Физикалык кече......

Кызыктыруучу физика

• Мектеп – бул биз жашаган планета ,

Мектеп – бул бизге илим – билим берген олко,

• Мектеп – бул биз жашаган шаар,

• Мектеп – бул биздин жакшы кундорубуз откон уй.

Физика мугалиминин алдында маанилуу маселе турат. Ал окуучуларга билимди жон гана беруу менен чектелбестен окуучуларды практика жузундо ишке ашырууга , колдонууга уйротуу. Бул нерсеге копчулук учурда класстан тышкары сабак оболго тузот.

• Класстан тышкары сабактар алган билимди терендетип кенейтет, кызыкчылыкты жогорулатат, оз алдынчалыкты уйротот, келечекте кесип тандоого жардам берет, оз ишинде жекече изилдоолор пайда болот, окуучулардын маанайы которулот.
• Окуучулардын виктарина , ребус, крассворд жана эн жонокой физикалык куралдар менен кобуроок иш алып барууга кызыкчылыгын туудурат . Мугалим балдарды аракет кылганы учун баалап , жардам бериш керек , ошондо гана балдарды физика сабагына кызыктыра алат. Класстан тышкары уюшулган кечелерде , окуучулардын ортосунда кандайдыр бир атаандаштык пайда болот, ошондой эле мындай кечелер биргелешип иштоого чакырат. Бул сабактын акырында ар биринин эмгеги бааланышы керек.

Оюн сабак. 7- класс

• Келечекте кесип кылып тандасак ,
• Физиканы жан дуйнодой суйобуз ,
• Физиканын туусун бийик которуп ,
• Керек болсо баш отуна куйобуз ,

• Окуу , окуу , окуу биздин келечек ,
• Биз окуудан , биз эмгектен талбайбыз ,
• Улуу – илим улуу кучко ээ болуп ,
• Женишин биз Мекен учун арнайбыз .

Сабактын максаты ;

• Физика курсунун маанилуу базасындагы физикалык тушунукторду оюн турундо откоруудо , окуучулардын кругозорлорун кенейтуу балдардын коммуникативдик аракетин тарбиялоо , балдардын суйлоо жана суроого жооп беруу маданиятын онуктуруу.

Сабактын планы ;

• 1. Уюштурулган учур .
• 2. « Табышмак » .
• 3. « Косманавтарды табуу ».
• 4. « Каалагандай атап бер » .
• 5. « Коз олчом боюнча салмакты аныктоо » .
• 6. « Оз багынды кооздо » .
• 7. « Улуу илим акылдары » .
• 8. « Ой жугуртуу » .
• 9. « Тарыхый » .
• 10. « Кошобуз – кемитебиз » .
• 11. « А жана Б трубада отурган » .
• 12. « Мисалды суйуучулор » .
• 13. « Корсот жана тушундур » .
• 14. « Ким биринчи » .
• 15. « Жыйынтыктоо » .
• 16. « Сыйлык тапшыруу » .

Сабактын журушу 1. Уюштурулган учур .

• Биз силер менен бугун озгочо сабак отобуз ; тактап айтканда – оюн . Биз тан калычтуу саякатка сапар алабыз . Силер активдуу , маданияттуу болгула . Силерден сураныч уч командага болунуп , командалардын аталышын , ураанын эмблемасын тааныштыргыла .

Биринчи команда – « Атомдор » Биздин ураан : « Билим дуйносуно киришебиз , Утууга да жетишебиз » .

Экинчи команда – « Молекула » .

Биздин ураан : « Биз майдабыз , бирок шамдагайбыз » .

Учунчу команда – « Куч ».

Биздин ураан – « Куч барда акылдын кереги не »

Азаматсынар ! Озунор коруп тургандай тактада карта сызыгы илинип турат , жана биздин маршрууттук журуучубуз белгтленген .

Финиш. Траектория Маара сызыгы .

• Ар бир туура жооп учун жетон берилет. Биздин картадагы сызыктын аталышы кандай аталат ? (траектория ) .
• Бардыгы кызыктуу болгон планетага сапар алгыла .
• Ар бир коз ирмем тан калууга , конул ачууга керектелет .
• Акылманга ой жугуртуу ачкычы жардам бергидей , ойлонууга жардам берет .

2. Табышмак Командаларга табышмактар окулат , ким биринчи туура жопту айтса , ал озунун командасына упай алып келет . Бул конкурста коп упайга ээ болгон команда женишке жетет .

