Сыйфат дәрәҗәләре

Тема:Сыйфат дәрәҗәләре.

Дәрес тибы: яңа белем бирү.

Төп максатлар:

1.Сыйфат дәрәҗәләрен  мөстәкыйль рәвештә үзләштерү.

2.Сыйфат дәрәҗәләрен биремнәрдә куллану күнекмәләрен бирү.

3.Төркемнәрдә эшләү, үз эшчәнлекләренә дөрес бәя бирү күнекмәләрен ныгыту.

Дәрестә кулланылган материал

Күрсәтү материалы: Г.Тукай”Бала белән күбәләк”шигыре  геройлары үрнәк текстлар, тарату материалы, яшелчәләр, күбәләкләр

Тарату материалы:укыту эшчәнлеген оештыру өчен биремнәр; белемнәрен тикшерү өчен биремнәр.

Кулланылган структуралар: РЕЛЛИ РОБИН, ИНСАЙД-АУТСАЙД СЁКЛ,  КОНЭРС

Дәрес барышы.

1.Уку эшчәнлеген мотивлаштыру.Мотивация к учебной деятельности

-Исәнмесез, укучылар!!!

-Хәерле иртә!

-Кәефләрегез ничек соң?

Кояшлы иртә кебек,

Татар  телен ,

Өйрәнергә дип килдек.

-Минем дә кәефләрем бик яхшы.Мин сезгә бүгенге дәрестә уңышлар телим!

Дежур укучы сүзе.

-Сыйныфта кем  дежур?

-Бүген ничәнче число?

-Нинди ел фасылы?

-Һава торышы нинди?

2.Белемнәрне актуальләштерү һәм уку эшчәнлеген оештыруда шәхси кыенлыкларны билгеләү.Актуализация знаний и фиксирование инд.затруднения в пробном действии.

-Укучылар, бүген безгә кунак килде.Бу кем? Экранга карагыз әле!     СЛАЙД

(Бу “Бала белән күбәләк”шигыре геройлары)

- Сез,ничек уйлыйсыйсыз,аның кәефе ничек?      (бик начар)

-Ни өчен начар?     (Чөнки аның дусты озак яшәми.Ул шуңа борчыла)

-Укучылар, хәзер безгә нишләргә кирәк?       ( Малайның кәефен күтәрергә)

-Менә, укучылар, тактада күбәләкләр.Сезнең  нинди күбәләкләр күргәнегез бар?

-Нинди төсле күбәләкләр  була?    (зур, кечкенә,матур, тигез, кызыл, ак, кара)

-Күбәләкләр бер- берсеннән нәрсә   белән аерыла?     ( төсләре, зурлыгы)

-Укучылар,без санап киткән сүзләргә  сорау куеп карыйк әле?( Бу сүзләр нинди? соравына җавап бирәләр).

-Әйдәгез әле,  парлап эшлибез.Бу нинди төстәге күбәләк? (кызыл, кара, тар, киң)

-Бу сүзләр нинди сүз төркеменә карыйлар?(сыйфат).

-Димәк ,сыйфат нәрсә ул?(Предметның билгесен белдерә, нинди , кайсы сорауларына җавап булып килә).        СЛАЙД

-Укучылар, сыйфатлар нәрсәне белдерәләр?(Предметның төсен, тәмен, формасын,характерын, табигать күренешләрен, физик хәлне)     СЛАЙД

-Әйе, бик дөрес, булдырдыгыз.

-Укучылар бу күбәләкләр  арасында нинди аерма бар?(төсләре, формасы, зурлыгы).

- Аерманы табу өчен безгә нишләргә кирәк?      (чагыштырырга).

-Ә сез чагыштыра беләсезме?      (Юк, белмибез)

3.Авырлыкны табу һәм аннан чыгу юллары.Выявление затруднение и причины затруднения.

-Ә ни өчен белмисез?   (Без кушымчаларны куя  белмибез)

4.Проектны төзү һәм аннан чыгу юллары.Построение проекта выхода из затруднения.

-Хәзер безгә нәрсә эшләргә кирәк?(Хәзер безгә максат куярга кирәк.)

-Хәзер без сыйфатларны чагыштырырга өйрәнәбез.

-Укучылар,  бүгенге теманы әйтеп карагыз әле.(Бүгенге дәреснең темасы”Сыйфатларның  чагыштыру дәрәҗәсе”

5.Проектны тормышка ашыру.Реализация построенного проекта

-Укучылар,  сез үзегез яңа белемне үзләштерәсез.Эш нәтиҗәле килеп чыксын өчен төркемнәрдә эшлисез.

СЛАЙД.     РЕЛЛИ РОБИН  йөзгә- йөз партнерлар эшли

һәр төркемнең өстәлендә яшелчәләр. Сез аларны чагыштырып карагыз. Уртак фикергә килеп миңа әйтегез.

1 төркем.Бу алма кызыл-кызылрак, озын-озынчарак, түгәрәк-түгәрәгрәк.

Минем алма кызыл,ә Әдиләнеке кызылрак.

2 төркем.Бу алма яшел-яшелрәк, зур-зуррак.(кишер, чөгендер, лимон)

3 төркем.

-Төркемнәрдә сөйләү.Сез ничек китереп чыгардыгыз? (Без чагыштырып карадык.

СЛАЙД          -  Сыйфатлар нәрсә белән аерыла?(экранга чыгару)

Кызыл- кызылрак       Ак – аграк

Кара –карарак              Матур -матуррак

Сары –сарырак              Ал -алрак

Яшел –яшелрәк           Гүзәл  - гүзәлрәк

Алар нәрсә белән аерыла?   (Кушымча белән)

Нинди сүзгә –рак кушымчасы ялгана, ә нинди сүзгә – рәк кушымчасы ялгана.

