"Қызметтік бағдарламалардың тағайындалуы мен түсінігі"

Ход урока: During the classes: САБАҚТЫҢ ӨТУ БАРЫСЫ

Приветствие :Greeting :Оқушылармен амандасу

Активизация темы: Activation of the topic: Тақырыпты белсендіру:

- Who is on duty today?

- I am on duty today.

- What date is it today?

- Today is the 29^th of September

– What day is it today?

- Today is Friday

– Who is absent today?

- all are present

- ___________ is (are) absent today.

- Is ______ ill?

- Yes, he is/ Not, he is not/ I don’t know.

- What’s the weather like today?

-it’s cold

- Are you ready for this lesson? That’s great!

- What do you think, what is it?

- Right, it’s a spyglass (Binoculars). Let's look through the spyglass.

- What can you see?

- Have you seen this picture?

- Which program is displayed?

This picture is related to our lesson.

- So can you guess the topic of our lesson? Do you have any ideas?

- The theme of our lesson is «Antivirus programs.»

Презентация новых слов. Жаңа сөздерді ұсыну. Presentation of new words“Шпиондық бағдарламалар вирустарынан қорғану”

Учитель дает перевод, студенты должны сопоставить с переводом.

Проверить.

Отработка произношения.

ІІ. ҮЙ ТАПСЫРМАСЫН ТЕКСЕРУ

Қосымша сұрақтар:

1. Антивирус дегеніміз не?
2. Антивирусттық бағдарламалар қандай?

ІІІ. ЖАҢА ТАҚЫРЫПТЫ ТҮСІНДІРУ

V БӨЛІМ. Қызметтік бағдарламаларды, құралдық бағдарламалармен қабықшаларды пайдаланады.

Курс тақырыбы: Қызметтік бағдарламаларды, құралдық бағдарламалармен қабықшаларды пайдаланады.

Сабақ тақырыбы:Қызметтік бағдарламалардың тағайындалуы мен түсінігі.

Жоспар:

1. Қызметтік бағдарламалардың түсінігі.

2. Қызметтік бағдарламалардың тағайындалуы.

Стандартты Windows утилиталары арасында компьютерді бақылау және қолдау үшін бағдарламаларды табуға болады. Барлығына дерлік негізгі мәзір элементінен Барлық бағдарламалар-> Аксессуарлар-> Жүйе құралдары тармағынан қол жеткізуге болады.

1. Тапсырма менеджері

Тапсырмалар менеджері компьютердің негізгі көрсеткіштерін көрсету үшін пайдаланылады. Ол компьютерде жұмыс істейтін бағдарламалар мен процестер туралы ақпаратты көрсетеді. Іске қосылған бағдарламалар үшін жауап беруді тоқтатқан күйлерін және толық бағдарламаларын көруге болады. Бұған қоса, егер компьютер желіге қосылған болса, желі күйін және оның жұмыс параметрлерін көруге болады.

Windows Task Manager бағдарламасын іске қосу үшін сіз үш түймешікті - Ctrl + Alt + Del пернелерін бір мезгілде басуыңыз керек. Бұл ретте Қолданбалар қойындысында ашық бағдарлама терезесі ашылады.

Терезенің жоғарғы жағында әдеттегідей негізгі мәзір орналасқан, оның астында бірнеше қойындыны көре аласыз: Бағдарламалар, процестер, жылдамдық, желі (орнатылған болса) және пайдаланушылар.

Қолданбалар қойындысы компьютерде жұмыс істейтін бағдарламалардың күйін көрсетеді. Бұл қойындыда ашылған бағдарламаны аяқтауға болады («Тапсырманы жою» түймешігі), сонымен қатар қажетті бағдарламаның терезесіне ауысу (Switch).

Процестер қойындысы терезелермен ұсынылған бағдарламаларды ғана емес, барлық жүйелік тапсырмаларды немесе процестерді көруге мүмкіндік береді. Олардың көпшілігі аяқталуы мүмкін (End Process түймешігі), бірақ бұл әр түрлі күтпеген салдарға ұшырайды, тіпті операциялық жүйені бұзады, сондықтан мұндай құралдарды пайдаланбаңыз.

Графиктің жоғарғы қатарында процессор жүктемесі көрсетіледі: сол жақ ағымдағы жүктеменің пайызын көрсетеді, ал оң жақта уақыт бойынша процессор жүктемесінің графигин (немесе 2 процессордың 3-суретте көрсетілгендей) көрсетеді. Төменде ұқсас пішінде - пейджингтік файл туралы және олардың астында - қол жетімді жады және тартылған ресурстардың саны туралы ақпарат. Егер пейджер файлының индикаторы ең көп жақындап келе жатса, бұл тым көп бағдарламалардың жұмыс істеп жатқандығын және мүлде жады жеткіліксіз екенін көрсетеді.

Желі қойындысы желінің өнімділігі туралы ақпаратты қарапайым диаграмма ретінде көруге мүмкіндік береді. Бұл қойынды тек желілік адаптері бар компьютерлерде көрсетіледі.

