Попробуйте готовые материалы учителя на каждый урок для работы в классе и дистанционно.

СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Выбрать материалы

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Была в сети 22.04.2024 13:14

Убрайимова Батма Ыманкуловна

Учитель физики

42 года

3 267

14 278

Подписчики

Подписки

Местоположение

Кыргызстан, Жалал-Абад областы Ала-Бука району Өрүктү-Сай айылы

Специализация

Физика

Обо мне Блог Файлы Тесты Галерея Активность Награды

Физика сабагынын конспектиси

Категория: Физика

12.01.2020 22:15

Просмотр содержимого документа
«Физика сабагынын конспектиси»

К уну

П редмет - класс

Сабактын темасы:Термелуу кыймылы анын негизги муноздомолору

Сабактынмаксаттары:	Кутулуучунатыйжалар:
Билим беруучулук:Термелуу кыймылы жонундо билишет жана анын негизги муноздомолорун аныкташат.	Термелуукыймылынынманыздуубелгилеринажыратыпбилишет.Эгерде физикалык маанисин жана эрежесин айта алса.

Онуктуруучулук:Термелуу кыймылдарына мисал келтире алышат жана анын негизги элементтерин тушуно алышат.
Амплитуда ,мезгил жана жыштык жонундо билишет.
	Турмуштанмисалкелтиреалышса,алардын маанисин тушундуро билсе.
Тарбия беруучулук:Илимий техникалык прогресске тарбияланышат



.	Жаратылыштагы термелуу кыймылдарын,кубулуштарын уйроно алса.

Сабактынтиби: Жаны тема:

Усулдары: Жуп менен иштоо

Сабактын жабдылышы: Штатив жипке илинген шар,пружина ,сызгыч.

	убакыт	Мугалимдин аракеттери	Окуучунун аракеттери	компетенттуулук
уюштуруу	3 мин	Саламдашат,жагымдуумаанайтузот.	Саламдашатокуукуралдарынтолукташат.	нК3	ПК2
Уйтапшырма	12 мин	Уйгоберилгентапшырманысурайт.	Уйтапшырмасынкайталашатберилгенсуроолоргожоопберишет.	НК2	ПК1
Жаны теманытушундуруу	20 мин	Термелуу кыймылынын пайда болушу учун 2 шарт аткарылышы керек.Термелуу кыймылынын турлорун айтуу ,термелуу жонундо тушунук берет.	Мугалимгеозсуроолорунберишет. Эрежелердижатташат. Мисалкелтиришет.	НК1	ПК2 ПК3
Бышыктоо	6 мин	Айтылгандардыжалпылайт, жыйынтыкчыгарат.	Окуучулартушунбогонсуроолорунберишет.
Тапшырма.	4 мин	Китептен тапшырма берет.	Жооп беришет,суроо тузуп келишет.

Жаны теманытушундуруу:

Термелуу-бул белгилуу бир убакыт аралыгында кайталанып туруучу кыймыл.Ошентип термелуу кыймылы нерсенин мезгилдуу кайталанып туруучу кыймылын айтабыз.термелуунун эн жонокой туру болуп эркин термелуулор эсептелет.Нерсе тен салмактуулук абалынан чыгарылгандан кийин,оордук кучунун же серпилгичтуулук кучунун аракети астында гана термелсе анда анын термелуусу эркин термелуу деп аталат.Нерсенин тен салмактуу абалынан эн чон которулуу аралыгы термелуунун амплитудасы деп аталат.

Термелуу мезгили- бир толук термелууго кеткен убакытты айтабыз.Аны чон Т тамгасы менен белгиленет.

Термелуу жыштыгы –бирдик убакыт ичиндеги термелуунун санын айтабыз.Жыштык гректин n тамгасы менен белгиленет.Мисалы 0.1 секунда бир толук термелууго кетсе бир секунда ичинде он жолу термелуу жасайт.Бул учурда термелуунун жыштыгы онго барабар.

n =1/Т; Т =1/n жыштыктын бирдиги учун герц(Гц). 1Гц=1/секунда.

