Кыргыз Республикасынын билим беруу стандарты

КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН БИЛИМ БЕР ΥΥ ЖАНА ИЛИМ МИНИСТРЛИГИ

АЗИЯ ӨН ΥГΥΥ БАНКЫ

Предметтик стандарттар жалпы орто билим бер ΥΥ н Υ н негизги нормативдик ж ө нг ө салуучу документи катары

Симон Джанашиа

2017

Пилоттук мектептердин кесиптик чебердигин жогорулатуу боюнча жазгы мектеп

Айткылачы, мен бул жактан каякка барам?

Сен каякка баргын келет, ал ошого жараша – деп жооп берди Мышык.

А мага баары бир - деди Алиса

Анда, каякка барсан, баары бир- деди Мышык.

Бир жакка барсам болду- Алиса айтты .

Камсанаба, с өзсүз бир жакка барасын, орто жолдо эле токтобосон - деди Мышык

-

Максаттар

Мүмкүнчүлүктөр

Компетенттүүлүктөр

Күтүлүүчү натыйжа

Мазмуну

Ө нүгүү

Билим беруу укугу

Ресурстар менен

камсыз кылуу

ОМК

Методика

Баалоо

Тренингдер

Окуу-методикалык Комплекс

Предметтик Стандарттар

Мамлекеттик

билим бер үү

стандарты (2014)

Окуу китеби

Предметтик программалар

Окуу куралы, окуу дептерлери…

Базистик окуу

планы

Методикалык курал

Кошумча Ресурстар

1 бөлүм. Жалпы жоболор

• Статус жана түзүлүш Негизги нормативдик документтердин системасы Негизги түшүнүктөр жана терминдер
• Статус жана түзүлүш
• Негизги нормативдик документтердин системасы
• Негизги түшүнүктөр жана терминдер

2 бөлүм. Предметтин концепциясы

• Максаттар жана милдеттер Предметтин түзүлүшүнүн методологиясы Предметтик компетенттүүлүктөр
• Максаттар жана милдеттер
• Предметтин түзүлүшүнүн методологиясы
• Предметтик компетенттүүлүктөр

• Негизги жана предметтик компетенттүүлүктөрдүн байланышы Мазмундук сызыктар Предмет аралык байланыш. Өзөктүк тематикалык сызыктар.
• Негизги жана предметтик компетенттүүлүктөрдүн байланышы
• Мазмундук сызыктар
• Предмет аралык байланыш. Өзөктүк тематикалык сызыктар.

3 бөлүм. Билим берүүнүн натыйжасы жана баалоо.

• Күтүлүүчү натыйжалар. Баалоонун негизги стратегиялары
• Күтүлүүчү натыйжалар.
• Баалоонун негизги стратегиялары

4 бөлүм. Билим берүү процессин уюштурууга коюлуучу талаптар

• Ресурстук камсыз кылууга коюлуучу талаптар Түрткү болуучу окутуу чөйрөсүн түзүү
• Ресурстук камсыз кылууга коюлуучу талаптар
• Түрткү болуучу окутуу чөйрөсүн түзүү

Окуутунун максаттары

Практикалык маселелерди чыгаруу үчүн мурун алган билимдерди пайдалануу билим, билгичтиктерге жана компетенцияларга ээ кылуу,математикага болгон кызыгуусунун ѳнүгүүсүн, илимдин системасында ээлеген орду тууралуу түшүнүктѳрдү, анын методологиялык маанисин, жалпы маданиятты калыптандырууда ролун, математикалык каражаттар менен кубулуштар, негиздөөнү жана далилдөөнү билүү жөндөмдүүлүгүн өнүктүрүү.

10-11 класстарда математиканы окутуунун милдеттери

Когнитивдүү: окуучулар математика курсунун түзүлүшүнүн мыйзам ченемдүүлүктѳрүн түшүнүшөт: жөнөкөйдөн татаалга өтүү, түрдүү бөлүмдөрдүн ортосундагы логикалык байланыш жана математикалык тилди таанып-билүүнүн, изилдөөнүн жана баарлашуунун куралы катары пайдаланышат;

Жүрүм-турумдук : окуучулар практикалык ишмердүүлүктө аларды колдонуу үчүн, башка предметтерди окуп-үйрѳнүү үчүн, ошондой эле кийинки класстарда математикалык билим алууну улантуу үчүн керектүү математикалык билимдерге, билгичтиктерге жана компетенцияларга ээ.

