На?ыл с?здер

1.Кімде-кім хал?ынан алмаса т?лім, Оны ?йрете алмас ешбір м??алім. Ж.Баласа??н. *** 2.Бас?аларды ?йрете ж?ріп біз ?зіміз ?йренеміз. Сенека. *** 3.Еште?е туралы с?рамайтын адам еште?е ?йренбейді. Т.Фуллер. *** 4.?зі?ді ?арапайым жылы лебізі?мен силата білмесе?, ??р ?аталды?тан т?кте шы?пайды. А.П.Чехов. ** 5. «Мен еш уа?ытта ?з о?ушыларыма еш н?рсе ?йретпеймін ~ тек ?ана оларды? о?уы ?шін жа?дай жаратамын» Альберт Эйнштейн *** 6."Халы?ты? кемеліне келіп ?ркендеп ?суі ?шін е? алдымен азатты? пен білім ?ажет". Шо?ан У?лиханов. *** 7.Адамды т?рбиелеу – демек оны? ерте?гі ?уаныш?а ие болатын келешек жолын т?рбиелеу. А.С. Макаренко *** 8.«М??алім ісі сырттай ?арапайым бол?анмен – тарихта?ы е? ?лы істі? бірі" К.Д.Ушинский *** 9.??т береке?- ата? ?ымбат, Аймалайтын ана? ?ымбат. Мейірімді апа? ?ымбат. Ас?ар тауы?- ?ке? ?ымбат. ?азыбек би *** 10.Бiр ?рiп ?йреткенге 40 жыл с?лем бер. *** 11.?стаз – ана?дай ?лы. *** 12.?стаз ?стаз емес ?з ш?кiртi ?шiн к?ймесе,ш?кiрт ш?кiрт емес ?з ?стазын с?ймесе. *** 13.Ана мейiрiмiмен ?стаз мейiрiмi егiз. *** 14.?стазы жа?сыны? ?стамы жа?сы. ** 15.Мектеп –кеме,бiлiм – те?iз. Барар жерге тез жетемiз. *** 16.Ана тілі халы? болып жасал?аннан бері жан д?ниесіні? айнасы, ?сіп-?ніп, т?рлене беретін, м??гі ??ламайтын б?йтерегі. Ж?сіпбек Аймауыт?лы *** 17.Ана тілі? – асылы?, оны білмеген – масылы?. ?адыр Мырза ?лі *** 18…Ал екінші ба?ытым – тілім мені? Тас ж?ректі тіліммен тілімдедім. Кей-кейде д?ниеден т??ілсем де, ?асиетті тілімнен т??ілмедім… М??а?али Ма?атаев *** 19.Адамны? адамды?, ?лтты? ?лтты? е? жо?ар?ы ?асиеті – тіл ?ткірлігі мойымасын, тіл с?лулы?ы кемімесін! ?абиден М?стафин *** 20.Ана тілінен айырыл?ан адам ?з хал?ы жаса?ан м?дени м?раны? б?рінен ??рала?ан ?алады. ?абит М?сірепов *** 21.Б?л д?уірде ?з тілін, ?дебиетін білмеген, ?адірлемеген адам толы? м?нді интеллигент емес деуге де болады. Себебі, ол ?андайлы? маманды? білімі болса да, рухани ой т?рбиесінде сы?ар жа? азамат болады. М?хтар ?уезов *** 22.Ана тілі – ж?ректі? тере? сырларын, басынан кешкен д?уірлерін, ?ыс?асы, жанны? барлы? тол?ындарын ?рпа?тын-?рпа??а жеткізіп са?тап отыратын ?азына… Ж?сіпбек Аймауытов *** 23.Тіл — ж?ртты? жаны. Тілінен айырыл?ан ж?рт — жойыл?ан ж?рт. Халел Досм?хамед?лы *** 24.Ана тілін ?мыт?ан адам ?з хал?ыны? ?ткенінен де, болаша?ынан да ?ол ?зеді. ?абит М?сірепов *** 25.?аза? мектебіндегі бала келешекте ?ай маманды??а барам десе де, е? алдымен ?зіні? ана тілін, ?дебиетін с?юі шарт.Сол с?юді орта мектеп табалдыры?ын атта?ан со? да, маманды?, білім беретін жо?ары мектепке ауыс?анда да асыл ?асиетіндей са?тауы керек. М?хтар ?уезов *** 26.Б?л д?уірде ?з тілін, ?дебиетін білмеген, ?адірлемеген адам толы? мінд? интеллигент емес деуге болады. Себебі ол ?андайлы? маманды? білімі болса да рухани, ой т?рбиесінде сы?аржа? азамат болады. М?хтар ?уезов *** 27.Тілі?ді жо?алту,су ?ара??ы к?зсіз ?ал?аны?нан да ?