Сабактыбышыктоо:

Пружинагаилингенжуктунтермелуумезгили 2 секунда.Аныкандайтушунсо болот ? Булучурдатермелуунунжыштыгыэмнегебарабар?

Жообу: 0.5 Гц

Нерсенинтермелуужыштыгы 10 Гц.Мунукандайтушунобуз?

Термелуумезгилиэмнегебарабар?

Т=1/10 Гц=0.1 секунда

Нерсенинтермелуумезгили 0.01 секунда.Мунукандайтушунсоболот?Мисалдардынжардамыменентушундургуло.

Баалоо:

Уйго тапшырма: 51-52 –параграфтарды окуп келуу.

Баалоо:

Мугалим баалайт.

Уйтапшырма: Эреже жаттоо

Куну ______________

физика 7 - класс

Сабактын темасы: Жантык тегиздиктин пайдалуу аракет коэффициенти.

Сабактын максаттары:	Кутулуучу натыйжалар:
Жантык тегиздиктин жардамы менен ат- Карылган пайдалуу жумуш толук жумуш- Тан кичине экендигин байкашат.	Билим беруучулук: Жонокой Механиздердин пайдалуу аракет Коэффциенти жонундо таанышат.
Онуктуруучулук:	Онуктуруучулук:
Жонокой механиздердин пайдалуу ара- кет коэффициентин пайдаланууну процентин чыгарууну уйронушот.	Ой жугуртуулору осот. Турмушта колдоно билишет.
Тарбияберуучулук:	Тарбияберуучулук:
Илимийтехникалыкпрогресске тарбияланышат.	Тактыкка шыктуулукка тарбияланышат

Сабактын тиби: Лабораториялык иш

Усулдары: Жалпы иштоо

Сабактын жабдылышы: штатив, сызгыч, брусок, динамометр, жалпак тактай.

УбакытМугалимишаракетиОкуучунунишаракетиКомпетенттулук

	убакыт		Мугалимдин иш аракети		Окуучунун иш аракети		компетентуулук
уюштуруу		Саламдашаткласска коз салат.		Саламдашат гимн ырдашат.		НК3
Уйтапшырма		Уйго берилген тапшырманы сурайт.		Уй тапшырмасын кайталашат берилген суроолорго жооп беришет.		НК2
Иштинмаксаты:		Жантык тегиздик жонундо маалымат берилет, жантык тегиздиктин бети боюнча брусок жылдырылат.		Жантык тегиздиктин Пайдалуу аракет коэффициентин аныкташат.		НК1		ПК2 ПК3
Бышыктоо		Толук жумуш менен пайдалуу жумуштун айырмасын, байланышын маалымдайт.		Корсотмо боюнча ишти аткарышат.		НК 3
тапшырма		Текшеруу ишине даярдоо.		Кайталап келуу .

Ишке корсотмолор:

50- параграфты окуу
Тактайды жантык койгула
Жантык тегиздиктин h бийиктигин жана узундугун олчогуло
Брусоктун F оордук кучун динамометр менен ченегиле
Динамометрге брусокту чиркеп, анны жантык тегиздик боюнча

ойдо карай бир калыпта жылдыргыла. F тартуу кучун олчогуло .

Брусок h бийиктикке вертикаль боюнча которуудогу жумушту, б.а

Пайдалуу жумушту (Aп = F * h) эсептегиле.

Толук жумуштуу эсептегиле (Aт =F * l )
Жантык тегиздиктин ПАКын (ПАК=Ап/Ат 100%) эсептегиле.
Таблица чийгиле.

Бийиктиги

h, м

Оордук кучу F,H

ПайдалуужумушAп = Fh

Узундугу

l , м

Тартуу кучу

Fтар ,

Толук жумуш

Ат = F * l

ПАК

Сабактыбаалоо:

Мугалимбаалайт.

Уйтапшырмасы:

50- параграфты кайталоо .