Баалуулук: окуучулар эсептөө, логикалык жана башка сапаттарга ээ болууда ѳзүнүн математикалык таанып-билүүсүн өркүндөтүүнү каалашат, талдоого, өзүнүн жыйынтыгына баа берүүгѳ жөндөмдүү, жана математикалык ченөөлөрдүн каталарын аңдап -түшүнүшѳт.

Компетенттүүлүк -

• ар түрдүү билимдердин, билгичтиктердин элементтерин жана иш-аракеттин ыкмаларын белгилүү бир кырдаалда (окуу, инсандык, кесиптик) өз алдынча колдонууга болгон жөндөмдүүлүк.

Компетенттүүлүктөр

Маалыматтык

Социал- коммуникативдик

Өздүк уюштуруу жана көйгөйлөрдү чечүү

Предметтик

Предметтик

Предметтик

Предметтик

Предметтик

Предметтик компетенттүүлүктѳр

№

Предметтик компетенттүүлүктѳр

1

Предметтик компетенттүүлүктѳрдү баяндоо

Эсептөө

2

• Сандарды айырмалай билет;
• Сандар менен арифметикалык жана алгебралык операцияларды жүргүзѳт;
• Ар түрдүү туюнтмалардын сандык маанисин чыгара алат.

Аналитикалык -функционалдык

• Негизги функцияларды жана туюнтмаларды аныктай алуу, алардын касиеттерин билет; негизги функционалдык көз карандылыктардын ортосундагы айырмачылыкты түшүнѳт;
• Негизги математикалык туюнтмалар менен арифметикалык жана алгебралык операцияларды жүргүзѳт;
• Теңдемелерди, барабарсыздыктарды жана алардын системаларын чыгара алат;
• Теңдештикти далилдей алат.

3

Көрсөтмөлүү- образдуу

4

Статистикалык -ыктымалдык

• Негизги геометриялык фигураларды жана алардын элементтерин билет.
• Негизги функциялардын графиктерин өзгөртүүдөгү жѳнѳкѳй усулдарга ээ.
• Айлана-чөйрөдөгү кубулуштарды талдоо үчүн
• Аналитикалык туюнтмалардын график түшүнүгүн пайдаланат.

Аныкталган жана аныкталбаган жараяндар жөнүндө түшүнүккѳ ээ, аларды айырмалай алат;

Көптүктөр менен операцияларды жүргүзѳ алат;

Статистикалык маалыматтардын жѳнѳкѳй кайра иштетүү усулдарына ээ;

Ыктымалдыктын негизги касиетин билет жана аны айлана-чөйрө чындыгы менен байланышкан маселелерди чыгаруу үчүн пайдалана алат.

Максаттар, компетенттүүлүктөр, мазмуну, жыйынтыктар

Баалоо, ресурстар,

түрткү болуучу чөйрө

Терминдер, байланыштар, стандарттын методологиясы

Өзɵктүү жана предметтик компетенттүүлүктѳрдүн байланышы

Ѳ зѳктүү компетенциялар

Маалыматтык

Эсептөө

Аналитикалык функционалдык

Предметтик компетенциялар

Социалдык- коммуникативдик

Күнүмдүк ишмердүүлүктѳ жана келечекти пландаштырууда

Айлананы курчап турган сандык маалыматтан түрдүү чоңдуктардын арасындагы байланышты талдайт.

болуп өткөн окуяны талдоо үчүн сандык маалыматты кабыл алат жана кайра иштете алат.

Социалдык тармакта чечим кабыл алуу үчүн коммуникацияны орнотууда сандык маалыматты пайдаланат.

Өзүн-өзү уюштуруу жана проблеманы чече билүү

Жеке тармакта: үй-бүлө бюджети, чыгымды эсептөө, кирешени пландаштыруу

Сандык формада көрсөтүлгөн социалдык жашоодон алынган себеп-натыйжа кубулуштар ортосунда байланыштарды түзѳ алат жана талдайт.

чечимин кабыл алуу үчүн сандык маалыматты пайдаланат.

Чечимдерди кабыл алуу жараянын оптимизациялоого мүмкүндүк берген сандык маалыматтарды түзѳ алат жана талдайт.

