Күделікті сабақ жоспарлары 5 сынып

Сабақ жоспары

1. Пән аты: Қазақ тілі.

2. Сыныбы: 5

3. Күні, айы, жылы:

4. Тоқсан: І

5. Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Ана тілінің қызметі

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: оқушыларға қазақ тілінің қоғамдық қызметі мен маңызын нақты деректер келтіре отырып түсіндіру.

2.Тәрбиелік: оқушыларды ана тілді құрметтеуге, ұлтжандылыққа тәрбиелеу.

1. Дамытушылық: оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту.

Сабақтың типі: Кіріспе сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелеу.

Сабақтың көрнекілігі: «Қазақ тілі энциклопедиясы».

Пәнаралық байланыс: Қазақ әдебиеті, әлеуметтану, тарих.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

4.Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен

мақсаты туралы хабарлау

ІІ. Кіріспе сабағын өткізу.

Ана тілі сол тілде сөйлейтін халықпен бірге өмір сүреді және сол халықтың өкілдері үшін қатынас құралы ретінде қызмет етеді. Тілінен айрылған халық өзіне тән барлық қасиетін жоғалтып, халық болудан қалады. Тіл ана тілі атануы үшін, ол күнделікті өмірде ұдайы қолданыста болуы керек.

Тілдің ең негізгі қызметі адамдардың бір – бірімен сөйлесу, бір нәрсе жайында пікір алысу үшін қызмет етуі. Екінші қызметі – адамдардың қоршаған орта жөніндегі өз ойларын тіл арқылы жеткізуі. Үшінші қызметі – адам өзінің бір нәрсе туралы көз – қарасын, күйініші мен сүйінішін, жақсы көру жек көру сезімдерін тіл арқылы білдіруі.

Қазақ тілі – қазақ халқының ана тілі. Қазіргі кезде дүние жүзінде шамамен 5651 тіл бар.Сөйлеушілерінің саны жағынан алғанда қазақ тілі осы тілдердің ішінде 70 – орынға ие болып тұр.

ІІІ. Кіріспе сабағын бекіту.

Пікірталас ұйымдастыру.

І топ «Қазақ тілінің кешегісі»

ІІ топ «Қазақ тілінің бүгіні»

ІІІ топ « Қазақ тілінің болашағы»

ІV . Үй тапсырмасын беру.

«Қазақ тілінің болашағы» деген тақырыпта шығарма жазу.

V. Оқушылардың жауаптарын бағалау.

VІ. Сабақтың аяқталуы

1.Пән аты: Қазақ тілі.

2.Сыныбы: 5

3.Күні, айы, жылы:

4.Тоқсан: І

5.Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Әдеби тіл туралы түсінік.

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: Оқушыларға әдеби тіл туралы түсінік беру, ауызша және жазбаша тілдің айырмашылығын ұғындыру.

2.Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу. Табиғатты, отанды сүюге тәрбиелеу.

3.Дамытушылық:Оқушылардың әдеби тіл туралы түсініктерін кеңейте отырып,, сабақта қолданылған қосымша материалдар арқылы дүниетанымдарын кеңейту.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: «Қазақ тілі» энциклопедиясы.

Пәнаралық байланыс: Қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

1. Ана тілінің қызметі туралы түсінік.

2. «Қазақ тілінің болашағы» деген тақырыпта шығарма жазу.

ІІІ. Білім тексеру:

1. «Ана тілі» туралы А. Байтұрсынов не айтқан?

2. «Ана тілі» туралы Ә. Кекілбаев не деген?

3. Қазақ тілінің байлығы не?

4. «Ана тілі» туралы қандай мақал – мәтелдер білесіңдер?

ІV. Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Қазақ тілінде «әдеби» сөзі «әдеп» сөзінің негізінде жасалған. Ол «сөз әдебі» дегенді білдіреді.Әдеби тіл сөйлеу тілінен жоғары тұрған көрке тіл. Ол сол халықтың бәріне бірдей ортақ әрі бәріне бірдей түсінікті болып келеді.

Әдеби тіл екі түрлі формада өмір сүреді: ауызша тіл, жазбаша тіл. Мысалы: мұғалімнің сабақты түсіндірген сөзі, оқушының сабақта берген жауабы, радио, теледидардан сөйлеген сөздерауызша тіл болады да, кітапта, газет - журналда жазылғандар жазбаша тіл болып есептеледі.

VІ .Жаңа сабақ бойынша түсінігін тексеру:

1. Әдеби тіл дегеніміз не?

2. Ауызша тіл дегеніміз не?

3. Жазбаша тіл дегеніміз не?

VІІІ. Сабақты бекіту:

Оқулықпен жұмыс

5-жаттығу

VІІ. Сабақты қорыту

1. Бағалау

2. Үй тапсырмасын беру

• Әдеби тіл туралы түсінік.(9,10 –жаттығу.

1.Пән аты: Қазақ тілі

2.Сыныбы: 5

3.Күні, айы, жылы:

4.Тоқсан: І

5.Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы:Әдеби тілдің ерекшеліктері.

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: Оқушыларға әдеби тілдің ерекшеліктері туралы түсінік беру.

2.Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу.

3.Дамытушылық:Оқушылардың әдеби тілдің ерекшеліктері туралы түсінктерін кеңейте отырып, сабақта қолданылған қосымша материалдар арқылы дүниетанымдарын кеңейту, талдау жұмыстары арқылы қисынды-ойлау дағдыларын дамыту.

