Ашық сабақ. Төрт түлік.

Сабақ: қазақ тілі

Мектеп: Рудный қаласы әкімдігінің «№13 орта мектебі» КММ

Уақыты:29. 11.17ж

Мұғалімнің аты – жөні: Сабитова Г.Ж.

Сынып: 5 «Ә»

қатысушылар саны: 18 қатыспағандар саны

Бөлім тақырыбы:

Төрт түлік. Көп мағыналы және омоним сөздер.

Сабақтың түрі:

Білім жетілдіру сабағы

Сабақтың типі:

Оқушылардың білім білік дағдыларын қалыптастыру.

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

5 Т/А1. Болжау.Тірек сөздермен ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжау.

5. О1 Ақпаратты түсіну: мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты түсіну, анықтау.

5 ӘТН3 Лесикалық норма. Тура және ауыспалы мағыналы сөздерді, көп мағыналы сөздерді, омомним, антоним, синонимдерді көркемдік ерекшеліктеріне сай қолдану.

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:

Барлығы: болжау бойынша сабақ тақырыбын анықтай алады, негізгі ақпараттарды түсінеді, төрт түліктің пірі мен шақыру атауларын тауып, кесте толтыра алады.

Көпшілігі: мәтін мазмұны бойынша қосымша ақпараттарды анықтай алады, мәтіннен омоним бола алатын сөздерді тауып, мағынасын аша алады, көп мағыналы сөздерді де таба алады.

Кейбіреулері: сыныпта белсенділік таныта алады, «Төрт түлікке» байланысты шығармашылық жұмыстарда белсене ат салысады.

Жетістік критерийлері

Тақырыпты болжап, анықтап, мәтінмен танысады. Ақпаратты түсінеді.

Мәтіннен қосымша ақпараттарды анықтайды, омоним мен көп мағыналы сөздерге түсінік беріп, бір-бірінен ажыра біледі.

• Төрт түлікке байланысты шығармашылық жұмыстарына қатысады, белсенділік танытады.

Тілдік мақсаттар

сөйлеу әдебі, тыңдай білу әдебі.

Пәнаралық байланыс

Бейнелеу өнері, қазақ әдебиеті.

Мектеп құндылығы

Қазақ халқының төрт түлігін қастерлеу, оларға қамқор болу.

Осыған дейін меңгерілген білім

Мәтін мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру, көтерілген мәселе бойынша өз ойын білдіру.

САБАҚТЫҢ ӨТУ БАРЫСЫ

Жоспарланатын уақыт

______ - _______

______ - _______

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Дереккөздер

Бағалау.

Сабақтың басы:

1 минут

Ұйымдастыру

______ - _______

______ - _______

Өткен білімдерін жинақтау.

4 минут.

______ - _______

______ - _______

Тест тапсырмасы

2 минут.

______ - _______

______ - _______

Сабақтың ортасы:

Қызығушылықты ояту.

Тақырыпты болжау

Бейнебаян тамашалау.

5 мин

Мағынаны тану.

ОҚЫЛЫМ.

АЙТЫЛЫМ.

2 мин – оқу.

3 – мин – баяндау.

ОҚЫЛЫМ, АЙТЫЛЫМ

1 мин – оқу

1 мин – жауап

Практикалық тапсырма.

І практикалық тапсырма.

4 мин

жазылым – 2 мин

айтылым – 2 мин

______ - _______

______ - _______

ІІ практикалық тапсырма.

5 мин

Жазылым – 3 мин

Айтылым - 2

______ - _______

______ - _______

ІІІ практикалық тапсырма.

7 мин

Жазылым – 2 мин

Айтылым – 5 мин

______ - _______

______ - _______

Жаңа білімді бекіту.

2 мин

______ - _______

______ - _______

Үй тапсырмасы.

1 мин

______ - _______

______ - _______

Сабақтың соңы

Рефлексия

2 мин.

______ - _______

______ - _______

• Оқушылармен амандасу;

• Сабаққа дайындықтарын тексеру

• Сабаққа психологиялық ахуал

орнату. Сынып берілген өлең шумақтарын хормен мәнерлеп оқиды.

Қой сүйеді баласын «қоңырым» деп,

«Ештеңені білмейтін момыным!» деп.

Сиыр сүйеді баласын «торпағым» деп,

«Қараңғыда баспаған қорқағым!» деп.

Түйе сүйеді баласын «боташым» деп,

«Жаудыраған көзіңнен тоташым!» деп

Ешкі сүйеді баласын «лағым» деп,

«Тастан тасқа секірген шұнағым!» деп.

