Сабақтың мақсаты:
- Оқушыларға берілген сандардың ЕКОЕ табуды үйрету, тақ сандар, жұп сандыр, жай сандар және құрама сандар жайлы алған білімдерін пысықтау
- Танымдық, шығармашылық қабілеттерін дамыту
- Өзара ынтымақтастыққа, қайырымдылыққа, жылдамдыққа, алғырлыққа баулу.
Сабақтың көрнекілігі: интербелсенді тақта, карточкалар, презентация
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: баяндау, эвристикалық
Сабқатың барысы:
- Ұйымдастыру кезеңі
- Үй тапсырмасын тексеру.
А) сұрақтар: -тақ сандар, жұп сандар?
-жай сандар?
-құрама сандар?
Ә)№ 308,312
3. Жаңа сабақ
Сан
|
*1
|
*2
|
*3
|
*4
|
*5
|
*6
|
*7
|
*8
|
*9
|
4
|
4
|
8
|
12
|
16
|
20
|
24
|
28
|
32
|
36
|
6
|
6
|
12
|
18
|
24
|
30
|
36
|
42
|
48
|
54
|
Берілген сандардың екеуіне де еселік сандар:
12, 24, 36, . . .
Бұл сандардың ең кішісі – 12.
Сонда берілген 4 пен 6 натурал сандарының ең кіші ортақ еселігі – 12 саны.
Берілген натурал сандардың әрқайсысына еселік болатын ең кіші натурал санды, сол сандардың ең кіші ортақ еселігі деп атайды.
4 пен 6 сандарының ең кіші ортақ еселігі 12. Жазылуы: ЕКОЕ (4;6)=12.
Ең кіші ортақ еселікті табу тәсілдері.
1-тәсіл. Берілген натурал сандардың ең кіші ортақ еселігін, сол сандарды жай көбейткіштерге жіктеу арқылы табу.
Ол үшін:
- берілген натурал сандарды жай көбейткіштерге жіктеу арқылы;
- берілген сандардың ең үлкенінің жай көбейткіштерін жазып, оны оның жіктелуінде жоқ, бірақ басқа сандардың жіктелуінде бар жай көбейткіштермен толықтыру керек;
- шыққан көбейткіштердің көбейтіндісін табу керек.
1-мысал. 50 және 28 сандарының ең кіші ортақ еселігін табу керек. Ол үшін 50 мен 28 сандарын жай көбейткіштерге жіктейміз:
Егер берілген натурал сандардың үлкені кішілеріне еселік болса, онда үлкен сан осы сандардың ең кіші ортақ еселігі етіп алынады.
Мысалы, ЕКОЕ(57,19)=57; ЕКОЕ(8, 16, 32)=32.
Өзара жай екі санның ең кіші ортақ еселігі, осы сандардың көбейтіндісіне тең.
Мысалы, ЕКОЕ(5,7)=35; ЕКОЕ(3,11)=33;
ЕКОЕ(10,21)=210; ЕКОЕ(6,35)=210.
2-тәсіл. Үлкен санды еселей отырып, берілген сандардың ең кіші ортақ еселігін табу.
2-мысал. ЕКОЕ(12,16)=48;
- Тақырыпты бекіту сұрақтары
- Берілген натурал сандардың ең кіші ортақ еселігі деп қандай санды айтады?
- Берілген натурал сандардың ең кіші ортақ еселігі қалай табылады?
- Өзара жай сандардың ең кіші ортақ еселігі неге тең?
- Егер берілген натурал сандардың біреуі басқа берілген сандарға бөлінсе, олардың ең кіші ортақ еселігі қалай табылады?
5. «Түсіну » тапсырмалары:
Тақтамен жұмыс: № 320,321.
6. Оқулықпен жұмыс: № 322
7. Жеке жұмыс. Деңгейлік тапсырмалар
А. Сандардың ең кіші ортақ еселігін табыңдар:
- 16 мен 20; 3) 5 пен 11;
- 60 пен 15; 4) 6 мен 13.
- 45 пен 54; 3) 30 бен 24;
- 32 мен 48; 4) 72 мен 54.
С. Сандардың ең кіші ортақ еселігін табыңдар:
- 45 пен 54; 3) 30 бен 24;
- 32 мен 48; 4) 72 мен 54.