ткен ?асірет. Жалау Мы?баев ** 28. «Тіл – ?р халы?ты? кешегі ж?ріп ?ткен жолын, б?гінге жал?ас?ан ??мырыны? ерте?ге апарар м?ддесін бейнелеуші,я?ни бар тарихыны? ку?гері, деректі к?зі» С. Аманжолов ** 29. “?лтты? тілі — сол ?лтты? жаны, жан-д?ниесі. Ол ж?ректі со?тыртып т?р?ан ?ан тамыры сия?ты. Егерде ?ан тамыры жабылып ?алса, ж?рек те со?уын то?татпай ма?” М?хтар ?уезов ** 30.?лем ?дебиетіндегі ?йгілі ж?з кітапты емін-еркін бар бояуымен т?гілтіп т?сіретін тіл – ?уатты тіл, ?аза? тілі – сондай тіл. Н?рс?лтан ?біш?лы Назарбаев *** 31.С?з сайыста же?ілген де бір – тілі кесілген де бір. То?сары *** 32.Адамны? адамшылы?ы – а?ыл, ?ылым, жа?сы ата, жа?сы ана, жа?сы ??рбы, жа?сы ?стаздан болады.Адам баласы адам баласынан а?ыл, ?ылым, ар, мінез деген н?рселермен озады. *** 33.Ж?мысы жо?ты?, Тама?ы то?ты?, Аздырар адам баласын. Абай *** 34.Тіл ж?ректі? айт?анына к?нсе, жал?ан шы?пайды. ** 35.А?ылмен ойлап білген с?з, Бойына ж??пас, сыр?анар. Ынталы ж?рек сезген с?з, Бар тамырды ?уалар. Абай *** 36.Біліп айт?ан с?зге ??н жетпейді, Тауып айт?ан с?зге шын жетпейді. ?зі? білмесе?, білгендерден ?йрен, ?йренгеннен еште?е? кетпейді. Т?ле би *** 37.Ел бастау ?иын емес, ?онатын жерден к?л табылады. ?ол бастау ?иын емес, Шабатын жерден ел табылады. Шаршы топта с?з бастаудан ?иынды к?ргем жо?. Б??ар жыра ** 38.Ана тілі – халы? болып жасал?аннан бері жан д?ниесіні? айнасы, ?сіп-?ніп, т?рлене беретін, м??гі ??ламайтын б?йтерегі. Ж?сіпбек Аймауыт?лы *** 39.Кісіні? к?ркі - ж?з, Ж?зді? к?ркі - к?з, Ойды? к?ркі - тіл, Тілді? к?ркі - с?з. *** 40.“ Адамды ж?н бiлетiн дана деп бiл, Iстерiн жал?ау жанны? шала деп бiл. ??р жасы елулерге келсе-да?ы, Бiлiмсiз сондай жанды бала деп бiл”- *** 41.Жомартты? пен м?рттік. Б?ларды? негізінде ?ш н?рсе бар: бірі – ?з айт?ан с?зі?ді ?зі? орындау; екіншісі — ?ділдік пен туралы??а н??сан келтірмеу; ?шіншісі — ?айырымдылы?ты есі?е ?стап ?мытпау. Егер м?рттік пен жомартты? жолында ж?рмек болса?, ?р уа?ытта ?ш н?рседен са?тан?айсы?: к?зді — жаман назардан, ?олды — жаман істен, тілді — жаман с?зден. ?абуснамадан **** 42.Тіл – ж?ртты? жаны. Тілінен айырыл?ан ж?рт – жойыл?ан ж?рт. Халел Досм?хаммед?лы *** 43.К?рінеді тілден т?йсік, білім де, Біле білсек жарыл?аушы – тілінде. *** 44.Білімсіздер тіліне берік болсын, Білімдіні? тіліне ерік болсын. **** 45.Адам?а екі н?рсе тірек тегі: Бірі — тіл, бірі — ділі? ж?ректегі. *** 46. Тіл – елшіні? ?ылышы, тіл ?ылыштан да ?ткір. **** 47.Елдікті? ?зегі – білік, кілті – тіл, ?адір-?асиеті – кісілік. Ж?сіп Баласа??н *** 48.Игі істі? басы – тіл, т?рбие басы – тіл. Махм?д ?аш?ари *** 49.?деп басы — тіл. *** 50.Ерді? ж?зін к?йдіретін н?рсе –– тіл. Ахмет Й?гінеки *** 51.?аза?ты? тілі соншалы?ты мол. Л?кин ?аза?ты? тіліменен ?андай кітап болса да жазу?а болады. ?аза? тілі м?ншалы?ты жаты? ?м аны? болар еді, егер де бізді? ?аза?тар а??арып, б?тен тіл араластырмастан ілгері бастырып с?