Бірқалыпты қозғалыс

Қозғалыстың ең қарапайым түрі – бірқалыпты түзусызықты қозғалыс.

Жылдамдығының бағыты да, шамасы да тұрақты болатын қозғалысты бірқалыпты түзусызықты қозғалыс деп атайды.

Негізінен, ондай қозғалыс жоқ деуге болады. Алайда шамалы уақыт мезетіндегі дененің қозғалысын бірқалыпты деп есептей алуымыз мүмкін. Мысалы, парашюті ашылғаннан кейінгі парашютшінің қозғалысы, шариктің немесе доптың горизонталь бет бойымен баяу қозғалысы, ұшақтың ұшуы және т.б.

Бірқалыпты қозғалыстың жылдамдығы орын ауыстырудың сол орын ауыстыруға кеткен уақыт аралығына қатынасымен анықталады:

v = s/t  (1)

Демек, v = const  кезінде, орын ауыстыру s = vt  болады.

Егер жылдамдық тұрақты шама болса, онда кез келген тең уақыт аралығында дене бірдей қашықтықты жүріп өтеді.

Егер дененің бастапқы t₀ уақыт мезетінде координатасы х₀ нүктесінде болса, онда t уақыт ішінде ол s орын ауыстырады. 1 суретте көрсетілгендей, s векторының Ох осіне проекциясы s_x=x_c-x₀ болады