Күзгі саябаққа серуен шығайық

Іс-әрекет кезеңі

Тәрбиешінің іс -әрекеті

Баланың іс-әрекеті

        +

    -

Мотивациялық -қозғаушы

Тәрбиеші: Балалар бүгін мен балабақшаға кележатқанда бір шиқылдаған дауысты естідім. Бұл шиқылдаған дауыс қай жерден шығып тұрғанын білгім келді.

Қарасам: шиқылдап тұрған тышқан екен. Тышқан маған мына конвертті берді.

Конвертті ашып хатты оқысам, тышқан өзіне қонаққа шақырып отыр. Барасыңдар ма?

Иә барамыз.

Ендеше екі орталыққа бөлініп біріміз шығармашылық орталығына тышқанға көкөністермен жемістердін сүретін тиісті бояулармен салып бояп сыйлайық.

Балалар тәрбиешіні тыңдайды. Тышқанның хатын мұқият тыңдайды, көмектесуге барамыз деп келіседі.

Балалар өз еркілерімен екі орталыққа бөлініп бірі шығармашылық орталығына барып, бірі танымдылық орталығына барады.

Ұйымдастыру іс-әрекеті

Балалар тәрбиешімен тышқанға қонаққа барады.

Тышқан (суреті) сеңдерді көп күтіп қалдым!

Тәрбиеші тышқан құлағыма шиқылдап: мен сеңдерге себетке дайындаған көкөкністер мен жемістер дайындап қойдым, ал қайсысы қандай себетте тұрғанын мына жұмбақтарды шешіп тауып аласыңдар.

Жұмбақ жасырады:

Көктемде оны салсақ,

Өсіп шығады .... (орамжапырақ)

Орамжапырақ

Тәрбиеші себеттін бетін ашады.

Дұрыс орамжапырақ, орамжапыраққа қарайықшы

Орамжапырақтын түсіне қараңдаршы.

Түсі қандай?

Орамжапырақтын көлемі қандай?

Үлкенбе әлде кішірек пе?

Тәрбиеші тышқанның келесі жұмбағын оқиды:

Аумайды бiр қылыштан,

Пүлiш түсi жап-жасыл.

Соғылғандай мырыштан,

Өтпейтұғын жап-жасыл.       /Қияр/

Тәрбиеші: дұрыс айтасыңдар

Қиярдың түсі қандай?

Тұздалған қиярдың дәмі қандай?

Қиярдың көлемі қандай?

Жаңа піскен қиярдың түсі жасыл

Тұздалған қиярдың дәмі ащы?

Қиярдың көлемі сопақшаға ұқсайды

Жер астында темір қазық.

                                           /Сәбіз/

Дұрыс сәбіз

Сәбіздін түсі қандай?

Дәмі қандай?

Көлемі қандай?

Көлемі үшбұрышқа ұқсайды

Үстіне тігіп көк шатыр ,

Астында қызғылт дәу жатыр .

                                   /Қызылша/

Дұрыс тауып алдыңдар

Қызылшанын түсі қандай?

Көлемі қандай?

Үлкен қызылша қайда? Кішірек қызылша қайда?

Қалың киімді ұнатады,

Шешіндірсең жылатады.

                                         /Пияз/

Пияздың көлемі қандай?

Түсі қандай?

Дәмі қандай?

Пияз туралы не білесіңдер?

Тәрбиеші: жарайсыңдар ал енді екінші себетте не бар білгілерің келеме?

Тәрбиеші ендеше тыңдаңдар

Әрі қызыл, әрі тәтті,

Татқан жанды таңырқатты.

                                       /Алма/

Алманын түсі қандай болады?

Алманың көлемі қандай болады?

Алманың дәмі қандай болады?

Келесі жұмбақты тыңдандар

Уылжыған албырт,

Дәмi ғажап…                      /Алмұрт/

Дәрумен көп бойымда,

Қышқылмын шайға салсаң.

Сезіп қойды ма мені інің,

Мен кіммін, қайсың табасың?                      

                                               /Лимон/

Қызыл сары түсті,

Допқа келеді түрі.

Қуыс емес ортасы,

Шырынмен іші толы.

                                    /Апельсин/

Тәрбиеші: тышқан риза болып тұр жақсы балалар жемістер мен көкөністер туралы көп білесіңдер

Тәрбиеші тақтадағы ілініп тұрған суретке назарларын аударады:

Мына суретте өсіп тұрған көкөністермен жемістерге қарап не айтуға болады? (суретте көкөністермен жемістердің өсу жолдары көрсетілген)

Олар қалай өсіп тұр?

Биікте ме әлде төменде ме?

Тәрбиеші: балаларды үстелде тұрған көкөністерге (қиярмен қызанаққа; алма мен алмұртқа) назар аударады.

Қияр қандай? Балалар жауап бере алмасы, тәрбиеші түсіндіреді.

Сопақша, жасыл, жапырақтары өрмелеп өседі, гүлдері сары түсті, күндер суыта бастағанда жапырақтары сарғайып кеуіп қалады.

Қызанақ аласа болып өседі. Жапырақтары кішірек болады, қызанақ гүлдегенде гүлдері сары, ұсақ болады.

Тәрбиеші: барлық көкөністермен жемістер күн, мен ауаны, суды ұнатады, егер күн суық болса, су жеткіліксіз құйылса, жері қопсытылмаса олар өспейді, піспейді.

Дидактикалық жаттығу: «Кім көп айтады»

Сұрақтар:

Алма қандай?

Алмұртта не болады

Қиярдың жапырақтары қалай өседі

Ақтүйнек қалай өседі?

Көкөністер мен жемістер нені ұнатады?

Көкөністермен жемістер неге сарғаяды, солады, құрайды.

Өнімдерді қай мезгілде жинайды?

Өнімдер көп болу үшін не істеу керек?

Балалар тышқан мен амандасады.

Балалар жұмбақты шешеді.

Үлкен

Түсі жасыл

Тоқсары

Дәмі тәтті

Балалар қызылшаны тауып береді

Балалардың жауаптары

Сары, домалақ, жесең ащы.

Иә білгіміз келеді

Сары, қызыл, жасыл

Дөңгелек, сопақшаға да ұқсайды

Тәтті.

Алмұрт сары, жасыл

Көлемі сопақшаға ұқсайды

Дәмі тәтті

Сары, жасыл, дәмі қышқыл

Сопақшаға ұқсайды

Сопақшаға ұқсайды

Сарғыш, дөңгелекке ұқсайды

Алма ағашта өседі биікте

Қияр төменде өседі

Ақтүйнек жердің астында өседі.

Домалақ, қатты, тәтті

Сұйектер, тәтті шырын

Жайылып өседі

Ақтүйнек жердің астында өседі

Суды, ауаны, күнді

Күз мезгілінде жинайды

Көп өнім жинап алу үшін көкөністер мен жемістерді күту керек (суару, қопсыту, күту керек)

Рефлексивті-түзетуші

Венн диаграмма әдісімен сабақты бекітеді

Венн диаграмма дөңгелектеріне (қызыл) дөңгелектін ішіне көкөністерді, ал (көк) дөңгелектән ішіне жемістерді орналастыр деп тапсырма беріледі. Жауаптарын дәлелдеу керек.

Нені білу керек:

Көкөністер мен жемістерді түсіне, пішініне, дәміне қарай салыстырып ажыратып білу керек.

Нені игереді:

Жаңа мағналы сөздердің мағнасын түсініп игереді.

Нені біледі:

Көкөністер мен жемістерді атап және айырмашылығын тауып біледі.