йлесе. Ыбырай Алтынсарин *** 52.А?ылмен ойлап білген с?з Бойы?а ж??пай сыр?анар. Ынталы ж?рек сезген с?з Бар тамырды ?уалар. *** 53.Тіл ж?ректі? айт?анына к?нсе, жал?ан шы?пайды. А?ылды? тілін алса, ж?рек ?мыт ?алады. *** 53.Шешенні? тілі Шеберді? бізі. Абай ??нанбай?лы ** 54.?лтты? са?талуына да, жо?алуына да себеп болатын н?рсені? е? ?уаттысы – тіл. С?зі жо?ал?ан ж?ртты? ?зі де жо?алады, ?з ?лтына бас?а ж?ртты ?осамын дегендер ?уелі сол ж?ртты? тілін аздыру?а тырысады. Ахмет Байт?рсын?лы *** 55.Тілді? міндеті — а?ылды? а?дауын а?да?анынша, ?иялды? ме?зеуін ме?зегенінше, к??ілді? т?йін т?йгенінше айту?а жарау. “Орысша о?ы?андар орыс с?зіні? ж?йесіне да?дыланып ?йренген, но?айша о?ы?андар но?ай с?зіні? ж?йесіне да?дыланып ?йренген. ?аза? с?здерін алып, орыс я но?ай ж?йесімен тізсе, ?рине, ол на?ыз ?аза?ша болып шы?пайды. Сондай кемшілік болмас ?шін ?р ж?рт баласын ?уелінде ?з тілінде о?ып, ?з тілінде жазу-сызу ?йретіп, ?з тіліні? ж?йесін білдіріп, жолын танытып, балалар ?бден да?дылан?анды?ын кейін бас?аша о?ыта бастайды. Біз де тіліміз б?зылмай са?талуын тілесек, ?згелерше ?уелі ана тілімізбен о?ытып, сонан со? бас?аша о?ыту?а тиіспіз” Ахмет Байт?рсын?лы **** 56.?з тілімен с?йлескен, ?з тілімен жаз?ан ж?ртты? ?лтты?ы еш уа?ытта адамы ??рымай жо?алмайды. Ахмет Байт?рсын?лы *** 57.Балам деген ж?рт болмаса, ж?ртым дейтін бала ?айдан болсын. Ахмет Байт?рсын?лы *** 58.Білім – бір ??рал. Білімі к?п адам ??ралы сай ?ста сы?ылды, не істесе де келістіріп істейді. Ахмет Байт?рсын?лы *** 59.Бала бастауыш мектепте бар п?нді тек ана тілінде ?ана о?уы керек. Ахмет Байт?рсын?лы *** 60.Тіл – ж?ртты? жаны. Тілінен айырыл?ан ж?рт – жойыл?ан ж?рт. *** 61.“Бізді? т?жірибемізде ?аза? тілі — бай тіл. Тек с?здері ?ылым жолына салынып реттелмеген тіл. ?аза? тілі ?ылым жолына салынып реттелсе, ешбір ж?ртты? тілінен кем болатын емес, б??ан илануымыз керек”. *** 62.Ана тілін біліп т?рып, б?тенше жа?сы с?йлесе?, б?л – с?йініш. Ана тілін білмей т?рып, орысша жа?сы с?йлесе?, б?л – к?йініш. Халел Досм?хаммед?лы *** 63.С?йемін ту?ан тілді — анам тілін, Бесікте жат?анымда-а? берген білім! Шыр етіп жерге т?скен минутымнан ??ла?ыма сі?ірген таныс ?нін. С?лтанмахм?т Торай?ыров *** 64.Ана тілі ?айна?ан ?анны?, ?инал?ан жанны?, тол?ант?ан к??ілді?, л?пілдеген ж?ректі? сы?ындысы, онда д?м де, м?н де болу керек. С?лтанмахм?т Торай?ыров ** 65.“?аза? тілі бай, таза іргелі ж?рт тілі деп б?ріміз де айтамыз… Біра? ??р бай, таза деумен тіліміз ?здігінен са?талып, ?дебиетіміз ?рбіп кете ала ма? ?ай ж?ртты? тілі болса да т?у басында біздікі секілді таза да, бай бол?ан. Біра? олар к?рші ж?рттарды? с?зі ?осыла-?осыла, ж?ре б?зыл?ан. Бізді? ?аза? тілі б?рын ыл?алсыз таза болса да, б?л кезде бас?а ж?рттармен араласа бастады?, бас?а ж?рттарды? о?уын о?ыды?… Бір жа?ы Б?хар, бір жа?ы Мекке, Медине, Стамб?лдарды? да о?ып ?айт?андарымыз бар. Соларды? б?рі елге но?