Сабақтың типі: бекіту сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: «Қазақ тілі» энциклопедиясы.

Пәнаралық байланыс: Қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру

ІV. Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

VІІ. Сабақты бекіту:

1. Тапсырма.

Оқулықпен жұмыс

11-жаттығу

І топ

1. Өзің жазған шығарманы ата – анаңа оқып бердің делік. Осы жерде сен сөйлеудің қай түрін қолдандың? Неге?

12 – жаттығу

ІІ топ

1. Телехабардағы диктор сөзін тыңдағанда, «Ұлан газетіне жарияланған мақалаларды оқығанда, біз тілдің қай формасын қабылдаймыз? Ойыңды дәлелде.

1. Тапсырма

І деңгей

1. Жазудың көркемдігі мен түсініктілігі не үшін қажет деп ойлайсыңдар?

2. Жалпы, жазба тілдің қажеттілігі неде?

ІІ деңгей

1. Төмендегі оқып жаттап алыңдар.

2. Олар сөйлеудің қай түріне қатысты екенін дәлелдеп айтыңдар

1. Көп сөйлеме.

2. Сөйлеп тұрғанда есінеме.

3. Аузыңа тамақ салып алып сөйлеме.

4. Сөйлегенде тыңдап отырған серігіңе тым жақындама.

ІІІ деңгей

1. Төмендегі әдеби тілге жалпайтын сөздердің астын сыз.

Қайың, бейқұт, асық, жасық, бейіс ас, жала, бышырлату, кәмбіл, кәрлен кесе, қазы, әдемі, қара ашытпа, қарақит, көл, шалқар, саңаржақ, саң, мұра, шақалақ, шақат ,ада қылу, дәптер.

VІІ. Сабақты қорыту

1. Бағалау

2. Үй тапсырмасын беру

• Әдеби тілге жатпайтын сөздерді қолданып, қазақтың шешен билері туралы шағын мәтін құра.

1. Пән аты: Қазақ тілі.

2. Сыныбы: 5

3. Күні, айы, жылы:

4. Тоқсан: І

5. Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Мәтін

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушылардың ауызша және жазбаша тілін дамыту, әдеби тіл туралы алған білімдерін бекіту.

2. Тәрбиелік: Оқушыларды сабақта қолданылған материалдар арқылы адамгершілікке, ізгілікке баулу, ана тілді құрметтеуге тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: Оқушылардың жазбаша және ауызша сөйлеу мәдениетін дамыту.

Сабақтың типі: жаңа сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: баяндау, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты дидактикалық материал

Пәнаралық байланыс: Қазақ әдебиеті, тарих.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІV. Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа сабақ:

Мәтін – «байланысу, бірігу» деген мағынаны білдіретін сөз. Ол сөйлегенде, жазғанда пайда болады да, қажетті біртұтас ойды аяқтайды.

V І. Жаңа сабақ бойынша түсінігін тексеру:

1. Тапсырма

І топ

16 – жаттығу

1. Осы сөйлемдердің жиынтығын мәтін деуге бола ма?

2. Қанша сөйлемнен құралған?

3. Сөйлемдер бір – бірімен мағыналық жағынан байланыса ма?

4. Мұнда неге сипаттама берілген?

5. Бұл сөйлемдер жиынтығы жазып қалдырған зерттеу ме, әлде ауызша айтылған әңгіме ме?

ІІ топ

17 – жаттығу

1. Мәтінге тақырып қойыңдар

2. Тірек сөздерді табыңдар.

3. Іле өзенін картадан көрсетіңдер.

4. Бұл мәтін аңыз әңгімеге жата ма?

1. Тапсырма

І деңгей

1. Түркі тілдес тілдерді ата

2. Қазақ әдеби тілі және оның негізін салушылар турулы айт.

ІІ деңгей

1. Төмендегі мәтінге грамматикалық талдау жаса

1. Ап ашық күндерде де сахарада да аяқ астынан қара құйын шыға келді.

2. Шаңды, шөп – желеңді бұрқырата үйіріп, бойына жинап алып,найзадай шаншылып,құйын жүйіткіп ауылға жөнеді.

ІІІ деңгей

1. Әдеби тілге жатпайтын сөздерді айт және көркем шығармада әдеби тілге жатпайтын сөздерді жазушы неге қолданатынын түсіндір.

2. Қазақ тілінің грамматикасын жазған кім?

VІІІ . Сабақты қорыту:

1.Бағалау.

2.Үй тапсырмасын беру:

1. Мәтін туралы түсінік.

2.18 -жаттығу

1. Пән аты: Қазақ тілі.

2. Сыныбы: 5

3. Күні, айы, жылы:

4. Тоқсан: І

5. Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Мәтіннің тақырыбы, құрылымы

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушыларға Мәтіннің тақырыбы, құрылымы туралы түсінік беру, берілген мәтін мазмұнымен таныстыру.

2. Тәрбиелік: адамгершілік, ізгілік қасиеттерге баулу, ел тарихын қадірлеуге тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: Оқушылардың әдеби дүниетанымдарын кеңейту, пікір айтуға дағдыландыру.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: «Қазақ тілі» энциклопедиясы.

Пәнаралық байланыс: Қазақ әдебиеті, қазақстан тарихы.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

1. Мәтін туралы түсінік.