Физика 7 -класс

Сабактын темасы: Жонокой механизмдер.Рычаг

Сабактын максаттары:	Кутулуучу натыйжалар:
Билим беруучулук:Окуучулар Жонокой механизмдер жонундо Билишет тушунушот.	Билимберуучулук: Окуучулар Жонокой механизмдер жонундо билишет, эгерде эрежесин билишсе.
Онуктуруучулук: Жонокой механизмдерди Турмуштагы ордун билишет турмуштарында пайдаланышат.	Онуктуруучулук: Жонокой механизмдерди турмушта пайдалана алышса. Жонокой механизмдердин турлорун билишсе
Тарбияберуучулук: Илимий техникалык Прогресске тарбияланышат.	Тарбия беруучулук: Жаратылыштагы ордун билишсе,Тааный алышса

Сабактын тиби: Жаны тема:

Усулдары:Интерактивдуу

Сабактын жабдылышы: рычаг,блок,сызгыч,штатив.

этап	Убакыт	Мугалимишаракети	Окуучунунишаракети	Компетенттулук
уюштуруу	3 мин	Саламдашаткласска коз салат.	Саламдашатокуукуралдарынтолукташат.	НК3
Уйтапшырма	12 мин	Уйгоберилгентапшырманысурайт.	Уйтапшырмасынкайталашатберилгенсуроолоргожоопберишет.	НК2
Жаны теманытушундуру	20 мин	Жонокой механизмдер булл кучтон утуш алууга арналган куралдарды айтабыз.	Мугалимгеозсуроолорунберишет. Жонокоймеханизмдергекластер тузушот.	НК1	ПК2 ПК3
Бышыктоо	6 мин	Тушунбогонсуроолорберилет жонокой механизмдер боюнча талкуу болот.	Окуучулар тушунбогон суроолорун беришет.
тапшырма	4 мин	Тапшырма берет	Жонокой механизмдерге мисал келтируу.

Жаны материалды тушундуруу:

Архимеддин рычаг жонундогу постулаттары:

1)Таяныч чекитинен бирдей аралыкта жайгашкан бирдей кучтор тен

Салмакта болот.Бирдейэмес аралыкта жайгашкан бирдей кучтор тен салмакта боло алышпайт.

2)Эгерде ушундай эле жол менен кучтордун бирин азайтсак дагы тен салмактуулук бузулат.Оордугу куч озгорбогон тарапка оойт.

Ал математикалык жолменен F1|F2=l2|l1.

Рычагга аракет эткен кучтун анын ийинине болгон кобойтундусуно барабар

Физикалык чондук кучтун моменти деп аталат.

М1=М2,М1=F1l1; М2=F2 l2.

Сабакты бышыктоо:

Узундугу 50см болгон ийинге 10Н жук илинип турат. Рычаг тен салмакта турсун учун 20Н жукту чондугу кандай ийинге илуу керек.

Берилди: Формуласы: Чыгаруу:

F1=10Н F1 l1=F2 l2l2=10Н 0,5м= 0,25

F2=20Нl2=F1l1 20Н

l1=50 см=0,5мF2Жообу: 0,25м

l2=?

Баалоо: Уйтапшырма:

Предмет 7 -класс

Сабактын темасы:Рычагдар техникада турмушта жана жаратылышта.

Сабактын максаттары:	Кутулуучун атыйжалар:
Билим беруучулук:ОкуучуларгаРычагдын дамдын турмуш тиричилике пайдаланышын билет.Тен салмактуулук Эрежесин колдонуп маселе чыгарат.	Билим беруучулук: Окуучулар Рычаг эрежесин билишсе . Тен салмактуулук эрежесин пайдаланса,маселе чыгараалышса.
Онуктуруучулук: Рычагдынтурмуш тиричиликте колдонуусун билишет.	Онуктуруучулук: Рычагдын турмуштагы ордун билишсе,турмуштарында колдоно билишсе.
Тарбияберуучулук: Илимийтехникалык Жондомдуулукко тарбияланышат.	Тарбияберуучулук: Жаратылышты жана техниканы таанышса, билишсе.

Сабактынтиби: Жаны тема:

Усулдары: Жуп мененишто.

Сабактын жабдылышы :рычаг,сызгыч,штатив.

