Туз сызык. Тегиздик. Чекит.

Жалал-Абад облусу

Аксы району

№ 42 Т.Сатылганов мектеби

Геометрия предмети

7-класс

Мугалим: Эркинбекова Г

4.09.2020

Тема: Чекит, туз сызык, тегиздик, мейкиндик, аралык тушунуктору

Жагымдуу маанай

Геометрия – фигураларды жана алардын касиеттерин окутуп уйротуучу илим.

Геометрия - грек тилинен алынган, ал жерди олчоо дегенди билдирет.

ГЕОМЕТРИЯ ТАРЫХ БАРАКТАРЫРДА…

Геометрия - бул байыркы, кызыктуу илимдердин бири. Ал адамдын туздон-туз турмуштук керектоолорунон келип чыккан. Турмушта кездешуучу чондуктарды: аралыктарды, коломдорду ж.б. ченеп-олчоолор геометрия илимине негизделген.

• Геометриянын бул курсунда фигуралардын касиеттери окуп уйронулот, алардын чондуктарын олчоо теориялары каралат. Геометрияны келечекте жонокой эле жумушчу да, дыйкан да, инженер да, модельер да, архитектор да, суротчу да, врач да, соодагер да деги эле бардык кесиптин ээлери колдоно алышат.

Геометрия

Планиметрияда – тегиздиктеги геометриялык фигуралар жана алардын касиеттери окулат.

Стереометрияда – мейкиндиктеги фигуралар жана алардын касиеттери окулат.

Планиметрия

Стереометрия

Планиметрияда – уч бурчтуктар, торт бурчтуктар, коп бурчтуктар, айлана, тегерек ж.б фигуралар жонундо окуп уйроносунор.

Негизги тушунуктор:

• Чекит
• Туз сызык
• Тегиздик
• Коптук

Негизги тушунукторго аныктама берилбейт.

Негизги тушунуктор:

Туз сызык

В

Туз сызызктарды: а;в;с;d;… или АВ; СД; МК; …

Чекит

В

А

С

Чекиттерди : А; В; С; Д; …

а

А

b

А

В С

В Є а; А Є а; С Є а.

А

«Є» - тиешелуу

«Є» - тиешелуу эмес

а

К

В

М

а

С

Чекиттердин жайгашуусу

N

М Є b; N Є b.

b

M

Конул бурабыз…

а

М

Д

К

С

А

В

Тегиздиктеги чекиттердин жана туз сызыктардын оз ара жайланышы

• Каалагандай туз сызыкка карата ал туз сызыкта жатуучу чекиттер жана анда жатпаган чекиттер болот.

• Каалагандай эки чекит аркылуу бир гана туз сызык отот.

В

С

А

Д

E

№ 1

• 4- суротто чекиттер жана туз сызыктар корсотулгон. Аларды белгилеп жазып корсоткуло. Чекиттер жана туз сызыктар кандай белгиленет?

B

Е

D

b

A

C

a

№ 3

M чекитин белгилеп, ал аркылуу отуучу a туз сызыгын сызгыла. Ал чекит аркылуу отуучу дагы канча туз сызык сызууга болот?

Бышыктоо:

1. Геометрия эмнени окуп уйротот?

2. Геометрия канчага болунот?

3 . Планметрия курсунда силер кандай фигураларды окуп уйроносунор?

4. Негизги тушунукторду атап бергиле.

5. Биринчи аксиома кандай аталат?

6. Бир чекит аркылуу канча туз сызык жургузууго болот?

Тапшырма:

• Аныктамаларды, аксиомаларды жаттоо;
• № 4 жана №5

Корушончо !