Соңында, Пайдаланушылар қойындысы компьютерге қатынасатын пайдаланушыларды, сондай-ақ, сеанс күйін және пайдаланушы атын көрсетеді. Клиенттік атау бағаны, қажет болса, осы сеансты пайдаланатын компьютердің атын көрсетеді. Сеанс бағанында басқа пайдаланушыға хабар жіберу немесе оның сеансына қосылу үшін пайдаланылатын атау көрсетіледі. Пайдаланушылар қойындысы компьютерде жылдам пайдаланушы ауыстырып қосулы болса ғана қол жетімді болады.

2. Дискіні тексеру

ДК-ны пайдалану барысында кейде бағдарламалық жасақтаманың (операциялық жүйені қоса) және аппараттық құралдарды (мысалы, кәдімгі электр қуатын өшіру кезінде) жұмысында ақаулар болуы мүмкін. Нәтижесінде, файлдық жүйеде қателер орын алуы мүмкін - нақты файл немесе каталог туралы ақпарат шындыққа сәйкес келмейді.

Осындай проблемаларды шешу үшін бағдарламаны тексеру дискісі. Диск контекстік мәзірі арқылы Менің компьютерім папкасынан, мәзірден Қасиеттер элементін таңдауға болады. Содан кейін ашылатын қасиеттер терезесінде Құралдар қойындысын нұқып, Іске қосуды тексеру түймешігін басыңыз.

Тексеру терезесінде сіз екі опцияны белгілей аласыз - жүйелік қателерді автоматты түзету және нашар секторларды қалпына келтіру. Тексеру секторын таңдағаннан кейін, бағдарлама жұмыс істеп тұрған кезде өзіңіздің бизнесіңізге баруға болады - процесс тез емес. Дискінің жүйелік қателерді тексеру үшін бағдарлама оған ерекше кіруді қажет етеді, сондықтан егер сіз кез-келген файлды ашсаңыз және одан да көп болса, жүйелік диск (егер ол тек) болса, сіз бірден тексере алмайсыз - бағдарлама қайта жүктеуді сұрайды және Windows графикалық интерфейсін іске қоспас бұрын дискіні тексеруді орындайды.

Сынақ терезесінің төменгі жағында тесттің орындалу барысын көрсететін индикатор бар, басқару батырмалары - Бастау және Болдырмау. Бағдарламаны бастау үшін Бастау түймешігін басыңыз, ал Жабу түймешігі Болдырмау режиміне ауысады.

Аяқтағаннан кейін, ақпараттық терезе дискіні тексеру аяқталғаны туралы қысқаша мәлімдемемен көрсетіледі.

Тек қаншалықты жиі және қандай тестілеуді жүргізу керектігін анықтау. Әдетте, тест 2-3 апта сайын жүргізіледі. Егер қателер өте сирек болса немесе компьютер дұрыс жұмыс істемесе, ол жиі болады.

3. Дискіні тазалау

Бос кеңістік ең күшті қатты дискілерде тіпті қысқаруға бейім. Сондықтан сіз әрқашан жеткілікті бос орын болуын қамтамасыз етуіңіз керек. Бір жағынан, бұл мәселені дискіні тазалау бағдарламасы (9,13-сурет) шешеді, ол сіздің қатты дискіңіздің қажетсіз мазмұнын мүлдем табысты түрде қолданады.

Бірқатар бағдарламалар, атап айтқанда, Microsoft Internet Explorer, түрлі уақытша файлдарды сақтау үшін көп дискілік кеңістік жұмсайды. Уақытша файлдар жаңа бағдарламаларды орнатқан кезде, сондай-ақ орнатылған кезде де жасалады. Әдетте, мұндай файлдар Windows қалтасында орналасқан TEMP осы қалта үшін арнайы бөлінген. Теориялық түрде файлдарды орналастыратын бағдарлама оларды жою керек, бірақ іс жүзінде бұл әрдайым болмайды.

Дискіні тазалау бағдарламасын Windows негізгі мәзірінен (Барлық бағдарламалар-> Стандарт-> Жүйе құралдары) немесе дискі контекстік мәзірінен тексеру сияқты шақыруға болады. Бірінші жағдайда сізге алдымен тазалауды жоспарлап отырған дискіні таңдау ұсынылады. Содан кейін нақты тазалау бағдарламасы терезесі ашылады.

Дискіні тазалау бағдарламасымен қажетсіз ақпаратты алып тастаңыз.

Жою үшін құрамдастардың тізімінен құтылғыңыз келетін ықтимал қажет емес файлдарды белгілеңіз. Олардың ішінде уақытша файлдардың әртүрлі категориясы және себетінің мазмұны бар. Жеке нүкте ескі файлдарды қысу сияқты кеңістік болып табылады - егер кеңістіктің сыни жетіспеушілігі болса, сіз жүйеге көптен бері кірмеген файлдарды мұрағаттауға мәжбүрлей аласыз.

Барлық қажетті заттар белгіленгеннен кейін OK түймешігін басу арқылы тазалау процедурасына өтуге болады.