этап	убакыт	Мугалимишаракети		Окуучунунишаракети		Компетенттулук
уюштуруу			Саламдашаткласска коз салат.		Саламдашатокуукуралдарынтолукташат.		НК3
Уйтапшырма			Уйгоберилгентапшырманысурайт.		Уйтапшырмасынкайталашатберилгенсуроолоргожоопберишет.		НК2
Жаны теманытушундуру			Рычаг булл кыймылсыз таянычтын айланасында кыймылга келе турган нерсени айтабыз.		Мугалимгеозсуроолорунберишет. Рычагдынжардамымененнерселердитен салмактуулугунаныкташат.		НК1	ПК2 ПК3
Бышыктоо			Тушунбогонсуроолорберилет рычаг менеништешет.		Окуучулартушунбогонсуроолорунберишет.
тапшырма			Рычагдынэрежелеринжаттоо.		Тажрыйбажасоо.

Техникада, кундолуктурмуштаколдонулуучубир катар аспаптар

рычаг эрежесиненегизделген. Алардынбардыгындакучтонутуш

алынат ар кандайнерселердикесууучунколдонлуучу: кайчы,бычак,

рычагдуутаразаныништеши да рычагдынэрежесиненегизделген.

Тигичумашинанынтуткасывелосипеддинпедалыавтомабилдин

педалдары тормозу рычагдынмисалы болот.

Бышыктоо:

Эмнеучун металл кесуучукайчыжанааттишкучтонутарынтушундургуло?
Рычагдынколдонулушунамисалкелтиргиле.
Ар турдуутаразалардагырычагдардыништешинтушундургуло.

Баалоо:

Бирбиринбаалоо.

Уй тапшырмасы:

Рычагга кластер тузупкелуу.

Куну _____________

физика 7 - класс

Сабактын темасы: Механиканын алтын эрежеси.

Сабактынмаксаттары:	Кутулуучунатыйжалар:
Билимберуучулук:Жонокой механизмдерди колдоонуда жумуштун бирдейлигин билет. Механиканын алтын эрежесин уйронот.	Билимберуучулук: Жонокой механизмдерди таанып уйронсо.Механиканын алтын эрежесин билишсе.
Онуктуруучулук:Механиканын алтын эрежесинин адамдынтурмушундагы маанисин ачып корсото алат.	Онуктуруучулук:Жонокой механиздерди колдонууда жумуштун бирдейлигин билишсе, турмуштарында пайдаланышса.
Тарбияберуучулук:Инсандын гумандуулук сапатын калыптандырат эмгекке тарбияланышат.	Тарбияберуучулук: Илимий техникалык прогресскетарбияланышат. Техникалык билимдери калыптанса.

Сабактынтиби: Жаны тема:

Усулдары: Жалпы иштоо

Сабактын жабдылышы: Жалпак тактайча,брус,

этап	Убакыт	Мугалимишаракети	Окуучунунишаракети	Компетенттулук
уюштуруу		Жагымдуумаанай тузот.	Саламдашат окуу куралдарын толукташат.	НК3
Уйтапшырма		Уйго берилген тапшырманы сурайт.	Уй тапшырмасын кайталашат берилген суроолорго жооп беришет.	НК2
Жанытеманы тушундуру		Кыймылдуу жана кыймылсыз блокту пайдаланууну уйротот . Механиканын алтын эрежесин тушундурот.	Мугалимге оз суроолорунберишет. Эрежелерди жатташат. Мисал келтиришет.	НК1	ПК2 ПК3
Бышыктоо		Айтылгандардыжалпылайт, жыйынтыкчыгарат.	Окуучулартушунбогонсуроолорунберишет.
Тапшырма.			Кайталоо.

Жаны теманы тушундуруу:

Жонокой механиздерди колдонгондо кучтун багыттары озгорот,

Кучтон утуш алынат. Кыймылдуу блокту пайдаланганда кучтон эки эсе

Утуш алынганы менен мында да жумуштан утуш болбойт. Себеби

Кобуроок аралык оту керек жана жуктун салмагын жениш учун жумуш

Аткаруу керек. Ошентип кучтон эки эссе утуш алып, бирок жолдон эки эсе

уттурабыз.

Байыркы замандан бери адамдардын ой – тилеги жонокой механизмдерди колдонуп, жумуштан утуш алуу болуп келген бирок Турмушта мындай болу мумкунэмес: кучтон канча эссе утсак, аралыктан ошончо эссе уттурабыз. Бул механиканын «Алтын эрежеси» деген ат менен белгилуу.

