"Шалқан" ертегісі

Сюжеттік-рөлдік ойын: «Шалқан» ертегісі Мақсаты: Балаларға көркем туындысын түсіндіре отырып, шығарманың көркем мәнін түсіндіру.Еңбек сүйгіштікке баулу,ертегі кейіпкерлерін сахналау, ертегі мазмұның меңгерту.Ертегіні сахналау арқылы, тіл байлығын, ойын, зейінін сөздік қорын дамыту.
Достыққа, әдемілікке. ұқыптылыққа, кішіпейлікке, еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: Шалқан ертегісінін макеттері ( шалқан, ата, әже, қыз, ит, мысық, тышқан.)
Барысы: Тәрбиеші: Балалар сендер қандай ертегі білесіңдер?
Балалар: Қызыл телпек, маша мен аю, мақта қызбен мысық.
Тәрбиеші: Балалар сендер көп ертегі біледі екенсіндер. Олай болса бүгінгі біздің тақырыбымыз орыс халқынын «Шалқан» ертегісін мұқият тыңдайсындарма?
Балалар: Иа,апай тыңдаймыз.
Тәрбиеші: Ерте ерте ертеде. Бір әже мен ата баянды өмір сүріпті олар үй шаруашылығына үлкен ұқыптылық білдіре отырып, үй алдындағы бақшаға шалқан отырғызыпты. Айдан ай өтіп күз айында бақшаның жемісін жинап жүріп, шалқанды көреді шалқаны үлкен болып өсіпті. Осы кезде ата шалқанына тамсана қарайды.
Ата: Ой бәрікелді, менің шалқаным үлкен болып өсіпті. Бұл шалқан бәріне жететін болды деп шалқанды тарта бастайды, тартып – тартып шалқанды жұла алмай сөйтіп, көмекке өзінің кемпірін шақырады.
Кемпір - кемпір маған келші көмекке қарашы шалқанымыз үлкен болып өсіпті осыны жалғыз өзім тарта алмай қойдым. Сен маған көмектесші.
Кемпір: Ой шынында да үлкен болып өсіпті ғой кел тартсақ тартайық.
Тәрбиеші: Осылайша атаның артынан ұстап ары тартады бері тартады бірақ орынан қозғалта алмайды.
Тәрбиеші: Кемпір көмекке немере қызын шақырады.
Кемпір: Қызым – қызым бізге көмекке келші! Атаң еккеуміз шалқанды жұла алмай жатырмыз.
Қыз: Жарайды, әже сіздерге көмектесейін.
Тәрбиеші: Сонымен қызы көмекке келіп, шалқанды олар рет – ретімен тартады. Олардың күштері жетпейді. Сонымен немере қызы көмекке итін шақырады.
Қыз: Ақтөс - ақтөс сен бізге көмектесіп жіберші шалқанды біз жұла алмай жатырмыз
Ит: Аф - аф - аф көмектес десендер көмектесейін.
Тәрбиеші: Ит қыздың еттегінен, қыз кемпірден, кемпір шалдан, шал шалқанды ұстап, ары тартады, шалқанды сура алмайды.
Енді ит көмекке мысықты шақырады.
Ит: Мысық – мысық бізге көмекке келші біздер шалқанды жұла алмай жатырмыз.
Мысық: Мяу - мяу - мяу көмектесіп жіберейін.
Тәрбиеші: Мысық иттің құйрығынан, ит қыздың еттегінен, қыз кемпірден, кемпір шалдан, шал шалқанды ұстап, әрі бері жұлқиды бырақ шалқан шықпайды.
Енді мысық көмекке тышқанды шақырады.
Мысық: Тышқан - тышқан бізге көмектесіп жіберші.
Тышқан: Әрине көмектесіп жіберемін.
Тәрбиеші: Тышқан келіп мысықтың құйрығынан, мысық иттен, ит қыздың еттегінен, қыз кемпірден, кемпір шалдан, шал шалқанды ұстайды.
Олар тарт - тарт ақыры шалқанды сурып шығарады.
Тәрбиеші: Міне,балалар осындай қызықты ертегіні тамашаладық.
Тәрбиеші: Балалар тышқан бәрінен де мықты екен.
Балалар: Иа апай, тышқан тісімен тартып еді, шалқанды жерден сурып алды.
Тәрбиеші: Балалар тышқан кеміргіш отрядьқа жатады, олардың тістерімен ағашты кеміреді, жардыда кеміреді, өздеріне інде жасап алады екен.
Тәрбиеші: Жұмбақ
Тікірейіп құлағы
Менен бұрын тұрады.
Бойын жазып керіліп,
Бетін қолын жуады. (Мысық)
Тәрбиеші:Ертегіні мұқият тыңдап болдық,енді біз қазір «Шалқан» ертегісін сахналаймыз. (Балалар әр кейіпкерлерге бөлініп Шалқан ертегісін сахналау). Рольдерде ойнайтыңдар: Автор-Арсен
Шал – Мансұр Әже - Інжу
Қыз - Айлана
Ит - Аңсар
Мысық - Дильназ
Тышқан - Аяулым
Тәрбиеші: Ертегіні сахналап болғаннан кейін,әр кейіпкерді көрермендерге таныстыру. Қорытынды: Балалар бүгін қандай ертегімен таныстық?
Балалар: Шалқан ертегісімен
Тәрбиеші: Ендеше балалар Шалқан ертегісінің кейіпкерлерін
мына бақшамызда өсіп тұрған шалқаннын қасына рет – ретімен орналастырып көрейік.
Тәрбиеші: Дұрыс балалар ертегінің мазмұнын жақсы тындаған екенсіндер,кейіпкерлерді ретімен дұрыс орналастырыпсындар.
Тәрбиеші: Шалқанды еккен кезде шалқан қандай болды?
Балалар: Кішкентай
Тәрбиеші: Шалқан не арқылы өсті?
Балалар: Күту арқылы, күннің жылуы арқылы
Тәрбиеші: Шалқанды кім екті?
Балалар: Ата
Тәрбиеші: Шалқан қандай болып өсті?
Балалар: Үлкен болып өсті
Тәрбиеші: Шалқанды тартып алуға кімдер көмектесті?
Балалар: Ата, әже, кыз, мысық, ит, тышқан
Тәрбиеші: Кеміргіш отрядына не жатады?
Балалар: Тышқан
Тәрбиеші: Шалқанның түсі қандай екен?
Балалар: Сары түсті
Тәрбиеші: Оның пішіні қандай?
Балалар: Дөнгелек
Тәрбиеші: Жарайсыңдар,балалар!Балаларды мадақтау.