О?ытуды? жа?а парадигмасы-о?ыту ?шін ба?алау ж?не о?уды ба?алау

?аза?станны? ?лемдік де?гейге к?терілуін ма?сат етіп, «Назарбаев зияткерлік мектебі » мен «?рлеу» ?лтты? біліктілікті арттыру орталы?ыны? ?йымдастыруымен педагогтар арасында ж?ріп жат?ан курс ба?дарламасы болаша??а білімді ?рпа? жеткізуге жол ашты. Б?гінгі к?нде білім сапасымен ?лшенетін болса?, сол білім сапасын арттыруды? тиімді жолы – білім беру ж?йесінде жеті модульді кіріктіре отырып саба? беру.Соларды? ішінде –«о?ыту ?шін ба?алау мен о?уды ба?алау» модулі - білім беру,о?ыту ?дерісіндегі ?діс-т?сілдерді? барлы? т?рлерімен байланыста болады.

«Ба?алау» термині латынны? «жа?ын отыру» деген ма?ынасын білдіреді.

Я?ни, бір о?ушы екінші о?ушыны? не айтып, не істегенін немесе ?зін-?зі м??ият ба?ылауы болып табылады. Д?ст?рлі о?ытуда о?ушыны? білімі салыстырмалы т?рде м??алімні? басшылы?ымен ба?аланып, о?ушы жауап бергені ?шін немесе саба? о?ыма?аны ?шін ба?аланатын. Ал сындарлы о?ыту о?ушыны ба?алауда жеке, ж?пты?, топты?, ?здерін-?здері, ??рдастарын ба?ылап-ба?алау, кері байланыс орнату ар?ылы ба?аланады. Демек,о?ушы ба?алауды ?зі ж?ргізеді.

Ба?алауды? ма?саты неде?

1.о?ытуды? ?иынды?тарын аны?тау

2.жетістіктер туралы кері байланыс

3.болжау ж?не с?рыптау

4.стандартты ба?ылау ж?не орындау

5.о?ыту ба?дарламасыны? мазм?нын ж?не білім беру стилін ба?ылау

О?ытуда ба?алау екіге б?лінеді:

О?ыту ?шін ба?алау (формативтік) - сезім, символ ар?ылы беріледі, ынталандырушы, жетелеуші, ?алыптастырушы, критерий ар?ылы ба?алау ж?не ауызша мада?тау.

О?уды ба?алау (суммативті) – тарау со?ында немесе то?сан со?ында мониторинг ар?ылы ж?зеге асырылады.

Формативті ба?алау о?ушылар?а кері байланыс беруге к?мектеседі,бір-бірінен білім алу?а, бір-біріне ?олдау к?рсетуге, бір-бірімен тал?ылау?а, ??гімелесуге, т?сіндіруге ж?не бірін-бірі сынау?а м?мкіндік береді.

Білікті маман –педагогтарды? сапалы н?тиже к?рсетуі жа?а технологияны ме?гере білуінде ж?не ?з т?жірибесінде ?олдана алуында. Мен де осы заман талабына сай білімімді жетілдіру ма?сатында ?шінші де?гей Ба?дарламасы бойынша курстан ?ттім. Осы курсты о?ып, Кембридждік т?сілдерді, атап айт?анда топты? ж?мысты, о?ыту ?шін ба?алауды, диалогтік о?ытуды, талантты ж?не дарынды балаларды о?ытуды, СТО технологиясын, АКТ-ны ?з т?жірибемде ?олданып ж?рмін. О?ытуды? жа?а парадигмасы« О?ыту ?шін ба?алау ж?не о?уды ба?алау» модулін пайдалана отырып, ба?алауды? мына т?рлерін ?олданамын.

Бастауыш сынып - кіші жаста?ы балалар бол?анды?тан оларды ?немі ынталандыру ма?сатында - от шашу, жарайсы?, бас барма? (?те жа?сы) ?дістері ар?ылы ба?алаймын. О?ушылар топты? ж?мыс кезінде ?зара топты? ба?алау, ба?даршам ?дісі, екі ж?лдыз, бір ?сыныс, критерийлерге ?арай отырып шынайы ба?алауды да?дылана бастады.

Критерийге негізделген ба?а – м??алім мен ба?аланушы?а т?сінікті болатын, аны?тал?ан критериймен ба?алау ?рдісі. Бізді? оны на?тылап т?сіндіру себебіні? бірі, егер де ?немі критериийді ?олданатын болса, б?л ба?а ?діл болады.

Ба?алау критерийі ?тілетін та?ырыпты? ??рылымына с?йкес болуы тиіс.Осы ??рылым?а с?йкес топ басшыларына ба?алау пара?ы таратылады. Саба? барысында топ басшысы алдымен ?зіне, содан кейін топта?ы бас?а м?шелерге ба?а береді. Топ топты ба?ала?анда да о?ушылар ?лкен жауапкершілікті сезінеді. Сонды?тан да о?ушылар бірін-бірі ба?ала?анда, ??рдастарыны? ба?алайтынын біле отырып,ол ?зін де тобын да ?діл ба?алайды. Критерийалды ба?алау н?тижесінде м??алімдер о?ушыларды? білімін ж?не оны ?олдану біліктілік ?абілетін ба?алайды, ал о?ушылар ?зін-?зі ж?не сыныптастарын ба?алауды ?йренеді.

Ба?алау критерийлерін м??алім о?ушылармен бірге дайындайды.Саба?та м??алім о?ушыларды (формативті ба?алайды) фишкалар, ж?лдызшалар ар?ылы да ба?алайды. О?ушылар ?зін, бір-бірін ж?не топтар бірін-бірі ба?алайды.Тапсырмалар о?ушылар?а жас ерекшелігіне сай, сыни т?р?ыдан ойлауына ы?пал ететіндей, ойын т?рінде беріледі.

Ба?алауды? м?ндай т?рлері о?ушыларды? еркін с?йлеуіне м?мкіндік беріп, оларды? ынталану де?гейі к?теріліп, сынды д?рыс ?абылдауына ы?палын тигізуде. Топты? ж?мыс ар?ылы ба?алау т?сілдерін пайдалану о?ушыларды? о?у?а деген ?ызы?ушылы?тарын арттыра т?суде.

Болаша?та жеті модульді ?з саба?тарымда ы?палдастыра отырып, о?ушыларды? ?зін-?зі реттелуіне, сыни ойлауына, ?зін-?зі ба?алауына, к?шбасшы бола білуіне, ал?ан білімдерін ?мірде пайдалану?а ба?ыттау жолында е?бек етемін.

«М.Ма?атаев атында?ы №13 орта мектебі» МКМ

О?ытуды? жа?а парадигмасы – о?ыту ?шін ба?алау ж?не о?уды ба?алау

(баяндама)

2014-2015 о?у жылы