2.18 -жаттығу

ІІІ Білім тексеру:

19 - жаттығу

Тапсырманы топ – топқа бөлініп орындау.

1. Шоқан мен әжесі әдеби тілдің қай формасында әңгімелесті

2. Мәтіндегі Шоқан мен әжесі әдеби тілдің көркемдігін танытатын қандай тапқыр сөздерді пайдаланғанын айтып беріңдер.

ІV Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа сабақты түсіндіру:

Мәтіннің тақырыбы болады. Мәтін сөздерден, сөйлемдерден, абзацтардан тұрады.

Мәтін әр түрлі мазмұнға құрылады. Онда оқиғалар хабарланады, баяндалады,әңгімеленеді, құбылыстар сипатталады, суреттеледі.

Мәтінге газет – журна материалдары, өлең шумақтары, оқулықтағы ережелер және әр түрлі тақырыптағы сөйлесулер жатады.

VІ. Түсінік тексеру:

Сұрақ жауап

1. Мәтіннің тақырыбы деген не?

2. Мәтіннің құрылымы деген не?

3. VІІ. Жаңа сабақты бекіту:

Оқулықпен жұмыс:

20 – жаттығуды ауызша орындау.

21- жаттығуды тақтада орындау.

22 – жаттығуды жазбаша орындау.

VІІІ. Сабақты қорыту

Бағалау.

Үй тапсырмасын беру

Сөйлеу мәдениеті туралы өз ойларыңнан мәтін құрап келіңдер

Пән аты: Қазақ тілі.

Сыныбы: 5

Күні, айы, жылы:

Тоқсан: І

Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Мәтіндегі негізгі ой мен тақырып.

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушылардың мәтіндегі негізгі ой мен тақырып туралы түсініктерін жазба жұмыстар арқылы бекіту.

2. Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу, елжандылыққа тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: Оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту.

Сабақтың типі: бекіту

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: баяндау, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: «Қазақ тілі» энциклопедиясы.

Пәнаралық байланыс: әдебиет

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

4.Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен

мақсаты туралы хабарлау

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

1. Сөйлеу мәдениеті туралы өз ойларыңнан

мәтін құрап келіңдер

ІV. Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

VІІ. Бекіту сабағын өткізу.

Оқулықпен жұмыс.

23-жаттығу.

І топ

1. Мәтінді оқып, тақырыбы мен негізгі ойын анықтаңдар

2. Мәтінге ат қойыңдар.

3. Мәтін құрастыру туралы ғалым қандай ой білдіргенін айтыңдар

24 – жаттығу

ІІ топ

1. 26- суретке қарап, әңгімелеу.

2. Жазбаша мәтін құрау.

3. Мәтінге ат қою.

І деңгей

25 – жаттығу

Төмендегі өлең жолдарынан ойдың байланысына қарай шумақтарды қайта құраңдар. Мәтінге ат қойыңдар

ІІ деңгей

26- жаттығу

Бауыржан Момышұлының ойын әрі қарай жалғастырып шығарма жазыңдар.

VІІ . Сабақты қорыту:

Бағалау

Үй тапсырмасын беру.

Ана тілінің қызметі жайлы мәтін құрау

Сабақ жоспары

1. Пән аты: Қазақ тілі.

2. Сыныбы: 5

3. Күні, айы, жылы:

4. Тоқсан: І

5. Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Сөз бен мағына

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушыларға сөз бен мағына туралы түсінік бере отырып, жаттығу жұмыстары арқылы бекіту.

2. Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу, еңбекке, татулыққа тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: Оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, сөйлем талдау дағдыларын дамыту.

Сабақтың типі: Жаңа сабақты түсіндіру.

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте

Пәнаралық байланыс: Қазақ әдебиеті.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІV Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа сабақты түсіндіру.

Лексика – белгігі бір тілдегі сөздердің жиынтығы.

Сөздер заттар мен құбылыстардың аты, саны мен сапсы, қимыл – әрекеті сияқты алуан түрлі мағыналарды білдіреді.ал сөз қалай болса солай айтыла салған дыбыстардың тіркесі емес, жүйелі дыбыс қосындыларынан жасалады. Дыбыстар тіркесінде мағына болмаса, сөз де болмайды. Сөз мағынасымен тығыз байланысты.

VІ. Жаңа сабақ бойынша түсінік тексеру:

1. « Лексика» деген сөзге түсінік беріңдер

2. «Түсіндірме сөздіктен» мағыналы сөздер мен мағынасыз сөздерге он – оннан мысалдар жазыңдар.

VІІ. Жаңа сабақты бекіту:

1.Оқулықпен жұмыс.

29 –жаттығу

Мәтіндегі толық мағыналы сөздер мен мағынасы толық емес сөздерді бөлек – бөлек теріп жазыңдар.

30- жаттығу

Лексикалық мағынасы бар сөздерді теріп жазыңдар.

31 – жаттығу

Мына сөздердің құрамындағы дыбыстарды пайдалана отырып, лексикалық мағынасы бар сөздер құрап жазыңдар.

VІІІ . Сабақты қорыту:

1.Бағалау

2. Үй тапсырмасы:

1. Сөз бен мағына туралы түсінік.

2. 32 -жаттығуды орындау.

1. Пән аты: Қазақ тілі.

