Беларуская літаратура

АПОВЕСЦЬ «ЗНАК БЯДЫ» ВАСІЛЯ БЫКАВА

ТЕСТАВЫ КАНТРОЛЬ

1. Аповесць “Знак бяды” напісана ў:

1. 1981 г.;

2. 1982 г;

3. 1983 г.;

4. 1984 г.;

5. 1985 г.;

6. 1986 г.

2. 2. Васіль Быкаў за аповесць “Знак бяды” ўзнагароджаны:

1. Дзяржаўнай прэміяй імя Якуба Коласа ў 1984 г.;

2. Дзяржаўнай прэміяй СССР у 1982 г.;

3. Літаратурнай прэміяй імя Янкі Купалы ў 1989г.;

4. Ленінскай прэміяй у 1986 г.;

5. Нобелеўскай прэміяй у 1990 г.

2. 3. Аўтар паказаў перыяд масавай калектывізацыі на:

1. Піншчыне;

2. Смаленшчыне;

3. Лепельшчыне;

4. Навагрудчыне;

5. Мазыршчыне;

6. Міншчыне;

7. Ушаччыне.

2. 4. Перыяд масавай калектывізацыі паказаны праз:

1. увядзенне ў твор дакументальных матэрыялаў;

2. успаміны галоўных герояў;

3. развагі другасных персанажаў;

4. прызму ўласна перажытага аўтарам.

2. 5. У які час адбываліся апісаныя ў аповесці падзей?

1. Перыяд грамадзянскай вайны;

2. гады калектывізацыі ;

3. часы сталінскіх рэпрэсій;

4. першыя месяцы вайны;

5. пасляваенны час.

2. 6. Сцепаніда:

1. актывістка, стаханаўка – сумленне Выселкаў;

2. нацыянальны тып, праўдашукальніца;

3. былая парабчанка, чуйная да чужога гора;

4. жанчына, якая не прымала гвалту, здзеку і абразаў у адносінах да кулакоў;

5. працавітая, сумленная, душэўная, самаахвярная;

6. умела пастаяць за справядлівасць;

7. “Рэдка калі адмаўлялася ад сваіх намераў, бо часта адмовіцца ад іх ёй патрабавалася больш сілы, чым іх здзейсніць”;

8. шчырая, рашучая, настойлівая;

9. жанчына складанага лёсу;

10. “Моцная духам, гераічная і бескампрамісная ў сваёй барацьбе з нелюдзямі”;

11. напорыста-ваяўнічая, валявая;

12. “Адзін з самых манументальных вобразаў сучаснай прозы”;

13. малаадукаваная вясковая жанчына.

2. 7. Пятрок:

1. вельмі памяркоўны, рахманы чалавек, не пазбаўлены душэўнай далікатнасці;

2. ціхі, мяккі, страхавіты, трохі набожны;

3. “слабы, палахлівы, прагматычны, апантаны прагай выжыць любой цаной”;

4. нясмелы, цярплівы, трывушчы;

5. “…хутчэй аддасць, чым возьме, лягчэй саступіць, чымсьці даб’ецца, не любіў сварыцца, яму ўсё каб ціха”;

6. Стрыманы, добры, унечым не па-сялянску непрактычны;

7. Захапляецца ігрой на скрыпцы;

8. Чалавек з чулай душой, часта залішне пакладзісты;

9. “здольны на рашучы выклік толькі ўжо ў зусім крытычнай сітуацыі, у абсалютна невыносных абставінах”.

2. 8. Для чаго Пятрок змайстраваў вялікі крыж і ўстанавіў яго на ўзгорку:

1. Такая была вякавая традыцыя;

2. каб адвесці ўсе нягоды ад сваёй зямлі;

3. каб штогод быў багаты ўраджай на дзвюх дзесяцінах зямлі;

4. каб паказаць, што яны (Пятрок і Сцепаніда) – людзі набожныя;

5. як ўдзячнасць Богу за добрае і шчаслівае жыццё.

2. 9. Калі ў свядомасці Пятрака адбыўся перелом і ён зразумеў, што “ўсё роўна паліцаі не дадуць памерці па-чалавечы, сваёй смерцю, - яны даканаюць сілком, але спярша пацешацца… Так далей жыць нельга”?

1. Пасля таго як немцы забілі Бабоўку;

2. пасля начнога “расстрэлу”, калі паліцаі дамагаліся самагонкі;

3. калі ў Выселках з’явіліся немцы;

4. калі немец у хаце стреліў у партрэт Сталіна;

5. пасля таго як немцы забілі Янку.

2. 10. Вобразам Петрака Васіль Быкаў сцвярджаў (паказваў):

1. адмоўныя рысы характару чалавека, што стараецца прыстасавацца да ўмоў фашысцкай акупацыі;

2. “што ў часы цяжкіх выпрабаванняў спробы лавіраваць паміж сваімі і чужымі, хавацца за спіны іншых заканчваюцца трагічна”;

3. тыповыя рысы характару беларускага мужыка;

4. нязломнасць чалавечага духу;

5. як людзі становяцца здраднікамі.

2. 11. Галоўныя суддзі для Петрака і Сцепаніды:

1. Антось Недасека;

2. іх дзеці;

3. пан Адольф Яхімоўскі;

4. савецкая ўлада;

5. іх уласнае сумленне;

6. аднавяскоўцы;

7. Аляксандр Чарвякоў.

2. 12. Прататыпамі (правобразамі) Петрака і Сцепаніды з’яўляюцца:

1. прататыпаў не было, вобразы Петрака і Сцепаніды створаны аўтарскай фантазіяй;

2. жыхары вёскі Бычкі Ушацкага раёна Васіль Іванавіч і Маргарыта Паўлаўна Багацькі;

3. бацькі пісьменніка – Ганна Рыгораўна і Уладзімір Фёдаравіч Быкавы.

