Сын атоочтун жасалышы

Сабактын темасы:Сын атоочтун жасалышы.

Сабактын максаты : 1. Сын атооч сөз туркумунун морфоло- гиялык жана синтаксистик кызматын билишет.

2.Суроолорго жооп беруу менен өз билим-

дерин өркундөтушөт жана сын атоочтордун жасалуу жолдорун уйрөнушөт.

3.Таза сулуу жазууга, бири-бирин сыйлоого тарбияланышат.

Көрсөткучтөр:-Сын атооч сөз туркумунун аныктамаларын атай

билишсе;

• Сын атоочтордун морфологиялык белгилерин айта алышса;

• Синтаксистик кызматын аныктай алышса;

• Суроолорго жооп беришсе;

• Сын атоочтордун жасалуу жолдорун айта алышса;

• Таза сулуу жазып бири-бирин сыйлай билишсе.

Сабактын жабдылышы: интерактивдуу доска,карточкалар,тесттер,ручкаж.б.

Сабактин тиби:Аралаш сабак.

Сабактын усулу:көрсөтмөлуу,интерактивдуу.

Сабактын журушу

Уюштуруу: Окуучулар менен саламдашуу;

Класстын ,окуучулардын тазалыгына көз салуу;

Жоктоо,кыргыз тил сабагына даярдап алуу.

Уй тапшырма:Кайталоо учун суроолор.

-Сөз туркумдөру деген эмне?

-Сөз туркумдөру канча топко бөлунөт?

-Сын атооч деген эмне?

-Тубаса сын атоочтор кандай болот?

-Туунду сын атоочтор кандай болот?(мисалдар келтиребиз)

Жаны тема:Сын атоочтордун жасалышы.

Сын атоочтор морфологиялык жана синтаксистик жолдор менен

жасалат.

Сын атоочтордун сөз жасоочумучөлөр менен жасалышы морфологиялык жол деп аталат.(интерак.досканын жардамында морфологиялык жол менен жасалган сынатоочторду уйрөнобуз)

Мисалы:Зат атоочтон сын атооч жасоочу жана этиш сөздөрдөн сын атооч жасоочу мучөлөр:

-луу токой-токойлуу,бала-балалуу,акыл-акылдуу;

-сыз бала-баласыз,ыйман-ыймансыз,адеп-адепсиз;

-дай тоо-тоодай,суу-суудай,кене-кенедей,пахта-пахтадай;

-чыл эмгек-эмгекчил,жаан-жаанчыл,ой-ойчул;

-гы жаз-жазгы,кечээ-кечээги,былтыр-былтыркы;

-дар жара-жарадар,карыз-карыздар,өкум-өкумдар,

-ык сын-сынык,куй-куйук,буз-бузук,каз-казык;

-аак ыйла-ыйлаак,

-гыс жет-жеткис,унутул-унутулгус,бер-бергис,тугөн-тугөнгус;

Синтакситк жол мененжасалган сын атоочторго кош жана кошмок сөз турундогу сын атоочторт кирет:

Мисалы:эстуу-баштуу,улуу-кичуу,жакшы-жаман,кызыл ала,кара көк,бала кыял,жолборс журөк ж.б.

Китеп менен иштөө:

133-көнугуу

Сын атооч сөздөрду унгу мучөгө ажыраткыла.Кайсы сөз туркумунөн жасалганын айтып бергиле.

Улгу:Жудөнку-жудө унгусу,этиш сөз туркуму,-ынкы мучөсу

аркылуу жасалды;

Көнугууну ушул сыяктуу улантып өз алдыбызча иштейбиз.

Тапшырма:434-көнугуу.

Төмөнку сөз жасоочу мучөлөрду колдонуп,сын атооч катышкан суйлөмдөрду тузгулө.-луу,-чыл,-дай,-гыч,-аак.

Улгу:Тоо+луу=тоолуу.Кыргызстан - тоолуу өлкө.

Баалоо:Окуучулардын жооп бергенине карай бааланат.