2. Сыныбы: 5

3. Күні, айы, жылы:

4. Тоқсан: І

5. Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Мағына туралы түсінік

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушыларға сөз мағынасының өзгеруі туралы лингвистикалық білім беру.

2. Тәрбиелік: Оқушыларды татулыққа, достыққа баулу, адамгершілікке тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: Оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, жазбаша тіл мәдениетін дамыту.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте.

Пәнаралық байланыс: әдебиет.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

1. Сөз мағыналарының сипаты туралы түсінік

2. 35 - жаттығу

ІІІ. Білім тексеру:

Өздік жұмыс

Көп нүктенің орнына тиісті дыбысты қой.

Да...а, ды...ыс, ...ыныс, жай...ау, ...ғаш, ...ал, жа..., ...аң.

ІV. Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Сөздердің мағынасы бірде өзгеріп, бірде жоғалып,бірде жаңарып отырады.

Қазақ тілінде малай деген сөз «біреудің есігінде жалданып жүрген қызметші, жалшы» дегенді білдірсе, башқұрт пен татар тілдерінде малай сөзі «бала» деген мағынада қолданылады.

Қазақ тіліндегі көкпар сөзі екі сөзден құралған: көк және бөрі. Бөрі сөзі түркі тілдерінде «қасқыр» деген ұғымда жұмсалады.

VІ. Түсінік тексеру:

Ойланып көріңдерші, күнделікті қолданылып жүрген барлық сөздің мағынасын білесіңдер ме? Білмеген сөздеріңді түсіндірме сөздіктен қарап, мағыналарын жазыңдар.

VІІ .Жаңа сабақты бекіту:

Оқулықпен жұмыс

37 -жаттығу. Ауызша орындалады.

1. Осы мәтіндегі сөз тағдыры туралы айтылған әрбір ойды таратып айтып, мысалмен дәлелдеңдер.

38 – жаттығу

1. Мәтінді сөздік дәптерлеріңе көшіріп жазыңдар.

1. – жаттығу. Тақтада орындау

1. Мәтіндегі қарамен жазылған сөздердің мағынасын анықтаңдар.

VІІІ . Сабақты қорыту:

Бағалау Үй тапсырмасын беру. Сөз мағынасының өзгеруі туралы түсінік. 40- жаттығу.

Сабақ жоспары

1. Пән аты: Қазақ тілі.

2. Сыныбы: 5

3.Күні, айы, жылы:

1. Тоқсан: І

2. Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Тура және ауыспалы мағына

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушыларға сөз тура және ауыспалы мағынасы туралы лингвистикалық білім беру.

2. Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу, ұлтжандылыққа тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: Оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, ауызша және жазбаша тіл мәдениетін дамыту.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты үлестірмелі қағаздар.

Пәнаралық байланыс: Әдебиет.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

1. Сөз мағынасының өзгеруі туралы түсінік.

1. 40- жаттығу.

ІІІ. Білім тексеру:

Сұрақ жауап

1. Сөз неден құралады?

2. Сөздің ішкі мазмұны дегенді қалай түсінесің?

3. Жеке тұрғанда мағынасын жоғалтқан сөздерді жаз

ІV.Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Сөздің затты не құбылысты атап білдіретін мағынасы тура мағына деп аталады.тура мағына әр заттың өзіне ғана тән жеке мағынасы болып табылады, сол арқылы біз заттарды бір – бірінен айыра аламыз. Мысалы: аспан, жер, жел, бұлт дегендер заттарды атаса, биік, жылы, жақсы дегендер сапаны, бару, оқу дегендер қимылды білдіреді.

Сөздер әрқашан тура мағынада айтыла бермейді. Сөздің тура мағынасы негізінде туып, өрбіген, жалпы көпшілікке түсінікті ауыспалы мағыналары да болады. Лексикалық мағынаның бұл түрін туынды мағына деп атайды. Мысалы: көз адамның немесе жан – жануардың көру мүшесін білдіретін оның бастапқы мағынасы да,күннің көзі, бұлақтың көзі дегендегі көз- оның ауыспалы мағынасы, туынды мағынасы.

Сөздің ауыспалы мағынасы бір заттың негізгі атауыш мағынасын екінші бір затқа атау етіп қолданудан барып туады.

VІ. Жаңа тақырып бойынша түсінік тексеру:

Өздік жұмыс

Өлеңдегі ауыспалы мағынада тұрған сөздерді тауып,олардың тура мағынасына мысал жаз.

Бірге оқыған құрбыға

Бас бәйгені бермедің.

Төре болдың, бас болдың,

Көкірегіңді кермедің.

VІІ .Жаңа сабақты бекіту:

1. Оқулықпен жұмыс.

42-жаттығуды жазбаша орындау

43 – жаттығуды ауызша орындау

44- жаттығуды тақтада орындау

Берілген тіркестер құрамындағы сөздерді тура және ауыспалы мағынаны білдіруіне қарай бөліп жазыңдар. Қалаған үш тіркесті қатыстырып үш сөйлем жазыңдар.

VІІІ . Сабақты қорыту:

1. Бағалау

2. Үй тапсырмасын беру.

   1. Сөздің тура және ауыспалы мағыналары туралы түсінік

   2. 45 – жаттығу.

Сабақ жоспары

1. Пән аты: Қазақ тілі.