• Мен уйдо сен Таласта ,
• Болмодобуз ар башка ,
• Аралыктай алыстай ,
• Маекткшебиз жакындай . (Телефон)

• Эч ким аны коргон эмес ,
• Бирок баары уккан ,
• Демек жок бирок тируу ,
• Тили жок бирок ун салат . (Эхо )

Жерден эмнени которо албайсын ? (Колоко )

• Кебез калкып асманда ,
• Бара жатат бир жакка ,
• Кебез ылдыйлаганда ,
• Жамгыр жаайт ааламга . (Булут)
• Бут ааламды башкарган ,
• Бардык ишти аткарган . (Куч)

3. Косманавтарды табуу Бул конкурста командалардан бирден бала космонавтардын аты жонун туура табышы керек . ул

• 1-команда ; Христофор, Колумб, Константин,
• Циолковский ,Юрин , Гагарин,
• Николай Коперник .

• 2-команда ; Алексей Леонов , Николай ,Маклухо-
• Маклай ,Николай Жуковский ,
• Александр Можайский .

• 3- команда ; Галилео Галилей , Ферлино Магеллан ,
• Джордано Бруно ,Валентина Терешкова .

4. Каалагандай атап бер .

• Ар бир командадан бирден адам чакырылат . Алардын милдети физикалык куралдардын атын жана колдонушун атап беруу.

• 1- команда ; Тараза – нерсенин массасын олчоочу курал .
• Термометр – нерсенин температурасын олчойт .
• Транспортир – бурчту олчоочу курал .

• 2-команда ; Мензурка – суюктуктун коломун олчоочу курал .
• Циркуль – айлана чийуучу курал .
• Динамометр – оордук кучун олчоочу курал .

• 3- команда ; Линейка – телону олчоочу курал .
• Секундомер – убакытты олчоочу курал .
• Пробирка – тажрыйбада демонстрациялоого
• арналган курал .

5. Коз олчом боюнча нерсенин салмагын аныктоо

• Командадан бирден киши чакырылат . Мында коз олчом менен берилген нерсенин салмагын аныктоо . Андан сон динамометр менен туура жоопту тастыктап алабыз .

• 1 – команда ; Алма
• 2 – команда ; Конфет
• 3 - команда ; Мандарин

6. Оз багынды кооздо

• Силердин алдынарда 3 бак турат . Азыр силер бул бакты кооздошунар керек . 1- командага – формулар , 2 – командага бирдик олчомдору , 3 – командага физикалык чондуктар . Командадан бирден окуучу чакырып озуно керектелуучу формула , чондуктарды алып келет . Ким туура кооздосо ошол команда женишке жетет .
• 1 – команда ; « Физикалык чондуктар » .
• Тыгыздык , кг , динамометр , Г.Галилей , оордук кучу .

• 2 – команда ; « Формула » .
• Ылдадык , И.Ньютон , м/с , F = m* g , P = h * g

• 3 – команда; « Бирдик олчомдору » .
• Н , Па , кг , P , Гук , секундомер , аралык .

7. Улуу илим акылдары

• Командадан бирден окуучу чакырылат . Алардын маселеси кайсы окумуштуу жонундо соз болуп жатканын табуу .
• 1 - команда ; Нерсенин тушуу жана маятниктин термелуу законун ким
• ачкан ? ( Г.Галилей )

2 - команда ; Суюктукка матырылган нерсе , ал суюктуктун

ичинде туруп ,нерсенин коломундой суюктук канча салмакка

ээ болсо , ал озунон ошончо салмакты жоготот .

Бул законду ким ачкан ? ( Архимед )

3 – команда ; Суюктуктарга берилген басым , суюктуктар тарабынан

баардык багытка бирдей аракет этет . Бул закон кимге таандык ? ( Паскаль )

8. Ой жугуртуу

• Командага суроо берилет , 1 минутанын ичинде суроого жооп беруу керек .

• 1 –команда ; Айжан , Асемага караганда толоюн (семиз)
• экенине ишенет . Бул маселени текшеруу учун муз
• аянтчасына барышты алар кантип текшеришет ?

• Жообу ; Айжан менен Асема бири – бирин туртушуп
• аралыктарын ченешти. Асема , Айжанга караганда
• кичине аралыкты басып откон . Жыйынтыгында Асема
• толук экени далилденди .

2 – команда ; Жол эрежеси боюнча , жакын жерде журуп келе транспорттун алдынан отууго болбойт эмнеге ?

• Жооп ; Белгилуу ылдамдыкта журуп келе жаткан
• транспорт , коз ачып жумганча токтосо деле
• ал инерция кучун токтотконго жетишпейт .

• 3 – команда ; Алмаз озуно эркин абалда коп журом
• деп ишенет . Анын атйуусу туурабы анткени ,
• эркин абалда космостук корабльда гана журууго
• мумкун .

