Юумэнэй нэрэ. урок

Багшын ажаябуулгын зорилго

hурагшадта юумэнэй нэрын зохилдол гэhэн мэдэсэ бэхижүүлхэ

Хэшээлэй түхэл

Хэшээл-танилсалга

Түсэблэгдэһэн hуралсалай дүнгүүд

Предметнэ: падежнуудай нэрэ мэдэхэ, тэдээнэй удхаар илгаруулха, падежнуудай hубарил ба асуудалнуудые мэдэхэ; юумэнэй нэрын падеж зүб тайлбарилха шадабаритай болохо.

Метапредметнэ: хэшээлдэ абаhан мэдэсэ, шадабари, дадалаа юрын ажабайдалдаа хэрэглэжэ шадаха; буряад хэлэеэ арга болгон хэрэглэжэ, бэшэ hуралсалай предмедүүдээр мэдэсэ олохо шадабаритай болохо; межпредметнэ хэмжээн дээрэ тус абаhан мэдэсэ, арга , дадалаа хэрэглэлгэ.

Личностнэ:Буряад хэлэн – эхэ хэлэн, арадай түрэлхи хэлэн гэжэ мэдэхэ, үзэхэ, баялигаарнь омогорхохо эрмэлзэл түрүүлхэ, үгынгөө нөөсэ баяжуулха, буряадаар сэбэрээр, зүбөөр дуугарха, хэлэхэ эрмэлзэл түрүүлхэ; олон янзын түхэлөөр хэшээлдээ хүдэлжэ, буряад хэлэндэ hонирхол түрүүлхэ; гансаараа гү, али бүлэгөөр хүдэлжэ hураха, олоороо сугтаа хүдэлөөд, нэгэ харюуда ерэжэ шадаха шадабари дадалтай болохо; ажалаа түсэблэжэ шадаха; ажалайнгаа алдуунуудые, дутуунуудые өөрөө оложо, үшөө саашанхи ажаябуулгаяа заhан түсэблэхэ.

hуралсалда хэрэглэгдэхэ онол арганууд, түхэл

Шагнан hуралга, кроссенс, интеллект карта, шэнжэлэлгэ, наадан hургалга , рефлексидэ анимированна сорбонка

Хэшээлдэ хүдэлхэ түхэл

Гансаараа хүдэлхэ, бүлэгөөр.

Хэшээлдэ хэрэглэхэ ресурснууд

https://buriad.wordpress.com/, https://burunen.ru/, https://infourok.ru/

Хэрэгсэлнүүд

Интерактивна самбар, интеллект- карта, ажалай дэбтэрнүүд, тус сэдэбээр презентаци

Шухала ойлгосонууд

Юумэнэй нэрын зохилдол

Хэшээлэй шатанууд

hургаха, хүгжөөхэ компонентнууд, даабаринууд

Багшын ажаябуулга

hурагшадай ажаябуулга

Хэшээлдээ хоорондоо харилсаха түхэлнүүд

универсальна hуралсалай шадабари

(УУД)

Мотиваци

Шэнэ мэдэсэ ойлгожо абаха эрмэлзэл түрүүлхэ (эмоциональна, психологическа бэлэдхэл)

- Yхибүүд, хүн бүхэнэй урда ажалай дэбтэр байна, хэшээлдээ энэ дэбтэр соогоо бэшэжэ байхабди. Бултанда байна гү? Зай, эхилэе.

Танай урда зураг байна. Эдэ юуд бэ, таая (1 флипчарт)

12 жэлэй амитад

- Зай, бэрхэнүүд, табан хушуу адуу малай нэгэн болохо юун эндэ ороогүй гээшэб?

Харюу: тэмээн.

- Бэрхэнүүдтэ даа, таанад тэмээн тухай юу мэдэхэбта?

- Зай, мүнɵɵдэр хэшээлдээ тэмээн тухай мэдэсэеэ үргэдхэхэбди. Мүн ажалай дэбтэр соотнай иимэ интеллект-карта байха, тэрэниие хэшээлэй хугасаа соо зохёохобди. Интеллект-карта гээшэмнай тулгуури зураг (схемэ) болоно. Хабсаргалта 1.

Хэшээлэй дүүрэхэдэ, тэмээн тухай багахан хѳѳрѳѳтэй болоод байхабди. Тус интеллект-картаяа хараад, тэмээн тухай хѳѳрэжэ шадаха болоод байхатнай.

Багшые шагнана, ажалай дэбтэр бултанда байна гү гэжэ шалгана.

12 жэл таана, асуудалнуудта харюусана.