айшылап, арабшылап, сартшылап ?айтып ж?р. Б?ларды? с?йлеген с?зінде, жаз?ан хатында шет ж?рттарды? тілі а??ып т?р… ?аза? тілін са?таймыз, балаларымызды ?аза?ша болсын дегенде б?ларды? б?ріні? негізі “Тіл ??ралы” екенін ?мытпас?а керек”. Міржа?ып Дулатов *** 66.“?аза? тілінен асыл, ?аза? тілінен бай тіл жо?. Сол ата-бабаны? тілі бол?ан ?аза? тілін осы к?нгі ?аза?ты? жал?ызы білмейді. Егер ?аза? тілін білсе, дін де осында, ?ылым-білім де осында. Солай бол?аны ?шін б?рын?ы ?ткен ата-бабаларымыз б?рі жа?сы болып, ?улие болып ?тті”, “Д?ниедегі е? асыл тіл — араб тілі, одан кейін т?рік тілі, т?рік тіліні? ішіндегі гау?ары — ?аза? тілі”. М?ш??р Ж?сіп К?пей?лы *** 67.“Тіл — адам жаныны? тілм?ші. Тілсіз ?лт, тілінен айырыл?ан ?лт болып жасай алма? емес, ондай ?лт ??рыма?. ?лтыны? ?лт болуы ?шін бірінші шарт — тілі болуы. ?лтты? тілі кеми бастауы ?лтты? ??ри баста?анын к?рсетеді. ?лт?а тілінен ?ымбат н?рсе болмас?а тиісті. Бір ?лтты? тілінде сол ?лтты? жері, тарихы, т?рмыс, мінезі айнадай ашы? к?рініп т?рады. ?аза? тілінде ?аза?ты? сары сайран даласы біресе желсіз т?ндей тымы?, біресе ??йындай екпінді тарихы, сары далада ?дере к?шкен т?рмысы, асы?пайтын, саспайтын сабырлы мінезі — б?рі к?рініп т?р. ?аза?ты? сары даласы ке?. Тілі де бай. Осы к?нгі т?рік тілдеріні? ішінде ?аза? тілінен бай, оралымды, тере? тіл жо?. Т?рік тілімен с?йлейміз деген т?рік балалары к?ндерде бір к?н айналып ?аза? тіліне келмекші, ?аза? тілін ?олданба?шы. К?ндерде бір к?н т?рік балаларыны? тілі біріксе, ол біріккен тілді? негізі ?аза? тілі болса, с?з жо?, т?рік тіліні? келешек тарихында ?аза? ?лты ?адірлі орын алма?шы. Келешекті? осылай болуына бізді? иманымыз берік”. ** 68.?лт ?шін тілінен ?ымбат еш н?рсе жо?. Ма?жан Ж?мабаев *** 69.“Ана тілі — халы? болып жасал?аннан бері жан д?ниесіні? айнасы, ?сіп-?ніп, т?рлене беретін м??гі ??ламайтын б?йтерегі”. Ж?сіпбек Аймауытов ** 70.Ке?се тілі ?аза?ша болмай, іс о?байды… С?кен Сейфуллин *** 71.“Б?л д?уірде ?з тілін, ?дебиетін білмеген, ?адірлемеген адам толы? м?нді интеллигент емес деу де болады, себебі, ол ?андайлы? маманды? білімі болса, рухани-ой т?рбиесінде сы?ар жа? азамат болады. Тегінде, ?ай маманды? саласында ж?рген адам болса да, шын интеллигент д?режесіне жету ?шін ?дебиетті білу жалпылы?ы орта? шарт. нна тілінен бірнеше жа?дайлар себеп болып ажыра?ан ел “аз?ан” ел атанып, кейіннен аты ?шіп, ?рпа?тары б?рша?ша бытырап, ?ардай еріп, ??м?а сі?ген судай дерексіз жо?алып кеткенін тарихтан кездестіруге болады. Ондай сорма?дай ел б?рын?ы кезде аз болма?анды?ына тарихта д?лелдер аз емес”. *** 72.Кімде-кім ?азіргі уа?ытта ана тілін, ?зіні? ?дебиетін сыйламаса, ба?аламаса, оны сауатты, м?дениетті адам деп санау?а болмайды. ** 73. ?аза?ша жазу — ?аза? с?здеріні? кез-келгенін ??растыра беру емес. ** 74….К?ген к?з ?аза?ыма ?аратып, мінбе ??рып, сол мінбеге шы?арып: “А?ыр?ы ділі?ізді айты?ызшы, М?хтар!” – десе, тілімні? ?шында ж?