Материалисттик(лат) – заттык
Идеалисттик(грек) – ой
Стратография- катмарлардын орун алышы,жѳнүндѳгү илим.
Антрапология – адамдын сырткы келбети,рассалардын к.ч, алардын жер бетине жайгашуусу тууралуу маалыматарды изилдейт
Палеолит – байыркы таш доору
Мезолит – ортоңку таш доору
Неолит – жаңы таш доору
Энеолит – ѳткѳѳл мезгил
Керамика – сырдалган чопо
Дуализм(лат) – эки анжылык
Летопись –жылбаян
Ном (грекче) – облус, округ
Номарх – обл.башкаруучулары
Тотемизм – адамдын түпкү теги жаныбардан, же канаттуулардан к.ч. деген түшүнүктѳн улам, жаныбарларга сыйынуучулук
Фетишизм – Жаратылыштын кѳрүнүштѳрүнѳ сыйынуу.
Клинопись – шынаа жазуусу
Изразец - жука бышкан кыш
Сатраптар( Персче) – тартип сакчылары
Зорастиризм – Авеста диний китебин окушат жана пайгамбары Заратуштра перстердин дини.
Библия(грекче) – китеп. Иудаизм жана христиандардын ыйык китеби
Масореттер – тексттерди сактоочулар.
Цитадель – шаар ичиндеги чеп
Каста – белгиленген эрежелерге баш ийген жана белгиленген милдеттери бар адам.
Брахмандар - 1- кастадагылар:атактуу жрецтер
Кшарийлер – 2 – кастадагылар: жоокерлер
Вайшалар - 3- кастадагылар: дыйкандар, кол ѳнѳрчүлѳр, соодагерлер
Шудрлар – 4-кастадагылар: укуксуз кедейлер, кулдар
Хуанди – Император титулу.
Даосизм – бардык нерселер эң майда материалдык бѳлүкчѳлѳрдѳн турат деген Кытайдагы 2миң жыл ѳкүм сүргѳн татаал дин.
Элладалыктар - гректер ѳз ѳлкѳсүн Эллада ѳздѳрүн Элладалыктар деп аташкан
Пиктография – сүрѳт менен жазуу
Зевс – булут айдоочу кудай
Пасейдон – Деңиз кудайы
Аид – жер алдындагы кудай
Аполлон – Жарыктын жана искуство кудайы
Артемида – аңчылык кудайы
Арес – Согуш кудайы
Афина – Акылмандык жана кол ѳнѳрчүлүк кудайы
Афродита – Сүйүү кудайы
Гефест – от кудайы
Гермес – соода кудайы
Дионис – түшүм, шарап кудайы
Сатир – токой кудайы
Нимфа – Кудайды кыз түрүнѳ элестетүү
Пнентеконтер – 50 калактуу узун кеме
Триэрлер – тез жүрүүчү согуштук кемелер
Полис – шаарды жана ага чектеш айыл аймактарын камтыган кѳз карандысыз мамлекет
Олигархия – азчылыктын бийлиги
Тиран - катаал башкаруучу
Ареопаг – кеңешме
Архонттор – жогорку кызмат адамдары
Аристократия – атактуулар, ак сѳѳктѳр бийлиги
Агора – чоң соода аянты
Медимн – кирешени эгинди ѳлчѳѳ үчүн сыйымдуулук бирдиги
Демократия – демос – эл, кратос – бийлик
Апелла – спарталыктардын элдик чогулушу
Герусия – аксакалдар кеңеши
Фаланга – бир нече катар тизилүү
Панкратий – мушташ
Патрицийлер – Римдин байыркы калкынын укуму тукуму
Плейбейлер – Римге башка жерден кѳчүп келгендерди жана алардын укум тукумдары.
Пролетарийлер – калктын эң кедей катмары, байлыгы- мүлкү-укум тукуму
Пунилер -Римдиктер Карфагендиктерди айтышкан.
Нобилдер – Патриций менен Плебейлердин кошулушунан п.б.атактуулар.
Колондор – карызы үчүн жер ээсине кѳз каранды болуп калган майда ижарачылар
Терм – жылуу жана муздак суусу бар басейиндүү мончо
Форумдар – шаардын борбордук аянтчалары
Купол – (чамгарак)кѳмкѳрүлгѳн казанга окшош шып
Герб – феодалдын айырмалоочуу белгиси
Девиз – гербдин мааниси түшүндүргѳн учкул сѳзү
Дифференцияциалануу –ажыралуу, таралуу
Феод – акысына аскер кызматын ѳтѳѳ керек болгон мурас жер ээлиги
Феодал – феоддун ээси
Пергамент – атайын иштетилип, ийилген торпок же кой териси, ал китеп жазуу үчүн колдонулган.
Диархия концепциясы – диний эмес(жарандык) руханий бийликтин бѳлүнбѳс биримдиги.