-Калын сүзләргә –рак кушымчасы, ә нечкә әйтелешле сүзләргә – рәк кушымчасы ялгана.

6. Тышкы сөйләмне беренчел ныгыту.Первичное закрепление с проговариванием во внешней речи.

-Укучылар. Сез нинди нәтиҗәгә килдегез?(Сыйфатларны  чагыштырып карарга була)

-Әйе, сыйфатларга кушымчалар ялгап чагыштырып була.

СЛАЙД .

-Димәк, бер предметтагы билгене икенче бер предметтагы, шундый ук билге белән чагыштыру.

-Ә нинди кушымчалар ярдәмендә?(-рак/-рәк)

-Хәзер нишлибез?(күнегүләрдә ныгытабыз)

Дәфтәрләрне ачабыз.Бүгенге числоны язабыз.

Матур язу күнегүе: Кк      күбәләк

Мөстәкыйль рәвештә эшлисез.69бит 84нче күнегү.Күнегүне тәмамладыгызмы?

Ә хәзер урыннардан тордык.Урындыкларны этеп куйдык.

-Ял итү.Физминутка.

ИНСАЙД- АУТСАЙД  СЁКЛ

Тышкы түгәрәк һәм эчке түгәрәк ясыйсыз.

Музыка астында биисез музыка туктагач үзегезгә пар табасыз.Берничә секунд эчендә әңгәмә корасыз.

Сорауларга җавап бирәсез. Җавап бирә кемнең чәче аксыл.

-Нәрсә ул сыйфат?

-Бүген без сыйфатның нинди дәрәҗәсен өйрәнәбез?

-Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе нинди кушымчалар ярдәмендә  ясала?

7.Мөстәкыйль эшләү һәм үз эшчәнлекләрен тикшерү.Самостоятельная работа с самопрверкой по эталону.

-Күнегүне тикшерү.

-Укучылар , барыгызда эшли алдымы?

-Әйе,барыбызда эшли алды. Нинди кыенлыклар туды?

-Калын сүз белән нечкә сүзләрне аера алмадык. Ни өчен? Сез нинди нәтиҗә ясый аласыз? Ә кемнең бер авырлыкта тумады.

-Укучылар, булдырдыгыз.

8.Белемнәрен системалаштыру һәм кабатлау.

-Сезнең алда  текст, шул текстан сыйфатларны табабыз. Төркемнәрдә эш.

1.Менә салкынрак кыш та килеп җитте.Бөтен җирне аграк кар каплады. Кешеләр җылырак киемнәрен киделәр.Агачлар аграк күлмәк кигән кебек утыралар.Кыш көне кошларга да салкынрак. Аларга ризык табу бик авыррак. Кешеләр аларга ярдәм итәләр , җимлекләр ясыйлар, җим салалар.

2.Менә урман! Кышк урман бик матуррак.Тынрак. Анда каен,усак, нарат, чыршы, имән агачлары үсә.Ә кар өстендә җәнлек эзләре күренә. Урманда усалрак  бүре,  хәйләкәррәк  төлке, куркаграк  куян, матуррак тиен, зуррак  пошилар  да яши.

3. Менә  алтынрак көз җитте. Агачларда яфраклар төрлерәк төстә: кызылрак, сарырак, яшелрәк. Җил искәч, алар матур итеп җиргә коелалар. Көннәр болытлырак, яңгырлырак. Кошлар җылы якларга очып китәләр. Бакчаларда, кырларда кешеләр мул уңыш җыялар.   

-Һәр төркемнән бер укучы үзләренең эшләрен укыйлар.

КОНЭРС

Һәр укучыга берәр сүз. Үзегез сайлап аласыз.Бу сүзләргә нинди кушымчалар ялгар идегез? Үзегезгә тиешле почмак сайлагыз.

1. Кечкенә             зәңгәр              
2. Матур                  сары
3. Ягымлы             кара
4. Чибәр                ал
5. Яшел                 киң
6. Сөйкемле           кызыклы
7. Шаян                хәйләкәр
8. Олы                төче

-Ни өчен сез бу почмакны сайладыгыз?

9.Уку эшчәнлеге буенча  рефлексия.Рефлексия учебной деятельности на уроке.

-Бүген без дәрестә нәрсә эшләдек?

-Сыйфатларга кушымчалар  ялгарга өйрәндек.

-Нинди максат куйдык?

-Сыйфатларны чагыштырырга өйрәнү.

-Максатка ирештекме?

-Әйе , без максатыбызга ирештек.

-Кем үзе өчен яңа белем ала алды? (Барыбыз да үзебез өчен яңа белем алдык.)

-Нинди авырлыклар булды?  (Баштан сыйфатларны чагыштыра белмәдек.Аннан соң кушымчалар ярдәмендә сыйфатларның чагыштыру дәрәҗәсен таба алдык.)

-Хәзер үзегезгә бәя бирәсез.

*Мин барысын да аңладым һәм дустыма ярдәм итә алам.(5 ле куела).

*Мин аңладым, “4”ле куела.

*Мин аңладым, тик сорауларым калды “3” ле куела.

Димәк, безнең бүгенге кунагыбызның  кәефе ничек булыр?(бик әйбәт)

Өй эше.

1.Сыйфатның  чагыштыру дәрәҗәсен кертеп хикәя төзергә.

2.Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсен кертеп 5 җөмлә төзергә.

Татарстан Республикасы Лениногорск муниципаль районы

“Лениногорск шәһәре 10 нчы санлы урта гомуми белем бирү мәктәбе”

муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесе

Сыйфат дәрәҗәләре.

4нче сыйныф (татар төркеме)

Укытучы: Ихсанова Рәзилә Әбелкәрәм кызы

2014ел