Жылқы сүйеді баласын «құлыным» деп,

Тұлпар болып жүгірер жұрыным!» деп.

Балалар, міне біз жақсы көңіл – күй орнаттық. Әр төрт түлік өз балаларын еркелете мейіріммен сүйе алады. Осындай мейірммен мен ортаға Дулатты шақырғым келіп отыр.

Сыныптастар, біз өткен сабақта қандай тақырыпты өттік? Қандай қазақ тілінің тіл бірлігімен таныстық? Ендеше, сол тақырыптар бойынша 2 оқушы қарапайым және анқытауыш сұрақтар қойсын.

Оқушылардың мәтін бойынша сұрағы:

1. Қарапайым сұрақ

2. Анықтауыш сұрақ

Үй тапсырмасын бекіту үшін тест тапсырмасын орындайық:

Оқушыларды тұрғызып, қандай бағаға ие болғанын тексеру. (ЖЕКЕ БАҒАЛАУ)

Тақырыпты болжау

Оқушыларға тірек сөздер мен иллюстрациялық суреттер ұсынамын. Сабақ тақырыбын болжайды.

Берілген тірек сөздер мен иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжаңыз. "Идеялар себеті"әдісі арқылы болжаған тақырыптарыңызды салады.

Тірек сөздер:

• үй жануарлары

• төлі

• омоним

• пірі

• көп мағыналы сөздер

Иллюстрациялық суреттер:

Идеялар себетіне қағаздарын салады.

Сабақ бойынша қандай оқу мақсатын қояр едіңіздер? – деген сұрақты ұсынамын. оқушылар оқу мақсатын қояды, А, В, С деңгейіндегі бір оқушыдан оқу мақсатын сұраймын..

Сосын өз сабағыма қойған оқу мақсатымен таныстырамын.

Балалар, осы тақырыпты толығырақ білу үшін бейнежазбаға назар аударайық.

Бейнебаяннан не білдік?

Білу, түсіну.

Балалар, біз төрт түліктің атауы мен төлін, олардың қалай дыбыстайтынын білдік. Ал, олардың өсу бойынша жас ерекшеліктерін білесіңдер ме? Оларды білу үшін назарымызды 4 – тапсырма бойынша мәтінге аударайық. Оқылым барасында олардың жас ерекшеліктерін алдарыңыздағы кестеге түртіп жазып алыңыздар.

ТІЛДІК БАҒДАР.

Ия, балалар, біз төрт түлік бойынша толық ақпараттармен таныстық. Енді біздің оқу мақсатымыз бойынша тілдік бағдармен де танысайық. Ол үшін назарымызды оқулыққа аударып, көп мағыналы сөздер мен омонимдердің ережесі мен мысалымен танысайық

Қолдану, талдау.

І практикалық тапсырма.

Жеке жұмыс. 9- ТАПСЫРМА.

ШАРТЫ: халық ұғымында әр малдың иесі бар, пірі бар. Әр малды өзінше шақырады. Осыларға байланысты атаулар мен сөздерді кестеге салып толтырыңыздар.

Керекті сөздер: Қамбарата,құрау-құрау, Шопаната,көс-көс, Ойсылқара, аухау-аухау, Зеңгібаба, пұшайт-пұшайт.

ІІ практикалық тапсырма.

Жұппен жұмыс. 7 – ТАПСЫРМА.

ШАРТЫ: оқылым мәтіндегі омоним сөздерді тауып, талда. Көп мағыналы сөздерді де табу.

Омонимдер мен көп мағыналы сөздер: іш, қой, ат, тіл, ауыз.

ІІІ практикалық тапсырма.

Топпен жұмыс.

Сынып төрт топқа бөлінеді.

І топ: - “ҚОЙ” түлігі.

1.1. Берілген жұмбақ жауабын тауып, үш тілде айтыңыздар.

Кішкентай ғана бойы бар,

Айналдырып киген тоны бар.

Жауабы: қой, баран, ram.

1.2. Қой түлігі туралы мақал – мәтел жазу, мағынасын ашу;

ІІ топ – “ТҮЙЕ” түлігі.

2.1.Берілген жұмбақ жауабын тауып, үш тілде айтыңыздар.

Кезекті бір жануар,

Үстінде екі тауы бар.

Жауабы: түйе, верблюд, camel.

2.2. «Түйе» түлігі туралы класстер құрастырыңыздар.

ІІІ топ - “СИЫР” түлігі.