Көрсөтмөлүү- образдуу

Маалыматты график, схема, макет ж.б. түрүндѳ кѳрсѳтѳ алат, ошондой эле ушундай түрдө сунушталган маалыматты кабыл ала алат.

Статистикалык -ыктымалдык

Социалдык жашоодогу ар кандай кубулуштар ортосундагы байланыштарды, айкалыштарды, деңгээлдерди сүрѳттѳй алат.

Ар кандай формада берилген статистикалык маалыматты түшүнѳт, бар болгон маалыматтын статистикалык кайра иштетүүсүн жүргүзѳт.

Кирешени кѳбѳйтүү, чыгашаны азайтуу максатында кубулуштардын, объектилердин ѳз ара мамилелеринин байланыштарын сүрѳттѳй алат.

Социалдык жашоодогу аныкталган жана аныкталбаган жараяндарды айырмалай алат, бул билимди коомдук ишмердүүлүктө болжолдоо жана пландаштырууда пайдаланат.

Кырдаалды талдоонун статистикалык жана ыктымалдык усулдарын колдоно алат күнүмдүк ишмердүүлүктѳ пландаштыруу жана болжолдоо.

Мазмундук тилкелер. Окуу материалын мазмундук тилкелер жана класстар боюнча бөлүштүрүү

  Жогоруда көрсөтүлгөн максаттар жана милдеттерди ишке ашыруу аркылуу анын системалуулугун, улантуучулугун, «Математика» предметинин ичиндеги жана башка предметтер менен байланышын чагылдырган предметтин мазмундук тилкелерин ѳздѳштүрүү жүрѳт.

10-11 класстардагы «Математика» предметинин мазмундук тилкелери:

1.Сандар жана туюнтмалар.

2.Функциялар, теңдемелер жана барабарсыздыктар.

3.Мейкиндик жана формалар.

4.Статистиканын жана ыктымалдыктар теориясынын элементтери.

Мазмундук тилкелер

10 – класс

Сандар жана туюнтмалар

11 - класс

Катыш жана пропорциялар. Квадраттык, рационалдык, иррационалдык, көрсөткүчтүү, логарифмалык туюнтмалар жана аларды өзгөртүп түзүү. Каржылык математика. Процентке маселелер. Татаал процент.

Функциялар, теңдемелер жана барабарсыз-дыктар

Анык сандар. Сан огу. Жөнөкөй бөлчөктөрдү ондук бөлчөк түрүндө жана тескерисинче кѳрсѳтүү. Мезгилдүү жана мезгилсиз ондук бөлчөктөр. Тригонометриялык туюнтмаларды өзгөртүп түзүү.

Сызыктуу теңдемелер. 2-тартиптеги сызыктуу теңдемелердин системасы. Крамердин методу. Квадраттык, рационалдык, иррационалдык, көрсөткүчтүү, логарифмалык функциялар, теңдемелер, барабарсыздыктар жана алардын системалары.

Кыскача көбөйтүүнүн формулалары, графиктердин касиеттери, алмаштыруунун ж.б., жардамы менен факторизация аркылуу теңдемелерди, барабарсыздыктарды жана алардын системаларын чыгаруу.

Белгилѳѳ, аныкталуу областы жана маанилердин областы, функциялардын композициясы, тескери функциялар. Үзгүлтүксүз функциялар. Тең ортосунан бөлүү усулу. Чектер. Көп мүчө үчүн (0/0), (∞/∞) аныксыздыктарын ачуу.Туунду жана тиркеме .

Өсүү, кемүү, жаныма, нормаль. Экстремум чекити. Ийилүү чекити (көп мүчөлѳрдүн мисалында)

Мейкиндик жана формалар

Тегиздиктеги түз сызыктын теңдемеси. Сызыктуу барабарсыздыктар. 2-тартиптеги сызыктуу барабарсыздыктардын системасы. Сызыктуу программалоонун маселелери: пайданы кѳбѳйтүү; киреше, коротууну азайтуу, жѳнѳкѳй транспорттук маселе – эки склад, эки кардар. Квадраттык үч мүчөнүн графиги жана аны катарлаш жылдыруу, кысуу, чоюу. Тригонометрияны пайдалануу менен тегиздиктеги жана мейкиндиктеги геометриялык маселелер.

Статистика- нын жана ыктымалдыктар теориясынын элементтери

Ыктымалдыкты бѳлүштүрүү. Математикалык күтүү. Стандарттан четтөө. Биномиалдык бѳлүштүрүү.

