Мугалимдик кесиппи же талантпы

МУГАЛИМДИК КЕСИПП ЖЕ ТАЛАНТПЫ.

Мугалим затыдеги кандай инсан .? Анынбашка жандуу жана жансыз заттардан айырмасы канчалык . Ал эми мугалимдин укугун ким коргойт. .Ообатубу тугонбогон бул суроолордун тупкурундо не деген тубу терен маани мазмун жатат. .Албетте мугалим деген улуу созду укканда жан дуйнобуздогу жылуу сезим ойгонуп ага болгон урмат сыйыбыз артат турат. Бул жарык дуйного келген ар бир инсанга ар башкача талант берилет эмеспи. Айтор жашоонун маани манызы бироо менен курошто эмес озун озу сурошто. .Инсан ошол берилген талантына ылайык инсан оз жашоосун оз алдынча ылгайт.озун озу суройт. жана аны оз алдынча кабыл алат. Мен болсо келечектин дангыр жолун корсотуп кесиптердин падышасы болгон бул улуу кесипти аркалап жашоодо баа жеткис таланты менен инсан келечегинин пайдубалын кура алган бардык кыйынчылыкты сабырдуулук менен жене билген оз кесибин суйгон бул инсандарды чыныгы талант ээлери деп айтаар элем. Анткени озалдына максат коюп бул кесипти аркалап келген ар бир мугалим мен киммин «менин жоопкерчилигим эмне « окуучулар менден эмне кутуп жатышат.? «коомго жакшы адамдарды тарбиялоо учун даярмынбы ? Милдетимди канткенде мыкты аткара алам ?-деген сыяктуу тумон туйшуктуу суроолорду берип аны менен кошо келечектин пайдубалын туптоп келген мыкты жаратуучу ырчы суротчу куруучу дарыгер деги койчу ар тараптуу талант ээлери десем туура болор. Болгондо да башкаларга окшобогон озгочо талант ээлери. Бала менен кошо бала боло алышкан чыныгы идеал жана жаратман кесип ээлери . Ал гана эмес ал бийик асман .Асман болсо кун да булут да жаан да кар да бар. Тан эртеден тарта бар туйшугун унутуп омурун мектепке келечек муундарга арнаган чыныгы идеал инсанды коомдун кузгусу деп айтууга толук негиз бар. Мына ушундай эл туйшугун аркалап бала менен бирге болуунун озу кандай гана бакыт. Мен жан дуйномо бакыт тартуулап жылуулуктун жана мээримдин нурун себелеп жакшылыктын жарчысы болгон бул кесипти аркалап келгеним учун жаратканга ыраазы болуп сыймыктануу менен жашоомду бул кесипсиз элестете албаймын. Оз ордун табууда албетте мугалимдин эмгеги баажеткис десем

Мээрим менен суйкумдуу куло карап

Тааныттын алгачкы аа тамгасын .

Жашоого тарбиялап билим бердин .

Келечекке умут менен жетеледин.