Сабактыбышыктоо:

Рычагдакучтордунаракетэткенчекиттерикандайжолдуотушот?
Рычагдыпайдаланыпжумуштанутталабызбы?
Механиканын алтынэрежесидегенэмне?

Баалоо:

Мугалимбаалайт.

Уйтапшырма:

Куну _____________

физика 7 - класс

Сабактын темасы: Жонокой механиздердин пайдалуу аракет коэффициенти.

Сабактынмаксаттары:

Кутулуучунатыйжалар:

Билимберуучулук:Жонокой

механизмдердинпайдалууаракет

коэффциентижонундотушунукалышат.

Билимберуучулук: Жонокой

механиздердинпайдалууаракет

коэффциентижонундобилишсе.

Онуктуруучулук: Жонокой механиздердин пайдалуу аракет коэффициентин пайдаланууну Процентин чыгарууну уйронушот.

Онуктуруучулук: Ой жугуртуулору осот.Эгерде

процент чыгарганды билишсе.

Тарбияберуучулук: Илмий техникалык прогресске

тарбияланышат.

Тарбияберуучулук:

Жаратылыштытаанып билишсе.

Сабактынтиби:Жаны тема:

Усулдары: Жалпы иштоо

Сабактын жабдылышы: диномометр,брусок,блок

этап	убакыт	Мугалим иш аракети	Окуучунун иш аракети			Компетенттулук
уюштуруу		Саламдашат класска коз салат.		Саламдашат гимн ырдашат.	НК3
Уйтапшырма		Уйго берилген тапшырманы сурайт.		Уй тапшырмасын кайталашат берилген суроолорго жооп беришет.	НК2
Жаны теманы тушундуру		Пайдалуу жумуштун толук аткарылган жумушка болгон катышын муноздоочу физикалык чондук.		Мугалимге оз суроолорун беришет.Пайдалуу аракет коэффициентин аныкташат.	НК1		ПК2 ПК3
Бышыктоо		Маселе иштешет.		Окуучулар тушунбогон суроолорун беришет.
тапшырма		5- чи конугуу

Салмагы 4000 Н бетон тактаны 10см ге которуш учун рычагды пайдаланышты. Ал учунрычагдынэкинчиучуна 1200 Н куч жумшап,

40см аралыкка жылдырды. Рычагдын пайдалуу аракет коэффциентин

тапкыла.

А1= 4000 Н* 0.1м=400 Дж

А2=1200 Н*0,4м=480 Дж

ПАК=(А1/А2)*100%=(400/480)*100% =80%

Жообу: 80%

Сабакты жыйынтыктоо:

100% пайдалуу жумуш аткаруучу механизм болбойт. Бирок адамдар

Ал коэффициенти жогорулатуунун устундо ар дайым эмгектенип, аракеттенип келе жатат.

Сабакты баалоо:

Окуучулар бири- бирин баалашат.

Уй тапшырмасы:

50- параграфты кайталоо . 5-конугуудогу маселелерден чыгаруу.

Куну

физика 7 - класс

Сабактын темасы: Маселе иштоо. Кыска мооноттогу текшеруу иши.

Сабактынмаксаттары:

Кутулуучунатыйжалар:

Билимберуучулук: «Статиканыннегиздери» темасыбоюнча

окуучулардынпрактикалыкбилгичтиктик-

терикалыптанат.

Билимберуучулук: Практикалык

кондумдорукалыптансастатиканын

формулаларын жатка билишсе.

Онуктуруучулук:

Статиканыннегиздерибоюнча ан-сезим-

дери онугот, маселечыгаруугаконугот.

Онуктуруучулук:

Ан-сезимдерикалыптанат.Эгерде

Механиканынболумдорунбилишсе.

Тарбияберуучулук:

Тактыкка , шыктуулуккаэмгеккетарбия-

ланат.

Тарбияберуучулук:

Тактыкка ,шыктуулуккатарбияланышат

Уюштуруучулукжондомгоээ болот.

