Биология 8-класс Кан

Биология мугалими: Көчкөнбаева Болдукан Эргешбаевна

Тема: Эритроциттер

Сабактын максаты: Билим берүүчүлүк : Эритроциттер жана алардын адамдын организмине тийгизген таасири жөнүндө таанышышат Өнүктүрүүчүлүк: Кандын курамына кирүүчү кан клеткаларын билүү жана кызматы менен таанышуу Тарбия берүүчүлүк: Кандагы эритроцитти көрүп жатканда тазалыкты сактоо

Сабактын милдеттери:

Когнитивдик: Организм менен чөйрө ортосундагы газ алмашууну б.а.дем алуусун ишке ашырган эритроциттер жөнүндө түшүнүктөрүн калыптандырат.

Жүрүм-турумдук: Эритроциттер боюнча алган билимдерин зарыл учурларда колдоно алат.

Баалуулук: Коопсуз жашоо образын түшүнүшөт.

Предметтик компетенттүүлүк:

Негизги компетенттүүлүк:

• Жандуу объектилерди таануу жана баяндоо: Эритроциттердин негизги касиеттерин бөлүп карайт
• Кубулуштарды илимий түшүндүрүү: Илимий, далилдүү баяндоолорду, түшүндүрмөлөрдү тааныйт.
• Илимий далилдерди пайдалануу: практикада далилдүү маалыматтарды пайдаланат.

• Маалыматтык:

• Социалдык-коммуникативдик:

• Өз алдынча уюштуруу жана маселелерди чечүү:

Күтүлүүчү натыйжа: - Эритроциттер алардын организм үчүн маанилүү орду жана алардын санын азайышы эмнеге алып келерин аныкташса.

Сабактын методу:

Сабактын тиби:

Жаңы материалдарды окуп үйрөнүү, өркүндөтүү.

Сабактын жүрүшү:

Интерактивдүү метод, топтор, жуптар менен иштөө ж.б.

Уюштуруу:

Өтүлгөн теманы кайталоо:

Колдонулуучу каражаттар:

Синквейн

• Зат атооч
• Этиш
• 4 сөздөн турган сүйлөм
• Синоним

Окуу китеби, презентация, көргөзмө куралдар, микроскоп, видеотасма ж.б.

Сөөктүн кызыл чучугу

Лейкоциттер

Стволдук клетка

Эритроциттер

Тромбоциттер

Кандын кызматтары

Коргоочу

Транспорттук

А) газдарды ташуу ( СО 2, О 2, )

Атайын клеткалардын (лейкоциттердин жана белоктордун, антителлалардын) жардамы менен бөтөн заттардан коргоо. Кандын уюшу – коргоо функциясын камтыйт.

Б) азык-заттарды ташуу (белок,май углеводдор, витаминдер)

Бөлүп чыгаруу

Терморегулятордук

Жылуулукту органдардан териге өткөрүп, дененин туруктуулугун сактоо.

Зат алмашуунун акыркы продуктыларын бөйрөккө жана териге жеткирүү.

Гомеостаз

Регулятордук

Организмдердин курамын жана ички чөйрөсүнүн касиеттерин туруктуу сактоо.

Органдардын иштешине таасир этүүчү гормондорду жана башка биологиялык активдүү заттарды өткөрүү.

Кандын курамы

Формендик элементтер (40-45%)

Плазма (55-60%)

Эритроциттер

Суу – 90%

Белоктор, май, туз, глюкоза, витаминдер, гормондор – 10%

Лейкоциттер же ак кан клеткалары

Тромбоциттер же кан эбелектери

Формендик элементтер

Белгилери

Эритроциттер

Саны 1мм 3

Лейкоциттер

4-5 млн.

Пайда болуусу

Тромбоциттер

4-8 миң

Сөөктүн кызыл чучугу

Жашоо узактыгы

3 ай

200-400 миң

Сөөктүн кызыл чучугу

Өзгөчөлүгү

Кызматтары

Ядросуз, курамында гемоглобин бар

Сөөктүн кызыл чучугу

1 нече сааттан 10 күн

8 -11 күн

Эркин кыймылга ээ. Ядролук жабдуулук бар

Дем алуу

Ядросуз

Коргоочу

Кандын уюшу

Эритроциттер

Гемоглобин кошулмалары

O 2 кычкылтек

окси гемоглобин

Fe +2

карбо гемоглобин

CO 2

көмүр кычкыл газы

Fe +2

CO

көмүр кычкылы

карб окси гемоглобин

Fe +2

Кандын микроскоптон көрүнүшү

К р а с с в о р д

Тигинен:

• Кызыл кан клеткасы
• Коргоочу кызматты аткаруучу
• Адамдын ички чөйрөсүн түзүүчү суюктук
• Плазманын курамына кирет

Туурасынан:

• Кан эбелеги
• Кандын курамынын 55-60% ээлейт
• Эритроцитке кызыл түс берип турат
• Плазманын курамында кездешет
• Кандын кызматы

Үйгө тапшырма

Өз чыгармачылыгыңар менен макет жасап келүү