Деп ыр саптарындаайтылгандай окуучусуна суйкум толо коздору менен куло карап билим дарыясына сугарып умутторго толо суйкумдуу коздору менен келечекке жетелеген мугалимдерге канчалык таазим этсек да аздык кылар . Албетте бардык кесип ардактуу дечи Бирок мугалимдик асыл кесиптин баалуулугун аны эч бир кесип менен салыштыруугаболбойт. Ал суйуунун жана чыдамкайлуулуктун кесиби. Албетте аны бул кесип ээлери гана тушуно алат. Анткени мамлекетти башкарган президнттен тарта катардагы жонокой жумушчунун да мугалим тарбиялап келечегинин пайдубалын туптогон .Бул кесиптин баалуулугу улуулугу дамына ушунда . Инсандын инсан болуп калыптанып жашоодо оз ордун таабууда албетте мугалимдин эмгеги баа жеткис десем жанылышпаймын. Себеби инсан кичине бир аалам. Аалам болсо бир чон инсан. .Эгер дарыгер катачылык кетирсе адамдын омуруно зыян болот. Дыйкан катачылык кетирсе тушумсуз калат. А эгер дарыгер катачылык кетирсе адамдын омуруно зыян болот.А эгер мугалим катачылык кетирсе келечек кыйроого учурайт. .Андыктан мугалим адашса дарыгер дыйкан кесибин аркалай албайт.Бул кесиптин ары татаал ары ары сыймыктуулугу да мына ушунда десем жанылышпаймын. Ал эми мен бул кесип жонундо соз болгондо мектептеги откон балалык кундорум мнен кошо мага «Аа тамгасын тааныткан биринчи мугалимим тагыраагы менин бул кесипти аркалашыма себепчи болгон суйукткк инсан Адалатэжекемди коз алдыма элестетем. Анткени эжеке педагог катары оз кесибин суйо алган ар бир сабагын чыгармачылык менен ото алган ар тараптуу чыгармачыл чыныгы талант ээси жашоодогу менин жол корсотуучу устатым .Эжекемдин мен учун жумшаган эмгегинойлогон сайын мугалимдинк жоопкерчилигим дагы да артып келет.Менде болсо азыркы учурда кичинекейшаарда кичинекей окуучуларым менен кошо озунчо дуйно куруп келем .Ошондогу эжекемдин эн бир таасирдуу айткан сунуштары мугалимдик кесибимдин пайдубалы боло алды десем жанылышпайын .