2. Сыныбы: 5

3. Күні, айы, жылы:

4. Тоқсан: І

5. Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Көп мағыналы сөздер

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: Оқушыларға көп мағыналы сөздер

туралы түсінік беру.

2.Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу. Табиғатты, Отанды сүюге тәрбиелеу.

3.Дамытушылық:Оқушылардың логикалық ой лау қабілеттерін арттыра отырып, сабақта қолданылған қосымша материалдар арқылы дүниетанымдарын кеңейту, талдау жұмыстары арқылы қисынды-ойлау дағдыларын дамыту.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: кесте

Пәнаралық байланыс: тақырыпқа байланысты үлестірмелі қағаздар.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

49,50 – жаттығуды орындау

ІІІ Білім тексеру:

Өздік жұмыс

1.Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып, оның тура не ауыспалы мағынада тұрғанын айтыңдар

Ағасы бардың - ...бар.

Інісі бардың - ...бар.

... тасыса, қайық төгілер.

... тасыса, ақыл төгілер.

ІV Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Тіліміздегі ұзақ уақыт бойы қолданылып келе жатқан байырғы сөздер жаңа сөз, жаңа мағыналар жасауға ұйытқы болды. Олар бұрынғы тура мағынасының үстіне жаңадан бір не бірнеше қосымша, яғни туынды мағыналарға ие болып жатады. соның нәтижесінде сөздік қордағы сөздер сан жағынан да, сапа жағынан да дамып,жетіліп, тілдің байлығы артады. Сөздің екі я одан да көп мағынаға ие болуын сөздің көп мағыналылығы дейміз. Көп мағыналы сөздер бір негізден таралады да, бір сз табына қатысты болады.

Мысалы:

Бас(зат есім)-1)адамның, айуанның, жәндіктің дене мүшесі;2) шөптің, ағаштың ең жоғарғы жағы;3) таудың ең үсті, төбесі;4) өзеннің, бұлақтың басталған жері;5) таяқтың ұшы;6) балтаның, шоттың ұшы бар жағы ; 7) бір нәрсенің айналасы.

Ата(зат есім)-1) үлкен әке, әкенің әкесі;21) ата жолы- ескіден қалған жөн –жоба, әдет – ғұрып;3) ата жұрт- ежелгі мекен; 4) ата кәсіп – атадан келе жатқан шаруашылық.

Сонымен, сөздің қолданылу аясының өзгеруі, яғни бір саладан басқа бір салаға ауысуы оның мағынасының өзгеруіне әсер етеді.

VІ Жаңа тақырып бойынша түсінік тексеру:

Өздік жұмыс

• Төмендегі сөздердің тура және ауыспалы мағынасына тіркес құра.

Төмен, алыс, мықты.

VІІ .Жаңа сабақты бекіту:

1. Оқулықпен жұмыс. І топ

51 – жаттығу

1. Төмендегі сөздердің қосымша туынды мағыналарын анықтап, кестені толтырыңдар

52 – жаттығу

Төменде берілген көп мағыналы сөздердің қосымша мағыналары қандай бастапқы мағынадағы сөздерден таралғандығын анықтаңдар.

VІІІ . Сабақты қорыту:

1. Бағалау

2. Үй тапсырмасын беру.

   1. Көп мағыналы сөздер

   2. 53 - жаттығу

Пән аты: Қазақ тілі.

1. Сыныбы: 5

2. Күні, айы, жылы:

3. Тоқсан: І

4. Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Жаттығулар орындау

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушылардың сөздердің тура және ауыспалы мағыналары және оның жасалу жолдары бойынша алған лингвистикалық білімдерін кеңейту, жаттығу жұмыстары арқылы бекіту.

2. Тәрбиелік: Оқушыларды татулыққа, ынтымақтастыққа тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: Оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, лексикалық талдау жасау дағдыларын дамыту.

Сабақтың типі: бекіту сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты үлестірмелі қағаздар.

Пәнаралық байланыс: тіл, тарих.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

4.Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен

мақсаты туралы хабарлау

ІV Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

VІІ. Бекіту сабағын өткізу.

1. Үлестірме қағаздар бойынша жұмыс.

І деңгей

1.Мәтінен ауыспалы мағынада тұрған сөзді тап.

Қазақ тілі аса бай тіл, икемді тіл. Орамын, бұрамын тауып, қисынын, орайын келтіріп пайдалансаң, бұл тілмен сурет салуға, тас қашап, ағаш текемет оюға болады- ау. Бұл тілден май тамады десе де сияр.

ІІ деңгей

Мына сөздерден тура және ауыспалы мағынаны білдіретін сөз тіркесін құра.

Жаңа, таяз, суық, жылы.

ІІІ деңгей

1.Жұмбақтың шешуін тап. Шешуінің атына көп мағыналы тіркестер құра.

Ұйықтайды ұлы түнде, күндіз қызы

Жүргенде білінбейді басқан ізі.

1. Оқулықпен жұмыс.

54-жаттығу

Топ-топқа бөлініп жұмыс істеңдер.

1.Мәтінді көшіріп жазыңдар.

2.Көп мағыналы сөздерді табыңдар.

55 -жаттығу.

1. Мәтінді көшіріп жазыңдар

2. Мәтіндегі көп мағыналы сөздердің астын сызыңдар.

ІV. Үй тапсырмасын беру.

1. Көп мағыналы сөздер

2. 56, 57, 61 - жаттығу

1.Пән аты: Қазақ тілі.