Сабактын тиби: Маселеиштоо

Усулдары: Жалпы иштоо

Сабактын жабдылышы: маселе жыйнак, таблицалар

этап	убакыт	Мугалимишаракети			Окуучунунишаракети	Компетенттулук
уюштуруу			Саламдашаткласска коз салат.	Саламдашат гимн ырдашат.		НК3
Уйтапшырма			Уйго берилген тапшырманы сурайт.	Уй тапшырмасын кайталашат берилген суроолорго жооп беришет.		НК2
Жаны тема:			Статиканын негиздери Главасына маселе, мисал иштоо.	Маселе иштешет. Конугууа ткарышат.		НК1	ПК2 ПК3
Бышыктоо			Чондуктардынмаанисинтушундурот.	Маселеиштешет, мисалдардычыгарышат.
тапшырма				Нерсенинкыймылы,кыймылдын турлорунокуу.

Берилди: m=10кг. F-?

P= m*g =10 кг *10м/с =100Н. 194-суротбоюнча F кучунунийиниPкучунунийининенэкиэсечон. Ошондуктанрычагдынэрежесибоюнча l2=2 l1.

= ; = ; F= ; F= = 50 H.

Жообу: F =50 Н.

Берилди: F = 60 см. F– ?

Бирболуктунузундугу 10 см. Бардыгыалтыболук. Рычагдынжалпыузундугу 60 см.Pкучунунийини 10 см.Fкучунунийини 30 см.

= =3. F= . F= =0,7 H.

Жообу: F =0,7 Н.

Берилди: F1=300 H, F2=20 H, l1=5см. l-?

= ;F1 l1 = F2 l2 ; l2 = . l2 = = 75 см.

Жообу: l2= 75 см.

Берилди: F1= 40 H, F2 =240 H, l1 = 6 см. l - ?

F1 l1 = F2 l2; l2 = .

l2 = = 1см ; l = l1+l2; l = 6см + 1см =7см.

Жообу: l = 7см

Куну ___________

физика 7 - класс

Сабактын темасы: Толкундар

Сабактынмаксаттары:	Кутулуучунатыйжалар:
Билимберуучулук:Окуучулар серпилгичтуу чойро, андагыТермелуулордун таралышын, толкун жонундомаалыматалышат.	Термелуунун таралышын билишсе, Толкундун таралуусун аныктай алышса.
Онуктуруучулук:Толкундун жаратылыштагы жана эл чарбасындагы байкалышын колдонулушун уйронушот.	Онуктуруучулук:Толкун жонундогу тушунуктору кенейсе толкундун турлорунажыратыпбилишсе.
Тарбияберуучулук: Илимий техникалык Прогресске, жаратылыштыт аанууга тар- бияланышат.	Толкунду жаратылышта таанып билишсе ой таанымдары кенейсе.

Сабактынтиби:Аралаш

Усулдары: Жуп менеништоо

Сабактын жабдылышы: 139-141чи суроттор, суу куюлган идиш же толкундук ванна.

	Убакыт	Мугалимишаракети	Окуучунунишаракети	Компетенттулук
уюштуруу		Саламдашат,жагымдуу маанай тузот.	Саламдашатокуукуралдарынтолукташат.	НК3	ПК2
Уйтапшырма		Уйгоберилгентапшырманысурайт.	Уй тапшырмасын кайталашат берилген суроолорго жооп беришет.	НК2	ПК1
Жаны теманы тушундуруу		Толкун жонундогу тушунуктор менен тааныштыруу толкунду муноздочу чондуктарды айтуу.	Мугалимге оз суроолорун беришет. Эрежелерди жатташат. Мисал келтиришет.	НК1	ПК2 ПК3
Бышыктоо		Айтылгандарды жалпылайт, жыйынтык чыгарат.	Окуучулар тушунбогон суроолорун беришет.
Тапшырма.		Китептен тапшырма берет.	140 чы суроттогу жиптин термелуусун ошол жиптин узундугу боюнча толкунду муноздошот.

