Татарский с нуля. Урок 11

Сәмигуллин Альберт Дамирович

укытучы

@samigullin4

11нче Дәрес

Тема:Авырулар. Юнәлешләр. Транспорт

Объект: Түбән Кама шәһәре

1. Прослушайте аудио и выберите правильный вариант.

Түбән Кама яшь/карт шәһәр.

Ул 1966/1969 елда төзелә башлый (начинает строиться).

2016 елда Түбән Камага 50/56 яшь тулды (исполнилось).

Шәһәрдә Россиянең иң зур химия/физика заводлары урнашкан (находятся).

Шәһәрдә паклар/кибетләр күп.

Мәсәлән (например), “Гаилә”/ “Түбәтәй” паркында җырлый торган (поющие) фонтаннар бар.

Ә Тукай/Пушкин паркында әкият(сказка) геройлары – Су анасы һәм Шүрәле/Кот ученый белән танышырга мөмкин (можно познакомиться).

Кама елгасы буенда шәһәрнең иң истәлекле(памятный) урыны – Кызыл/Зәңгәр чишмә(родник) урнашкан.

Түбән Кама мәчете/чиркәве – Россиядә иң зурлардан.

2.1 Авырулар - болезни

Напишите перевод фраз.

авыру – больной/болеть/болезнь

баш – голова

башым авырта –

төчкерәм –

йөткерәм –

температурам күтәрелде –

тамак – горло

тамагым авырта –

борынымнан ага –

ашыйсым килми –

тәнем сызлый –

укшыта –

туңам –

бөтен җирем сызлый – все ломит (у меня)

тавышым бетте -голос пропал

калтырата – знобит

салкын тигән – простудился

табиб – врач, доктор

2.2 Дәвалану – лечение

кулыңны ю – мой руки

дару – лекарство

дару эч – пей лекарства

өйдә кал – останься дома

йокла – спи

күп су эч – пей много воды

җитәрлек аша – ешь достаточно

битлек ки – надень маску

кайнар (җылы) чәй эч – пей горячий(теплый) чай

үзеңне сакла - береги себя

хастаханә – больница

аптека –

3. Даруханәдә. Диалог.

– Исәнмесез.

– Исәнмесез.

– Сезнең баш авыртудан нәрсәләр бар?

– Сезгә үзегезгәме, әллә балагамы?

– Үземә дә түгел, балага да түгел, олы кешегә кирәк иде.

– Алайса, мин сезгә «Анальгин», «Цитрамон» яки «Парацетамол» тәкъдим итә алам. Тагын безнең чит ил дарулары бар...

– Миңа «Анальгин» белән «Парацетамол» бирегезче. Ә аларны ничек һәм кайчан эчәргә кирәк?

– Икесен дә аш алдыннан берәр таблетка, көнгә өч тапкыр эчегез.

– Рәхмәт сезгә, сау булыгыз.

– Исән булыгыз.

үзегез - сами

олы кеше - взрослый

алайса - тогда

тагын - ещё

чит ил - заграница

ничек? - как?

тәкъдим итү - предлагать

3 тапкыр - 3 раза

4. Повелительное наклонение

Повелительное наклонение имеет 2, 3-е лицо единственного и множественного чисел. Выражает приказ, повеление, призыв к совершению действия.

бару- идти

Рентгенга барыгыз - Идите на рентген

Ашыгыч ярдәм чакыртыгыз – вызовите скорую помощь

Исән-сау булыгыз/исән булыгыз! - будьте здоровы!

тизрәк терелегез! - скорее выздоравливайте!

Сезне нәрсә борчый? - Что вас беспокоит?

Минем тамагым (башым, тешем, колагым) авырта. - У меня болит ........

Авыру сәбәпле эшкә килә алмадым - Я не смог прийти на работу по причине болезни

Кызым авыру сәбәпле эшкә чыга алмадым - Не смог выйти на работу по причине болезни дочери

Сезнең кулыгыз (аягыгыз) сынган - У вас сломана рука (нога)