рген с?з т?мендегіше: тас ?гітіліп ??м?а айналады, темір тозады, ?рпа? озады, д?ниеде ?лмейтін с?з ?ана, хал?ымызбен бірге жасасып келе жат?ан м?ра с?зімізді арзандатып алмайы?. ** 75.Кімде-кім ана тілін, ?дебиетін сыйламаса, ба?аламаса, оны сауатты, м?дениетті адам деп санау?а болады. М?хтар ?уезов ** 76.?ркімні? ту?ан тілі – ту?ан шеше, О?ан бала міндетті сан мы? есе. С?бит М??анов ** 77.С?з — халы?ты? ?ымбаттан ?ымбат кені. С?бит М??анов ** 78.?з тілін сезбеген бала — ана с?тін татпа?ан жетіммен те?. 79.Анамызды? а? с?тімен бойымыз?а дары?ан тілімізді ?мыту – б?кіл ата-бабамызды, тарихымызды ?мыту. ** 80.…?аза? тілі … ?ткірлігімен, бой бал?ытып, тамыр шымырлатып жан ж?йе?ді жандырып, ??ла? ??рышын ?андырып, ??ымына ?онымды, ж?регі?е тиімді… ?ысыл тая? ?атал жа?дайда ?айрап, егеп «с?з тап?ан?а ?ол?а жо?» дегендейін ерге, елге медет болып адам т?гіл жа?дайды? к?мейіне ??м ??йып, аузын аштырмай, ?нін шы?армай ?оятын тіл… Бауыржан Момыш?лы *** 81.Тіл байлы?ы, тіл тазалы?ы – ?лт ?асиетіні?, салт-санасыны? негізгі ?негесі, на?ыз белгісі. Бауыржан Момыш?лы *** 82.?аза? тілі еш уа?ытта ?зімен к?ршілес халы?ты? тілдерінен сорлы болып, ?атардан ?алып ?мір с?рмегендігі, ?з сыба?асын ешкімге жібермегендігі мы?да?ан жыл тарихында ай?ындал?ан. Бауыржан Момыш?лы *** 83.Кейбір ?л-?ыздарымызды? ана тілімізді білмеуі, не шала білуі мені ?атты ?ынжылтады. Б??ан е? алдымен ата-ана кін?лі. Бауыржан Момыш?лы *** 84.Тіл байлы?ы, тіл тазалы?ы – ?лт ?асиетіні?, салт-санасыны? негізгі ?неге белгісі. Бауыржан Момыш?лы *** 85.Ана тілін ананы? баласындай с?й. 86.Тіл ?лгенді де тірілтеді. 87.Пайдасыз мы? с?зден барма?тай ?ана пайдалы бір іс арты?. 88.?амшы да?ы етте, тіл да?ы ж?ректе. 89.Т?рлі-т?рлі байлы? бар. Соларды? та?дауын берсе, мен тіл байлы?ын та?дар едім. ?йткені тіл байлы?ы — б?рінен де сенімді байлы?. ?абиден М?стафин *** 90.Ана тілін ?мыт?ан адам ?з хал?ыны? ?ткенінен де, болаша?ынан да ?ол ?зеді… Ана тілін тек ?гей ?лдары ?ана менсінбейді, ?гей ?лдары ?ана ая??а басады. 91.Ана тілі дегеніміз – бая?ысын да, б?гінгісін де, болаша?ын да танытатын, сол халы?ты? м??гілігіні? м??гілік м?селесі. 92.“?дебиет тілі бір халы?ты? тіл байлы?ын ?ана к?рсетпейді, сонымен бірге, сол халы?ты? елдік д?режесін, ой-кемерін сезіну тере?дігі мен таяздылы?ын да к?рсетіп т?рады. Е? а?ыры — ана тілін білмеген а?ын, жазушы ел-ж?ртыны? ескілі-жа?алы тіршілігімен ажырас?анын да к?рсетеді”. 93.Ана тілін білмеушілер ?здерін білімсіз деп санамайды-ау деймін. Сонды?тан ?здерін асырап отыр?ан ана тілін ?алай болса да солай ?орлай беруге ?ялмайды. 94.Тілден биік ас?ар тау, тілден ас?ан байлы? жо?, тілден тере? те?із жо?. 95.Тілін білмеген, т?бін білмейді. Ондай адам к?лдіремін деп к?йдереді.с?йсіндіремін деп с?ріндіреді, білдіремін де б?лдіреді. ?уантамын деп ?уартады. Келтіремін деп кетіреді, ж?батамын деп жылатады. ?абит М?сірепов *** 96.?аза? тілі – ?