Шарттуу операторлор

Фонд «Сорос-Кыргызстан»

Фонд «Сорос-Кыргызстан»

Шарттуу операторлор

Фонд «Сорос-Кыргызстан»

ИНФОРМАТИКА 7 КЛАСС

«ИНФОРМАТИКА 7 – 9 КЛАСС»

окуу китебине методикалык колдонмо

И. Н. Цыбуля, Л. А. Самыкбаева,

А. А. Беляев, Н. Н. Осипова, У. Э. Мамбетакунов

Фонд «Сорос-Кыргызстан»

Компьютер жана ПК

3.3.Тема:

«Шарттуу операторлор.»

БҮГҮНКҮ САБАГЫБЫЗДЫН ТЕМАСЫ: Программалык камсыздоонун түрлөрү жана курамы.

«ИНФОРМАТИКА 7 – 9 КЛАСС»

окуу китебине методикалык колдонмо

Жаңы теманы өтөөрдөн мурун шарттуу белгилерге көңүл буралы.

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

Буга чейинки караган мисалдарда операторлор биринин артынан бири удаалаш аткарылган сызыктуу программаларды жазууга мүмкүндүк берген. Алардын аткарылышында коддордун бир сабы да калтырылып кетпейт.

Бирок, көп учурда тигил же бул шартка жараша программанын аткаруу жүрүшү өзгөрүлүшү мүмкүн. Программанын кээ бир бөлүктөрү аткарылып жатканда башка бир бөлүгү калтырылып кетип калса, программада тармактануу пайда болот.

5

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

Тармактуу программанын блок-схемасы:

6

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

Эгерде берилген шарт аткарылса (True), анда оператордон кийинки эле турган код ишке ашат. Эгерде шарт аткарылбаса (False), анда кийинки сап да аткарылбайт. Программа ошол замат else операторунан кийинки турган командаларга өтөт.

7

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

Python тилинде негизги шарттуу жана салыштыруу операторлору төмөнкүлөр:

if   - эгер

else – антпесе

elif – антпесе эгер

and – жана

or – же

not - эмес

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

Эсиңе тут!

Python тилинде шарттуу операторлуу нускамалардын баш сөзүнүн аягына сөзсүз кош чекит коюлат.

Мисалы: elif (a

9

b  болсо анда чоң сан a Анпесе эгер  aАнпесе бул эки сан барабар Бутту   10 " width="640"

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

If операторунун ишин түшүнүү үчүн төмөндөгү мисалга аткаруучу программа түзүп көрөбүз. 

1-тапшырма. Берилген a жана b сандарынын кайсынысы чоң экендигин табуучу программаны түз. Алгач алгоритм түзүп көрөбүз.

• a жана  b га сан киргиз.
• Эгер ab  болсо анда чоң сан a
• Анпесе эгер  a
• Анпесе бул эки сан барабар
• Бутту  

10

b):         print ("чоң сан=",a) elif (a       print ("чоң сан=",b) else:         print ("барабар") 11 " width="640"

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

Анын программасы төмөнкүчө болот:

a=int(input("1-санды киргиз: "))

b=int(input("2-санды киргиз: "))

if (ab):

        print ("чоң сан=",a)

elif (a

       print ("чоң сан=",b)

else:

        print ("барабар")

11

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

2-тапшырма. Берилген 3 түрдүү сандардын эң чоңун тапкыла.

Алгоритмин жазабыз.

• a,b,c-ларга сан киргиз.
• max=a деп ал.
• Эгер max
• Эгер max
• Жообу max

12

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

Анын программасы төмөнкүчө болот.

a=int(input("1-санды киргиз: "))

b=int(input("2-санды киргиз: "))

c=int(input("3-санды киргиз: "))

max=a

if  max

         max=b

if  max

        max=c

print ("max=",max)

13

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

Салыштыруу операторлору.

Салыштыруу операторлору эки маанини бири-бири менен салыштырып жыйынтыгында True же False деген маанисин берет.

14

ПРОГРАММАЛОО.

3.3. Шарттуу операторлор.

Эсиңе тут!

= өзгөрмө үчүн маанини ыйгарат (эгер a = b болсо, анда a b болуп калат);

== эки маанини салыштырат (эгер a==b болсо, анда бул салыштырууга суроо-талап жана программа True же False деген

жыйынтыкты чыгарат).

15

Кайрадан жолугушканча

На этом наш урок окончен. До новых встреч!

15