Мемлекеттік Тіл м?ртебесі конституцияда бекітілген, мемлекеттік мекемелерде іс-?а?аздар осы тілде ж?ргізіледі. ?детте мемлекет негізін ??раушы ?рі жерді? байыр?ы иесі болып саналатын халы?ты? тілі мемлекеттік тіл болып бекітіледі. Біра? ?за? уа?ыт отар болып, ?з тілін ?мыта баста?ан кейбір елдерде отарлаушы елді? тілі мемлекеттік тіл болып бекітілген.
1993 жылы ?абылдан?ан т?уелсіз ?аза?станны? т???ыш Конституциясында ?аза? тілі мемлекеттік тіл болып бекітілді. 1995 жылы ?абылдан?ан Конституцияда да ?аза? тілі мемлекеттік тіл болып бекітілді, алайда сонымен ?атар орыс тілі ресми т?рде мемлекеттік тілмен ?атар ?олданылады. 1996 жылы 4 ?арашада ?аза?стан Республикасы Президентіні? Жарлы?ымен “?аза?стан Республикасыны? тіл саясаты т?жырымдамасы” ма??лданды. ?азір ?аза?стан барлы? ?ылым-білім, м?дениет, техника салаларын мемлекеттік тілге к?шіру кезе?ін бастан ?ткеруде.
Ана тілім-ата-бабамыздан мирас болып келе жат?ан ба?а жетпес м?ра. Демек ?р адам ана тілін к?зіні? ?арашы?ындай ?ор?ау?а, оны? тазалы?ын са?тау?а тиіс. Амал не, ту?ан тілімізді ш?барлап, бас?а тілді? с?здерімен араластырып с?йлейтіндерді жиі к?ремін. Тіпті, ту?ан тілінен безетін сора?ыларды да, менсінбеушілікпен ?арап, ?аза?ша с?йлеуге ?ялатындарды к?ргенде, белгілі орыс жазушысы К.Г. Паустовскийді? «Ту?ан тіліне жаны ашыма?ан адам - ж?ндік» деген с?зі ойыма еріксіз оралады. Т?уелсіз елді? елді? елдігі жас ?рпа?ын парасатты да білімді, іскер де ?абілетті, отанс?йгіш те ?лтжанды т?л?а етіп ?алыптастыруда мемлекетік тілді? ат?аратын ?ызметі орасан зор. Егеменді ел болып, ес жиып, етек жия баста?ан б?л к?ндері осындай ой?а ?онбайтын, сола?ай сора?ыларды к?бен к?ріп, ?олмен ?стай отырып ?аза? тілі м?селесі ж?нінде тол?анбай т?ра алмаймыз. Тіл – таусылмайтын байлы?. ?анша тіл білсе?, ?згеден сонша кез биіксі?. Дегенмен, алдымен ту?ан елі?ні? мемлекеттік тілін білуге міндеттісі?. ?аза? тілі - ?те бай тіл. Ол шаруашылы?ты? бар саласын ?ркендете т?суге себепші к?ш, хал?ымызды? м?дени д?режесін к?тере беруші п?рменді ??рал, ж?ртшылы?ты жаппай отаншылды? рухта т?рбиелеуді? ??ралы, ?уатты ?аруы. ?р халы?ты? ?зіні? ана тілі бар. Тіл – жеке адам ойлап тап?ан туынды емес, ол барша ?лт?а орта?, соны? т?л перзенті. Сол халы?ты? м?дени ?леуметтік ?мірінде ?зіндік м?ні бар киелі ??ым.
Тіл – атадан бала?а мирас болып ?алып отыратын ба?а жетпес м?ра. Тіл – елімізді? іргетасы, «?лтты? ?уаты тілінде».
Тілді? адам ?мірі ?шін м?ні айры?ша. Тіл – ?лшеусіз ?азына, ?рісі ке? ?лем». «Тіл – асыл ойды? б?ла?ы». «Тіл –??дірет». «Тіл - т?уелсіздік т??ыры». «Тіл – ?лтты? жан д?ниесі».
Тіл ??діреті - ерекше. Оны? бітпесті бітіретін, жетпесті жеткізетін, ?зілгенді жал?айтын м?мкіндігі бар. Бір ауыз с?з опы? жегізіп, ?мір бойы ?зегі?ді ?ртесе, бір ауыз орынды айтыл?ан с?з жадында жатталып, ба?ыт?а жеткізеді.