Ескерту Кеңейтілген қойындысына өтсеңіз, операциялық жүйенің қажетсіз бағдарламалары мен құрамдастарын жою сияқты, сондай-ақ қалпына келтіру бақылау нүктелерін жою сияқты элементтерге қатынаса аласыз.

4. Дискіні дефрагментациялаушы

Компьютердің жұмысын жақсартудың тағы бір жолы - дискіні дефрагментациялау. Файлдың кіші жүйесі файлдарды қамтитын кластерлерге бөлінгендіктен, файл өлшемі өсіп жатқандықтан, ол көптеген кластерлерді алады. Жақын жерде бос орын бар болса жақсы, бірақ жиі бұлай емес. Нәтижесінде, файлдың әртүрлі бөліктері дискі бетінде шашыраңқы. Мұндай файлдар фрагменттелген деп аталады. Жүйеде файлдың барлық бөліктерінің орналасқан жері туралы ақпарат бар, себебі фрагменттелген файлды оқуға қажетті уақыт әлдеқайда көп.

Файлдарды бір бірлікте жинау үшін дефрагментациялау бағдарламасы көзделген (6-сурет). Егер оны негізгі мәзірден іске қоссаңыз, дефрагментациялау үшін тізімнен дискіні таңдауыңыз керек. Диск контекстік мәзірін пайдалансаңыз және дефрагментациялау бағдарламасын «Қызметтік» қойындысынан шақырсаңыз, онда диск таңдалып қойылады. Содан кейін бірден дефрагментациялауды бастауға болады немесе талдаумен (қажеттілік дәрежесін анықтауға мүмкіндік беретін) талдауды қажет етеді.

Қаншалықты жиі дефрагментациялау керек - әртүрлі бағдарламаларды (ойындарды қоса) қаншалықты жиі орнатып, алып тастауыңызға, дискіге, дискілерге және т.б. арасында айтарлықтай көлемдегі ақпараттарды (мысалы, бейне файлдарды немесе жариялау жоспарларын) жылжытуға байланысты.

Сондай-ақ, бос дискілік кеңістік неғұрлым аз болса, оның мазмұны неғұрлым көп бөлінеді және дефрагментация процесі ұзағырақ болады. Сондықтан дефрагментациялауды бастамас бұрын, дискіні қажетсіз файлдардан тазалау керек.

Ескерту Дефрагментацияны орындау кезінде, ДК-мен жұмыс істеу жағымсыз, өйткені дискке әрбір қолжетімділік одан әрі фрагментацияға әкелуі мүмкін. Демек, дефрагментациялау бағдарламасы кезінде, әсіресе жүйелік дискке қызмет көрсетілсе, барлық жұмыс істеп тұрған бағдарламаларды, соның ішінде үнемі жұмыс істейтін антивирустарды жабу керек.

3. Сақтық көшірме дискісі

Маңызды ақпараттың жоғалтудан қорғаудың бір жолы - оны үнемі сақтық көшірмелеу немесе жиі-жиі аталатын сақтық көшірме жасау. Осы мақсатта Windows деректерді мұрағаттау деп аталатын арнайы бағдарламамен жабдықталған. Екі бұрынғы утилиталар сияқты, сіз оны диск сипаттарының Қызметтік қойындысынан немесе оны утилиталар арасында негізгі мәзірден табуға болады.

Windows жүйесінде мұрағаттау бағдарламасы шебер түрінде жасалады. Қабылдау экранынан кейін пайдаланушыдан әрекетті таңдау ұсынылады - мұрағат немесе мұрағаттан қалпына келтіру. Мұрағат объектілерін таңдау үшін Келесі түймешігін басыңыз. Әдетте дискінің бүкіл мазмұнын көшіру ұсынылмайды, себебі сіз осы жауапты процедура үшін нақты файлдар мен анықтамалықтарды таңдауыңыз керек. Көбінесе резервтік көшіруге арналған негізгі үміткерлер «Менің құжаттарым» қалтасы және, мүмкін, кейбір басқа пайдаланушылар

IV. ОҚУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫ

Тәжірибелік жұмысты орындау

1. Тәжірибелік жұмысқа әдістемелік нұсқау
2. Тапсырманы орындау

ТӘЖІРИБЕЛІК БӨЛІМ

Бағалау

І деңгей. 1,2 қабат қолдануы-60-74 балл

ІІ деңгей. 1,2,3 қабат қолдануы-75-89 балл

ІІІ деңгей. 1,2,3,4 қабат қолдануы-90-100 балл

САБАҚТЫ БЕКІТУ

1. Орындаған жұмыстарын тексеру

2. Сұрақтар

1.Қызметтік бағдарлама дегеніміз не?

2.Жүйе құралдарына қалай кіреді?

VI. САБАҚТЫ ҚОРЫТЫНДЫЛАУ, ОҚУШЫЛАРДЫ БАҒАЛАУ.

VII. ҮЙГЕ ТАПСЫРМА.

К. Власов, В.Казаков «TоtalCommander:эффективная работа с файлами и архивами» 720 – 725 бет