Қазақ халқының бірінші ыстық тағамдарын дайындау және ұсыну

Сабақтың жоспары

План урока

2. Операциялық- танымдық блогы

Жаңа материалды мазмұндау (баяндау)

Изучениеновогоматериала (дәріс)

• Көжелердің негізгі құрамды бөлігі

• Көженің тығыз бөлігі құрамы

• Қазақ халының көже ассортименті

• Қазақ халқының көже дайындау технологиясының ерекшелігі

• Сорпаларды дайындау

Білімдерін бекіту

Закреплениезнаний

Опрос учащихся по вопросам.

1. Көжелердің негізгі құрамды бөлігі не?

2. Көженің тығыз бөлігі құрамы не?

3. Қазақ халының көже ассортиментін ата.

4. Қазақ халқының көже дайындау технологиясының ерекшелігі қандай?

5. Сорпаларды дайындау ерекшеліктер қандай?

3.Рефлексия бақылау блогы

Нәтижелерді жинақтап, қортындылау

обобщениерезультатов, подведениеитоговоцениваниеучащихся

Рефлексия

Рефлексия Бұл сабақта өзіме не алдым? Осы сабақта не үйрендім?

Үй тапсырмасы

Домашнее заданиеӨтілген тақырыпқа дайындалып келу

қолы ___________________

подпись ________________

№9 сабақ

Бірінші ыстық тағамдарды дайындау және ұсыну ерекшелігі.

• Бірінші тағамдар

• Бесбармақ

• Бесбармақ түрлері

• Бидай көже

• Бауырсақ сорпа

• Қазақша кеспе

Бесбармақ.Бұл тағам өзінің дайындалу жағынан көшпенділер үшін өте жеңіл және ыңғайлы болып келген жәнеде қазірде солай.Сонымен қатар ол өте дәмді хош иісті жоғары калориялы және бір аста екі тағам біріктірілген бесбармақты басқа ұлттар,халықтар кунделікті той қонақ асы ретінде әзірлейді.Қазақстанда мекекндейтін қазақтарда өздері тұратын аймақтарда,облыстарына қарай өз ерекшеліктері бар.Бесбармақ бұл піскен ет сорпада бидай ұны қамырынан жасалған нан жұмсағы жиынтығынан ет,нан,сорпа тұздығы,бұрыш тұз тұратын астұздықты бөлек береді.

Бесбармақты шұңғыл табаққа алдымен жұмсақ қамырын сосын үстіне ірі туралған ет кесегін салып береді.

Бесбармақты дайындау үшін қой,ешкі,қара құйрық,арқар,бұғы,елік,және басқалар құстар,тауық,қаз, және жабайы жеуге жарамды қанаттылар және басқа қанаттылар пайдаланылады.Бесбармақ үшін ет сүйегімен де сүйексізде сіңірінен тазартылған түрінде пісіреді.Пісіру уақыты 2-2,5 сағ.

Бесбармақ жайлау.Жас қойдың етінен жаңа сойылған етін жіліктейді.Қарыны мұқият тазалайды барлық етті осы қарынға тұз,бұрыш,пияз қосып,және қойдың басын қосып салады.Қарының екі аузына асық жілікті мықтап байлап қойды.Суға толық батырылып,тұратындай 2-2,5 сағ. Пісіріледі.Қазан ошақсыз мал айдаған жолаушы қазақтар от жағылған жердегі ыстық қоламтаның ортасын ашып,қарынды ет тығылған теріге орап,сол ыстық қоламдаға көміп пісіреді.Оның дәмін сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес.

Балықтан әзірленген бесбармақ.Балықты тазалайды.Сүйегін қабырға сүйегімен алып,әр сыбағаға бір екі кесек келетіндей етіп алады.Пісіру аяқталар кезде лавр жапырағын салады.Піскен қамыр жұмсағын тамаққа не шұңғыл тәрелкеге салып,оның үстіне сыбаға кесекетерін қойып,тұздықтайды.Сорпаны кесемен бөлек береді.

Бидай көже.Бидайды шаң-тозаңнан тазартып,су сеуіп,ылғалдап,келіге салады да түктеп кебігінен ажыратады.10-15 мине кептіреді.,Содан кейін қазан қақпағын жауып,30-40 мин бұқтырады.Дәмін татып,тұзын қарайды,піскен піспегенін анықтайды.Піскен көжеге қатық,айран қосып ішуге болады.Оны ашытып сусын істеуге болады.

Бауырсақ сора.Сүекті ұсақтайды,мұқият жуады.Қазанға салып,су құйып 1-1,5 сағ баяу отта пісіреді.Сосын ет салып пісіруді жалғастырады.Сорпаны берер алдына сүзіп береді.Қайнатады да кесеге не шұңғыл тәрелкеге құйып ет кесегін салып,шабылған көк себеді.Бауырсақты бөлек береді.

Кеспе сорпа.Етті ұсақтап турап пісіреді.Еттің пісіуі аяқталар кезде пияз қосып пісіруді жалғастырады.Берер кезде сорпаға көк себеді.

Сүт кеспе.Қайнап тұрған сұйытылған сүтке текшелеп туралған картоп және текшелеп туралған пиязды салады. 20-250 мин кейін салманы салады.Дайын көжені қатықпен немесе айранмен береді.

Сұрақтар:

• Бірінші тағамдар дайындау технологиясы ата.

• Бесбармаққа қандай малдың еті қолданылады?

• Бидай көженің негізгі құрамы не?

• Бауырсақ сорпа қалай дайындалады?

• Қазақша кеспе дайындауға қажетті өнімдерді ата.

Көрнекілік