Сыныпты түгендеу Амандасу,оқушылардың психологиялық ахуалын қалыптастыру Әр түрлі түстер бойынша оқушыларды топқа бөлу: І-топ: «Қысым» тобы ІІ-топ: «Артерия» тобы ІІІ-топ: «Вена» тобы ІV-топ: «Капиляр» тобы Оқушылар жүрек қан –тамыр аурулары туралы не білетіндерін дәптерге жазады. ( жеке жұмыс), (тақтамен жұмыс). Топтық жұмыс «Бірге ойлаймыз» Аталған тірек сөздердің мағынасын ашу мақсатында,қиылыс сұрақтар қойылады 1.Қан қысымының көтерілуі неге байланысты (Бүйрек ауруларына,жүйке жүйесінің күйзелісіне,дененің аз қозғалуына байланысты) 2.Қан қысымы төмендегенде, сынап бағанасының көрсеткіші қанша болады .(70-80мм төмен) 3.Артерия қан тамырларындағы қан қысымы 200мм болса қалай аталады(Жоғары ) 4.Адамда қан қысымы жоғарылап не төмендесе қандай алдын алу шараларын жасау керек(нәруызы бар тағамдарды аз пайдалану керек,8-9 сағат ұйықтау,ашуланбау,таза ауада көбірек жүру) 5.Вена қан тамырлары қандай жағдайда кеңейеді (Ұзақ уақыт аяғынан тік тұрып жұмыс істеген жағдайда) 6.Қанқатпа ауруы асқынбау үшін не істеу керек.(көбірек қозғалу қажет) 7. Жүрек кемістігі неден болады (Жүрек қақпақшаларының зақымдануынан) 8.Жүрек кемістігі қалай бөлінеді.(жүре, туа пайда болған) 9.Туа пайда болған жүрек кемістігі неден болады(іште жатқанда ұрық жүрегінің дұрыс қалыптаспауынан) 10. Жүре пайда болған кемістік қалай пайда болады(жұқпалы аурулардың әсерінен) 11.Қанда эртроциттердің азайып ,гемоглобиннің кемуінен болатын ауру.(қаназдық,анемия) 12.Лейкоциттердің тез көбейіп,қан ағынын толтырып жіберуінен пайда болатын ауру түрі.(аққандылық,лейкемия) 13.Қай қан тамырларынан қан кету өте қауіпті. (артерия) 14.Артерия қан тамырларынан қан кеткенде қандай көмек көрсетіледі(жоғарғы жағын саусақпен қысып, жарақаттың бетін таза шүберекпен жауып,үстінен бұрау жіппен қатты қысыпбайлайды) 15.Вена қан тамырлары жарақаттанса қандай шара жасалынады (қан аққан жердің төменгі жағынан саусақпен басып тұрып қатты таңады) 16.Мұрыннан қан кеткенде қандай көмек көрсетіледі(басты сәл көтеріп жатқызып,көз аралығының қырына суық шүберек басады мақтаны сутектің асқын тотығымен дымқылдап танауға тығады) 17.Ішкі қуыстарға қан кеткенде көрсетілетін жәрдем түрі қандай .(басты көтеріп жатқызып ,қан кетті деген жерлерге суық су басады) Оқушыларға сабақта өтілген жаңа тақырыптағы тірек сөздерге байланысты тақырып мазмұнын ашатындай сыни сұрақтар қойылады. «Менен сұрақ сізден жауап» әдісі 1Вена қан тамырларында қан қысымы жоғарылайды ма.(жоқ, артерия қан тамырларында) 2.Артерия қан тамырлары қою,күңгірт түсті ме.( жоқ, алқызыл қызыл түсті ). 3.Миға қан құйылу қауіпсіз бе .(жоқ,қауіпті себебі ми жасушалары зақымданып,бұлшықеттер жансызданады) 4.Егер қан қысымы төмендесе сынап бағанасының көрсеткіші 200 мм болама( жоқ,70-80мм ). 5.Бастың ауруы, құлақтың шуылдауы ,жүректің жиырылуының бірде жиілеп,бірде бәсеңдеуі қан қысымының көтерілуіне байланысты ма.(жоқ ол қан қысымының төмендеуіне байланысты ). 6. Жүрекшелердің зақымдануына жүрек кемістігі болады ( жоқ жүрек қақпақшаларының зақымдауынан болады ) 7.Ұрық жүрегінің дұрыс қалыптаспауынан болатын ауру жүре пайда болған жүрек кемістігі (жоқ туа пайда болған кемістік ) 8.Жүрек қақпақшаларының жармаларының жиегі тегіс болуынан жүре пайда болған кемістік ауруы болады .(жоқ, жүрек қақпақшаларының жармаларының жиегі тегіс болмай кедір бұдырлы тыртық болған жағдайда). 9.Қанда эритроциттердің азайып гемоглобин кемуінен болатын ауру лейкемия, ақ қандылық деп аталады .(жоқ қан аздық анемия деп аталады ) 10.Анемия ауруын рентген сәулесі, радиоактивті элементермен емдейді ( жоқ оны қан құю арқала емдейді) 11.Тромбоциттер кеміктегі жілік майын ығыстырып, эритроциттердің түзілуіне кедергі жасайды (жоқ, тромбоцитттер емес лейкоциттер ) 12. Вена қантамырлары жарақаттанғанда қан аққан жердің жоғарғы жағын саусақпен қысады (жоқ, бұндайкөмек артерия қантамырларынан қан кеткен жағдайда болады ) 13.Мақтаны сутектің асқын тотығымен дымқылдап танауға тығады, бұндай жәрдем ітен қан кеткенде көрсетіледі ( жоқ, бұл жәрдем мұрыннан қан кеткенде көрсетіледі ) 14.Терінің бозаруы, суық тердің шығуы, тыныс алудың баяулауы, мұрыннан қан кеткен кезде болады ( жоқ, ішкі қуыстарға қан кеткен кезде байқалады) 15. Қан бұлшық еттерді көмір қышқыл газымен, ыдырау өнімдермен байытады.( жоқ, қан оттегімен және қоректі заттармен байытады) 16.Салауатты өмір салтын ұстанған, шыныққан адамның денесі ширақ, көнілі көтеріңкі болады .( ия) Үй тапсырмасын күнделікке жазу Кері байланыс «ҚҚҚ» әдісі бойынша |