Жабайы аңдардың тіршілі

Іс-әрекет кезеңдері

Тәрбиешінің іс -әрекеті

Баланың іс-әрекеті

        +

      -

Мотивациялық -қозғаушы

Тәрбиеші:Балалар бүгін біздің топтын алдында мына хатты көрдім, ашып қарасам, хатты оқиды:

«Амансыңдар ма қымбатты балалар! сеңдерді ормандағы күздің сонғы тамаша күндерің тамашалауға шақырамын.

Бірақта сеңдер орманға өту үшін күздін суреттерін таңдап алып келулерінді сұраймын.

Хатты жазған орманшы.

Тәрбиеші: балалар орманға барамыз ба?

Ендеше орманға жиналайық.

Орманға немен барамыз?

Балалар жауап береді.

Тәрбиеші орманға жеңіл машинамен барайық, орманға жетпей жолдың шетінде түсіп қалып ары қарай жаяу барамыз. Келістік пе?

Балалар жарты шеңбер бойы тұрып орманшының хатын тыңдайды.

Барамыз.

Иә келістік

Ұйымдастыру

іс-әрекеті

Тәрбиеші: балалар қараңдар қандай әдемі күзгі орман!

Тәрбиеші: балалар табиғат тыныштығын сақтайық, екі орталыққа бөлініп оқу іс-әрекетіні кірісейік: біріміз шығармашылық орталығына барып күзгі орман суретін салайық, қалғанымыз мына ашық алаңқайына барайық.

Тәрбиеші: балалар орман іші қандай?

Орман іші қандай? дыбыстар естіліне ме?

Орман іші тыныш, дыбыстар естілінбейді?

Тәрбиеші мүмкін күзгі орманда ешкім жоқ шығар?

Тәрбиеші: балалар егер біз орман ішіне ары қарай барсақ, онда қандай жануарларды көреміз?

Тәрбиеші: Аю,тиін,қосаяқты орманда кездестіре аламыз ба?

Тәрбиеші:Неге?

Тәрбиеші: Мынау не деген үлкен дөмбек?

Онда не бар екен?

Аю ұйықтап жатыр шығар

Тәрбиеші: расындада аюдың үнгірі ғой

Ноутбук қосылып «Үнгердегі аюдың ұйытап жатқан уақыты» көрсетеді.

Тәрбиеші: Аю бұл үнгердің ішіне неге кірді?

Тәрбиеші: аю күз сонында ұзақ және терең ұйқыға батады.

Сосын көктемде қайта оянады.

Балалар аю жазда немен көректенді?

Балалар күзде, қыста аюда көрегі болама?

Тәрбиеші: дұрыс айтасыңдар, аю қысқы ауқытқа азық дайындамайды, өйткені ол күздің сонғы айынан бастап көктемге дейін терең ұйқыға батады.

Тәрбиеші: аю қайда ұйықтайды?

Тәрбиеші: үнгірді ол қай жерде жасады?

Тәрбиеші: келесі слайдын қосып аюдын жасаған үнгірін көрсетеді (құлаған ағаштын түбіндегі үнгір)

Аю жас ағаш бұталарын жинап жататын жері жылы әрі жайлы.

(топтын бір жерінде салынған іздерге назар аударамын)

Тәрбиеші: балалар мына қай аңдын іздері деп ойлайсыңдар?

Тәрбиеші ноутбуктағы келесі суретті көрсетеді, мынау қандай жануар?

Тәрбиеші дұрыс айтасыңдар түлкі туралы не білесіңдер?

Балалар ойланады жауаптары толық болмаса тәрбиеші толықтырады

Тәрбиеші: түлкі: әдемі, түсі қызғылт сары, арам, құйрығы үлкен жұмсақ, үлбіреуік деп түсіндіреді.

Түлкі не істейді?

Түлкі қандай жануарлардың іздерді иіскеп жүреді?

Түлкі қоянға, тышқанға шабады, тістейді.

Балалар түлкі қоянды тауып ала ма?

Неге?

Тәрбиеші:Өйткені қоянның тоны қазіргі  күздін түсіне ұқсайды, ал қыста тіпті таба алмайды.

Тәрбиеші: ноутбуктағы келесі қоян туралы суреттерді көрсетеді.

Тәрбиеші: қоян күзде немен көректенеді?

Тәрбиеші: балалар, қарандар  бұл тиын ғой, тиын бұтақтан бұтаққа секіріп, аландап жұр, бір дене болып қалды ма?

Тиын туралы келесі слайдында көрсетеді.

Тиын қандай?

Тиын қайда тұрады?

Тиын қысқа қалай дайындалады?

Балалар тиын бір деме айтайын деп тұр:

«Жануарлар құйрықтарын ауыстырып алды, оларға көмектесу керек, балалар сеңдерден көмек керек» Дидактикалық ойын: «Қайсысының құйрығы?»

Тәрбиеші ал мынау қайсысының құйрығы деп ұзын құйрыққа назар аударады.

Тәрбиеші мен білемін бұл қай жануардың құйрығы деп келесі суретті көрсетеді. Бұл қосаяқ.

Қосаяқтар– кеміргіштер отрядының бір тұқымдасы.

Қосаяқтар көбіне 2 – 3 жыл өмір сүреді. Тері жамылғысы тығыз әрі жұмсақ, түсі – сарғыш, құм түстес. Артқы аяқтары ұзын, 3 не 5 саусақты, алдыңғы аяқтары 5 саусақты. Жүргенде тек артқы аяқтарымен секіреді. Алдыңғы аяқтарымен қорегін ұстап, ін қазады. Құйрығы дене тұрқынан ұзын, қысқа түкті болады. Құлақ қалқандары көпшілігінде үлкен, кей түрінде қатпарланып, қысқарған. Көздері өте үлкен. Күздің аяғынан көктемге дейін қысқы ұйқыға кетеді.

Балалар орталықтарға бөлініп жұмысқа кіріседі.

Орман іші сары жапырақтармен, кейбір жерлері қармен жамылған.

Олар ұйықтап жатыр шығар?

қоян, түлкі,  кірпі, қарақұйрық, қосаяқ

Жоқ

Олар ұйықтап жатыр

Ойланады, пайымдайды

Алма, саңырауқұлақ, балық.

Жоқ болмайды

Үнгірде

Ойланады  

Балалар мүмкін түлкінің?

Балалар түлкі

Ол үнемі іздерді байқап иіскеп жүреді.

Тышқанның, қоянның

Жоқ

Ойланады

Ағаштың шоғырмағымен, шөппен көректенеді

Қоян ағаш түбінде, шұнқырда ұйықтайды.

Қоянға ұзын құлақтары көмектеседі.

Қысқа.

Рефлексивті-түзетуші

Алдын ала дайындалған мнемосуреттер арқылы сабақ желісін бекітеді

Балалар мнемосуреттерге сүйене отыра жабайы аңдар туралы толық мәлімет айтып беру керек.

Нені білу керек:

Жабайы аңдардың тіршілігі туралы және бір бірінен айырмашылығын білу керек.

Нені игереді:

Жабайы аңдардың қозғалыстары мен тіршілік әрекеттері туралы ұғымдарын игереді.

Нені біледі:

Жабайы аңдар туралы ойларын дұрыс тужырымдап айтып біледі.