Жаны теманы тушундуруу:

Сабактыбышыктоо:

140-чы сурот боюнча узун жиптин бир учун дубалга бекитип экинчи учун колубуз менен кыйймылга келтиребиз. Колубуздун вертикаль багытта ойдо – томон кыймылдашы менен жипти бойлото ойдо – томон « жугургондугун» коробуз. Бирок жиптин эки учу тен оз ордунда эле болот. Тажрыйба жипти бойлото таралган толкунду корсотот. Толкунду мындан тышкары жаратылыштагы кубулуштардан да байкоого болот. Мисалы: шамал болуп жаткан учурда талаадагы чоптун, чабыла элек эгиндин ыргалганын коробуз.

Океандарда дениздерде пайда болгон толкундардын энергиясын пайдалануу максатында электрстанциялары курулуп иштеп жатат.

Баалоо: Уй тапшырма:

Мугалим баалайт. 54- параграфты окуу.

Куну _____________

Физика 7 - класс

Сабактынмаксаттары:	Кутулуучунатыйжалар:
Билимберуучулук: Окуучулар ерпилгичтуу чойро, андагы Термелуулордун таралышын, толкун Жонундо маалымат алышат. Ун булактарын билишет.	Термелуунун таралышын билишсе, Толкундун таралуусун аныктай алышса.Ун булактарын ажыратып билишсе.
Онуктуруучулук: Ундун жаратылыштагы маанисин ундун чойродо таралышын билишет.	Онуктуруучулук: Ун толкуну жонундогу тушунуктору кенейсе толкундун турлорун ажыратып Билишсе.
Тарбия беруучулук:Илимий техникалык Прогресске, жаратылышты таанууга тар- бияланышат.	Унду жаратылышта таанып билишсе ой таанымдары кенейсе.

Сабактын темасы: Ун толкундары

Сабактын тиби:Аралаш

Усулдары: Топ менеништоо

Сабактынжабдылышы: Камертон абасыз чойродо толкундун таралбай тургандыгын демонстрациялоочу куралдар.

УбакытМугалимишаракетиОкуучунунишаракетиКомпетенттулук

уюштуруу	Саламдашат, жагымдуу маанай тузот.	Саламдашат окуу куралдарын толукташат.	НК3	ПК2
Уйтапшырма	Уйго берилген тапшырманы сурайт.	Уй тапшырмасын кайталашат берилген суроолорго жооп беришет.	НК2	ПК1
Жаны теманытушундуруу	Ун жонундогу тушунуктор менен тааныштыруу жана ундун ылдамдыгын аныктайт.	Мугалимгеозсуроолорунберишет. Таблица менеништешет.	НК1	ПК2 ПК3
Бышыктоо	Айтылгандарды жалпылайт, жыйынтык чыгарат.	Окуучулар тушунбогон суроолорун беришет.
Тапшырма.	Китептен тапшырма берет.	Ун толкундарынын абасыз мейкиндикте тарабай тургандыгын демонстрациялашат.

Жаны теманытушундуруу:

Бизди курчап турганчойро – аба суу жана катуу нерселер майда болукчолордон турат. Серпилгичтуу чойродо мисалы: абада кандайдыр бир нерсе термелууго келсе, анын термелуусу курчап турган чойронун болукчолоруно берилет. Мында термелуучу нерсе термелуу булагы болуп калат. Биздин угуу органыбыз–кулак. Кулагыбыз менен айлана – чойродогу ар кандай ундорду угабыз. Мисалы: адамдардындобушу, чымчыктардынсайрашы, музыкалык аспаптардын ундору, бак дарактардын шуулдашы ар кандай согуулар ж.б. Ундун жыштыгы 16 Гц тен 20000 Гц ке чейинки толкундар биздин кулагыбызга келип тийгенде ун сезимин пайда кылат. Жыштыгы 16Гц тен томон жана 20000Гц тен жогору жаткан толкундар бизге ун болуп угулбайт . Бирок алайбанаттар учун ун болуп угулушу мумкун ундун таралышы учун ун булагы менен ундун кабылдагычтын ортосунда кандайдыр бир серпилгичтуу чойро болушу керек. Мындай чойронун милдетин аба аткарат. Мисалы, абада ун 330м/с ылдамдык менен таралат. Сууда 1440м/с , темир рельс боюнча ал 5000м/с ылдамдык менен таралат.

