Сабактын темасы: Болумдору ар турдуу болгон болчокторду
кемитуу.
Сабактын максаты: Билим беруучулук
а) Болумдору ар турдуу болгон болчокторду кемитууну билишет.
Онуктуруучулук
б) Болумдору ар турдуу болгон болгон болчокторду кемитуунун эрежесин билишет, аны колдонуп бир нече мисалдарды оз алдынча иштей алышат.
Тарбиялык
в) Оз алдынча жупта жана топто иштей алышат. Озун-узу, бирин-бири баалай алышат.
Корсоткуч: Сабак максатка жетти дейбиз эгерде:
а) Окуучу болумдору ар турдуу болгон болчокторду кемитууну
билишсе.
б) Аныктамалардан пайдаланып бир нече мисалдарды оз алдынча иштей алышса.
в) Жупта, топто иштей алса.
г) Озун-озу, бирин-бири баалай алышса.
Сабактын методу: Интерактивдуу
Сабактын жабдылышы: карточка, сурот, слайд.
Сабактын журушу: а) Уюштуруу
б) Уйго берилген тапшырманы суроо
в) Кайталоо
г) Жаны тема
Ар бир жаны теманын башында математиканын тарыхына кайрылып келебиз. Бугун биз алгачкы математиктердин бири-Леонтий Филиппович Магницкийдин эмгеги менен таанышабыз.
Магницкий – арифметика аттуу математикалык окуу китебин 1703-жылы басма канадан чыгарган. Ал китеп эки болуктон турат: 1) натуралдык сандарды эсептоо; 2) болчок сандарды эсептоо.
Илгери-илгери бир хан болумдору ар турдуу болчокторду кемитууну чечууго буйрук берет: «Болумдору ар турдуу болчокторду кемитуунун эн жонокой жана кызыктуу жолдорун издегиле»- деп айтат. Бирок бир тун гана издоого убакыт берет….
Биринчи элпек томондогудой эрежени айтат: шашып, 2/4-1/2=2-1/4-2=1/2.
Дагы ойлонуп коргулочу, ханга акылман келет, хан акылманга томондогудай тапшырма берет:
6/8-5/12-1/6=? Ойлонуп чыгарып корчу…
Анда акылман: болумунун эн чонун калган болумдоруно болуп коробуз.
12:6=2, 12:8=болунбойт!
Анда, 12*2=24 жана ошол санды бардык болумдорго болуп коробуз.
24:8=3, 24:6=4, 24:12=2
6/8-5/12-1/6=3*6/3*8-2*5/2*12-4*1/4*6=4/24
Балдар, Элпек чыгарган жол туурабы же акылмандын жообу туурабы?
Бирдей болумго келтируунун эн кызыктуу жана оной жолу. Дагы бир мисал иштеп королу..
9/18-6/36=2*9/36-1*6/36=12/36
3/4-1/6-2/16=3*12/48-1*8/48-2*3/48=22/48
3 Эми балдар :саякат картасына: конул бурабыз. Саякат картасы торт болуктон турат. Баардык болуктон отсок сыйкырдуу сандыкчага ээ болобуз.
Гулдуу талаалар
Укмуштуудай аралдар
Табышмактуу жолдор
Сыйкырдуу ункур
Азыр уч топко болунобуз. Кайсыл топ берилген тапшырмаларды туура, так аткарса сыйкырдуу сандыкка ээ болот.
1 . Биринчи гулдуу талаалардан отобуз.
А) 3/5-1\15=?
Б) 2/7-1/14=?
В) 6/15-1/5=?
2 . Азаматсынар балдар, эми укмуштуудай аралга келдик.
16/24+21/24=37/24
1/6+1/5=5/30+6/30=11/30
7/9-5/12=84/108-45/108=39/108
3 . Учунчу тапшырма табышмактуу жолдор.
у+23/4=76/12 ж: 7/12
х+13/4=99/24 ж: 21/24
72/8-у=17/4 ж: 38/8
4 . Акыркы баскычка да келип калдык, сыйкырдуу ункурдо кандай тапшырмалар бар экен, азыр коробуз.
Болчоктордун турмуш тиричиликке пайдаланышы:
Бир тарелкада 17 конфет бар. Андан Батмага 2 даана , Зуурага 3 даана берсе, тарелкада конфеттин 12/17 болугу калат.
Бышыктоо: Мисалдарды чыгаруу.
5/4+1/7=
5/9-1/6=
7/8-1/2=
Эми биз, баардык кыйынчылыктарды акылыбыз, билимибиз менен женип оттук. Сыйкырдуу сандыкка кезек келди. Сыйкырдуу сандыгыбызда «3», «4», «5» деген баалар бар. Азыр ар бир топ оздорунун катышуучуларын аракетине, эмгегине жараша баалашсын.
Сабакты жыйынтыктоодо быйтыкчалар менен окуучулардын жаны теманы канчалык денгээлде тушунгондугун текшерем.
1 . Мен баарына тушундум.
Менде баары жакшы!
2 . Менде бир аз ката бар.
Бирок баары жакшы!
3 . Мен эч нерсеге тушунбодум.
Менде эч нерсе жок!
Мына, сабагыбыз да бутту, азыр жыйынтыгын чыгарабыз: баарыбыз эрежени жаттайбыз, турмушубузда пайдаланабыз, болчокторду чыгарабыз, акыл-ойду остуробуз.
Эске тут жана конул бур, уй тапшырма мына бул….
Уйго тапшырма: Аныктамаларды жаттоо.
№