2. 13. Як звалі дзяцей Петрака і Сцепаніды?

1. Фадзей;

2. Фелікс;

3. Федзя;

4. Філімон;

5. Фядот;

6. Феня;

7. Фёкла;

8. Фядора;

9. Фядося.

2. 14. “Гэты вобраз, напісаны складана, псіхалагічна тонка, так дакладна, як быццам ён зусім і не напісаны, а з жыцця ўзяты, - адна з самых вялікіх удач аповесці”. Пра каго ідзе размова?

1. Пра Яначку;

2. пра Васіля Ганчарыка;

3. пра Сцепаніду;

4. пра Петрака;

5. пра Аляксандра Чарвякрва;

6. пра Гужа;

7. пра Каладзёнка.

2. 15. Які герой аповесці здзекваўся з людзей не толькі на загад немцаў, але і дзеля свайго задавальнення?

1. Недасека;

2. Гуж;

3. Каландзёнак;

4. Карніла.

2. 16. Хто з паліцаяў з’яўляецца родзічам Петрака і Сцепаніды?

1. Патап Каландзёнак;

2. Антось Недасека;

3. Зміцер Гуж.

2. 17. Якога прынцыпу ў жыцці прытрымліваюцца Каладзёнак і Недасека?

1. Сумленна жыць, годна памерці;

2. ні дня без добрай справы;

3. дагаджаць любой уладзе, “хоць савецкай, хоць нямецкай”;

4. жыць і працаваць на карысць Радзіме;

5. бі сваіх, каб чужыя баяліся;

6. мая хата з краю.

2. 18. За што Гуж хацеў “шлёпнуць” Каладзенка, калі расстрэльвалі яўрэяў?

1. За тое, што не падпарадкоўваўся;

2. за тое, што хацеў выратаваць некалькі яўрэяў;

3. за допісы ў газету;

4. проста каб напужаць;

5. каб паказаць, што ён (Гуж) “вышэй, чым сельсавет”.

2. 19. Хто ў творы, паводле аўтарскай характарыстыкі, “ні мужчына, ні баба”?

1. Адольф Яхімоўскі;

2. Гуж;

3. Карніла;

4. Каландзёнак;

5. Недасека;

6. Васіль Ганчарык.

2. 20. Якіх этычных нормаў, прынцыпаў прытрымліваліся Пятрок і Сцепаніда?

1. Жыць з працы сваіх рук, потам і мазалямі здабываць кавалак хлеба;

2. нельга пабудаваць сваё шчасце на няшчасці іншых;

3. нельга радавацца, калі побач нехта плача, пакутуе;

4. трэба быць літасцівым нават да свайго ворага, асабліва калі ён пераможны;

5. трэба ўмець у любой сітуацыі паспагадаць чалавеку, падтрымаць словам, парадай, зняць з яго душы камень;

6. дапамагаць людзям, не мірыцца з абставінамі, а змагацца з імі.

2. 21. Знакамі, сімваламі і ўмоўнасцямі ў аповесці з’яўляюцца:

1. скрыпка Петрака;

2. хата Петрака і Сцепаніды;

3. калодзеж Петрака і Сцепаніды;

4. рэшткі спаленай і разбуранай людзьмі і часам хутарской сядзібы са старой скалечанай ліпай, на якую нават вароны баяліся сесці;

5. крыж на Петраковай Галгофе;

6. сама Галгофа;

7. мёртвая птушка (жаваранак);

8. нявернутыя чалавеку пазычаныя пря яго жыцці грошы;

9. бомба;

10. ахопленая полымем хата Петрака і Сцепаніды;

11. смерць Петрака і Сцепаніды;

12. забойства каровы Бабоўкі;

13. сон Сцепаніды пра пацука з ненажэрнай зяпай;

14. зруйнаваны вясковымі камсамольцамі крыж на Галгофе;

15. маладая тоненькая ліпка на тым месцы, дзе калісьці была сядзіба багацькаў.

2. 22. З якой мэтай аўтар увёў у аповесць вобраз сустаршыні ЦВК СССР Аляксандра Чарвякова?

1. Каб падкрэсліць нацыянальны характар вялікай трагедыі ў перадваенны час (Галгофай была ўся Беларусь);

2. каб паказаць, што сталінская рэпрэсіўная машына не шкадуе ні звычайных, ні знакамітых людзей;

3. каб сцвердзіць думку, што такія якасці, як сумленнасць, чалавечнасць, чуласць, спагадлівасць, дэмакратызм уласцівы ўсяму беларускаму народу;

4. каб цэнзура прапусціла твор у друк.

2. 23. Асаблівасцямі аповесці “Знак бяды” з’яўляюцца:

1. паказ падзей у двух часавых вымярэннях;

2. удалая дынаміка часу;

3. пераканальны паказ трывалай сувязі даваеннага перыяду і ваеннай рэчаіснасці;

4. мноства ўмоўнасцяў і сімвалаў;

5. жыццёвая аснова аповесці;

6. моцныя, выключныя асобы ў выключных абставінах;

7. выпрабаванне герояў сітуацыяй выбару;

8. глыбокі псіхалагізм.

2. 24. Які кінарэжысёр у 1986 г. зняў паводле аповесці “Знак бяды” аднайменны фільм?

1. Л. Голуб;

2. В. Тураў;

3. І. Дабралюбаў;

4. М. Пташук;

5. В. Нікіфараў;

6. В. Рубінчык;

7. А. Яфрэмаў;

8. В. Рыбараў;

9. Дз. Зайцаў.