- тэмээн

Һурагшад харюусана

Һурагшад шагнана, хадуун абана.

Фронтальна (ангяараа)

Оршон тойрониие шудалха шадабари: зорилгоео ойлгожо абана.

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари: ажаябуулгаяа түсэблэнэ.

Харилсаха шадабари: багшын хэлэhые ойлгон абана.

Хэшээлэй сэдэб гаргалга, зорилго элирүүлэлгэ

«Юумэнэй нэрэ» гэhэн сэдэбтэй холбон заалга

- Мүнөө танда үгүүлэл уншажа үгэхэмни, анхаралтайгаар шагнаарайт. Багша уншаад үгэнэ. ( хабсаргалта 2, флипчарт 3)

- Тус үгүүлэл соо нэгэ үгэ илгаатай байна. Тэмээн гэжэ үгэ. Харагты даа, энэ үгэ хубилна гү, ондоо болоо гү? Юуниинь ондоо болоод байнаб?

- Юунэй залгалтанууд бэ? Падежээр хубилалта юун гээшэб?

Харюу: зохилдол

- Мүнɵɵдэр хэшээлдээ юун тухай хɵɵрэлдэхэбибди гэжэ һананабта?

Хэшээлдээ ямар зорилго табихамнайб? (Падежнуудые, асуудалнуудые дабтаха).

Хэшээлэй сэдэб элирүүлжэ багшатаяа сугтаа гаргана, нэрлэнэ, ажалай дэбтэр соогоо бэшэжэ абана.

Yгүүлэл шагнана.

Залгалтанууд нэмээд байна гэжэ элирүүлнэ, нэгэ үгын падежээр хубилалтые зохилдол гээшэ гэжэ дүрим гаргана.

Удаань үхибүүд хэшээлэй темэ, зорилго элирүүлнэ.

Индивидуальна (ганса гансаараа)

Оршон тойрониие шудалха шадабари:

Багшатаяа болон нүхэдтэеэ хамта дү рим гаргана.

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари: ажалаа түсэблэлгэ;

Харилсаха шадабари:

Харюунуудые хэлэнэ, бодомжолнод.

Актуализаци, туршан hургалгын үйлэ

- Yхибүүд, буряад хэлэндэ хэды падеж бииб? Нэрлэе. (флипчарт 3)

(Нэрын падеж. Ямар асуудалтайб? – хэн? юун?, г.м.)

- Зай, энэ үгүүлэл сооһоо тэмээн гэжэ үгые падежнүүдээр тааруулжа бэшэе. Самбарта нэгэ хун гараха, бэшэн ажалайнгаа дэбтэр соо бэшэгты.

- 7

Хэшээлдээ түсэблэhэн зорилгонуудаа бэелүүлнэ: падежнуудай нэрэнүүдые, залгалтануудыень дабтана.

Самбарта 1 һурагша гарана, залгалтаарнь асуудал табижа, ямар падеж бэ гэжэ элирүүлээд, тэрэ үгэеэ падеждэнь татаад абаашана.

Фронтальна

Оршон тойрониие шудалха шадабари:

бодомжолнод

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари: анханай танилсаhан мэдэсэнүүдээ хэрэглэхэ

Харилсаха шадабари:

асуудалнуудые табина

Шэнэ материал үзэлгэ

Нэрын падеж.

Тэмээнэй дүрэ самбарта гараад байна.

- Тэмээн нэрын падеждэ ямар асуудалтайб? (юун?)

- Хэн? гэһэн асуудалда ямар юумэнэй нэрэнүүд харюусадаг бэ?

- юун?

- хүниие тэмдэглэһэн

Фронтальна

Оршон тойрониие шудалха шадабари:

бодомжолго

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари:

Зорилгоео бэелүүлжэ, асуудалнуудые тон hайнаар хадуужа абахые оролдоно.

Харилсаха шадабари:

Нүхэдэйнгѳѳ харюу шагнажа hурана.

Хамаанай падеж.

- 12 жэл тухай домогой ёһоор тэмээн 12 жэл соо ороошьегүй һаа, эдэ амитадай бүхы шанар шэнжые шэнгээһэн гэхэ.

(флипчарт 4)

- үхэрэй гэдэһэ, барай табгай (табхай), туулайн хамар, луугай бэе, могойн һүүл, мориной зогдор, хониной нооһо, бишэнэй бүхэ, тахяагай сомсог, нохойн дуу…

Словарна хүдэлмэри: табгай, зогдор, бүхэ, сомсог

-Зай, тэмээнэй нюдэн ба һоёо хоёр ямар амитадай гэжэ һананабта?