2.Сыныбы: 5

3.Күні, айы, жылы:

4.Тоқсан: І

5.Мұғалім: .

Сабақтың тақырыбы: Омонимдер

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушылардың омонимдер туралы лингвистикалық білімдерін кеңейту, қосымша тапсырмалар мен жаттығу жұмыстары арқылы бекіту.

2.Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу, ана тілді сүюге, отанды қорғауға тәрбиелеу.

1. Дамытушылық: Оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, көркем әрі сауатты жазуға дағдыландыру.

Сабақтың типі: Жаңа сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, өзіндік ой қорыту.

Сабақтың көрнекілігі: кесте, сызба, карточкалар

Пәнаралық байланыс: орыс тілі

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІV. Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Омонимдер біркелкі дыбысталып айтылатын, бірақ мағынасы басқа – басқа сөздердің тобын білдіреді.

Омонимдер мен көп мағыналы сөздердің айырмашылығыолардың білдіретін мағынасынан көрінеді. Көп мағыналы бір негізден тарағандықтан, мағыналары жағынан өзара жақын, ұқсас болып,олар бір ғана сөз табына жатады.ал омонимдер мағыналары жағынан бір – бірінен соншалықты алшақ болады да, кейде бір сөз табына, әр басқа сөз табына да қатысты болып, дараланып тұрады. Мысалы:1) қара шаш – заттың түсін білдіретін сындық мағыналы сөз; 2) тақтаға қара – қимыл – әрекетті білдіретін етістік.

VІ. Жаңа тақырып бойынша түсінік тексеру:

2. Үлестірме қағаздармен жұмыс.

№1

1.Сөйлемдегі омоним сөздерді тап.

Күймеге Құнанбай қасына , Ызғұттыдан басқа, Ұлжан келіп отырды. Қасым айтпайтын сөзді қайным айтты.

№2

1.Омоним болатындай тіркестер құрап жаз.

Жау, ер, ат, ой, арық, түй, ақ.

2.Омоним болатын мақал – мәтелдерден мысалдар келтір.

№3

1.Төмендегі сөздерден омоним болатын сөздерді тап және сол сөздерге мәтін құра.

Кілем, газет, жылқы, шұбар, айт.

VІІ .Жаңа сабақты бекіту:

1. Оқулықпен жұмыс.

62 -жаттығу.

1.Тыйым сөздерді түсініп оқыңдар

2.Тыйым сөздердің құрамында омонимдік мағына беретін сөздерді табыңдар.

63 – жаттығу

1.Мәтінде омоним болатын сөздерді теріп жазып, сөйлем құраңдар.

VІІІ. Сабақты қорыту:

1. Бағалау

2. Үйге тапсырма:

1.Омонимдер туралы түсінік.

2.66,67 -жаттығу

1.Пән аты: Қазақ тілі.

1. Сыныбы: 5

2. Күні, айы, жылы:

3. Тоқсан: І

4. Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Жаттығу жұмыстары

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушылардың омонимдер бойынша алған лингвистикалық білімдерін кеңейту, жаттығу жұмыстары арқылы бекіту.

2. Тәрбиелік: Оқушыларды татулыққа, ынтымақтастыққа тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: Оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, лексикалық талдау жасау дағдыларын дамыту.

Сабақтың типі: бекіту сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты үлестірмелі қағаздар.

Пәнаралық байланыс: тіл, тарих.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

4.Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен

мақсаты туралы хабарлау

ІV Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

VІІ. Бекіту сабағын өткізу.

1. Үлестірме қағаздар бойынша жұмыс.

І деңгей

1.Омонимнің анықтамасын айт.

2.Мына сөздерге омонимдік мағына беретін сөйлем құра.

Ақтау, көктеу, түс.

ІІ деңгей

1.Омоним болатын сөздерді тап.

Кітап, жаз, нан, қу, ақылды, дала, күл.

2.Омоним болатын сөздері бар өлең шумақтарын жаз.

ІІІ деңгей

1. Үш, бес, жеті сандарына арналған асыл сөздерді жаз және омоним сөздер болса, астын сыз.

2. «Бабалар дәстүрі»деген тақырыпта ойтолғау жаз.

Оқулықпен жұмыс.

68-жаттығу

Топ-топқа бөлініп жұмыс істеңдер.

1.Мәтінді көшіріп жазыңдар.

2. Ақ, жер, қара, айт, жон, ен, бөле сөздері омоним болатындай бірнеше сөйлем құрап жазыңдар.

69 -жаттығу.

1. Мәтінді көшіріп жазыңдар

2. Омоним сөздердің антонимдері мен синонимдерін тауып жазыңдар..

ІV. Үй тапсырмасын беру.

1. Омонимдер туралы қайталау.

2. Әзіл өлең құрастыру. Өлең шумақтарында міндетті түрде омоним болуы шарт.

Сабақ жоспары

1.Пән аты: Қазақ тілі.

2.Сыныбы: 5

3.Күні, айы, жылы:

4.Тоқсан: І

5.Мұғалім: .

Сабақтың тақырыбы: Синонимдер

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушылардың синонимдер туралы лингвистикалық білімдерін кеңейту, қосымша тапсырмалар мен жаттығу жұмыстары арқылы бекіту.

2.Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу, ана тілді сүюге, отанды қорғауға тәрбиелеу.