Жыгачта 4000м/с, айнекте 4500м/с ылдамдык менен таралат.

Ундун катуулугу жана тембри:

Ундун катуулугу Белл дегенокумуштунуун урматына белл же 10 эсе кичине децибеллдеген бирдиктер менен ченелет.

Баалоо:Уйтапшырма:

Мугалимбаалайт. 55 - параграфтыокуу.

К уну

Физика 7 - класс

С абактын темасы: Ундун чагылышы. Жанырык. Ультраундор.

Сабактынмаксаттары:	Кутулуучунатыйжалар:
Билимберуучулук: Жанырык жана ультраун жонундо тушунукалышат термелуулордунтаралышын, толкун жонундомаалыматалышат.	Ундун чагылышын билишсе, Жанырыктын жана ультраундун касиетин билишсе.
Онуктуруучулук: Ундун жаратылышын, ультраундун касиетин жанырык жонундо гутушунуктору кенейет.	Ун толкуну абада сууда, катуу нерселерде таралуусун ажырата алышса.
Тарбияберуучулук: Жаратылышты таанууга, турмушта кол- доно билууго, эмгекке тарбияланышат.	Унду жаратылышта таанып билишсе ой таанымдары кенейсе.

Сабактынтиби: Жаны тема:

Усулдары:Жалпыиштоо:

Сабактынжабдылышы: Камертон абасыз чойродо толкундун таралбай тургандыгын демонстрациялоочу куралдар.

этап	Убакыт	Мугалимишаракети	Окуучунун иш аракети		Компетенттулук
уюштуруу		Саламдашат,жагымдуумаанайтузот.		Саламдашат окуу куралдарын толукташат.		НК3	ПК2
Уйтапшырма		Уйгоберилгентапшырманысурайт.		Уй тапшырмасын кайталашат берилген суроолорго жоопберишет.		НК2	ПК1
Жаны теманы тушундуруу		Ультраун, жанырык жана ундун чагылышы жонундо кенири тушунук берет.		Мугалимге оз суроолорун беришет. Таблица менен иштешет.		НК1	ПК2 ПК3
Бышыктоо		Айтылгандардыжалпылайт, жыйынтыкчыгарат.		Окуучулартушунбогонсуроолорунберишет.
Тапшырма.		Жанырыкты угуунун шарттарын анализдейт.		Ультраундун жашоодогу маанисин билишет.

Жаны теманы тушундуруу:

Ун толкуну абада таралганда жолунда ар кандай тоскоолдуктардын болушу мумкун. Жарык толкуну сыяктуу эле ун толкуну да жолундагы тоскоолдуктардан чагылат. Чагылган ун адамдын кулагына негизги ундон айырмаланып угулат. Мындай кубулуштуу жанырык деп коюшат. Чон жыйын залдардарында, концерттик залдарда ундун чагылышы коп болсо, адамдар жакшы уга алышпайт. Ундорду биринчи угулган ун менен чагылып келген ундун ортосундагы убакыт аралыгы 1/15с убакыт ичинде ун толкуну (2s) жолун басып отот. V= 2s/t,мынданs=vt/2, же

S=( 330м/с* 1/15с) /2= 11м.

Жанырык практикалык максатта кенири колдонулат. Мисалы ундун таралып, кайра чагылып келген убактысы боюнча аралыктарды аныктоого болот.

Ультраундор биздин кулагбызга ун катары угулбаган, жыштыгы 20000Гц тен жогору жаткан толкундар ультраундор деп аталат. Мындай ундордун бир катар озгочулуктору бар. Ультраун ондурушто кенири колдонулат. Анын жардамы менен машиналардын тетиктериндеги боштуктарды жаракаларды аныкташат. Ал эми медиинада болсо ультраун оорукчан адамдын денесиндеги шишиктерди, жаратты, дартты аныктоого жардам берет. Айрым жаныбарлар, мисалы: жарканат, дельфин, ультраундун жардамы менен оз ара байланышат, азыктарын таап жешет.

Баалоо:Уйтапшырма:

Мугалимбаалайт. 56 - параграфтыокуу.