Танцавальная культура майго народа (4 клас)

Тэма. Танцавальная культура майго народа

Мэта: пашыраць уяўленні вучняў аб танцавальнай культуры беларускага народа; узбагачаць вопыт выканання, слухання, сачынення музыкі; развіваць музычныя здольнасці і здольнасці да творчасці.

Задачы: пашыраць уяўленні вучняў аб разнастайнасці беларускіх танцаў; выявіць характэрныя асаблівасці беларускіх народных танцаў; удасканальваць слухацкія і выканаўчыя ўменні, уменні выразна рухацца пад музыку; развіваць уменні самастойна выбіраць і выкарыстоўваць сродкі музычнай выразнасці ў творчай дзейнасці; выхоўваць любоў да радзімы.

Абсталяванне: відэафрагмент танца “Юрачка”; відэа песні і танца «Лявоніха» у выкананні ансамбля «Радзімічы», “Беларускія танцы”, відэафрагмент танца “Крыжачок”; песня “Бульба”; малюнкі народных інструментаў.

Ход урока

1. Арганізацыйны момант

Музычнае прывітанне.

2. Эмацыянальна-псіхалагічны настрой

- Я рада бачыць вас сёння на ўроку, рада вашым усмешкам.

3. Увядзенне ў тэму урока.

Сёння на ўроку вас чакае шмат новага і цікавага. Дзеці, хто з вас нагадае тэму папярэднягя ўрока? (Танцавальная культура майго народа). Сёння мы будзем гаварыць пра музыку, якая заклікае людзей весяліцца і радавацца. Што гэта за музыка? (Танцавальная.) Так, мы працягнем знаёміцца ​​не проста з танцавальнай музыкай, а з танцамі беларускага народа, выявіць іх характэрныя асаблівасці і праз музыку паспрабуем яшчэ глыбей адчуць душу беларусаў. Тэма ўрока “Танцавальная культура майго народа”.

4. Праца па тэме ўрока

Звярніце ўвагу на эпіграф:

Мы танцуем, мы гуляем

- Аж зямеліка дрыжыць ...

- Чаму «зямеліка дрыжыць»?

Сапраўды, танец – гэта рух, яркі, узрыўны, часта з прытопамі, падскокамі ... Танцуючы, чалавек выказвае свой стан душы – радасны, вясёлы, гуллівы ...

На працягу сваёй гісторыі беларускі народ стварыў мноства разнастайных танцаў. Малюнкі беларускіх танцаў вельмі прыгожыя. Яны нагадваюць узоры беларускага народнага ткацтва.

Адметная асаблівасць беларускіх танцаў - наяўнасць сюжэту. Рухамі танца выканаўцы расказваюць пра сваё жыццё, працу, адносіны да прыроды. Характэрнай асаблівасцю беларускіх народных танцаў з'яўляецца тое, што многія танцы суправаджаліся спевамі.

- Давайце ўспомнім, з якімі беларускімі песнямі-танцамі мы ўжо знаёмыя. («Мікіта», «Янка-полька», «Юрачка», «Лявоніха».)

(Прагляд відэафрагмента танца "Юрачка".)

- Ці спадабаўся вам танец?

Раскажыце пра танец «Юрачка», які ў яго сюжэт.

Працягнем знаёмства з беларускімі танцамі. Візітнай карткай беларусаў лічаць танец «Лявоніха». Вы чулі такую ​​назву і такі танец? «Лявоніха» - вядомы беларускі танец - самы папулярны і любімы ў Беларусі. У ім ярка выяўлены душа народа, яго нацыянальныя рысы. Выконваецца Лявоніха ў суправаджэнні песні.

(Прагляд відыё песні «Лявоніха» у выкананні ансамбля «Радзімічы».)

«Лявонiха» - танец пар узнік на аснове жартоўнай песні, якая выконвалася ў выглядзе дыялогу паміж Лявонам і Лявоніхай, вакол якіх спявалі і прытанцоўвалі астатнія ўдзельнікі. "Лявоніха" мае і іншую назву - "Крутуха", таму што танцуючыя кружацца парамі. Танец жыццярадасны, дынамічны, выконваецца любой колькасцю пар.

(Прагляд відыёфрагмента танца «Лявоніха».)

Адметнай асаблівасцю беларускіх танцаў з'яўляецца іх жыццярадасны характар. Часцей за ўсё яны выконваюцца калектыўна. Танцы суправаджаюцца гульнёй на народных інструментах - дудзе, скрыпцы, цымбалах, бубне.