3.1.Берілген жұмбақ жауабын тауып, үш тілде айтыңыздар.

Екі айнасы бар,

Екі найзасы бар,

Төрт жаптырмағы бар,

Бір шыбыртқысы бар.

Жауабы: сиыр, карова, cow.

3.2. Сиыр түлігіне ертегі немесе 1-2 шумақ өлең шығару.

ІҮ топ – “ЖЫЛҚЫ” түлігі.

4.1.Берілген жұмбақ жауабын тауып, үш тілде айтыңыздар.

Қамыс құлақ, тоқсан тұяқ,

Мінсең – қанат,сүті – дәрі, еті – тамақ.

Жауабы: жылқы, лошадь, horses.

4.2. “Ер қанаты – ат” мәтелінің мағынасын ашыңыздар.

“Ия” мен “жоқ” кестесін толтыру

1. 59-60 беттегі мәтінді оқу.

2. 61 беттегі ережені қайталау.

3. 10–тапсырма. Ауыз әдебиетіндегі кейіпкерлердің жан серігі болған тұлпарлардың біріне мінездеме беру. Мысалы,«Қобыланды батыр» жырындағы жан серік тұлпары – Тайбурыл.

Сабақ соңында:

Оқушыларға бүгінгі сабақты кері байланыс жасауды ұсынамын. Яғни:

1. Білемін...................................

2.Қолданамын .........................

3.Өздігімнен орындай аламын.........

Барлығы: өлеңді оқи алады;

Көпшілігі мен кейбіреулері: өлеңнің негізгі мазмұнын түсініп, мәнерлеп оқи алады.

Барлығы: сұрақтарға жауап береді;

Көпшілігі: Сұраққа жауапты дәлелдемемен келтіреді;

Кейбіреулері: тілдік бағдар ережесін айтып, мысалмен дәлелдейді.

Жетістік критерийлері:

1.Сұрақтарға жауап береді.

2. Мысалмен дәлелдейді.

Барлығы: тест жауаптарын анықтай алады;

Көпшілігі: синонимдер мен антонимдерді жаза алады;

Кейбіреулері: белсенділік танытады.

Жетістік критерийлері:

1.Сұрақтардан дұрыс жауапты белгілейді.

2. Сөздердің синонимі мен антонимін анқытайды.

Оқушылардың барлығы бүгінгі тақырыпты болжайды.

Барлығы: тақырыпты болжайды.

Көпшілігі мен кейбіреулері: тақырыпты нақты болжап, оқу мақсатын анықтай алады.

Жетістік критерийлері:

1. Тірек сөздер мен иллюстрациялық суреттер арқылы тақыпты болжайды

2. Тақырып бойынша сұрақтарға жауап ебреді.

Оқушылар сабақ тақырыбы бойынша өз мақсаттарын қояды.

Оқушылар сабақ тақырыбын анықтайды. Бейнебаянды тамашалайды.

Жетістік критерийлері:

1.Мәтінді түсініп оқиды.

2.Төрт түліктің өсу ретін кестеге толтырады.

Жетістік критерийлері:

1.Көп мағыналы сөздер мен омонимдер туралы түсінік алады.

2.Кестеге толығымен толтырады.

Жетістік критерийлері:

1.Төрт түліктің иес, мен пірін біледі.

2.Әр түліктің өзіне сай шақыру түрін біледі.

Барлығы: төрт түлік атауы мен төлімен таныса алады;

Көпшілігі: түліктердің өсу ретін түсіндіре алады;

Кейбіреулері: тілдік бағдарды ауызша түсіндіре алады.

Жетістік критерийлері:

1.Мәтіннен омоним мен көп мағыналы сөздерді табады.

2.Омоним мен көп мағыналы сөздерді бір-бірімен ажыратады.

Барлығы: төл иесі мен пірін, шақыру атауларын жаза алады;

Көпшілігі: мәтіннен омоним мен көп мағыналы сөздерді таба алады, түсіндіре алады;

Кейбіреулері: үш тілділікті меңгере алады, «Төрт түлікке» байланысты шығармашылық жұмыстарда белсене ат салысады.

Жетістік критерийлері:

1.Жұмбақтың жауабын тауып, үл тілде мағынасын ашу.

2. Әр топ әр түлікке шығармашыл жұмыс істейді.

Оқушылар бекіту тапсырмасына берілген кестені толтыра алады.

Барлығы: толығымен сұрақтарға жауап береді;

Көпшілігі: тілдік бағдарды ажыратады:

Кейбіреулері: белсенділік танытады.

