Байыркы Кытай 10-класс

Т.Ормонбеков атындагы №28 мектеп-лицейи

Тарых мугалими: Жумаев К.К.

Тема:

Байыркы Кытай

Сабактын максаты:

• Байыркы Кытайдын тарыхынын негизги этаптарын жана кул ээлөөчүлүк мамлекеттер качан жана кандайча пайда болгону менен таанышасыңар;
• Бирдиктүү Кытай мамлекетин түзүүнүн зарылдыгы эмнеден келип чыкканын, Цин жана Хан династияларынын кандайча түзүлгөнүн картадан көрсөтүү менен тактайсыңар;

• Диний философиялык окуулар, Конфуций жана

Лао Цзынын окууларына талдоо жүргүзөсүңөр;

• Байыркы Кытай цивлизациясынын

өзгөчөлүктөрүн жана тарыхый маанисин аныктайсыңар;

Б.з.ч. V-IIIкк. “Күрөшкөн падышачылыктар”

Я н ь

Ч Ж А О

В Э Й

Ч у

Шан шаары

Ван

Дыйканчылык жана кол өнөрчүлүк

Конфуций ( б.з.ч.551-479-жж.)

Конфуцийдин

принциптери:

• Мурдагы эски каада салтты, үрп адаттарды кийинкилерге жеткирүү;
• Адамдарды тарбиялоодо улууларга жана кожоюндарга баш ийүү;
• Момундук менен моюн сунууга даяр туруу;

“ Бөксө толот, кыйшык түзөлөт, ким бирөөнүн бир нерсесин тартып алса, ал сөзсүз өзүнүкүн жоготот, алсыздар күчтүүлөрдү жеңет”

Лао Цзынын окутуучусу

Лао Цзы

б.з.ч. (VIIк.аягы VIк.ортосу)

Бан Гу (б.з.ч. 145-86-жж.) “Эрте Хань династиясынын тарыхы” (“Цянь Хань-шу”)

• Дал ушул жылдардан тартып Байыркы Кытайлык жазуу булактарында эң алгачкы ирет Кыргыз падышачылыгы тууралуу эскертилет
• Бан Гу чакан кыргыз мамлекетин “го”- “падышалык” “кыргыз го” термини менен белгилеген

Чжан Хен (78-139-жж.) астроном, ойчул

• Дүйнөдө биринчи жолу асман глобусун жасаган;
• Дүйнөдө биринчи жолу жер титирөөнү биле турган – сейсмографты ойлоп тапкан;

Үйгө тапшырма:

Окуу китеби: §12-13

133-беттеги суроолорго жооп берүү

“ Улуу Кытай дубалы” жөнүндө эссе жазуу