• Жооп ; Ооба , Алмаз туура айтат . Биз секиргенде
• биздин буттар жерге тийбейт , кандайдыр мунута
• ичинде эркин болобуз .

9 . Тарыхый

• Бул конкурста бардык команда катышат . Бул оюндун шартында улуу илимий – изилдоолордун аты жонун табуунар зарыл .Ар бир командага 5 багыт берилет .

1 – команда ;

• 1. Ал адам эн биринчи окумуштуулардын бири , согуш учурунда
• иштеп , ошондой эле согуш учурунда жарадар алган .

• 2. Анын илимий ачылыштары элге таанымал болгон .

• 3. Анын ачылышы менен биз ваннада жургондо кезигебиз .

• 4. Ал айткан : Эгер менин жан дуйномо жакшы мумкунчулук берсе , анда
• мен буткул дуйнону оодарып жибермекмин.

• 5. Ал озунун ачылышынан кийин « Эврика » деп кыйкырган .

• Жооп : Архимед .

2 – команда ;

• 1. Бул англис окумуштуусу 24 жашында физика жана математика
• жаатында ачылыш жасаган .

• 2. 1965- жылы Улуу Британияда « Монетный двор » атту коруучунун
• ордун ээлеген , 4 жылдан кийин башчысы болгон .

• 3. 26 жашында профессор болгон .

• 4. Механиканын 3 законун ачкан .

• 5. Анын башына тушкон алманын урматына белгилуу физикалык
• законду ачкан .
• Жообу : Исаак Ньютон .

3 – команда ;

• 1 . Озунун биринчи ачылышын студент кезинде жасаган .

• 2 . Университетти буткон сон механика жана астрономия
• жаатында изилдоолорду жургузгон .

• 3 . Инерция законун ачкан .

• 4 . Бул адамга томонку ачылыштар таандык .
• Юпитерий спутниги жана Венеранын фазасы .

• 5 . Эркин тушуу ылдамдыгын табууда , Пизан башчысы
• керектелген .

Жооп : Галилео Галилей .

10. Кошобуз – Кемитебиз

• Командадан бирден адам чакырылып , алардын максаты физикалык тушунукторду табуу болуп эсептелет. Тактап айтканда соз берилет , ал создон бир тамга кошулат же кемитилет .

• 1- команда ; Алиса – А = /Сила/
• Ряд + О = /Ядро / .

• 2 – команда ; Блок + А = / Колба/
• Силач – Ч = /Сила /
• 3 – команда ; Лапа + М = / лампа /
• Пара – А = / Пар /.

11 . А жана Б трубада отурган .

• Ар бир команда 1 минутанын ичинде физикалык тушунукторду табуусу зарыл . Ал создор 2 болуктон туруп 1 маанини билдириши керек.

• 1 – команда ;
• Суунун абалы + убакыт бирдиги = узундуктун бирдиги
• Жооп : Персик .

• 2 – команда ;
• Атмосфералык кубулуш + иттин тамагы = Ун
• Жооп : Ундун бийиктиги

• 3 – команда ;
• Нота + нота = Узундук Жооп : Миля .

12 . Мисалды суйуучулор

• Ар бир команда 2 минутанын ичинде мисалды чыгарыш керек .

• 1 – команда ; Телонун массасы 500 г кучту тапкыла .

• 2 – команда ; Массасы 2т болгон нерсенин салмагын
• тапкыла .

• 3 – команда ; Куч 25Н , аянты 0,5 м^2 телонун басымын
• тапкыла .

13 . Корсот жана тушундур .

• Бир минутанын ичинде « Динамометр » деген соз камтыган суйлом тузуу зарыл .

14 . Жалпы жыйынтыктоо жана сыйлык тапшыруу .

• Бул оюнду жакшы , активдуу ойноп ийгиликтуу аяктадык . Эми кезек упайларды санап женуучулорду айтабыз .

• 1 – орун – « Атом »

• 2 – орун – « Молекула »

• 3 – орун – « Куч »

Ошентип окуу убактысы аяктады . Ар биринердин алдынарда ар тустогу 4 бурчтук баракчасы турат . Силерден сураныч сабактан чыгып жатканда баракчаларды тактадагы конвертке салып коюнуздар .

• Бул баракчалар аркылуу силердин кандай маанайда сабакка катышканынар билинет .

• Кызыл – Аябай канааттандым

• Сары – Канааттандым

• Кок - Канааттаеган жокмун .

Сабакка

• Конул буруп
• бергениниздерге

чоон рахмат .