зіні? даласындай ке? пішілген жайдары да жалпа? тіл. О?ан ?ысылып-?ымтырылу, ерін ?шынан ш?лдірлеп-былдырлау м?лде жат. ?аза? нені айтса да ауызды толтырып айтады. ?аза? с?зі ?ашанда даланы? ?о?ырау желіндей еркін есіп т?рады. ?аза? тіліні? биязы ма?амы – домбыраны? к?мбір ?а??ан сазындай. Ас?а? ?уенділігі шыр?ап салар ?ніндей. Шешендерден шы??ан ?ара с?зді? ?зінде ?ле?ге бергісіз келісім, іштей ?йлескен ыр?а? болады. С?з бен с?з, дыбыс пен дыбыс ?зара ?й?асып, жымдасып жатады. Ты?даушысын бірден ?йытып ?кететін осы ?ндестік пен ?сем ыр?а? ??ла? т?біне хрустальдай сы??ырлап, ?аза? тілін с?лу да си?ырлы етіп к?рсетеді. Кейде ?аза? болып ту?аны? ?шін ж?не ?лемдегі е? бай, е? с?лу тілде с?йлегені? ?шін ?зі?ді ба?ытты сезінесі?. ?абдеш Ж?маділов **** 97.?азіргі ?аза? тілі — небір керемет философиялы? тол?аныстарды да, к?рделі тере? ойларды да, ?ылдан н?зік, жібектен биязы, аяулы сезім-тебіреністерін де емін-еркін ?серлі жеткізетін к?сілмелі, ке? ??лашты к?ркем тіл, “тол?ынын ж?регіні? хаттай танытар” ?ажап тілдерді? бірі. Б??ан барша ?аза? баласы ма?тана алады. *** 98.Ана тілі Ананы? ??нар с?ті ?ой, ??мыр бойы сен еметін. Ана тілі Хал?ы?ны? ырыс-??ты ?ой, Игілігі?е кенелетін. М?зафар ?лімбаев *** 99.Жалпы т?гел т?уекелге мінбей т?рып, жал?ы еште?е бітіре алмайды. ?арапайым ел деген болмайды. Жеріне, суына, тіліне, дініне, тарихына, та?дырына ие Халы? деген болады. Тек сондай халы? ?ана есерін т?зеп, еріне медет бола алады. ?орлана бермей, арлана білейік. Намысты? с?зін с?йлейік. ?біш Кекілбаев **** 100.Халы?ты? м??гі ??мыры оны? тілінде. ?рбір тіл ?зіні? хал?ы ?шін ?лы. Шы??ыс Айтматов **** 101.?аза? тілі – аса бай тіл, икемді тіл. Орамын, б?рамын тауып, ?исымын, орайын келтіріп пайдаланса?, б?л тілмен сурет салу?а, тас ?ашап, текемет ою?а болады-ау. Б?л тілден май тамады десе де сияр. Халы?ты? тіліне, жырына ??ла? салса? не бір алуан – шекер балдай татитын н?ріне, ?ріне ?сте, тоймайсы?. ?ашы?пын ?аза? тіліне! … Осындай майса с?лу тілді ?алай ?гейсітуге болады. Н?ртас О?дасынов **** 102.Ана тілінсіз халы? болмайды. Тілінен айырыл?ан ?лт – тарихынан, т?п-тамырынан айырыл?ан ?лт. Тілсізді ?лт деуге болмайды. Тілінен айырыл?ан халы? – ата-бабасыны?, ту?ан ?кесі мен анасыны? атын ?мыт?ан халы?. Ал ондайларды м??г?рт деп атайды. Шерхан М?ртаза *** 103.Мемлекеттік тілде ?ылым дамымай, мемлекеттік тіл де дамымайды. 104.Тілді аудармамен дамыта алмаймыз. 105.Тіл – халы?ты? басты белгісі. Мемлекеттік тіл – тек мемлекеттік р?міздерді? бірі ?ана емес, ?лттарды?, мемлекеттерді? бірегей негізі. Б?ріміз де мойындау?а тиіс бір шынды? бар: Жалпы адам баласы, жеке ?лттар мен ?лыстар жер бетінде ?анша жасамасын, оны? тілсіз к?рген к?ні – т?л. ?бду?ли ?айдар **** 106.?аза? ?аза?пен ?аза?ша с?йлессін! 107.Тілден арты? ?азына жо? Тілден арты? ?асиет жо?. 108.?аза?станны? болаша?ы ?аза? тілінде жатыр. ?аза? тілі ?лі бірте-бірте мемлекеттік ?ызметте, экономика мен ?