8. «Қораздың» тапсырмалары (Ойын жаттығулары)
6 мен 13 сандарының ЕКОЕ табыңдар.
5 пен 11 сандарының ең кіші ортақ еселігін табыңдар
2 мен 7 ЕКОЕ табыңдар.
21 мен 8 ЕКОЕ табыңдар.
23 пен 5 ЕКОЕ табыңдар.
9. Ребус шешу
10. Сергіту сәті
11. «Баспалдақ» ойыны
12. “Адасқан сандардың үйін тап” ойыны
13. Сабақты бекіту. Тест тапсырмалары
14. Үйге тапсырма: №321,323
15. Бағалау
Просмотр содержимого документа
«Презентация "Дұрыс және бұрыс бөлшектер"»
№ 2 Аршалы орта мектебі
Мұғалім: Калиева С.С
Үй тапсырмасын пысықтау сұрақтары?
- 45 оқушының - і жақсы оқиды. Неше
оқушы жақсы оқиды?
- Фигураның қандай бөлігі боялған.
- Бөлшекті қысқарту:
Жауабы: 15 оқушы
Жауабы: бөлігі
- Жай бөлшектің алымы бөлімінен кіші болуы мүмкін, оған тең болуы немесе бөлімінен үлкен болуы мүмкін.
Мысалы : - дұрыс бөлшектер, өйткені 2
сондықтан дұрыс бөлшек 1-ден кіші .
Егер бөлшектің алымы бөлімінен кіші болса, онда бөлшек дұрыс бөлшек деп аталады.
6; 128; 2312; 45=45 Сондықтан, бұрыс бөлшек 1-ге тең немесе 1-ден үлкен. " width="640"
Егер бөлшектің алымы бөліміне тең немесе одан үлкен болса, онда бөлшек бұрыс бөлшек деп аталады.
Мысалы : бұрыс
бөлшектер,
Өйткені, 5=5; 116; 128; 2312; 45=45
Сондықтан, бұрыс бөлшек 1-ге тең немесе 1-ден үлкен.
Бүтін бөліктен және бөлшек бөліктен тұратын сан аралас сан деп аталады.
- Мысалы , қосындысын, қосу белгісін жазбай түрінде жазу
қабылданған. Мұндағы - аралас сан. 1-бүтін бөлігі -бөлшек бөлігі.
Оқылуы “ бір бүтін бестен екі”.
Бұлар аралас сандар .
Бұрыс бөлшекті аралас санмен жазу үшін:
- Бөлшектің алымын бөліміне бөлу керек:
- Толымсыз бөлінді аралас санның бүтін бөлігі болады;
- Қалдық (егер ол бар болса) бөлшектің алымы, ал бөлгіш бөлімі болады.
Сонда
Аралас санды бұрыс бөлшек түрінде жазу үшін:
- Аралас санның бүтін бөлігін бөлшек бөлігінің бөліміне көбейту керек;
- Шыққан көбейтіндіге бөлшек бөлігінің алымын қосып, алым етіп алу;
- Бөлшектің бөлімін өзгертпей, бөлім етіп қалдыру.
Мысалы, қысқаша,
Натурал санды аралас сан түрінде жазуға болады
Мысалы, 9 ды бөлімі 7 саны болатын; 5 саны болатын аралас сан түрінде жазуға болады.
Бөлімі 15 саны болатын аралас бөлшек түрінде жаз:
Натурал санды бұрыс бөлшек түрінде жазуға болады
- Бөлімі 1,4,6,10 болатын бұрыс бөлшек түрінде жаз.
ауызша
№ 1. Қайсысы бұрыс бөлшек , қайсысы
дұрыс бөлшек .
№ 2. 4:5; 6:5; 1:3; 9:2; 12:7; 3:5; бөлінділерін бөлшек түрінде оқы.
Жауабы: дұрыс бөлшек,
бұрыс бөлшек
Бұрыс бөлшекті аралас сан түрінде жаз.
№ 475
Аралас санды бұрыс бөлшекпен жаз.
№ 486
Қорытындылау
- Дұрыс бөлшек
- Бұрыс бөлшек
- Аралас сан
- Бұрыс бөлшекті аралас санға айналдыру.
- Аралас санды бұрыс бөлшекке айналдыру.
Үйге:
Ережелерді оқу, түсініп жаттау.
№ 472, 473, 474,480