1. Дамытушылық: Оқушылардың лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту, көркем әрі сауатты жазуға дағдыландыру.

Сабақтың типі: Жаңа сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, өзіндік ой қорыту.

Сабақтың көрнекілігі: кесте, сызба, карточкалар

Пәнаралық байланыс: орыс тілі

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІV. Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Мағыналары бір – біріне жақын, бірақ әр түрлі дыбысталып айтылатын сөздер тобы синонимдер деп аталады.

1. Сөздің дыбысталуындаөзгешелік болуы керек;

2. Сөздер бір ғана ұғымды білдіруі керек;

3. Сөздер бір ғана сөз табына қатысты болуы керек.

Бұған қосымша синонимдер мәтінде бірін – бірі алмастырған жағдайда бір ғана сөйлем мүшесінің қызметін атқарады. Мысалы: са,тағам, дәм, ауқат дегендер бір ғана синонимдес сөздер. Дыбысталуы әр басқа болғанымен, беретін ұғымы- адам баласының жейтін қоректік заты.

Қазақ тілі – синонимге өте бай тіл. Синонимдік қатарлар әр сөз табының құрамында кездеседі. Мысалы:

• зат есімдерден болған синонимдер: өң, түр, түс, келбет, пішін, ажар, көрік, әлпет, кескін, рең, дидар, шырай.

• сын есімдерден болған синонимдер: салмақты, сабырлы, байыпты, ұстамды;

• етістіктерден болған синонимдер: амандасу, сәлемдесу, есенлесу;

• үстеулерден болған синонимдер: тез, жылдам, шапшаң, лезде.

VІ. Жаңа тақырып бойынша түсінік тексеру:

2. Үлестірме қағаздармен жұмыс.

№1

1.Сөйлемдегі синоним сөздерді тап.

Сенің топырағыңда қаншама дүр – дүр батыр, дүл-дүл ақын, майталман талант иелері туылмады дейсің.

№2

1.Синоним болатындай тіркестер құрап жаз.

Қырғи қабақ, Қас пен көздің арасында. Бетінен оты шықты. Тас жүрек.

2.Синоним болатын мақал – мәтелдерден мысалдар келтір.

№3

1.Төмендегі мәтінен синоним болатын сөздерді тап және сол сөздерге мәтін құра.

Адамның асқан сұлулығы – оның сезгіштігі, қарапайымдылығы, тілектестігі, ниеттестігі.

VІІ .Жаңа сабақты бекіту:

1. Оқулықпен жұмыс.

70 -жаттығу.

Төмендегі синонимдік қатардағы сөздерді басқа сөздермен тіркестіріп, олардың қанша сөзбен тіркесе алу мүмкіндігін анықтаңдар.

71 – жаттығу

1. ғажап, шақ, қараулық, уәде, айла, жан сөздерінің синонимдерін тауып,олардың орнын ауыстырып қолданыңдар

VІІІ. Сабақты қорыту:

1. Бағалау

2. Үйге тапсырма:

1 Синоним туралы түсінік

2.Ар – намыс туралы білетін қанатты сөздерді, мақал

мәтелдерді жазу

1.Пән аты: Қазақ тілі.

2.Сыныбы: 5

3.Күні, айы, жылы:

4.Тоқсан: І

5.Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Синонимдік қатар

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: Оқушыларға синонимдік қатар туралы түсінік беру.

2.Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу. Табиғатты, Отанды сүюге тәрбиелеу.

3.Дамытушылық:Оқушылардың логикалық ой лау қабілеттерін арттыра отырып, сабақта қолданылған қосымша материалдар арқылы дүниетанымдарын кеңейту, талдау жұмыстары арқылы қисынды-ойлау дағдыларын дамыту.

Сабақтың типі: жаңа сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: кесте

Пәнаралық байланыс: тақырыпқа байланысты үлестірмелі қағаздар.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

Жаңа сабақты бекіту:

1.Оқулықпен жұмыс.

І топ

72 – жаттығу

1. Мәтінен синоним сөздерді табыңдар.

2. Қос сөздерді тауып, оның құрамындағы сөздердің мағынасына назар аударыңдар.

ІІ топ

73 - жаттығу

1. Мәтінді көшіріп жазыңдар

2. Мәтінен синоним сөздерді табыңдар.

74 –жаттығу ауызша орындау.

75 – жаттығуды жазбаша орындау

76 – жаттығуды тақтада орындау.

2.Деңгейлік тапсырмалар.

І деңгей

1.Төмендегі сөздерге синоним болатын сөздерді жаз.

Ұстаз, ақын, үй, құрметтеу.

2.Синонимнің омонимнен айырмашылығы неде?

ІІ деңгей

1.көп нүктенің орнына синоним болатын сөздерді қой.

Жанбосын екеуіміз өш, ... едік.

Айбарлы, ...сұлу сымбатты, тосын көзді өзіне сұқтандыра түсті.

2.Синоним сөздерді топтап жаз.

Қашық, әдемі, әдепті, тәртіпті, үлкен, келбетті, өңді, тәрбиелі, дәу, тартымды, алыс, инабатты, алшақ, шалғай, көргенді.

ІІІ деңгей

1.Төмендегі синоним және омоним болатын сөйлемдер құра.

Жастық, ат,қою,жеңіл, бас.

2.Синонимдерді қатыстыра отырып, «Егеменді Қазақстан» атты ойтолғау жаз.