мірді? барлы? саласында басымды? танытатын болады. 109.?аза?станды мекендейтін ?р т?рлі ?лт ?кілдеріні? тіліне ??рмет к?рсету, оларды? ана тілінде білім алып, т?л м?дениетін дамытуына жа?дай жасау – мемлекетімізді? ма?ызды стратегиялы? міндеттеріні? бірі. 110.?асырлар бойы ?аза?ты? ?лт ретіндегі м?дени т?тасты?ына е? негізгі ?йыт?ы бол?ан – оны? ?ажайып тілі. Н?рс?лтан Назарбаев **** 111.Алтынды бас?алар?а ?аздырып алармыз, біра? ?аза? тілін бас?алар ар?ылы дамыта алмаймыз. ?аза? тілін тек ?аза? хал?ыны? ?зі ?ана мемлекеттік тіл де?гейіне жеткізе алады. *** 112.?лтты? тілімізді? – мемлекеттік тілімізді? м?ртебесін к?теруге барлы? ?аза? орта? к?ш салу?а тиіспіз деп ойлаймыз. Н?бижан М??амедхан?лы **** 113.?аза? тілі жайында жыла??ы 40 ма?ала жаз?анша, 40 адамды ?аза? тіліне ?йретіп шы?ар?анымыз арты?. Алтынбек С?рсенбаев *** 114.Тілі? ?шін жаны?ды аяма, ??лыным. Тіл халы?ты? жаны. Тілсіз халы?, халы? болудан ?алады. Тілі?ді ?ор?а! 108-жаста?ы Божай ана ** 115.Ана тілі дегеніміз – к?ллі тіл атаулыдан ішкі ??рылыс ерекшелігімен дараланатын, белгілі бір халы?пен на?ты ке?істікте тарихи бірге жасап, оны? т?л м?дениетін ?рпа?тан-?рпа??а ?здіксіз ?ластырушы, сол халы? адамдарына т?гелдей ж?не жан-жа?ты ?ызмет ететін ?лтішілік ?атынас ??ралы. Ба?ытжан Хасанов ** 116.Т?уелсіз еліміз бар, байыр?ы жеріміз бар, баянды атамекеніміз бар, ?айырлы дініміз бар, зайырлы діліміз бар, бай тіліміз бар, осынау шал?ар даламыз бар, Бас иер Президентіміз бар. Сонды?тан мы?ым Ел боламыз деген ??дайдан ?мітіміз бар. Болаша? ?шін тілімізді ?айткенде де са?тауымыз тиіс. ?мірза? Айтбай?лы *** 117.Б?гінгі та?да?ы ана тіліміз ?шін к?рес екі майданда ж?ргізілуі керек, бірі – ?аза? тіліні? ?леуметтік ?ызмет аясын ке?ейту, оны ?сіресе ке?се-іс ?а?аздарыны? да, ?ылымны? да, за?-сот істеріні? де тіліне айналдыру болса, екіншісі одан кем т?спейтін, тіл м?дениетін к?теру, тілімізді тек д?рыс ?ана емес, ?серлі, ?демі етіп ж?мсау ?шін к?рес болу?а тиіс. Раби?а Сызды? *** 118.Тіл игеру ты? игеруден де ?иын. ?онысбай ?біл ** 119.?р халы?ты? ана тілі – білімні? кілті. Бізді? ?аза? жастарымыз ана тіліне жетік, білімді, м?дениетті болсын. Ахмет Ж?банов *** 120.?лтты? руханиятымызды? ?зегі – тіл ?біш Кекілбай ** 121.На?ыз т?рік затты халы? тілі – бізді? ?аза?та ?лихан Б?кейхан *** 122. Бізді? ?аза? бауырларымыз аталы с?зді ?те т?сінетін, ?те зерек халы?. Сайфи ??даш ** 123. Біз тілімізді ?анша са?таса?, ?лтымызды да сонша са?та?ан боламыз ??мар ?араш *** 124.Т?рік тіліні? ішіндегі гау?ары – ?аза? тілі М?ш??р Ж?сіп К?пей?лы ** 125.?асиетін сезем деп ана тілді?, ?ауырсыны ?алмады ?анатымны? М??а?али Ма?атаев *** 126.Тіл – ділімізді? ді?гегі, салт-д?ст?рімізді? ?айнар б?ла?ы. Амангелді Ермегияев ** 127.Т?рбиені? бірінші шарты бала?а жа?сы есім та?дау. ?лішер Науай ** 128.Баланы? т?ртіпсіздігі ?шін ?кені аяусыз жазалау керек. Феликс Дзержинский *** 129.Н?тижелі т?