-Зүб, интеллект-карта дээрээ бэшэе.

- Эдэ үгэнүүд ямар асуудалтайб? Ямар падежэй асуудалнууд бэ?

Дэбтэр соогоо юунэй гэhэн асуудалда харюунуудые бэшэжэ абана.

- хулганын нюдэ, гахайн һоёо

- юунэй? Хамаанай падеж

Фронтальна

Зүгэй падеж.

- Тэмээн юундэ дуратайб? Энэ асуудалда харюусахын тула үгтэһэн үгэнүүдые тэмээн тээшээ татаад үзэе. Дуратай хүн самбарта гарагты.

- Зүб харюунуудыень интеллект-картадаа оруулая.

- Эдэ үгэнүүд ямар асуудалтайб? Ямар падежэй асуудалнууд бэ?

- һурагша самбарта хүдэлнэ

- юундэ? Зугэй падеж

Фронтальна

Үйлын падеж.

- Тэмээнэй һүɵɵр юу хэдэг бэ? Кроссворд таая. Ажалайнгаа дэбтэр соо харюунуудаа бэшэгты. Һүүлдэ зүб харюуень шалгаад, харюунуудаа интеллект-карта дээрээ бэшэхэбди.

- Эдэ үгэнүүд ямар падежэй бэ?

Һурагшад кроссворд таана

- үйлын падеж

Фронтальна, индивидуальна

Зэбсэгэй падеж

- Тэмээн юугээр туһатайб, сэнтэйб? Энэ кроссенснуудые таагаад, мэдэхэбди.

- Зүб, интеллект-карта дээрээ бэшэе.

- Эдэ үгэнүүд ямар падежэй бэ?

- нооһоор, һүɵɵр

- зэбсэгэй падеж

Дэбтэр соогоо бэшэжэ абанад

Фронтальна

Хамтын падеж

- Тэмээн юутэйб? Эдэ тоонуудые хараад, хэды юутэйб гэжэ таая.

1 һүүлтэй, 2 шэхэтэй, 2 нюдэтэй, 2 бүхэнтэй, 4 хүлтэй, 38 шүдэтэй. Интеллект-карта соогоо бусад амитадһаа эгээл гол шухала илгааень бэшэжэ абая.

Һурагшад таана.

Бэшэ амитадhаа юугээр илгаатайб, тэрэ илгааень дэбтэртээ бэшэжэ абана.

Фронтальна

Гаралай падеж.

- Тэмээн юунһээ айдаггүйб? Энэ асуудалда харюусахын тула таабаринуудые таая.

- Зай, интеллект-карта соогоо гаралай падеждэ табижа бэшэе.

Һурагшад таабари таана.

Индивидуальна

Бэхижүүлгэ, сэдэбээр практическа хүдэлмэри

- Үхибүүд, танай анхаралда үншэн сагаан ботогон тухай шүлэг уншагдахань, анхаралтайгаар шагнагты.

Танигдаагүй үгэнүүдые тайлбарилжа үгэнэ: энгин, хэрзэгы, нялха, дугшажал.

- Энэ шүлэг соо гаралай падежэй юумэнэй нэрэнүүдые ологты.

- Зай, мүнѳѳдэрэйнгээ хэшээлдэ зохёоhон интеллект-карта хэрэглэжэ, тэмээн тухай хѳѳрэжэ үгэхыень нэгэ хүүе уринаб.

Шүлэг шагнана. Шүлэгэй удхаар багахан хѳѳрэлдэнэд.

Ажалай дэбтэр соогоо даабари дүүргэнэ

Индивидуальна

Рефлекси

Ѳѳрэеэ сэгнэлгын хуудаhан дээрэ хүдэлмэри

- Зай, мүнɵɵдэрэйнгээ хэшээлдэ юун тухай хɵɵрэлдэбиибди? Ямар шэнэ мэдэсэнуудтэй болообта?

- ɵɵртɵɵ хэшээлэй дүнгуудээр сэгнэлтэ табигты. Танай урда гурбан унгэтэй смайлигууд, таанадай һанаанда ямарынь тааранаб тэрэнииень шэлэн абагты.

хэшээлэйнгээ ажал сэгнэнэ, hанамжануудаараа хубаалдана

Индивидуальна

Личностнэ: хэшээлэйнгээ ажал сэгнэнэ, ажаябуулга шүүмжэлнэ, хэшээлэй шатануудые дабтана, бухэли болгон холбоно.

Гэрэй даабари

Табан хушуу малай нэгыень шэлээд, интеллект-карта зохёогоод ерэхэ.