Рационалдык, иррационалдык, көрсөткүчтүү, логарифмалык, тригонометриялык функциялардын графиктерин өзгөртүп түзүү: катарлаш жылдыруу, кысуу, чоюу, чагылдыруу. Интеграциялоонун негиздери. Ийри сызыктар менен чектелген фигуранын аянты (кѳп мүчѳлѳрдүн мисалында).

Геометриялык ыктымалдык.

Бирдей өлчөмдө бѳлүштүрүү.

Нормалдуу бѳлүштүрүү.

Окутуунун күтүлүүчү натыйжалары

Ар бир жыйынтык төрт натуралдык сан менен номурланган:

биринчи сан – окутуу классы ;

экинчи сан – мазмундук тилкенин номуру ;

үчүнчү сан – компетенттүүлүктүн номуру ;

төртүнчү сан – окутуунун натыйжасынын номуру

Мазмундук тилкелер

Мазмундук тилке жана компетенттүүлүктѳргѳ ылайык окутуунун натыйжалары

Компетенттүүлүктѳр

1. Сандар жана эсептөөлөр

1. Эсептөө

10-класс

11-класс

10.1.1.1. Сандын жана сандык туюнтманын процентин табууга маселе чыгара алат.

10.1.1.2. Квадраттык үч мүчөнүн маанисин таба алат.

11.1.1.1. Чыныгы сандарды жазуунун ар кандай ыкмаларын билет.

11.1.1.2. Сандарды жөнөкөй жана ондук бөлчөк түрүндө тааныштыруунун байланышын түшүнөт.

Баалоонун негизги принциптери

Баалоонун системасын иштеп чыгууда төмөнкү негизги принциптерди жетекчиликке алуу зарыл:

1.Обьективдүүлүк. Обьективдүүлүк принциби бардык окуучулар окшош шарттарда бирдей текшерүүлѳргѳ кабылышын талап кылат. Маалыматтарды иштетүүнүн обьективдүүлүгү окуучуга да мугалимге да белгилүү болгон баа берүүнүн так, ачык чен-ѳлчѳмдѳрүн болжолдойт.

2. Ишенимдүүлүк – бул педагогикалык ченѳѳнүн так даражасы. Эгер ошол эле касиеттин кайталап текшерүүсү ошондой эле жыйынтыкты берсе, ишенимдүү болуп саналат.

3. Валиддүүлүк же баалоо усулунун шексиздиги , ал чынында эле өлчөнүүгө тийиш болгон нерсе же башка нерсе өлчөнүп жатканын көрсөтөт

Баалоонун түрлөрү жана формалары

Күтүлүүчү натыйжаларды өлчөө үчүн баалоонун төмөнкү үч түрү колдонулат:

1.Алдын алуу (диагностикалык баалоо) – бул окуучунун билимдеринин, билигичтиктеринин, көндүмдөрүнүн жана компетенттүүлүгүнүн алгачкы калыптануу деңгээлин аныктоо.

2.Калыптандыруучу (формативдик) баалоо – бул окуучулардын материалды жеке өздөштүрүү өзгөчөлүгүн жана ийгиликтүүлүгүн аныктоо, ошондой эле күтүлүүчү натыйжага жетиши үчүн окуучуларга сунуштарды иштеп чыгуу. Өзүнүн формасы боюнча ал киришүү (өтүлүүчү теманын башында) жана күндөлүк (окутуу жараянында) болушу мүмкүн.

3.Жыйынтыктоочу (суммативдик) баалоо – окуучулардын жыйынтыктоочу баасы окутуунун ар бир баскычы үчүн пландаштырылган натыйжаларга окуучунун жетишүү даражасын аныктоо үчүн колдонулуп, күндөлүк, аралык жана жыйынтык баалоодон келип чыгат

Окуу жетишкендиктерин баалоо деңгээлдери

1-деңгээл

2-деңгээл

Окуучу:

(репродуктивдүү)

(продуктивдүү)

Окуучу:

-окуу китебинде берилген же мугалим сунуштаган математикалык материалдын мазмунунун маңызын түшүнөт;

3- деңгээл

- сабакта же китепте талкуулаганга окшош математикалык маселелерди жана көнүгүүлөрдү аткара алат;

(креативдүү)

Окуучу:

- математикалык маселелерди жана көнүгүүлөрдү чыгаруунун алгоритмин маалымат менен алмашуу ыкмаларын билет;

- окуу материалдын тиешелүү темалары боюнча керектүү маалыматты таба алат.

