Байыркы хунндар

Тема:

Хунну мамлекетинин тузулушу

Сабактын максаты :

Хунну мамлекетинин чарбасы,мыйзамы мн таанышат.

Чарбачылгын жана жортуулдарын тактайсыңар

Тышкы душмандар менен күрөшүн аныктайсыңар

Кытай тарыхынын булактарында Хунндар жонундо маалымат.

Б.З.Ч.IIIкылымдан баштап эскерилет.Кытайлардын суроттоосу боюнча хунндар орто бойлуу чымыр денелуу,баштары чон,беттери тегерек адамдар болгон.Эр жеткен эркектер мурут коюшуп,сакалдарын кырырган.алар кулактарына сойко салып тобосуно гана бир тутам чач калтырып,калгандарын тасырайта кырып журушкон.Мамлекет башчысы –Шануй мамлекеттеги маселелердин бардыгын Ак сакалдар кенеши менен чечкен.Ак сакалдар кенеши хан тукумунан,тектуу ак сооктордон жаа уруу башчылардан тузулгон.Хунндарда жарандык укуктар туруктуу жонго салынган.Хунндар кочмон мал чарбачылык менен кесип кылган.Алардын негизги тамагы эт жана сут болгон.Кийим-кечеси негизинен тери жана булгаарыдан жасалган.Боз уй сымал турак жайларда жана алачыктарда жашаган.Турк тилинде суйлогон.Дини шаман динин тутуп,Жаратканга сыйынышкан.Хунн урууларын Тумон шануй негиздеген.Тумон шануй олгон сон Модэ шануй хунндардын шануйу болгон.

Коомдук структурасы

Шануй

Аксакалдар кеңеши

Мам.бий.адам

Аскерлер

Кочмон тур.ш

Экономикасы

кол өнөрчүлүк

Мал чарба.к

«Хунндар орто бойлуу,чымыр денелуу,баштары чон,беттери тегерек адам болгон.Эр жеткен эркектер мурут коюшкан,кулактарында сойко салынган ,тобосундо бир тутам чачы бар,каштары коюу,коздорунон от жанып турган»-бул кайсыл тарыхый булактарда маалымдалган?

3. Грек тарыхында

1. Авеста китебинеде

2. Перс жазууларында

4. Кытай булактарында

Ордос жергесин мекендеген хунндар эмне менен кесиптенишкен?

• Карапа жасоо

Мал чарбачылык

Колонорчулук

Баардыгы туура

Мамлекет башчысы-шануй мамлекеттеги маселелердин баарын ....чечкен?

1. борбордук башкаруу

3. эркин жамаат

2. аксакалдар кеңеши

4. элдик кошуун

Хунн мамлекетин ким качан негиздеген?

А.Мынь Тянь

В.Модэ

Б.Лю Бан

Мулан

1. параграф 6 ти окуп келүү

2. Төмөндөгү таблицаны толтуруп келгиле;

Башкаруу

хунндар

Чарба чылыгы

системасы