Жетістік критерийлері:

1.Мәтін бойынша сұрақтарға жауап береді.

2.Көп мағыналы сөздер мен омонимдерді ажыратады.

Үй тапсырмасын өздеріне жазып алады.

Барлығы: өз білгенін ашық айта алады;

Көпшілігі: нені қолдана алатынын айта алады;

Кейбіреулері: өздігінен нені орындай алатынын айта алады.

Психологиялық ахуал орнатуға арналған өлең.

«Келісемін» немесе «Келіспеймін».

Үй тапсырмасын бекітуге арналған тест тапсырмалары бойынша концептуалдық кесте.

https://www.youtube.com/watch?v=lD6fpwKr4NQ («Төрт түлікпен танысу)

«Келісемін» немесе «Келіспеймін».

Оқушылардың көрсеткен білімдерін МАДАҚТАЙ-МЫН: толық ақпараттармен дұрыс таныса алдыңыздар, ол білімдеріңізді көрсете алдыңыздар. Ендеше осы біліммен практикалық тапсырмалар орындайық.

«Бағдаршам түстерімен» бағалайды.

ЖАСЫЛ – дұрыс жауап;

САРЫ – қосарым бар;

ҚЫЗЫЛ – бұрыс жауап, түзетемін.

«Екі тілек, бір ұсыныс»

Қосымша ақпараттар

Дифференциация

Қатысушыларға көмектесуді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті дағдысы қалыптасқан қатысушыларға қандай тапсырмалар беруді жоспарлайсыз?

Бағалау-қатысушылардың білімін, прогресті қадағалауды қалай жоспарлайсыз?

Пән аралық байланыс

Осы сабағымда барлық оқушыны қатыстыру үшін түрлі әдіс – тәсілдермен оңайдан қиынға қарай тапсырмалар беру арқылы көмектесуді жоспарлаймын. Ал, қабілеті жоғары оқушыларға өздерінің жоғары білімі мен талғамын көрсетулері үшін І деңгейге сәйкес келетін тапсырмалар беремін.

Жалпы сабақ барысындағы барлық кезеңдерін орындатып болған соң, оқушылар бірін – бірі бағалай алады, мақтау – мадақтау арқылы бағаланады және жиынтық бағамен бағаланады.

Бейнелеу өнері және

әдебиет.

Рефлексия

Бұл орынды өз сабағыңыз бойынша бақылау барысын жазуға қолданыңыз. Сол жақ бағанда жазылған сұрақтарға жауап бере өз сабағыңыз бойынша жазыңыз.

1. Оқыту сабақтың мақсаттарына жете алдыңызба?

2.Бүгін қатысушылар нені үйренді?

3. Оқытуда атмосфера қалай болды?

4. Менің диффер- әдіс-тәсілдерін жұмыс барысында қаншалықты орындалды?

5.Мен кестеге сай жұмыс жасадым ба?

6. Мен өз жоспарыма қандай өзгерістер енгізуіме болады және неге?

1.Оқыту өз мақсатына жетеді деп жоспарлаймын.

2. Бүгін сабақта қатысушылар төрт түлік малмен және омомним мен көп мағыналы сөздермен танысып, практикалық тапсырмалар орындау арқылы білім білік дағдыларын қалыптастыра алады.

3. Оқыту атмосферасы жақсы болады деп ойлаймын. Әр кезеңде қатысушылар жақсы бағаланып отырса, сабақ атмосферасы да соған сай болады деп жоспарлаймын.

4. Сабаққа жоспарлаған әдіс – тәсілдер өз орнымен қолданылып, сабақ тақырыбын ашады деп ойлаймын.

5. Сабақ кестеге сай құрылды және орындалады деп жоспарлаймын.

6. Бұдан кейінгі сабақтарыма түрлі интербелсенді әдіс – тәсілдерді енгіземін, себебі сабаққа оқушы қызығушылығы артса, сабақ сапасы жақсы болады деп ойлаймын.

Қорытынды бағалау.

Сәтті болған екі жағдайды атаңыз /оқу мен оқыту/

1:

2:

Сабақты жақсартуға мүмкін болатын екі жағдайды атаңыз /оқу мен оқыту/

1:

2:

Сынып / аудитория жайында мен қандай жаңалық білдім, сонымен қатар жеке қатысушылар туралы не білдім,менің келесі сабақты өткізуіме осы аталғандар қалай әсер етеді/ қандай көрініс табады