- маселе чыгарууда математикалык теорияны, мыйзамдарды, формулаларды жана эрежелерди туура колдонот.

- математикалык түзүлүштѳр жана объектилер ортосундагы окшоштукту жана негизги айырмачылыкты таба алат;

;

- математикалык маалымат ты жана өзүнүн аракетин талдоого жѳндѳмдүү;.

- жаңы шарттарда жана билимдин башка тармактарында математикалык билимдерди жана көндүмдѳрдү колдоно алат.

Баалоонун деңгээли боюнча окуучулардын жетишкендиктеринин кѳрсѳткүчү

Күтүлүүчү натыйжа

Күтүлүүчү натыйжага жетишүүнүн кѳрсѳткүчү

Репродуктивдүү

10.2.2.12. Сызыктуу, квадраттык теңдемелерди жана барабар-сыздыктарды стандарттуу түргө алып келе алат, чыгарат.

Продуктивдүү

Натыйжага жетишет, эгерде окуучу:

Креативдүү

х 2 – 2х – 3 = 0 түрүндөгү квадраттык теңдемени чыгара алса,

Натыйжага жетишет, эгерде окуучу:

Квадраттык теңдеме түзүү менен, тѳмѳндѳ келтирилген түрдөгү маселени чыгара алса. Квадраттын жактарын 3 смге узартып, аянты 21 см 2 болгон тик бурчтук алынган. Квадраттын периметрин тапкыла.

Натыйжага жетишет, эгерде окуучу:

Квадраттык теңдеме түзүү менен, тѳмѳндѳ келтирилген түрдөгү маселени чыгара алса. Асан А шаарынан В шаарына жөнөдү. Ошол эле маалда В шаарынан А шаарын көздөй Үсөн чыкты. Эгерде алар бардык жолду туруктуу ылдамдык менен жүрүп, 2 саат 6 минутадан кийин кезигишкен болсо, мында Асандын жолдо 4 саатка көп жүргөнү белгилүү , анда алардын ар бири жолго канча убакыт кетирген.

Максаттар

• Практикалык маселелерди чыгаруу үчүн мурун алган билимдерди пайдалануу билгичтигин,математикага болгон кызыгуусунун ѳнүгүүсүн, илимдин системасында ээлеген орду тууралуу түшүнүктѳрдү, анын методологиялык маанисин, жалпы маданиятты калыптандырууда ролун, математикалык каражаттар менен кубулуштар, негиздөө жана далилдөө жөндөмдүүлүгүн өнүктүрүү.
• Практикалык маселелерди чыгаруу үчүн мурун алган билимдерди пайдалануу билгичтигин,математикага болгон кызыгуусунун ѳнүгүүсүн, илимдин системасында ээлеген орду тууралуу түшүнүктѳрдү, анын методологиялык маанисин, жалпы маданиятты калыптандырууда ролун, математикалык каражаттар менен кубулуштар, негиздөө жана далилдөө жөндөмдүүлүгүн өнүктүрүү.

Мазмундук тилкелер

• Сандар жана туюнтмалар. Функциялар, теңдемелер жана барабарсыздыктар. Мейкиндик жана формалар. Статистиканын жана ыктымалдыктар теориясынын элементтери.
• Сандар жана туюнтмалар.
• Функциялар, теңдемелер жана барабарсыздыктар.
• Мейкиндик жана формалар.
• Статистиканын жана ыктымалдыктар теориясынын элементтери.

Күтүлүүчү натыйжа жана кѳрсѳткүч

• 10.2.2.12 . Сызыктуу, квадраттык теңдемелерди жана барабар-сыздыктарды стандарттуу түргө алып келе алат, чыгарат.
• 10.2.2.12 . Сызыктуу, квадраттык теңдемелерди жана барабар-сыздыктарды стандарттуу түргө алып келе алат, чыгарат.

Предметтик компетенттүүлүктѳр

• Эсептөө Аналитикалык функционалдык Көрсөтмөлүү- образдуу Статистикалык -ыктымалдык
• Эсептөө
• Аналитикалык функционалдык
• Көрсөтмөлүү- образдуу
• Статистикалык -ыктымалдык

Стандарттын

Логикасы