар, Наурыз мерекесі туралы не білесі?дер?
- Жыл басы ?ай ай?
- Адамдар жа?ындарына не дайындайды?
- ?лкен-кіші бірін-бірі ?алай ??тты?тайды?
- Наурызда не айтылады?
- Жинал?андар ?асиетті ?андай ас ішеді?
Балалар ше?берге т?рып хормен «Наурыз тойын» айтады.
Наурыз тойы – елді? тойы,
К?ктем тойы, т?лді? тойы.
?н айтатын к?ні бойы
Жа?сы к?рем Наурыз тойын!
- ?ымбатты ?стаздар! Арда?ты аналар! Наурыз мерекесі
баршамыз?а тек жа?ымды жаналы?тар мен жа?сылы?тар, толымды да тола?ай табыстар ?келсін! Бізді? балб?бектеріміз, сендерге сыйлы?тар береміз!
Орта?а К?н мен Т?н, ?ыдыр ата, Наурыз, ?же шы?ып балалар?а сыйлы? береді.
Балалар (хормен):
Аман болсын к?німіз,
?ызы? болсын жылымыз!
Бейбітшілік – береке,
Бола берсін мереке!
Просмотр содержимого документа
«Армысы?, ?з Наурыз!»
Армысың, әз Наурыз!
Мақсаты: білімділік – Наурыз мерекесі туралы түсініктерін кеңейту және маңызын түсіндіру, қазақтың ұлттық салт-дәстурі, әдет-ғұрпымен таныстыру; дамытушылық – шығарма желісі бойынша шығармашылық белсенділігін, көркемдік талғамын арттыру, ойын арқылы есте сақтау қабілетін дамыту, ойлау қабілетін, өз тілінде еркін сөйлеуін ұштай түсу; тәрбиелік – ұлттық тұрмысқа, мәдениетке деген қызығушылықтарын тәрбиелеу.
Көрнекілік: киіз үйдің макеті, оның жиһаздары және төрт түлік мал, алтыбақан, домбыра, қамшы, көктем табиғаты, сдайд (Наурыз той, Қыдыр ата), салт-дәстүр, ұлттық ойындар.
Балалар жұмысы: мүсіндер («Қонақтарға арналған жиһаз», «Наурыз көжеге арналған қазан»), қазақ ертегілерінің кейіпкерлері, ұжымдық жұмыс «Достық шеңбері», папье-маше – ұлттық ыдыстар, жапсыру (ұлттық киімдер).
Ата-аналармен бірлескен жұмыс: фотокөрме (киіз және оның ішіндегі жиһаздар), қазақ халқының тағамдары, ұлттық киімдер, төрт түлік мал, кітап көрмесі (қазақ ертегілері, балаларға арналған кітаптар, энциклопедия).
1-жүргізуші: Балалар, қарсы алыңдар! Күн мен түн коңаққа келді.
Балалар:
Армысың, алтын Күн!
Армысың, жұлдызды Түн!
Ортада Түн мен Күн (бірігіп айтады):
Күн мен Түн теңелді,
Жер шуаққа кенелді,
Соны тойлар ел енді.
Наурыз тойы – салтымыз,
«Көгерсін» деп халқымыз
Көшеге тал егеді.
2-жүргізуші: Балалар, бізге көптен күткен Наурыз келді қонаққа, қарсы алайық!
Балалар: Армысың, әз Наурыз!
Наурыз:
Менің атым – Наурыз,
Балдай тәтті сары уыз,
Алып келдім, алыңыздар, балалар!
Қар астында қыс қалды,
Қар еріді, су ақты.
Алып келдім құстарды,
Алып келдім шуақты.
1-жүргізуші: Балалар, Наурыз тойына киіз үйлер тігіліп, әр түрлі салт-дәстүрлер көрсетіледі, ұлттық ойындар ойналады. Бәріміз шеңберге тұрып киіз үйді құрайық.
Дөңгелене тұрайық (қол ұстасып тұрады)
Киіз үйді құрайық (қолдарын көтереді)
Кереге болып керіліп (шалқаяды)
Уықтар болып иіліп (иіледі)
Киіз уйді құрайық (қол ұстасып тұрады).
Наурыз: Балалар, сендердің жанұяларың Наурыз мерекесіне қалай дайындалады?
Балалар:
Үйді, ауланы тазалайды.
Әдемі, жаңа киімдер киеді.
Ағаштар отырғызады.
Наурызкөже пісіреді.
Бір-біріне қонаққа барады.
Бата, жақсы тілектер айтылады.
2-жүргізуші: Балалар, Наурыз тойында жақсы әндер айтылады. Сендер
қандай ән білесіңдер?
Ән: «Көктем келді».
