Квадраттык уч мучону кобойтуучулорго ажыратуу

Квадраттык үч мүчө. Квадраттык үч мүчөнү көбөйтүүчүлөргө ажыратуу.

Даярдаган : Якубова Дамира №58 «Ак-Буура» орто мектебинин математика мугалими.

Сабактын максаттары:

• Окуучулар квадраттык үч м үчөнүн аныктамасын билишсе.Квадраттык үч м үчөнү көбөйтүүчүлөргө ажыратууну билишсе.
• Берилген тема боюнча мисалдарды чыгара алышса.
• Өз алдынча иштей алышса сабагыбыз максатына жетти деп билебиз.

ах 2 + b х+С=0, а≠0 туюнтмасы квадраттык үч мүчө же экинчи даражадагы үч мүчө деп аталат.

Теорема: Эгерде ах 2 + b х+С=0 тендемесинин тамырлары х 1 жана х 2 болсо, анда х тин бардык маанилери үчүн

ах 2 + b х+С=а(х-х 1 )(х-х 2 )

барабардыгы аткарылат.

Эгер D=0 болсо, анда ушул теореманын негизинде ах 2 + b х+С=а(х-х 1 ) 2 деп жазабыз.

Мисалдарды карайлы:

1-мисал: 2х 2 -2х-12 үч мүчөнү көбөйтүүчүлөргө ажыраталы. 2х 2 -2х-12=0 тендеменин тамырлары 3 жана -2 анда, теорема боюнча 2х 2 -2х-12=2(х-3)(х+2) болуп көбөйтүүчүлөргө ажыратылат.

8-классынын окуу китебинен №632 мисалды карайбыз.

• 5х+24-х 2 =0

Алгач тендемени -х 2 +5х+24 =0 к өрүнүшүнө алып келебиз. Бул квадраттык тендемени чыгарып тамырларын табабыз. D= 25+4*24=121

х 1 = -3 жана х 2 =8 болот. ах 2 + b х+С=а(х-х 1 )(х-х 2 )

формуласы боюнча берилген квадраттык тендеменин сол жагындагы квадраттык үч мүчө

5х-24- х 2 =-(х+3)(х-8) =(х+3)(8-х) болуп көбөйтүүчүлөргө ажырайт.