Мин кун баш которбой окугандан коро бир кун иш билги билимдуу мугалимден сабак алганынар жакшы деген япон калкынын керемет бул созунун тупкурундо не деген терен маани мазмун жатат. Анткени жан дуйносу бала деп соккон чыгармачыл чыныгы талант ээси улуу инсан мугалимсиз бул жашоо деги эле дуйно карангы . Ал эми жазыла эле ак барактай журогу таза наристенин ички жан дуйносуно сунгуп кирип блим дуйносуно жетелеп инсан келечегинин алгачкы пайдубалын туптой алган мугалимдердин баа жеткис чыныгы талантына таазим этсек да аздык кылар. Жашоо пайда болуп дуйно жаралып тээ алмузтактан бери келе жаткан бул кесип ээлери адамзат жан дуйносунун ачкычын ачуу менен билим уясынын тундугун которуп анын кыймылдаткыч кучу катары бир эле эмес бир ааламды тарбиялай алган улуу корогоч даанышман инсан. Кандай гана мугалим болбосун ал озуно «Мен татыктуу мугалимминби .»Алган маянамды актай алып жатамбы. ?деген журогунун туп тубунон оргуштап чыккан суроону берип озун озу таанып жоопкерчилигин сезе билет. Мен аны мугалимдик ички жан дуйном менен туюп журогум менен сезип келем. Балдардын кат сабатын ачууга жан дили менен берилген биринчи мугалим Дуйшондун ал эми аталары согушка кеткен балдарга ызгаар суукту билбеген Индостан туралуу кызыктуу ангеме салган Инкамал апанын Орозкулдун баамында айдан айга маянасы жетпей он жылдап бозоргон палтосун устунон тушурбогон мугалим эжейдин коп жылкы кезигуусунон сон тарбия ишинде танапистин жоктугуна кайрадан ынанган Айша апанын образын коз алдыма келтиргенде бул кесиптин эн бир улуулугуна дагы бир ирет ынансам элин башкарган падышанын мугалимге таазим этиши мени улам бул кесиптин бийик туу чокусуна жетелегенсийт. Тээ илгери бир айылдын улуу даражалуу падышасы кундордун биринде алыска сапарга аттанар алдында айылындагы топтолуп турган элине карап «Аранарда мага тамга таанытып билим берген мугалим барбы? –деди. Ошондо бирин бири карашып бири бирине суроолуу карап «Ким чыгаар экен? Ким эмне дээр экен деп жалпы журт туйшоло тушот. Бирок эч ким чыкпайт. Анткени алардын арсында аны окуткан мугалими жок болчу.Ал дагы эле кайрадан созун улайт. Эгерде аранарда мени окуткан мугалим болсо мен ага омур бою кул болуп отойун. Азыр мына бул падышалык тактыма олтурсун. Мен тизе бугуп ага таазим этейин. Себеби мага тамга таанытып акыл сезимимди ойготуп кат сабатымды ачып адам кылган ошол менин мугалимим. Мен ага ыраазымын деп айтуу менен оз созун аяктады. Албетте чындыгында падышанын падыша болушуна да себепкер бул даанышман мугалим эмеспи.Мына ошол улуу даражалуу эл башкарган падышанын дал мугалимге таазим этишинин озу эле мугалимдин баланын актай таза жан дуйносуно турмуштун ар кыл боектору менен кооздоочу улуу жан дуйносунун инженери экендигин айгинелейт. Журок толкуткан бул окуядан сон кун санап саат сана пулам жаныланып технология онугуп коом онугуп жаткан ааламдашуу доорунда тагыраагы бугунку кундо бул кесип ээлеринин кадыр баркы. Канчалык деген суроо албетте жаралбай койбойт. Деги эле мугалимдин бугунку абалы кандай деген журок тупкурунон суурулуп чыккан суроолорубузга падыша сыяктуу эл башкарып эл учун куйгон деги эле мугалимдин эмгегин баалаган инсандарыбыз оздорунун жообун айтар . Анткени мугалим гана коомдун кузгусу болуу менен билимдин бийик мунарасын оз колдору оз эмгеги менен кура алышат. Ал кай жерде болбосун эмне жумуш кылбасын оз баласындай коргон окуучусу коз алдына тартылып алардын кат сабатын ачуу менен билим дуйносуно жетелеп маляр сыяктуу оз боектору аркылуу кооздук берип сырдап келет. Албетте жаратылыштын бир болугу болгон инсанды кылып калыптандырууда мугалимдин эмгегин баалуу табылгалары катары сабак отуудогу улуу сезимдери нотага тушурулуп билимдин куусун чертет. Айталы мугалимдин сабакка даярданып озуно мотивация берип жаркын маанайда келуусу албетте окуучулар учун эн чон мативация боло алат. Инсандын психологиясы анын ички дуйносунун дирижору катары жашоодогу ар кандай социалдык озгруулорду мугалим гана туура тушунуу менен психолог педагог катары туура багытка жол корсото алат. Демек мугалим коомдун мамлекетин руханий адептик ыймандык негизин кура турган адеп ахлак башатын туптой алган озунчо фигура . Ал эми окуусуна болгон суйуу жиби бышып журогу суйууго толо жана окуучуларын абдан суйгон мугалим эн таасирлуу мугалим боло алат. Айталы окуучуну сабакка эле эмес келечектеги туура жашоонуда кошо уйротот. Мен озумду ушул кесиптин ээси катары озумду бул кесипти бийик коюу менен ошол бийиктикте туруп бийиктикти сактай албай калуудан корком .Анан калса»Баарын билем баарын уйрото алам деп айтуудан да алысмын. Тарбия деген бул жон гана козомол эмес туура багытка жол корсотуу учункурош . Болгондо да бакыт ийгилик ден соолук учун курош . Тарбиянын тайкысы адамдардын рухун дилин жаман жакка тагыраагы терс сапаттарга алып барат. Балдарынды туура эмес тарбиялап койгонун алардын бактысын оз колун менен байлап таштаганын . Балдар бактысыз болуу деген соз ата –эненин шордуу карыганыны болот. Мугалим болсо дал ошол окуучусуна ат-эне менен баланын ортосундагы тарбияга туура жол корсотуучу урагыс копуро боло алган талант ээси.

Мугалим ким ?Экинчи бир ата эне .

Бут эмгегин белендейт ал бергенге .

Биз ушуну дайым ойдо коймокпуз

Кайсы кесип улуу десе эгерде .

Ооба инсанды адилеттикке боорукердикке сабырдуулукка чыдамкайлыкка ундогон бул кесип чыныгы пайгамбарлык кесип .Ошондой эле бийикте туруп шооласын чачкан мээримдин куну .Аны менен бирге алар терен билимдин нурун татыктуу тарбиянын тироочусу .Мына ошол нур тирооч болбосо кун бардык дуйно кулап таш талканы чыкмак. Мен болсо бул кесиптин ээси катары омурум буткончо мугалим затын урматтап ага кызмат кылууга чын дилимден даярмын.