№ 13 Коргол атындагы жалпы билим беруучу орто мектеби
Тема: Трапеция
Мугалим : Кубанычбек кызы Мырзагул
Сабактын максаты: Окуучулар Трапеция жонундо тушунукко ээ болушат, трапециянын турлорун , касиеттерин уйронушот , аларды пайдаланып маселелерди чыгара алышат.
Сабактын жабдылышы: Ватман , маркер, бор, доска
геометриялык корсотмо куралдар, окуу китеби ж.б.
Киришуу
1.1 Балдар силер буга чейин кандай геометриялык фигураларды билесинер?
2.1 Трапеция биздин айлана чойродо.
Трапеция –“Трапезиум”
Бул латын тилинен келип чыккан “трапеза ” тактайча стол дегенди тушундурот. Байыркы грек окумуштуусу математик Посидониянын эмгектеринде кездешкен
Эки жагы гана параллель болгон томпок торт бурчтук трапеция деп аталат.
Трапециянын параллель жактары негиздери деп аталат. Ал эми параллель эмес жактары каптал жактары деп аталат. Эгерде трапециянын бир бурчу тик болсо, тик бурчтуу трапеция деп аталат.
М: АВСД-тик бурчтуу трапеция , мында дагы эки негизи параллель болот. АД//ВС
Каптал жактары барабар трапеция тен капталдуу трапеция деп аталат.
В С
Трапеция ВС//АД Тен капталдуу
Трапециянын негизиндеги
бурчтары барабар.
Трапециянын бурчтары :
быз. А Д
Тен капталдуу трапециянын касиеттери:
1.Тен капталдуу трапециянын диогоналдары барабар.
2.Тен капталдуу трапециянын негизиндеги бурчтары барабар.
1-МАСЕЛЕ .Тен капталдуу трапециянын негизиндеги
бурчтары барабар.
В С
Далилдоо: АВЕ жана КСД тик
бурчтуу уч бурчтугун карайлы. А Д
Шарт боюнча АВ=СД , ЕВ=СК, Е К
бийиктик болгондуктан .Анда
АВЕ=КСД, Мындан
АВСД-трапеция АД=ВС Далилденсин
2-МАСЕЛЕ . Тен капталдуу трапециянын диогоналдары барабар. АВСД –трапеция АВ=СД, далилденсин АС=ВД
В С ВДА жана САД уч бурчтуктарын
Карайлы. Шарт боюнча АВ=СД , АД
Жагы жалпы жак, тен капталдуу трапециянын негизиндеги бурчтары
Барабар.
А Д
белги боюнча ВДА = САД мындан ВД=АС Болот.
Келгиле балдар мен азыр силерге бир канча геометриялык фигураларды таратып берем силер ошол геометриялык фигуралардан трапецияны тузосунор.
Бул сабакта эмнени билдинер?
- Бири биринерге жеткиликтуу тушундуруп бере аласынарбы?
-Дагы кандай фигураларды билгинер келет?
Тен капталдуу трапециянын бир бурчу болсо , калган бурчтарын тапкыла?
, ,
а
в
б
б
г
+х+10
2) АВСД Тик бурчтуу трапециясында АС диогоналы АД=АС,
А В
Д С
с
а
д
б
Конул бурганыныздарга
чон рахмат!