Разработка урока Экосистемы

6 клас

Біялогія

ТЭМА: АСЯРОДДЗЕ ПРАЖЫВАННЯ. ЭКАЛАГІЧНЫЯ ФАКТАРЫ. ЭКАСІСТЭМЫ

МЭТА:

-сфарміраваць у вучняў прадстаўленне аб асяроддзі пражывання жывых арганізмаў, навуцы экалогіі, экасістэме, біялагічным кругавароце рэчываў; роддзя пражывання;

-паказаць уплыў экалагічных фактараў на арганізм;

-садзейнічаць развіццю умення параўноўваць, выдзяляць галоўнае, фармуліраваць азначэнні, працаваць са структурна-лагічнымі схемамі.

ПРАГНАЗІРУЕМЫ ВЫНІК УРОКА:

1. вучні разумеюць, што такое асяроддзе пражывання арганізмаў;
2. ведаюць класіфікацыю экалагічных фактараў;

     3) умеюць знаходзіць прыстасаванні арганізмаў да асяроддзя пражывання;

4) характарызуюць кругаварот рэчываў у прыродзе;

5) фармуліруюць азначэнні: экасістэма, асяроддзе пражывання, фактары асяроддзя.

АБСТАЛЯВАННЕ: табліцы

ХОД УРОКА

1. Аргмомант

II. Праверка ведаў

1. Заданні каля дошкі: саставіць ланцугі харчавання.

А) Воўк, заяц, канюшына.

Б) Бусел, жаба, конік, трава.

В) Мыш, пшаніца, кошка.

Г) Тля, сасна, павук, божая кароўка, сініца, каршун.

2. Франтальная гутарка па пытаннях:

-Якое значэнне маюць узаемадзеянні жывых арганізмаў у біяцэнозе?

-Чаму расліны называюць “вытворцамі”, а жывёл – “спажыўцамі”?

-Ці могуць арганізмы аднаго віду ўваходзіць у састаў розных ланцугоў харчавання? Прывядзіце прыклады.

-Да чаго можа прывесці выпадзенне хоць аднаго звяна з ланцуга харчавання? Прывядзіце прыклады.

1. Актуалізацыя ведаў

Гутарка з вучнямі па пытаннях:

-Што вы прадстаўляеце, калі гавораць “асяроддзе пражывання”?

-Як узаемазвязаны кампаненты жывой і нежывой прыроды?

-Што такое фотасінтэз?

IV. Вывучэнне новай тэмы

1. Расказ настаўніка аб асяроддзі пражывання і яго фактарах

Жывая прырода – гэта сукупнасць усіх жывых арганізмаў, якія насяляюць нашу планету. Частка жывой прыроды, дзе пражывае жывы арганізм, - гэта асяроддзе. Асяроддзе пражывання ўяўляе сабой усе целы жывой і нежывой прыроды , а таксама з’явы прыроды, якія прама або ўскосна аказваюць уплыў на арганізмы. Вывучэннем узаемаадносін жывых арганізмаў адзін з адным займаецца навука экалогія. Кампаненты асяроддзя, якія аказваюць уплыў на жывыя арганізмы, называюць экалагічнымі фактарамі і дзеляць іх на тры групы, называюцца экалагічнымі фактарамі і дзеляць іх на тры групы (схема малюецца на дошцы і ў сшытках).

ЭКАЛАГІЧНЫЯ ФАКТАРЫ

Фактары жывой прыроды           Фактары нежывой прыроды          Дзейнасць чалавека

Уздзеянне жывых арганізмаў         Вільготнасць                                 Адмоўны і дадатны

адзін на аднаго                                 Глеба                                               уплыў на жывыя

                                                            Святло                                             арганізмы

                                                            Тэмпература

                                                            Паветра

Фактары жывой прыроды

Гэта ўплыў жывых арганізмаў адзін на аднаго: елка – бяроза (канкурэнцыя), воўк – заяц (драпежніцтва), рыбы – паразітычныя чэрві (паразітызм), дрэвы – грыбы (сімбіёз).

Фактары нежывой прыроды

Гэта ўплыў святла, тэмпературы, вільготнасці, састава глебы, паветра на жывыя арганізмы: фотасінтэз, пералёты птушак, запасанне ежы на зіму, асенняя лінька ў звяроў, адносіны раслін да святла.

Уздзеянне чалавека на прыроду (антрапагенныя фактары)

2. Сутнасць экасістэмы

Экасістэма – згуртаванне жываых арганізмаў, якія пражываюць на пэўнай тэрыторыі, разам з іх асяроддзем пражывання.

Прыклады:

-возера;

-луг;

-балота;

-сасновы лес;

-змешаны лес;

-акварыум і г.д.

Тлумачэнне сутнасці экасістэмы на прыкладзе акварыума (мал. 67 с.85)

3. Кругаварот рэчываў у экасістэмах

У любой экасістэме ажыццяўляецца кругаварот рэчываў.

Мал. 69 с. 86

Састаўленне схемы “КРУГАВАРОТ РЭЧЫВАЎ У ЭКАСІСТЭМЕ”

Расліны – вытворцы арганічнага рэчыва → жывёлы – спажыўцы арганічнага рэчыва → грыбы і бактэрыі → разбуральнікі астаткаў арганічных рэчываў

V. Замацаванне ведаў

1. Закончыць сказы:

-Да фактараў жывой прыроды адносяцца - …

-Да фактараў нежывой прыроды адносяцца …

-Якія асяроддзі пражывання жывых арганізмаў вы ведаеце?

-Назавіце тры віды аргпнізмаў, якія жывуць у водным асяроддзі, іх рысы прыстасаванасці да гэтага асяроддзя.

-Навука, якая вывучае ўзаемасувязь жывых арганізмаў з асяроддзем пражывання, - гэта…

-Што неабходна для існавання любой экасістэмы?

-Што неабходна для падтрымання кругаварота рэчываў?

2. Творчае заданне

Нарысаваць экалагічны знак, які прызывае да беражлівых адносін да прыроды.

VI. Д/З §21, пыт.1-6 с.87

VII. Рэфлексія