Просмотр содержимого документа
«Кошумча тексттер»
Кошумча тексттер
Ата Журттун бир ууч топурагы
Бир ууч топурактын кандай касиети,кучу бар?Чабалекей кичинекей топурактан уя салат,баласын чонойтуп,алыска учуп кетет.Келерки жылы эски уясына кайра келет.Ошентип,бир ууч топурактан куштардын Мекени пайда болот экен.
Кол бир тамчы суудан жыйылат,куу бир кайрыктан чертилет,кылым бир кундон тузулот.Анда санжырачылардын Ата Журттун бир ууч топурактан курулат дегендери чындык экен го.Ата Журттун бир ууч топурагы болгондуктан,эл олгон адамга бир ууч топурак салганы барат эмеспи.Баарыбыз Ата Журтту суйобуз,кайда журсок да аны сагынабыз.Эстейбиз.
Менин олком
Агарып акырындык менен тан атты.Арсланбаптын жангак токою желбиреген жел аргыга кошулуп,обон созуп ыр ырдап жатты.Когултур Ысык-Колдун толкундары жай гана жээкке урулуп жатты.Ары жагында кылымдар бою карыбаг Ала-Тоо турат.Ак кар баскан чокусу асман тирейт.Суусамыр жайлоосунда жылкычылардын созолонгон ыры жанырат.Ал эми борбор калаабызда,Бишкектин борбордук аянтында,Кыргызстандын желеги желбирейт…
Булар-менин олком.Бул жерде менин ата-бабаларым жашап откон.Бул жерде мени менен бирге ар кандай улуттагы элдер жашайт.Алар достук,ынтымак,биримдикте,интернационал уй-булодо жашап келе жатышат.
Айылга барганда
Биздин айыл тоонун жанында.Бул айылда менин атам чонойгон.Атамдын туугандары ушул жерде турушат.
Ар бир уйдун короосунда малдары бар.Айрымдары тоок,ордок,каз багышат.Жер айдап,бак тигип,жашылча айдап алышат.Ошондуктан айылда туркун жемиштер жана сут,каймак,айран абдан коп.Ал гана эмес аары багып,бал алышат.
Малга деп атайы жайында тоолордон чоп чаап келип,уймок-уймок кылып жыйнап коюшат.
Таш жеген крокодилдер
Африкадагы суулардын жээгинде кадимки таштарды терип жеп жургон крокодилди корсонор, «бечара,ачка болгон го» деп ойлоого болот.Жок,алар тамак ордуна эмес,озунун салмагын оордотуу учун жумшашат экен.Агымы катуу сууларда жургон крокодилдер терен чумкогондо агып кетпес учун жээктердеги таштарды жутушат.
Таш бака
Чолдо уйкучу таш бака жашайт.Ал эн эле коп уктайт,кээде кузундо да уктап калат,жайы-кышы бут уктайт.Таш бакалар жазында гана уктабайт,керели-кечке кум менен жылып журуп,бир нерселерди терип жейт.Алар ушинтип чээнге кирип уктап турган мезгилин камсыз кылат.
Эжигей
Эжигей кой,эчкинин сутунон жасалат.Козунун таза жуулган жумуруна куюлуп,колоко жерде кургатылган койдун уузу уютку болот,сут уюгандан кийин,ал кашыкка жукпай калганча кайнатылат.Кайнап жатканда эжигей тубуно тартып кетпесин учун казандын тубуно чий же чыбык салынат.Суттун сары суусу соолуп,ону ак саргыл тартып коюлганда кайнатуу токтотулуп,эжигей даяр болот.Эжигейден курут жасалат.
Кийимдин тарыхы
Байыркы адамдар кийимди ысык менен сууктан коргонуш учун гана кийинишкен.Кийинчерээк кийимди кооздук учун кийууго отушкон.Байыркы адамдар айбанаттардын терисин жамынып алышчу.Бара-бара сооктон ийне жасап,териден кийим тиге башташат.Тери колдоюп ынгайсыз болгон.Кыргызда териден жасалган жаргак шым,куур тон дегендер бар болчу.Ичик,тон,тебетей сыяктуу териден тигилген кийимдер азыр да кийилет.Кийинчерээк элдер кездеме токуганды уйронуп,теринин ордуна кездемелер колдонула баштаган.Кездеме пахтадан,жундон,жибектен токулат.Азыркы учурда синтетикалык була да коп колдонулуп калды.