VІІІ . Сабақты қорыту:

1. Бағалау

2. Үй тапсырмасын беру. 1. Синоним туралы түсінік.

2.78,79,80 –жаттығулар.

Пән аты: Қазақ тілі.

Сыныбы: 5

Күні, айы, жылы:

Тоқсан: І

Мұғалім:

Сабақтың тақырыбы: Антонимдер.

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: Оқушыларға антоним туралы түсінік беру.

2.Тәрбиелік: Оқушыларды адамгершілікке, ізгілікке баулу. Табиғатты, Отанды сүюге тәрбиелеу.

3.Дамытушылық:Оқушылардың логикалық ой лау қабілеттерін арттыра отырып, сабақта қолданылған қосымша материалдар арқылы дүниетанымдарын кеңейту.

Сабақтың типі: аралас сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: кесте

Пәнаралық байланыс: тақырыпқа байланысты үлестірмелі қағаздар.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:

1. 1. Синоним туралы түсінік.

2.78,79,80 –жаттығулар.

ІІІ Білім тексеру:

Терме диктант

Әдемі үй. Сұлу қыз. Ескі киім. Көне жазу. Асқар тау. Зәулім ғимарат. Адал кісі. Ақылды адам. Жақсы тұрмыс. Оңды іс. Шұғыл жәрдем. Жедел хабар. Шалғай жер. Қашық жер. Қарулы қол. Қуатты двигатель.

ІV Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Мағыналары бір – біріне қарама – қарсы болып келетін сөздер антонимдер деп аталады. Мысал: үлкен – кіші,

суық – жылы, ескі – жаңа, қатты – жұмсақ

антоним мен жұрнақ арқылы жасалатын болымды болымсыздық мағына бірдей емес. Оларды былайша салыстырып көруге болады:

Антонимдер Болымды – болымсыздық мағыналар

Жақсы – жаман жақсы – жақсы емес

Ал – бер ал – алма

Көңілді – қапалы көңілді – көңілсіз

Антонимдер – ойды әсерлі, бейнелі түрде жеткізудің де оңтайлы құралы. Мәселен, ғасырлар бойы атадан балаға мұра болып келе жатқан мақал – мәтелдердің, жұмбақтардың құрамында антоним сөздер жарыса қолданылады.

VІ Жаңа тақырып бойынша түсінік тексеру:

1. Омонимнен антонимнің айырмашылығы неде?

2. Төмендегі сөздердің антонимдерін тауып жаз.

Суық, қатты, төмен, биік, жоқ.

VІІ .Жаңа сабақты бекіту:

1. Оқулықпен жұмыс. І топ

87 – жаттығу

1. Мәтіндегі тірексөздерді тауып, астын сыз.

2. Әсем, тез, шебер, зор сөздерінің антонимін тауып жазу

ІІ топ

88- жаттығу

1.Мәтінен синоним, антоним сөздерді тауып, жеке – жеке жазу

89 –жаттығуды тақтада орындау.

90 – жаттығуды ауызша орындау

91 – жаттығуды жазбаша орындау

VІІІ . Сабақты қорыту:

1.Бағалау

2.Үй тапсырмасын беру.

1. Антонимдер туралы түсінік

2.91,92 - жаттығулар

Сабақ жоспары

1. Пән аты: Қазақ тілі.

2. Сыныбы: 5

3. Күні, айы, жылы:

4. Тоқсан: І

5. Мұғалім:

6. Сабақтың тақырыбы: Жаттығулар орындау

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Оқушылардың антонимнен алған лингвистикалық білімдерін бекіту, сауатты жазуға дағдыландыру, аталған тақырыпты жаттығу жұмыстары арқылы бекіту.

2. Тәрбиелік: оқушыларды елжандылыққа, отансүйгіштікке тәрбиелеу.

3. Дамытушылық: оқушылардың сауатты жазу дағдыларын дамыту, лингвистикалық дүниетанымдарын кеңейту.

Сабақтың типі: бекіту сабақ

Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс -тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, талдау.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты үлестірмелер.

Пәнаралық байланыс: әдебиет

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

3.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру

Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

Жаңа сабақты бекіту:

1. Оқулықпен жұмыс І топ

93 – жаттығу

• Өлеңдегі антоним сөзерді жұп – жұбымен теріп жазыңдар

ІІ топ

96 – жаттығу

• Биік, ашық, жаңа, сұлу, жас сөздеріне әртүрлі қолданыста бірнеше антоним сыңар тауып көріңдер.

Деңгейлік тапсырма

І деңгей

1.Төмендегі сөздерден антонимдік қатар құра.

Түзу, теріс, қалың, оң, араз, қисық, жұқа, тату, қатты, жыртық, жұмақ, бүтін, артық, қиын, кем, оңай.

ІІ деңгей

1.мақалдардың жалғасын тауып жаз және синонимдердің астын сыз.

А) Ащы менен тұщыны татқан білер,

...........................................................

Ә) Құтты қонақ келсе қой егіз табар,

............................................................

Б) жандыда басың үлкен,

.........................................

ІІІ деңгей

Антонимді қатыстырып, табиғат туралы мәтін құра.

V . Сабақты бекіту:

1.Бағалау

2.Үй тапсырмасын беру. 1.Антоним туралы түсінік ( 99,100 –жаттығу)