1-жүргізуші: Міне, балалар, Наурыз тойы да басталып кетті. Қалай ойлайсыңдар, бізге ең қадірлі қонақ келу керек, ол кім?
Балалар:
Қыдыр ата! Ата келіп елге, бізге бата береді.
Қыдыр ата келеді.
Балалар:
Армысыз, Қыдыр ата!
Қыдыр ата: Армысыңдар, балаларым! Наурыз құтты болсын! Көктем мезгілінде қандай өзгерістер болды? Көктемде болатын қандай мерекелерді білесіңдер?..
Жарайсыңдар, балалар! Мен сендерге құр келген жоқпын, өзіммен бірге бата тілегімді ала келдім. Ұлыс күні алған бата тілектің бәрі орындалады. Осы күні бата алғандар бақытты болады.
Ұлыс оң болмын,
Ақ мол болсын,
Қайда барсаң жол болсын!
Ұлыс береке берсін,
Бәле-жала жерге енсін!
2-жүргізуші: Балалар, біздің мерекеге қонақтар да келіп қалды. Ұлыстың ұлы күні Наурызда сәлемдесу, төс қағыстыру, өкпе-назды-ұмыту, кешіру керек.
Ортаға бес ұл-қыз шығады, амандасу дәстүрін көрсетеді.
Балалардың бәрі тұрып «Кел билейік» әнін айтады.
1-жүргізуші: Ежелгі салт-дәстүр бойынша қазақ халқы жаңа жылды
22-наурызда қарсы алған. Бұл күнді «Наурыз мерекесі» деп атайды.
(Слайд: «Наурыз тойы»)
Наурыз: Балалар, Наурыз мерекесінде көптеген ұлттық ойындар ойналады, соның бірі – «Тақия тастамақ». Келіндер, ойнайық.
Балалар, сендер тағы да қандай ұлттық ойындар білесіңдер?
Балалар: «Орамал тастамақ», «Ат шабыс», «Хан талапай», «Қыз қуу», «Алтыбақан», «Теңге ілу», «Ақ серек пен көк серек», «Аударыспақ», «Арқан тарту», «Ақсүйек».
Тағы бір-екі ойын ойнайық сендердің қалауларың бойынша.
(Ойын балалардың қалауы бойынша).
Наурыз: Балалар, Наурыз мерекесін тойлап жатқанда қазақ елі қандай қасиетті ас дайындайды?..
Дұрыс. Келесі ойын – «Наурызкөже дайындау». Сендер дүкенге барып дәм сатып алыңдар.
Наурызкөже қалай дайындалады?
Сүт, айран, қатықты қайдан аламыз?
2-жүргізуші: Балалар, Наурыз мерекесі күні ұлттық салт-дәстүр,
әдет-ғұрыптар көрсетіледі.
Бүгін бізге әже кішкентай немересімен келіп тұсаукесер рәсімін көрсетпекші. Амандасып қарсы алайық.
Әже: Менің кішкентай балапандарым! Наурыз құт, береке әкелсін!
Қаз-қаз балам, қаз балам,
Қадам бассаң мәз болам.
Қаз-қаз балам, қаз балам,
Тақымыңды жаз, балам.
Күрмеуіңді шешейін,
Тұсауыңды кесейін.
Баланың тұсау кесу рәсімі құрметті, беделді қонақтардың біріне ырымдалып тапсырылады. Тұсау келісіп болған соң қазақтың тағы бір рәсімі – шашу, оны балалар жинап алады. Той басталып қыздар мың бүралып билейді.
Би «Айгөлек».
1-жүргізуші:
Балалар, Наурыз мерекесі туралы не білесіңдер?
Жыл басы қай ай?
Адамдар жақындарына не дайындайды?
Үлкен-кіші бірін-бірі қалай құттықтайды?
Наурызда не айтылады?
Жиналғандар қасиетті қандай ас ішеді?
Балалар шеңберге түрып хормен «Наурыз тойын» айтады.
Наурыз тойы – елдің тойы,
Көктем тойы, төлдің тойы.
Ән айтатын күні бойы
Жақсы көрем Наурыз тойын!
2-жүргізуші: Қымбатты ұстаздар! Ардақты аналар! Наурыз мерекесі
баршамызға тек жағымды жаналықтар мен жақсылықтар, толымды да толағай табыстар әкелсін! Біздің балбөбектеріміз, сендерге сыйлықтар береміз!
Ортаға Күн мен Түн, Қыдыр ата, Наурыз, Әже шығып балаларға сыйлық береді.
Балалар (хормен):
Аман болсын күніміз,
Қызық болсын жылымыз!
Бейбітшілік – береке,
Бола берсін мереке!
100
193 004 