Расында ?аза? хал?ыны? басында талай ?иын н?убет, з?лматты?, ?ай?ылы к?ндерді? бол?аны тарихтан белгілі. Сондай ауыр с?ттерде, сын са?аттарда атамекен ?онысын тастап бос?ан халы?ты? ?зімен бірге алып ж?рген байлы?ы – ана с?тімен санасын дары?ан ана тілі ?ана.
Просмотр содержимого документа
«?аза? еліні? ?уаты - ?аза? тілінде!»
Ұлтымыздың қуаты – Қазақ тілінде!
Мемлекеттік Тіл мәртебесі конституцияда бекітілген, мемлекеттік мекемелерде іс-қағаздар осы тілде жүргізіледі. Әдетте мемлекет негізін құраушы әрі жердің байырғы иесі болып саналатын халықтың тілі мемлекеттік тіл болып бекітіледі. Бірақ ұзақ уақыт отар болып, өз тілін ұмыта бастаған кейбір елдерде отарлаушы елдің тілі мемлекеттік тіл болып бекітілген.
1993 жылы қабылданған тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Конституциясында қазақ тілі мемлекеттік тіл болып бекітілді. 1995 жылы қабылданған Конституцияда да қазақ тілі мемлекеттік тіл болып бекітілді, алайда сонымен қатар орыс тілі ресми түрде мемлекеттік тілмен қатар қолданылады. 1996 жылы 4 қарашада Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен “Қазақстан Республикасының тіл саясаты тұжырымдамасы” мақұлданды. Қазір Қазақстан барлық ғылым-білім, мәдениет, техника салаларын мемлекеттік тілге көшіру кезеңін бастан өткеруде.
Ана тілім-ата-бабамыздан мирас болып келе жатқан баға жетпес мұра. Демек әр адам ана тілін көзінің қарашығындай қорғауға, оның тазалығын сақтауға тиіс. Амал не, туған тілімізді шұбарлап, басқа тілдің сөздерімен араластырып сөйлейтіндерді жиі көремін. Тіпті, туған тілінен безетін сорақыларды да, менсінбеушілікпен қарап, қазақша сөйлеуге ұялатындарды көргенде, белгілі орыс жазушысы К.Г. Паустовскийдің «Туған тіліне жаны ашымаған адам - жәндік» деген сөзі ойыма еріксіз оралады. Тәуелсіз елдің елдің елдігі жас ұрпағын парасатты да білімді, іскер де қабілетті, отансүйгіш те ұлтжанды тұлға етіп қалыптастыруда мемлекетік тілдің атқаратын қызметі орасан зор. Егеменді ел болып, ес жиып, етек жия бастаған бұл күндері осындай ойға қонбайтын, солақай сорақыларды көбен көріп, қолмен ұстай отырып қазақ тілі мәселесі жөнінде толғанбай тұра алмаймыз. Тіл – таусылмайтын байлық. Қанша тіл білсең, өзгеден сонша кез биіксің. Дегенмен, алдымен туған еліңнің мемлекеттік тілін білуге міндеттісің. Қазақ тілі - өте бай тіл. Ол шаруашылықтың бар саласын өркендете түсуге себепші күш, халқымыздың мәдени дәрежесін көтере беруші пәрменді құрал, жұртшылықты жаппай отаншылдық рухта тәрбиелеудің құралы, қуатты қаруы. Әр халықтың өзінің ана тілі бар. Тіл – жеке адам ойлап тапқан туынды емес, ол барша ұлтқа ортақ, соның төл перзенті. Сол халықтың мәдени әлеуметтік өмірінде өзіндік мәні бар киелі ұғым.
Тіл – атадан балаға мирас болып қалып отыратын баға жетпес мұра. Тіл – еліміздің іргетасы, «Ұлттың қуаты тілінде».
Тілдің адам өмірі үшін мәні айрықша. Тіл – өлшеусіз қазына, өрісі кең әлем». «Тіл – асыл ойдың бұлағы». «Тіл –құдірет». «Тіл - тәуелсіздік тұғыры». «Тіл – ұлттың жан дүниесі».
Тіл құдіреті - ерекше. Оның бітпесті бітіретін, жетпесті жеткізетін, үзілгенді жалғайтын мүмкіндігі бар. Бір ауыз сөз опық жегізіп, өмір бойы өзегіңді өртесе, бір ауыз орынды айтылған сөз жадында жатталып, бақытқа жеткізеді.
Расында қазақ халқының басында талай қиын нәубет, зұлматтың, қайғылы күндердің болғаны тарихтан белгілі. Сондай ауыр сәттерде, сын сағаттарда атамекен қонысын тастап босқан халықтың өзімен бірге алып жүрген байлығы – ана сүтімен санасын дарыған ана тілі ғана.
694
79 263 