5. Фізкультхвілінка

Беларускія народныя танцы часта натхнялі прафесійных кампазітараў. Мелодыі танцаў выкарыстоўваліся ў сімфоніях, операх, станавіліся асновай самастойных твораў. Найбольш вядомыя «Беларускія танцы», створаныя Іосіфам Жыновічам.

Іосіф Жыновіч - першы прафесійны выканаўца на беларускіх цымбалах, кампазітар, педагог. Нарадзіўся ў 1907 годзе ў вёсцы Арашковічы Пухавіцкага раёна. Самастойна навучыўся іграць на цымбалах. Выступаў у якасці саліста-цымбаліста ў Беларускім дзяржаўным тэатры, таксама іграў у дзяржаўным аркестры БССР, дзе прайшоў шлях ад саліста да кіраўніка. Жыновіч узбагаціў рэпертуар для прылады. Ён стварыў шмат твораў, сярод якіх вядомыя «Беларускія танцы».

Цымбалы - гэта шматструнны музычны інструмент. Мае маляўнічае гучанне, яркае, звонкае. Цымбалы часта гучалі на вяселлях, вечарынках, святах. Цымбалы - асноўны інструмент дзяржаўнага народнага аркестра імя І. Жыновіча. Кампазітар у сваім творы выкарыстаў фрагменты мелодый беларускіх танцаў, сплёў іх у «музычны вянок».

(Слуханне музыкі «Беларускія танцы».)

- Якія беларускія танцы вы пачулі ў гэтым музычным творы”? ( «Мікіта», «Юрачка», «Янка-полька», «Таўкачыкі».)

Беларускі кампазітар І. Жыновіч стварыў дзіўны вянок з беларускіх народных танцаў.

Настаў час бліжэй пазнаёміцца ​​з яшчэ адным танцам, які гучыць у творы І. Жыновіча. Гэта назва паходзіць ад беларускага слова «крыж», што ў перакладзе азначае «крыж». І сапраўды, малюнак гэтага танца нагадвае вышыўку крыжам.

(Прагляд відэа танца «Крыжачок».)

- Якія характэрныя асаблівасці гэтага танца?

- Параўнайце малюнак танца з беларускім арнаментам.

- Хто стварае малюнкі танца? (Харэограф.)

Мы ўжо ведаем, што беларускія народныя танцы часта суправаджаюцца спевамі. Яны вылучаюцца вясёлым настроем, хуткім тэмпам.

Кожная краіна славіцца тым, што яна вырошчвае. Адна-сланечнікамі, другая - бананамі, трэцяя - пшаніцай. Нашу рэспубліку часта называюць "бульбяным краем». А зараз мы вывучым адну з найбольш папулярных беларускіх народных песень-танцаў. Пра што песня, вам падкажуць гэтыя радкі:

Мы – з бульбянага краю,

Дзе кожны бульбу саджае,

Дзе песняю поле званчэе,

Дзе ласкава сонейка грэе.

- А вы ведаеце, што бульбу лічаць другім хлебам?

Чаму?

Паслухайце песню, якая так і называецца: «Бульба».

- Які характар ​​песні? Як яна гучыць? (Лёгка, хутка, імкліва.)

5. Рэфлексія

1. З якімі танцамі вы пазнаёміліся?

2. Чым адрозніваюцца адзін ад аднаго гэтыя танцы? (У кожнага з іх ёсць свае адметныя рысы, свая група рухаў, сваё музычнае суправаджэнне, але ўсе яны адносяцца да аднаго жанру.)

6. Самаадзнака

Сёння мы заканчваем урок, прысвечаны беларускаму музычнаму фальклору. Але гэта не значыць, што мы не сустрэнемся больш з народнай песняй і танцам. Скажыце, што дапамагло беларускаму народу скласці такія цудоўныя, рознабаковыя песні і танцы?

Мудрая прыказка беларускага народа кажа: «Думай добра, рабі добра - і будзе добра». Хочацца, каб вы памяталі, што мы беларускі народ. Паважалі і захоўвалі нашы традыцыі, звычаі. Ведалі і выконвалі свае беларускія песні і танцы. Я дзякую вам за сённяшнюю вельмі цікавую працу, за тыя цудоўныя творчыя зносіны, якія панавалі на нашым ўроку.