рбиені? сыры м??алімге бол?ан ??рметте. Р.Эмерсон ** 130.Перзенттер аналарды бриллианттан да арты? безейді. Самуэль Батлер ** 131.Бала еш н?рсеге ?ызы?паса, еш н?рсені ?йрене алмайды. ** 132.Т?рбиеші болу ?шін,т?рбиеленген болуы? керек. С.А.Макаренко ** 133.Балалар т?рбиесін – ?лкендерден бастау керек. М.Горкий *** 134.Мектеп а?ылы?а,а?ыл ?осады м??алім келешекті?,жолын сызады. ** 135.Бала-д?ниеге ?келгендікі емес,т?рбиелегендікі. Халы? ма?алы ** 136.А?ылы ?ыс?аны? тілі ?зын. Аристофан ** 137.?алай болса солай с?йлейтін адам, ?алай болса солай ойлайтын адам. ** 138.Ешбір ата-ана ?з перзентіне мінез-??л?ынан арты? м?ра ?алдырмайды. (Мы? бір хадис) ** 139.К?п ойлап, жа?сы с?йле н?с?а болсын, ?айтарар жауабы? да ?ыс?а болсын. Ж.Баласа??н. *** 140.?зі білмей, білгенні? тілін ал?ан ?алым, ?зі білмей білгенні? тілін алма?ан, ?зіне залым. З.М.Бабыр. ** 141.Ту?ан тіліне жаны ашыма?ан адам – ж?ндік. К.Г.Паустовский. *** 142.Бала?а берілген д?рыс т?рбие-б?л ба?ытты к?рілік, ?ате т?рбие бізді? келешектегі сорымыз, бізді? к?з жасымыз. С.А.Макаренко *** 143.Білім к?п ?мір аз, Керегі?ді тас?а жаз *** 144.Халы? ?шін наннан со? е? ма?ыздысы-мектеп У.Дантон ** 145.Білім ж?не атам?раны жа?сы т?рбие менен безеу керек Абу Насыр Фарабий ** 146.Баланы т?рбиелеуге к?ші жетпеген адам ?ана оны? ?стінен арыз етеді. *** 147.А? жолында кім ?йретсе бір ?ріп Болмас оны? ?ызметін ?айтарып ?лішер Науай. ** 148.«Ма?ан жа?сы м??алім б?ріненде арты?, ?йткені м??алім мектепті? ж?регі» Ы. Алтынсарин ** 149.«Адамны? адамгершілігі жа?сы ?стаздан болады» *** 150.«Мектепте о?у керек, ал мектептен шы??аннан кейін оннан да к?бірек о?у керек» Д.И.Писарев ** 151.Білімнен жа?сыра? ?азына болмас, Ол бір тас?ын б?ла? суы сар?ылмас. А.Рудакий ** 152.Мектеп ??ша?ында білімге талпын, Ерте? азамат – деп арда?тар хал?ы?. *** 153.Сен о?ыт?ан ?ріптер, Д?ние сырын д?ріптер. ** 154.М??алімні? с?зі – т?рбиені? ??ралы *** 155.Баланы т?рбиелеу - ?о?ам бас?аруынан да ауыр. ** 156.?стаз – ?р бір о?ушы?а а?ыл-ке?ес айтатын, ба?ыт жолын к?рсететін, жа?сылы??а жол сілтеуші, жанашыр адамны? бірі. *** 157.Са?тар болса? хал?ы?ды,тілді са?та. Ба?а жетпес м?ра жо?,тілден бас?а. ?бу С?рсенбаев. *** 158.Шешендіктен не пайда, Артында с?зі ?алмаса? Батырлы?тан не пайда, Хал?ына ?айран ?ылмаса? Ханды?тан не пайда, ?арашасын жалмаса? Молдалы?тан не пайда, Шари?атты ?згертіп, Нашарларды алдаса? Т?ЛЕ БИ *** 159.Т?лпардан т?лпар туады, С???ардан с???ар туады, Асылдан асыл туады, Жал?аудан масыл туады, Масылдан малы?пас туады, Тілазардан ?алжа?пас туады, Таздан жар?а?пас туады, Сара?нан бермес туады, Со?ырдан к?рмес туады, Мылжы?нан езбе туады, ?ыдырмадан кезбе туады. МАЙ?Ы БИ *** 160.Біліп айт?ан с?зге ??н жетпейді, Тауып айт?ан с?зге шын жетпейді. ?зі? білмесе?, білгендерден ?йрен, ?йренгеннен еште?е? кетпейді. *** 161.Аз?а-азды ?оса берсе? аз-аздан, Ол аз кейін к?п болады орасан. Грек ма?алы